Arirang có nghĩa là gì
|
Arirang (Hangul: 아리랑; Hanja: 阿里郎; Hán-Việt: A Lý Lang) là một bài dân ca Triều Tiên, thường được xem là quốc ca không chính thức của Hàn Quốc. Nó được dùng để chỉ chung cho những bài hát dân ca mà phần điệp khúc có chứa từ “Arirang” hay “Arari”. Arirang được coi là một trong số ít những bài dân ca mà người Hàn Quốc nào cũng hát được bởi nó nổi tiếng không chỉ vì vẻ đẹp của giai điệu, mà còn ở sự phong phú của nó.
Về nguồn gốc điệu dân ca này, có giả thuyết cho rằng Arirang ra đời từ thời Shilla, hơn 1000 năm truớc. Bởi lẽ, người ta tìm thấy trong lời của bài hát ca ngợi sự trinh tiết của Aryong, vợ người sáng lập ra triều đại Shilla, đã sử dụng điệp khúc Aryong Arirang.Cũng có người cho rằng điệu Arirang có cách đây khoảng 600 năm, từ vùng Jeongseon, bởi lẽ, Arirang vùng Jeongseon được đánh giá là hay nhất, chuẩn mực nhất, nhiều nhất với ca từ đẹp, nhạc điệu chậm rãi, xốn xang, day dứt. Còn giả thuyết khác lại cho rằng Arirang ra đời khoảng thế kỷ 19, thời kỳ cuối của triều đại Jeonseon, với những người công nhân đang xây lại lâu đài Gyeongbok vốn bị người Nhật phá huỷ từ thế kỷ 16. Họ dùng điệu Arirang để tự an ủi lòng mình trong những tháng ngày lao động cơ cực. Nội dung của Arirang là toàn bộ đời sống tâm hồn người Hàn: tình yêu, hạnh phúc, bất hạnh, nỗi khổ đau, những nhọc nhằn vất vả, sự không bằng lòng về cuộc sống hiện tại, lời than thân, trách móc, hờn giận… Từ ngữ của lời ca Arirang thường buồn rầu, đa cảm, có lúc đến mức thảm thương, nhịp điệu khoan thai, thậm chí rất chậm, nó có gì đó giống với những vang động sâu thẳm nhất từ trái tim Hàn Quốc: sự giận dữ và nỗi đau đớn.
Bên cạnh đó, Arirang cũng là những lời ca nói về cuộc sống lao động nhọc nhằn vất vả, là những tâm tình của người lao động đặc biệt, nó còn làm cho những công việc nặng nhọc trở nên thú vị, đỡ nặng nề hơn. Có cụ già 68 tuổi đã nói: “Tôi thường hát Arirang trong khi làm việc. Từ khi tôi 12 tuổi, tôi đã nghe và thấy bố mẹ tôi hát Arirang, vì thế tôi cũng hát Arirang”. Cũng có người cho rằng Arirang quá buồn bã và thiếu tinh thần mạnh mẽ. Nhưng biết thế nào được, có khi những lời ca buồn lại làm tâm hồn cứng cỏi hơn bao giờ hết, có sức làm hoá giải mọi nỗi đau, niềm giận dữ, hơn cả mọi khúc ca hùng tráng. Bởi lẽ, sức mạnh của lời ca buồn không phải lúc nào cũng kéo con người chìm nghỉm mà có khi lại giúp họ đứng vững, kiên cường hơn, bởi trong đó, bên cạnh nỗi buồn còn có niềm hy vọng, bên cạnh sự than thân còn có sự tự ý thức, bên cạnh nỗi buồn chia ly còn có niềm mơ ước đoàn tụ, bởi những mơ ước không bao giờ bị dập tắt trong những lời ca. Khi con người hoá giải mọi nỗi buồn, niềm đau vào cái đẹp, thì nghĩa là họ đang hướng tới sự vĩnh cửu. Mà điều này, chính Biêlinxki đã nói, đó là “nỗi buồn trong sáng” làm tiếp thêm nghị lực sống cho con người. Cái dịu dàng, mềm mại của điệu hát cũng như mọi nỗi khắc khoải chờ mong, hy vọng, đã làm cho cuộc sống trở nên nhẹ nhàng và cởi mở hơn. Chính sự giao lưu cởi mở lòng mình sẽ làm con người thấy cuộc đời có ý nghĩa hơn, dám bước qua mọi niềm đau để mà tồn tại. Do đó không phải ngẫu nhiên điệu Arirang năm 1976 đã được giới thiệu ở Mỹ do dàn nhạc Paul Mauriat biểu diễn với cái tên “Tình yêu phương Đông”, nội dung là lời tâm sự của một cô gái đang thất vọng về tình yêu.Cảm xúc buồn thương và giai điệu trầm buồn, nhịp điệu khoan thai chậm rãi của bài hát tạo nên một sức quyến rũ đặc biệt, đã giải thích vì sao Arirang lại là điệu dân ca phổ biến nhất ở Hàn Quốc. Đặc biệt, điệu Arirang hiện giờ vẫn vang lên ở những nơi có người Hàn trên khắp thế giới và ở cả những cuộc thi Olympic thể thao có người Hàn tham dự để động viên tinh thần họ.
 Giai điệu dân ca “Bonjo Arirang” là ca khúc chính trong bộ phim Arirang, do chính đạo diễn của bộ phim Na Un-gyu sáng tác. Đạo diễn Na hồi tưởng rằng: “Hoeryeong, tỉnh Bắc Hamgyeong là quê tôi (nay thuộc địa phận Bắc Triều Tiên). Tôi còn nhớ hồi nhỏ, khi đoạn đường sắt từ Cheongjin tới Hoeryeong bắt đầu được khởi công, một tốp công nhân vừa đặt đường ray tàu từ phía Nam tới vừa ỉ ê câu hát “Arirang, arirang” nhưng nghe sao mà não nề, buồn thảm. Âm thanh câu hát Arirang của nhóm công nhân làm đường đã làm con tim tôi đau nhói và níu bước tôi một hồi lâu. Như bị hút hồn bởi cái âm điệu buồn tê tái mà mượt mà của câu hát, tôi cứ một mình ê a bắt chước theo mãi. Lên đến Seoul, tôi ra công, ra sức đi tìm giai điệu dân ca này nhưng hồi đó chỉ có mỗi giai điệu dân ca Arirang vùng tỉnh Gangwon hay được người dân ngân nga. Arirang không được các kỹ nữ biết đến và cũng phải dòng nhạc mà các danh ca đương thời ưa thích. Không còn cách nào khác, tôi đành tự viết lời cho ca khúc theo ký ức về âm điệu câu hát Arirang của nhóm công nhân đường sắt thủa đó. Về phần nhạc phổ thì tôi nhờ đội nhạc của hãng phim Danseong biên soạn.” Giai điệu dân ca “Bonjo Arirang”, bài hát chính trong bộ phim Arirang, đã được ra đời là thế. Thưở đó, so với bộ phim Arirang, giai điệu dân ca “Bonjo Arirang” trong phim còn có sức ảnh hưởng lớn hơn tới các hoạt động văn hóa và xã hội đương thời. Thế mới biết sức mạnh và giá trị to lớn của câu ca, tiếng hát ở đời. [Giai điệu dân ca Arirang vùng Jeongseon và Arirang vùng Jindo]Dòng dân ca Arirang có lịch sử lâu đời nhất ở Hàn Quốc là dân ca Arirang vùng Jeongseon thuộc tỉnh Gangwon. Đây là lời tỉ tê tâm sự về niềm vui, nỗi buồn của người dân trong cuộc sống.Vào cuối thời đại Joseon, Homer Hullbert, một người truyền giáo kiêm nhà sử học và ngôn ngữ học của Mỹ đã tới Hàn Quốc hoạt động và trở thành cố vấn về chính trị, ngoại giao và văn hóa cho vua Gojong (Cao Tông), đời vua thứ 26 của triều đại Joseon. Homer Hullbert là người đầu tiên ghi chép giai điệu dân ca Arirang của dân tộc Hàn trên nhạc phổ hiện đại và giới thiệu tới xã hội phương Tây. Ông nói rằng “Dân ca Arirang giống như hạt gạo đối với dân tộc Hàn”. Trong Thế chiến I, các nhà nghiên cứu đã tiến hành ghi âm ngôn ngữ và bài hát dân tộc của các tù binh quốc tế bị giam tại nhà tù ở Đức. Trong số này có một tốp tù binh trẻ người Joeseon bị bắt đi lính cho Nga. Bài hát mà những người tù này hát chính là giai điệu dân ca Arirang. Ở phía bên kia của bán cầu, trong bối cảnh khoảng cách giữa sự sống và cái chết là vô cùng mong manh, nhưng bài hát thể hiện bản ngã của con người Hàn Quốc vẫn là dân ca Arirang, đúng như câu nói của Hullbert “Dân ca Arirang giống như hạt gạo đối với dân tộc Hàn”. Jindo Arirang là giai điệu dân ca Arirang của vùng Jindo thuộc tỉnh Nam Jeolla. Theo dòng chảy của thời gian, giai điệu dân ca Arirang của dân tộc Hàn Quốc ngày càng trở nên phong phú, đa dạng, khắc sâu trong ý thức của người dân rằng “Arirang là khúc dân ca tiêu biểu đại diện cho đất nước và con người Hàn Quốc”.* Giai điệu dân ca “Bonjo Arirang” / Kim Yong-wu * Giai điệu dân ca Jeongseon Arirang / Kim Byeong-gi và Park Gyeong-won * Giai điệu dân ca Jindo Arirang thuộc tỉnh Nam Jeolla / nhóm nhạc Thuỵ Điển Real Group, Han Chung-eun (sáo trúc ngang lớn Daegeum) (Ngày đăng: 07-03-2022 21:04:39) Cùng Ngoại ngữ SGV học tiếng Hàn qua bài Arirang - điệu dân ca mà bất cứ người Hàn Quốc nào cũng thuộc.
Arirang là điệu dân ca rất phổ biến trên bán đảo Triều Tiên (bao gồm cả Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc). Đây được xem là điệu dân ca biểu trưng cho lịch sử, văn hóa và tâm hồn của cả dân tộc Triều Tiên nói chung và Hàn Quốc nói riêng. Lời của điệu dân ca này gồm có phần điệp khúc và 3 lời. Phần điệp khúc sẽ được hát trước mỗi lời. Lời bài hát: 아리랑 Arirang 아리랑, 아리랑, 아라리요... (A-ri-rang, A-ri-rang, A-ra-ri-yô...) Arirang, Arirang, Arariyô... 아리랑 고개로 넘어간다. (A-ri-rang kô-ke-rô no-mo-kan-ta) Tôi vượt qua đèo Arirang. (Na-rưl bo-ry-kô ka-si-nưn ni-mưn) Hỡi người mà rời bỏ tôi 십리도 못가서 발병난다. (Sim-ni-tô mô-ka-so bal-byong-nan-ta) người sẽ không thể đi được dù chỉ mười dặm khi chân người đau. 아리랑, 아리랑, 아라리요... (A-ri-rang, A-ri-rang, A-ra-ri-yô...) Arirang, Arirang, Arariyô... 아리랑 고개로 넘어간다. (A-ri-rang kô-ke-rô no-mo-kan-ta) Tôi vượt qua đèo Arirang. 청천하늘엔 별도 많고 (Jjong-jjon-ha-nư-rên byol-tô man-khô) Bao nhiêu vì sao sáng trên bầu trời quang 우리네 가슴엔 희망도 많다 (U-ri-nê ka-sư-mên hy-mang-tô man-tha) là bấy nhiêu ước vọng trong tim chúng ta. 아리랑, 아리랑, 아라리요... (A-ri-rang, A-ri-rang, A-ra-ri-yô...) Arirang, Arirang, Arariyô... 아리랑 고개로 넘어간다. (A-ri-rang kô-ke-rô no-mo-kan-ta) Tôi vượt qua đèo Arirang. 아리랑, 아리랑, 아라리요... (A-ri-rang, A-ri-rang, A-ra-ri-yô...) Arirang, Arirang, Arariyô... 아리랑 고개로 넘어간다.
(A-ri-rang kô-ke-rô no-mo-kan-ta) Tôi vượt qua đèo Arirang. 저기 저 산이 백두산이라지 (cho-ky cho sa-ny bek-tu-sa-ny-ra-chi) Nơi ấy, ở đó là núi Bạch Đầu 동지 섣달에도 꽃만 핀다. (Tông-chi sot-ta-rê-tô côn-man phin-ta.) Dù vào mùa đông nhưng hoa vẫn nở. Chuyên mục "Học tiếng Hàn qua bài dân ca Arirang" do giáo viên tiếng Hàn Trung tâm Hàn ngữ SGV tổng hợp. Nguồn: http://saigonvina.edu.vn |
