Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở Tiền Giang là một cuộc chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện; là một bộ phận không thể tách rời cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của chiến trường Đồng bằng sông Cửu Long. Trong suốt 21 năm chống đế quốc Mỹ, chiến trường Tiền Giang là nơi diễn ra cuộc "Đấu trí, đấu lực" giằng co, quyết liệt giữa ta và địch.
Con đường dẫn đến thắng lợi không chỉ có thuận buồm xuôi gió, không chỉ có chiến thắng mà còn phải vượt qua nhiều khó khăn thử thách, phải chịu đựng biết bao đau thương, mất mát. Song, nhờ nắm vững đường lối của Đảng, tin tưởng và dựa vào quần chúng, Đảng bộ cùng với quân dân Tiền Giang đấu tranh chính trị kết hợp đấu tranh vũ trang tự vệ, tiến công và nổi dậy, nổi dậy và tiến công tiêu diệt làm tan rã sinh lực địch, nhằm thực hiện nhiệm vụ chiến lược là đánh bại âm mưu, biện pháp bình định của địch trong giai đoạn chiến tranh để giành dân, giành quyền làm chủ, xây dựng và phát triển lực lượng cách mạng. Đó là một quá trình tiến công liên tục, đánh bại địch từng bước, giành thắng lợi từng phần và tiến tới giành thắng lợi hoàn toàn.
I. ÂM MƯU XÂM LƯỢC CỦA ĐẾ QUỐC MỸ
Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954, đế quốc Mỹ từng bước thay thế vị trí của thực dân Pháp ở miền Nam. Mỹ đã đạo diễn cho Ngô Đình Diệm bày trò bầu cử "Quốc hội" ở miền Nam, lập ra chế độ Việt Nam Cộng hòa do Diệm làm Tổng thống, một bộ máy chính trị phản động hoàn toàn phụ thuộc vào Mỹ, nhằm ứng dụng chiêu bài thực dân mới của Mỹ vào miền Nam. Sau khi được Mỹ dựng lên, chính quyền Diệm ra sức phá hoại Hiệp định Giơ-ne-vơ, phản bội lại những nguyện vọng tha thiết của nhân dân ta là hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và cải thiện đời sống, chúng tăng cường đàn áp phong trào cách mạng miền Nam.
Ở Mỹ Tho và Gò Công, Mỹ - Diệm xây dựng bộ máy chính quyền các cấp, hình thành các tổ chức phản động, lập khu trù mật [Mỹ Phước Tây, Hậu Mỹ], bóp nghẹt các quyền tự do, dân chủ. Chúng tiến hành chiến dịch "Tố cộng", "Diệt cộng", mở các cuộc hành quân càn quét, thảm sát những người có công trong kháng chiến chống Pháp và thân nhân những gia đình có người ra Bắc tập kết, cướp lại ruộng đất của nông dân; tiến hành đàn áp các giáo phái, phân biệt đối xử với tư sản, trí thức,... Những hành động ấy hòng đè bẹp ý chí đấu tranh của nhân dân ta và tiêu diệt lực lượng cán bộ cũng như cơ sở cách mạng, gây nên biết bao cảnh đau thương, tang tóc. Trước những thủ đoạn thâm độc và hành động khủng bố tàn bạo của kẻ thù, nhân dân Tiền Giang đã quật khởi đứng lên đấu tranh.
II. NHÂN DÂN TIỀN GIANG TIẾN HÀNH CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC
1. Đẩy mạnh đấu tranh chính trị, kết hợp với đấu tranh vũ trang, tiến lên "Đồng khởi" [1954 - 1961]
Từ đầu năm 1955, nhân dân Tiền Giang tiến hành đấu tranh chính trị đòi chính quyền Diệm thi hành nghiêm chỉnh Hiệp định Giơ-ne-vơ kết hợp với các khẩu hiệu chống bắt "Quân dịch", đòi an ninh trật tự và dân sinh, dân chủ. Những cuộc đấu tranh này được thực hiện qua các tổ chức hợp pháp và nửa hợp pháp với những hình thức đấu tranh vô cùng phong phú [mít tinh, biểu tình, bãi công, rải truyền đơn, đưa kiến nghị,...] nhằm tập hợp, rèn luyện và giác ngộ ý thức đấu tranh cách mạng cho quần chúng. Đồng thời, quần chúng đã đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống "Tố cộng", "Diệt cộng" dồn dân vào khu trù mật của Ngô Đình Diệm với sự mưu trí và tinh thần dũng cảm cao độ.
Bên cạnh đấu tranh chính trị là chính, quần chúng còn sử dụng hình thức đấu tranh vũ trang tự vệ, tiêu diệt một số tên ác ôn, có nợ máu với nhân dân, chống lại sự bắt bớ, đàn áp dã man của Mỹ - Diệm, bảo vệ quyền sống, quyền làm người, đòi xóa cảnh nước nhà bị chia cắt. Lực lượng vũ trang và căn cứ cách mạng của tỉnh lần lượt ra đời.
- Về lực lượng vũ trang, đầu năm 1957, tỉnh thành lập trung đội vũ trang lấy phiên hiệu là đơn vị 514 và tiểu đội vũ trang tuyên truyền. Cuối tháng 5/1959, Tiểu đoàn 514 và đội vũ trang bảo vệ Tỉnh ủyđược ra đời. Qua năm 1960, các huyện cũng tiến hành thành lập lực lượng vũ trang: Huyện Cái Bè có 2 tiểu đội, hai huyện Châu Thành và Cai Lậy, mỗi huyện có 1 tiểu đội, thị xã Mỹ Tho có đội biệt động, huyện Chợ Gạo có đội vũ trang tuyên truyền, Gò Công có 2 tổ vũ trang tuyên truyền. Tháng 02/1961, lực lượng vũ trang tỉnh nhà được chính thức ra mắt nhân dân tại Ấp Bắc [Tân Phú - Cai Lậy].
- Về căn cứ của Tỉnh ủy, lúc đầu đóng ở Long Hưng [huyện Châu Thành], đến năm 1957, dời về Hội Cư rồi Mỹ Lợi [huyện Cái Bè] để dựa lưng vào Đồng Tháp Mười. Năm 1958, tỉnh xây dựng thêm căn cứ ở Tân Hòa Đông [huyện Tân Phước].
Trước hành động ngày càng phát xít hóa của kẻ thù và phát huy những thắng lợi đã đạt được trong những năm vừa qua, cuối tháng 01/1960, quán triệt Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng, Tỉnh ủy Mỹ Tho quyết định phát động nhân dân sử dụng bạo lực cách mạng, tiến hành phong trào "Đồng khởi" nhằm đánh đổ chính quyền địch ở cơ sở, giải phóng nông thôn, thành lập chính quyền nhân dân.
Mở đầu cho phong trào "Đồng khởi" ở Tiền Giang là trận tập kích vào đoàn xe chở tiền lương của địch và cuộc hành quân thị uy tuyên truyền của Tiểu đoàn 514 ở xã Long An [Châu Thành] ngày 25/02/1960. Từ xã điểm, cuộc nổi dậy lan nhanh ra toàn tỉnh. Đến tháng 02/1961, khi cuộc "Đồng khởi" kết thúc, từng mảng lớn chính quyền của địch ở vùng nông thôn bị phá vỡ; bọn địch phải co về thị xã, thị trấn và dọc theo các trục đường giao thông chiến lược; vùng giải phóng đã được mở rộng và thông suốt từ Gò Công qua Chợ Gạo, Châu Thành, Cai Lậy đến Cái Bè, bao gồm 32 xã. Ở trong vùng giải phóng, chính quyền cách mạng và tổ chức Mặt trận Dân tộc giải phóng ở cơ sở được dựng lên, lực lượng chính trị quần chúng được củng cố, lực lượng vũ trang ngày càng phát triển, nông dân được cấp ruộng đất và được hưởng các quyền tự do, dân chủ.
Cuộc "Đồng khởi" ở Tiền Giang đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của phong trào "Đồng khởi" trên toàn miền Nam, đánh bại chiến lược "Chiến tranh một phía" của Mỹ - Diệm; mở ra thời kỳ mới của cách mạng miền Nam, trong đó có Tiền Giang: Thời kỳ thực hiện liên tục thế chiến lược tiến công.
2.Phát huy khí thế cách mạng, góp phần đánh bại chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của đế quốc Mỹ [1961 - 1965]
Kể từ sau "Đồng khởi" năm 1960, phong trào cách mạng của nhân dân miền Nam phát triển như vũ bão. Để đối phó, năm 1961, đế quốc Mỹ cho tiến hành ở miền Nam chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" với mục tiêu bình định miền Nam trong vòng 18 tháng [kế hoạch Xtalây - Taylo]. Mỹ và chính quyền Sài Gòn rất hy vọng vào sự thành công của kế hoạch nên tập trung lực lượng, phương tiện chiến tranh, ngân sách thực hiện cho kỳ được.
Mỹ đưa vào Mỹ Tho - Gò Công 182 cố vấn Mỹ và tiến hành quân sự hóa bộ máy hành chính: Cấp tỉnh có tiểu khu, cấp quận có chi khu, những nơi có tầm quan trọng về chiến lược thì lập yếu khu hoặc đặc khu; đưa sĩ quan làm tỉnh trưởng, quận trưởng. Mỹ - Diệm còn ra sức bắt lính, tăng nhanh lực lượng quân đội Sài Gòn. Sư đoàn 7 của quân đội Sài Gòn đóng tại Mỹ Tho. Năm 1962, lực lượng địa phương của địch có 1 tiểu đoàn của tỉnh, 8 đại đội của các quận, đại đội biệt lập, hơn 3.000 dân vệ và trên 200 cảnh sát. Quân đội Sài Gòn được trang bị hiện đại, sử dụng phổ biến các chiến thuật mới như "Thiết xa vận", "Trực thăng vận". Dưới sự chỉ huy của cố vấn Mỹ, quân đội Sài Gòn mở hàng loạt cuộc hành quân càn quét có quy mô từ cấp đại đội đến cấp tiểu đoàn trong khu vực từ 2 đến 3 xã nhằm tiêu diệt lực lượng vũ trang cách mạng, khủng bố và gom dân vào các ấp chiến lược. Trên cơ sở đó, đến cuối năm 1962, địch đã thành lập được 184 ấp chiến lược với hàng vạn dân, nhằm tách cách mạng với nhân dân và thực hiện chương trình "bình định" miền Nam.
Tại mỗi ấp chiến lược, địch thiết lập hệ thống hàng rào dây thép gai, hào, công sự, chông, mìn bao bọc. Bên trong ấp, địch chia thành nhiều khu vực nhỏ có hàng rào ngăn cách. Mỗi ấp có hai cửa ra vào cùng nhiều vọng gác để kiểm soát dân và quan sát từ xa. Địch lập các Ban Trị sự, các tổ chức phản động, mạng lưới tình báo, mật vụ, tiến hành phân loại từng gia đình, lập sổ hộ tịch, thẻ căn cước để khống chế và nắm chặt từng người dân. Để canh giữ, mỗi ấp có từ 1 đến 2 đồn dân vệ, mỗi đồn có 10 đến 12 tên. Đây quả thực là các trại tập trung trá hình.
Ở Mỹ Tho, sau "Đồng khởi", quân đội và chính quyền địch lâm vào tình trạng suy sụp, bộ máy kìm kẹp ở xã ấp rệu rã, tinh thần binh sĩ hoang mang, sa sút. Phát huy khí thế cách mạng, quân và dân ta chuyển từ thế bị kìm kẹp lên thế tiến công mới. Vùng giải phóng rộng lớn, liên hoàn, lực lượng cách mạng lớn mạnh về mọi mặt. Trước những âm mưu và thủ đoạn mới của địch, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh Đảng bộ, quân và dân Mỹ Tho - Gò Công đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống Mỹ và tay sai theo phương châm hai chân [chính trị và vũ trang], ba mũi [quân sự, chính trị và binh vận] trên cả ba vùng chiến lược [nông thôn rừng núi, nông thôn đồng bằng và đô thị].
Tháng 4/1961, Tỉnh ủy Mỹ Tho tổ chức hội nghị tại xã Hưng Thạnh, huyện Châu Thành nhằm quán triệt tinh thần Chỉ thị của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Khu ủy. Tỉnh ủy chủ trương: Tập trung lực lượng tấn công địch một cách toàn diện trên cả ba vùng, tiếp tục mở và giữ vùng giải phóng, củng cố, kiện toàn lực lượng cơ sở và hệ thống lãnh đạo, chỉ đạo; thực hiện việc quản lý vùng giải phóng, nhất là chăm lo đời sống kinh tế, văn hóa cho nhân dân, giải quyết vấn đề ruộng đất, đẩy mạnh sản xuất, bảo vệ cách mạng và tài sản của nhân dân.
Trong năm 1961, phong trào cách mạng trong toàn tỉnh phát triển toàn diện, lực lượng vũ trang trưởng thành, cùng với lực lượng chính trị và binh vận tạo thành ba mũi giáp công, phá vỡ từng mảng lớn hệ thống kìm kẹp của địch. Phong trào chiến tranh du kích được phát động rộng rãi khắp các địa phương, quần chúng tiến hành rào làng chiến đấu, làm hầm chông chống càn quét, chống địch lập ấp chiến lược. Nhiều xã như: Đạo Thạnh, Trung An ở sát thị xã Mỹ Tho nhờ dựa vào xã, ấp chiến đấu, quần chúng vẫn giữ vững thế làm chủ.
Trước sự phát triển của phong trào cách mạng, Mỹ - Diệm vội vàng tìm cách đối phó. Từ tháng 7/1961, chúng sử dụng lực lượng Sư đoàn 7 của quân đội Sài Gòn kết hợp với bảo an, dân vệ càn quét vào căn cứ của tỉnh ở huyện Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè và một số xã ở Chợ Gạo, Gò Công và Hòa Đồng. Đi đôi với việc càn quét chúng tiến hành đóng lại một số đồn bót trên các tuyến giao thông như: Lộ 4, Tỉnh lộ 28, Lộ 24 và các lộ sườn. Tháng 10/1961, chính quyền Diệm bắt đầu xây dựng thí điểm ấp chiến lược Tân Lý Tây, huyện Châu Thành, mở đầu cho kế hoạch xây dựng 250 ấp chiến lược ở Mỹ Tho. Hoạt động của chính quyền và quân đội Sài Gòn bước đầu đã gây nhiều khó khăn cho ta.
Lúc này Mỹ Tho trở thành trọng điểm của Khu VIII. Vì vậy, Khu VIII đã điều tiểu đoàn 261 về hoạt động, hỗ trợ cho phong trào cách mạng. Tháng 5/1961, tỉnh điều đơn vị vũ trang 514 xuống hai huyện Gò Công, Hòa Đồng hỗ trợ phong trào nổi dậy của quần chúng. Ngày 25/5/1961, đơn vị 514 phối hợp với lực lượng vũ trang Gò Công phục kích tại xã An Hòa diệt tên Quận trưởng Nguyễn Văn Dĩ, đồng thời phát động quần chúng nổi dậy. Chỉ trong 1 đêm, 20 tên ác ôn khác bị trừng trị và cảnh cáo. Song song đó, hơn 20.000 quần chúng ở các xã Gia Thuận, Kiểng Phước, Tân Phước, Tân Niên Tây, Vĩnh Hựu, Thạnh Nhựt, Phú Thạnh Đông, cù lao Tân Thới,... nổi dậy bao vây đồn bót, giành quyền làm chủ. Phong trào cách mạng các huyện phía Đông đã phát triển kịp với các huyện khác trong tỉnh.
Từ tháng 5 đến tháng 9/1962, địch sử dụng chiến thuật "Trực thăng vận", "Thiết xa vận", "Bủa lưới phóng lao", "Bao vây hợp điểm" liên tục càn quét, đánh vào căn cứ của ta. Trong đó có 5 trận càn lớn như trận Cà Dâm [xã Mỹ Phước, huyện Châu Thành; ngày 04/02/1962], trận đánh vào cơ quan quân y, công trường [binh công xưởng] và trại tân binh tại vùng Tân Hòa Đông [huyện Châu Thành; ngày 18/8/1962], trận Quơn Long [huyện Chợ Gạo; ngày 04/8/1962], trận đánh vào căn cứ của Tỉnh ủy, Tỉnh Đội Mỹ Tho [xã Hưng Thạnh, Mỹ Phước; ngày 02/9/1962],...
Ngày 07/9/1962, Ban Thường vụ Tỉnh ủy họp với Ban chỉ huy Tỉnh đội tại xã Hưng Thạnh, huyện Châu Thành chủ trương: Dân bám đất, Đảng bám dân, lực lượng vũ trang bám địch, chủ động xây dựng trận địa tấn công địch và tập trung đánh phá hệ thống ấp chiến lược của địch bằng 3 mặt tấn công, 3 mũi giáp công.
Thực hiện chủ trương của tỉnh, bộ đội đứng lại chống càn, hỗ trợ cho quần chúng nổi dậy đấu tranh quyết liệt trong việc chống địch lập "Ấp chiến lược" bằng nhiều hình thức. Thắng lợi của những trận phá ấp chiến lược kết hợp với chống càn như: Trận cầu Ván Sập [xã Vĩnh Kim], cuộc đấu tranh chính trị của hơn 3.000 quần chúng tại Vĩnh Kim [23/9/1962], trận cầu Vông [xã Mỹ Hạnh Đông, huyện Cai Lậy] và cuộc đấu tranh của gần 20.000 người kéo ra lộ 4 từ ngã ba Đông Hòa đến cầu Long Định [05/10/1962] đấu tranh chống kìm kẹp, đòi địch thực hiện các quyền dân sinh, dân chủ, đòi trở về nhà cũ làm ăn,... tác động rất lớn đến tinh thần chiến đấu của cán bộ và nhân dân. Tuy nhiên, với quân đông, vũ khí hiện đại và nhất là chiến thuật "Trực thăng vận", "Thiết xa vận", địch đã gây cho ta những khó khăn nhất định.
Trước tình hình đó, được sự chỉ đạo của Khu ủy Khu VIII và Tỉnh ủy Mỹ Tho, bộ đội và du kích thường xuyên tập luyện cách đánh xe thiết giáp và trực thăng, kiên quyết trụ lại đánh càn nhằm tiêu diệt địch và làm chỗ dựa cho quần chúng nổi dậy phá "Ấp chiến lược", giải phóng nông thôn. Mỹ Tho được Khu VIII chọn làm chiến trường trọng điểm cho việc đánh bại các chiến thuật mới của địch, Nghị quyết của Tỉnh ủy được cán bộ, chiến sĩ và nhân dân Mỹ Tho khái quát thành phương châm hành động :
Chính trị, binh vận, vũ trang,
Phối hợp nhịp nhàng, ba mũi giáp công.
Bao vây bức rút, bức hàng
Đứng lại đánh càn, giải phóng nông thôn.
Đến cuối năm 1962, tình hình trong tỉnh ổn định, các cuộc càn quét của địch bị hạn chế. Thế tấn công ba mặt chính trị, quân sự, binh vận của ta phát triển khắp trên 3 vùng.
Mở đầu cho cao trào tiến công địch là trận Ấp Bắc [Tân Phú - Cai Lậy] ngày 02/01/1963. Đây là lần đầu tiên, ở giữa đồng bằng, quân giải phóng và du kích với lực lượng chưa tới một tiểu đoàn, trang bị kém đã đánh thắng cuộc hành quân càn quét của địch có quân số đông hơn hàng chục lần, có sức cơ động cao, có vũ khí tối tân và được sự yểm trợ mạnh về hỏa lực.
Trong ngày này, địch huy động một lực lượng lớn, gồm 2 tiểu đoàn bảo an của tiểu khu Định Tường, 3 tiểu đoàn của Sư đoàn 7 và 1 tiểu đoàn dù, có cố vấn Mỹ chỉ huy, được xe thiết giáp, máy bay trực thăng, pháo binh, tàu chiến yểm trợ, mở 5 đợt tấn công hết sức ác liệt vào Ấp Bắc. Mặc dù quân số ít hơn địch rất nhiều lần [ta chỉ có 1 tiểu đoàn ghép], nhưng với tinh thần chiến đấu kiên cường, các chiến sĩ giải phóng quân và nhân dân đã anh dũng đánh bại tất cả các đợt tấn công của địch, loại khỏi vòng chiến đấu 450 tên, trong đó có 9 tên Mỹ, bắn cháy 3 xe thiết giáp, bắn rơi 8 chiếc trực thăng.
Với chiến thắng Ấp Bắc, ta đã đánh bại chiến thuật "Trực thăng vận", "Thiết xa vận" của địch, đồng thời nêu bật sức mạnh của lực lượng đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang của quân dân miền Nam, báo hiệu sự phá sản tất yếu của chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của Mỹ ở miền Nam.
Sau chiến thắng Ấp Bắc vang dội, với khí thế sôi nổi của phong trào "Thi đua Ấp Bắc, giết giặc lập công", quân dân Tiền Giang đã thực hiện tiến công địch liên tục, giành nhiều thắng lợi giòn giã, vùng giải phóng tiếp tục được mở rộng, chính quyền cách mạng các cấp được thành lập, nông dân được chia ruộng đất cày cấy. Bên cạnh đó, phong trào đấu tranh chính trị của quần chúng ở thị xã, thị trấn, vùng nông thôn ngày càng dâng cao, hình thành mũi nhọn tấn công quyết liệt vào kẻ thù.
Như vậy, chiến thắng Ấp Bắc của quân dân Tiền Giang không chỉ là một thắng lợi quân sự góp phần quan trọng đánh bại hoàn toàn chiến lược "Chiến tranh đặc biệt" của Mỹ ở miền Nam, mà còn là một đòn "Điểm huyệt" chí mạng vào sự sụp đổ của chính quyền Diệm, làm thất bại mọi âm mưu và thủ đoạn chiến tranh của địch ở chiến trường Mỹ Tho - Gò Công, dẫn tới sự khủng hoảng trầm trọng của chính quyền Sài Gòn, tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho phong trào cách mạng miền Nam phát triển và giành được những thắng lợi to lớn.
Sau chiến thắng Ấp Bắc, kẻ địch vẫn ngoan cố tiếp tục thực hiện việc gom dân, xây dựng các khu gom dân tập trung mới ở Dưỡng Điềm, Điềm Hy, vùng chùa Phật Đá [quận Châu Thành]. Kinh 12 [quận Cai Lậy], An Khương [quận Chợ Gạo]; đồng thời tiến hành củng cố các ấp chiến lược Nam lộ 4 và tránh đụng độ lực lượng chủ lực của ta.
Từ thực tế của địa phương, Tỉnh ủy kết luận: Lực lượng vũ trang tập trung của tỉnh có khả năng đánh càn thắng lợi trong bất cứ vùng nào và bất cứ quy mô nào. Tỉnh ủy chỉ đạo đưa lực lượng vũ trang tỉnh kết hợp với bộ đội địa phương huyện và du kích xã hỗ trợ cho quần chúng nổi dậy phá ấp chiến lược với phương châm: "Luồn sâu đứng lại đánh càn, bảo vệ xóm làng, giải phóng nông thôn".
Từ tháng 3 đến cuối năm 1963, quân dân Mỹ Tho liên tiếp mở 3 đợt tiến công và nổi dậy bao vây, tổ chức đánh càn, tiêu diệt nhiều sinh lực địch và phá ấp chiến lược khắp nơi. Trong đó, trận đánh ở 2 chi khu Phú Mỹ và Ba Dừa, ta thu 1.200 súng, giải phóng 62 xã, các xã khác chỉ còn đồn bót trên trục lộ giao thông. Quốc sách ấp chiến lược của địch bị thất bại tại Mỹ Tho. Ta đã phá 174/184 ấp chiến lược của địch, toàn tỉnh chỉ còn 10 ấp chiến lược ở các khu phố, quận lỵ nhưng chỉ tồn tại trên hình thức.
Để cứu vãn tình hình nguy ngập, tháng 3/1964, Mỹ đưa ra kế hoạch Giônxơn - Mác Namara nhằm bình định miền Nam trong vòng hai năm [1964 - 1965]. Chúng lập ra Bộ Chỉ huy liên hợp Việt - Mỹ, đồng thời tăng thêm 6.000 cố vấn và lính chiến đấu Mỹ, đưa số quân Mỹ ở miền Nam lên trên hai vạn rưỡi tên vào cuối năm 1964.
Trong 2 năm [1964 - 1965], tình hình chiến sự diễn ra quyết liệt ở Mỹ Tho - Gò Công, quân dân Tiền Giang đã thực hiện tiến công liên tục, giành được nhiều thắng lợi giòn giã, vẫn giữ thế chủ động trên chiến trường. Thế và lực của cách mạng ngày càng lớn mạnh, vùng giải phóng ở Mỹ Tho - Gò Công ngày càng được mở rộng. Các mục tiêu của địch tại thành phố Mỹ Tho, thị xã, thị trấn, các điểm quân sự, hậu cứ khác của địch không còn an toàn như trước.
Đảng bộ đã lãnh đạo nhân dân tiến hành cuộc chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện. Quân dân Mỹ Tho đã vận dụng một cách sáng tạo, nhuần nhuyễn phương châm hai chân, ba mũi giáp công trên cả ba vùng, tạo nên sức mạnh tổng hợp, liên tục tấn công địch theo từng đợt, từng vùng, phá vỡ toàn bộ hệ thống ấp chiến lược của địch, giải phóng và giữ vững quyền làm chủ vùng nông thôn rộng lớn, làm nền tảng cho những thắng lợi sau này của cách mạng.
3.Giữ vững và phát triển thế tiến công, góp phần đánh bại chiến lược "Chiến tranh cục bộ" của đế quốc Mỹ [1965 - 1968]
Tháng 3/1965, do bị thất bại nặng nề trong "Chiến tranh đặc biệt", đế quốc Mỹ chuyển sang thực hiện chiến lược "Chiến tranh cục bộ" ở miền Nam. Đây là đỉnh cao của cuộc đụng đầu lịch sử giữa nhân dân Việt Nam với đế quốc Mỹ, là giai đoạn cực kỳ gian khổ, ác liệt. Quân và dân ta phải trực tiếp đương đầu với đội quân viễn chinh Mỹ - một đội quân hùng mạnh chưa từng thua trận trong các cuộc chiến tranh trước đó, và cũng là giai đoạn mà sức mạnh của cả nước Mỹ được huy động vào cuộc chiến tranh xâm lược đến mức cao nhất.
Từ tháng 4 đến tháng 7/1965, quản đội Mỹ chưa trực tiếp tham chiến ở Mỹ Tho nhưng Mỹ tăng cường trang thiết bị, phương tiện chiến tranh hiện đại; tăng cường cố vấn Mỹ cho các cấp từ tỉnh đến cơ sở và đến từng trung đội bộ binh. Mỹ và chính quyền Sài Gòn đưa Sư đoàn 7, các đại đội bảo an, biệt kích mở nhiều cuộc hành quân càn quét dọc theo Lộ 4, vùng 20/7, Kênh Nguyễn Văn Tiếp, vùng Hậu Mỹ, huyện Cái Bè bằng bom, pháo với mức độ ác liệt. Ngày 6/4/1965, chính quyền Sài Gòn chia Gò Công thành 4 quận: Hòa Tân, Hòa Lạc, Hòa Đồng, Hòa Bình và thực hiện việc củng cố, tổ chức lại bộ máy hành chính, quân sự ở các cấp. Quân đội Sài Gòn điều cả Trung đoàn 12 thuộc Sư đoàn 7 về Gò Công. Dã man hơn, chúng mở nhiều cuộc càn quét, cho máy bay B52 ném bom và rải chất độc hóa học xuống nhiều vùng rừng ven biển Gò Công hòng phá hủy căn cứ, đánh bật lực lượng cách mạng ra khỏi địa bàn Gò Công. Cùng với hoạt động quân sự, Mỹ và chính quyền Sài Gòn còn đẩy mạnh bình định bằng chiến tranh tâm lý, kéo dân vào vùng chúng kiểm soát, cách ly nhân dân với cách mạng hòng làm suy yếu lực lượng ta.
Cùng với việc triển khai các chiến lược chiến tranh, đế quốc Mỹ đồng thời thực hiện nhiều hình thức, chiến thuật tân kỳ hòng tiêu diệt lực lượng vũ trang cách mạng miền Nam. Mỹ xây dựng ở Mỹ Tho một căn cứ quân sự có quy mô lớn mang tên là Đồng Tâm với nghĩa là "đồng tâm diệt cộng". Trên chiến trường sông nước tỉnh Mỹ Tho, Mỹ xây dựng lực lượng đặc nhiệm thủy - bộ trên sông mà thành phần nòng cốt là lực lượng Lữ đoàn 2 thuộc Sư đoàn 9 bộ binh Mỹ - đây là lực lượng tinh nhuệ, có nhiều kinh nghiệm trong chiến đấu trên chiến trường sông nước cũng như trên bộ. Như vậy, Mỹ Tho trở thành nơi thí điểm chiến thuật "Hạm đội nhỏ trên sông" để đối phó với quân chủ lực và chiến tranh du kích. Triển khai chiến thuật mới, quân Mỹ đưa Lữ đoàn 2 thuộc Sư đoàn 9 tổ chức nhiều cuộc hành quân vào các xã Cẩm Sơn, Long Trung, Long Khánh [Cai Lậy], xã Bàn Long [Châu Thành], xã Tân Hưng [Cái Bè]. Ỷ vào quân đông và vũ khí hiện đại, bọn chúng đã mở nhiều cuộc hành quân càn quét với cường độ hỏa lực, bom đạn, phi pháo rất ác liệt, nhằm tiêu diệt lực lượng vũ trang của ta.
Lúc đầu, quân Mỹ và tay sai có gây tổn thất cùng nhiều khó khăn cho lực lượng cách mạng. Nhưng với ý chí quyết đánh Mỹ và thắng Mỹ, quân dân Mỹ Tho - Gò Công đã luôn "Giữ vững thế chủ động tiến công, kiên quyết tiến công và liên tục tiến công", tạo nên những thắng lợi to lớn.
Với phương châm "Bám lấy thắt lưng địch mà đánh", ta đã thành lập mặt trận vành đai diệt Mỹ ở Bình Đức nhằm tấn công địch ngay tại căn cứ Đồng Tâm, sào huyệt của bọn chúng. Phong trào "Thi đua diệt Mỹ" của quân dân vành đai phát triển rất mạnh mẽ, sôi nổi với nhiều cách đánh mưu trí và sáng tạo. Hàng nghìn lính Mỹ đã đền tội. Chỉ tính riêng trong bảy tháng đầu năm 1967, quân và dân Mỹ Tho đã tiêu diệt 2.110 lính Mỹ. Cùng với đó, chúng ta có 172 dũng sĩ diệt Mỹ. Quần chúng còn tiến hành các cuộc đấu tranh chính trị chống địch bắn pháo, ném bom, đốt nhà, phá hoại mùa màng, giết hại dân thường, hãm hiếp phụ nữ,... Vận động, thuyết phục binh lính Mỹ phản chiến.
Chiến thắng nổi bật nhất trong thời kỳ này là chiến thắng Ba Rài [Cẩm Sơn, Cai Lậy] ngày 15/9/1967. Trong ngày này, địch huy động toàn bộ Lữ đoàn 2 Mỹ với khoảng 1.500 quân, cơ động trên hàng chục tàu chiến, có pháo binh và máy bay yểm trợ, mở cuộc càn quét mang tên "Cohart" vào khu vực sông Ba Rài, nhằm tiêu diệt Tiểu đoàn 263 của ta. Sau một ngày kiên cường chiến đấu, Tiểu đoàn 263 đã bẻ gãy hoàn toàn cuộc hành quân càn quét bằng đường sông của địch, loại khỏi vòng chiến đấu hơn 200 lính Mỹ, phá hủy 16 tàu các loại, bắn rơi 1 máy bay phản lực.
Trận Ba Rài được coi là trận Ấp Bắc đối với quân Mỹ ở Mỹ Tho. Nếu như chiến thắng Ấp Bắc [02/01/1963] đã đánh bại chiến thuật "Trực thăng vận", "Thiết xa vận" của Mỹ và quân đội Sài Gòn thì chiến thắng Ba Rài mở đầu cho sự phá sản chiến thuật "Hạm đội nhỏ trên sông" của Mỹ sử dụng ở Đồng bằng sông Cửu Long, góp phần mở ra phong trào "Tìm Mỹ mà đánh, tìm ngụy mà diệt" của quân dân miền Nam.
Nhưng với bản chất ngoan cố và điên cuồng chống lại lực lượng cách mạng, quân Mỹ phối hợp với quân đội Sài Gòn tổ chức cuộc hành quân sâu vào vùng Đồng Tháp Mười hòng tiêu diệt lực lượng chủ lực cách mạng, lấy lại uy thế của "Hạm đội nhỏ trên sông". Ngày 04/12/1967, Sư đoàn 9 bộ binh Mỹ phối hợp với Sư đoàn Thủy quân lục chiến của quân đội Sài Gòn cùng các binh chủng, quân chủng sử dụng tàu chiến và xuồng thiết giáp hành quân vào vùng Tây Bắc huyện Cái Bè nhằm tiêu diệt quân chủ lực và Bộ tham mưu lãnh đạo kháng chiến của hai tỉnh Kiến Phong và Mỹ Tho.
Qua một ngày chiến đấu, Tiểu đoàn 502 được sự hỗ trợ của Đảng bộ và nhân dân địa phương đã mưu trí, dũng cảm giáng cho quân Mỹ và tay sai một đòn chí mạng, lập nên chiến công chói lọi. Chiến thắng Rạch Ruộng bắn chìm, bắn cháy 37 tàu chiến, tiêu diệt và làm bị thương hàng trăm quân địch. Đây là trận đánh mà quân giải phóng tiêu diệt được nhiều sinh lực nhất, tiêu hủy nhiều phương tiện chiến tranh hiện đại nhất ở chiến trường tỉnh Mỹ Tho trong năm 1967. Chiến thắng Rạch Ruộng đã làm phá sản hoàn toàn chiến thuật "Hạm đội nhỏ trên sông" của Mỹ và quân đội Sài Gòn trong chiến lược "Chiến tranh cục bộ".
Trong vòng 3 tháng [kể từ trận Ba Rài huyện Cai Lậy đến trận Rạch Ruộng huyện Cái Bè], quân giải phóng đã có biện pháp đối phó hữu hiệu làm hạn chế sức mạnh của quân Mỹ và tay sai, chứng minh hùng hồn chiến thuật tân kỳ "Hạm đội nhỏ trên sông" của quân Mỹ đã hoàn toàn thất bại. Những thắng lợi trên đã tạo ra thế và lực mới để quân và dân Tiền Giang tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968, góp phần đẩy nhanh quá trình phá sản chiến lược "Chiến tranh cục bộ" của Mỹ ở miền Nam Việt Nam.
Chiến thắng Ba Rài tuy diễn ra một ngày trong phạm vi tỉnh Mỹ Tho, nhưng là chiến thắng của một trận trực tiếp đánh quân viễn chinh Mỹ, tiêu diệt nhiều sinh lực và nhiều phương tiện chiến tranh nhất kể từ khi chúng đặt chân đến vùng đất Mỹ Tho. Đây còn là chiến thắng của một trận đột phá có tính chất quyết định trong việc đánh bại chiến thuật "Hạm đội nhỏ trên sông" của lực lượng hỗn hợp hải, lục quân có không quân và pháo binh yểm trợ tối đa - một chiến thuật mà quân Mỹ triển khai trên chiến trường Đồng bằng sông Cửu Long nhằm giành thắng lợi trong chiến lược "Chiến tranh cục bộ" trên địa bàn này.
Với ý nghĩa đó, bài học của chiến thắng Ba Rài rất sâu sắc. Giá trị của chiến thắng Ba Rài không chỉ vì nó vượt qua phạm vi một địa phương, giành thắng lợi trọn vẹn, có những gương chiến đấu dũng cảm, cán bộ chỉ huy tài giỏi, mà giá trị to lớn của chiến thắng Ba Rài còn ở chỗ nó mở đường đột phá trong cách thức đánh quân viễn chinh Mỹ với hình thức chiến thuật mới của quân giải phóng. Vì lẽ đó, chiến thắng Ấp Bắc năm 1963 và chiến thắng Ba Rài có một "mẫu số chung", đó là ý chí quật khởi, kiên cường của nhân dân ta quyết chiến đấu giải phóng quê hương, bất chấp mọi gian khổ hy sinh, sức sống của chiến thắng lan tỏa cả miền Nam ra cả nước, phản ánh khí thế hào hùng của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Cùng với đòn tiến công quân sự, được sự hỗ trợ của lực lượng vũ trang, quần chúng nông dân ở vùng nông thôn nổi dậy đấu tranh chống ách kìm kẹp của địch, giành quyền làm chủ; vùng giải phóng ngày càng mở rộng, ở thành thị, công nhân, các tầng lớp nhân dân lao động, trí thức yêu nước, tiến bộ đã dấy lên cuộc đấu tranh chống chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ, đòi Mỹ rút quân về nước, đòi tự do, dân chủ,... đẩy quân Mỹ lún sâu vào thế bị động về chiến lược.
Trên đà thắng lợi về nhiều mặt trong năm 1967, quân dân Mỹ Tho - Gò Công bước vào cuộc tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân [1968] với khí thế dâng cao chưa từng thấy.
Hòa với tiếng súng của quân dân miền Nam, đúng 0 giờ ngày 01/02/1968, quân dân Mỹ Tho - Gò Công đồng loạt tiến công địch trên địa bàn toàn tỉnh, tập trung vào các ấp chiến lược, căn cứ quân sự, thị trấn và thị xã, mà trọng điểm là thành phố Mỹ Tho.
Ở Mỹ Tho, bị đánh bất ngờ, địch choáng váng và chịu nhiều tổn thất. Ngày 03/02/ 1968, bọn chúng mới kịp hoàn hồn, tung toàn bộ Sư đoàn 9 Mỹ và Sư đoàn 7 của quân đội Sài Gòn phản kích dữ dội. Địch đã sử dụng pháo và máy bay ném bom, kể cả bom napan nhằm hủy diệt thành phố, đẩy lực lượng của ta ra các xã ven. Tuy nhiên, bộ đội và du kích vẫn kiên cường bám trụ, xây dựng các lõm chiến đấu, tiếp tục đánh địch.
Sau đó, quân dân ta còn mở liên tiếp hai đợt tiến công và nổi dậy vào tháng 5 và tháng 9, gây cho địch những thiệt hại nặng nề, nhưng lực lượng của ta cũng bị suy giảm nghiêm trọng.
Mặc dù vậy, cuộc tiến công và nổi dậy của quân dân Mỹ Tho - Gò Công đã góp phần quan trọng trong việc làm lung lay ý chí xâm lược của Mỹ, buộc bọn chúng phải tuyên bố "Phi Mỹ hóa" chiến tranh, thừa nhận sự thất bại của chiến lược "Chiến tranh cục bộ", chấm dứt không điều kiện chiến tranh phá hoại miền Bắc, chịu đến hội nghị Pa-ri để bàn việc chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam.
4.Góp phân đánh bại chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh" của Mỹ, đẩy mạnh cuộc kháng chiến đi đến thắng lợi hoàn toàn [1969 - 1975]
Với bản chất ngoan cố, hiếu chiến, đầu năm 1969, Mỹ chuyển sang thực hiện chiến lược "Việt Nam hóa chiến tranh" ở miền Nam. Tại Mỹ Tho - Gò Công, ngoài Sư đoàn 9 Mỹ và Sư đoàn 7 cùa quân đội Sài Gòn, địch đã đưa về đây một số đơn vị của Sư đoàn 9. Đồng thời, bọn chúng còn ra sức đôn quân và bắt lính.
Tổng số quân đội Sài Gòn ở trong tỉnh lên đến 26.000 tên lính chủ lực, trong đó có 10.000 lính Mỹ và hàng chục tên phòng vệ dân sự.
Với ưu thế về lực lượng, địch xua quân càn quét khắp nơi nhằm thực hiện chương trình bình định nông thôn, nhất là vùng Gò Công, Chợ Gạo, ven thành phố Mỹ Tho và vành đai Bình Đức, sau đó, chúng triển khai ra các huyện Châu Thành, Cai Lậy và Cái Bè. Bọn chúng còn tăng cường bắn pháo, ném bom, rải chất độc hóa học vào những vùng xung yếu. Do đó, tính đến cuối năm 1969, bọn chúng đã đóng được 282 đồn bót, lập 113 ban tề xã trong tổng số 114 xã, 558 ban tề ấp trong tổng số 823 ấp; đặc biệt, đến đầu năm 1971, địch đã hoàn thành cơ bản việc bình định vùng Gò Công, phần lớn cơ sở cách mạng bị phá vỡ, quần chúng bị kiểm soát gắt gao.
Tuy gặp những khó khăn to lớn, nhưng quân dân ta vẫn kiên cường bám trụ, dựa vào xã, ấp chiến đấu, phát triển chiến tranh du kích, gây dựng lại tổ chức Đảng ở cơ sở, củng cố lực lượng vũ trang, quyết tâm đánh bại kế hoạch bình định của địch. Đến cuối năm 1971, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 11.700 tên địch, đánh thiệt hại nặng 44 đồn bót, bức rút 35 đồn bót khác; huy động hơn 20.000 quần chúng đấu tranh chống địch cào nhà, gom dân, bắn phá địa hình,... Các đoàn thể cách mạng, lực lượng vũ trang tỉnh, huyện, xã cùng những hoạt động văn hóa, giáo dục, y tế trong vùng giải phóng đều có sự phát triển, nhân dân đóng góp được 147 triệu đồng vào quỹ nuôi quân.
Như vậy, chương trình bình định nông thôn của địch bước đầu đã bị phá sản. Quân dân Mỹ Tho - Gò Công chuẩn bị bước vào cuộc tiến công mới.
Đêm ngày 6 rạng ngày 07/4/1972, phối hợp với cuộc tiến công chiến lược xuân hè 1972 của quân dân miền Nam, quân dân Mỹ Tho - Gò Công đã mở chiến dịch tổng hợp, đồng loạt nổ súng tiến công địch với cường độ mạnh, quy mô lớn trên hầu hết các địa bàn chiến lược quan trọng ở trong tỉnh.
Chiến dịch diễn ra qua ba đợt như sau:
Đợt 1, hai tháng 4 và 5: Ta đánh mạnh ở Cai Lậy, Cái Bè, làm thiệt hại nặng 3 trung đoàn chủ lực thuộc Sư đoàn 7 quân đội Sài Gòn, làm tan rã phần lớn lực lượng kìm kẹp của địch ở Nam - Bắc đường số 4.
Đợt 2, hai tháng 6 và 7: Ta tiêu diệt liên đoàn 41 biệt động quân địch, đánh tiêu hao các tiểu đoàn bảo an thuộc tiểu khu Định Tường, giải phóng tuyến Kênh Cũ, Kênh Nguyễn Tấn Thành [nay thuộc huyện Tân Phước] và các xã Nhị Bình, Điềm Hy [huyện Châu Thành]; đồng thời, ta còn tiêu diệt hai Tiểu đoàn 402, 427 bảo an địch thuộc tiểu khu Gò Công, mở được lõm Đồng Sơn và địa bàn đứng chân ở các xã Vĩnh Hựu, Thạnh Nhựt, Long Hựu, Tân Thới [nay thuộc huyện Gò Công Tây].
Đợt 3, tháng 8 và đầu tháng 9: Ta tập trung đánh phá Lộ 4 trên nhiều đoạn: Đoạn từ Mỹ Thiện đến An Hữu để phát triển sang vùng Nam Cái Bè, mở ra thế liên hoàn từ Hòa Hưng xuống Hòa Khánh, phá vỡ kế hoạch bình định vùng đông dân và giàu có của địch ; đoạn từ Cai Lậy đến Trung Lương nhằm tiêu diệt các đoàn xe quân sự, gây trở ngại giao thông đối với địch và buộc chúng phải rút bớt lực lượng càn quét để về giữ lộ. Đồng thời, ta còn bẻ gãy cuộc càn cấp quân đoàn của địch mang tên "Cửu Long 4 - 1", bảo vệ vững chắc các vùng giải phóng ở Nam - Bắc Lộ 4. Song song đó, ta đã đẩy mạnh hoạt động ở Chợ Gạo, mở được các lõm chiến đấu ở phía Tây Kênh Chợ Gạo và đưa phong trào của quần chúng lên cao.
Phối hợp với mặt trận quân sự, ở các thị xã, thị trấn, phong trào đấu tranh của quần chúng đòi các quyền dân sinh, dân chủ, chống đuổi nhà, chống "quân sự hóa học đường",... ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Ngày 10/9/1972, chiến dịch tổng hợp kết thúc. Ta đã tiêu diệt hơn 7.000 tên địch, bắt sống và làm tan rã đơn vị khoảng 4.000 tên, phá hủy và tịch thu nhiều phương tiện chiến tranh của địch; tiêu diệt, bứt rút, bức hàng hơn 170 đồn bót, giải phóng 19 xã, 126 ấp với khoảng 160.000 dân.
Chiến dịch tổng hợp của quân dân Mỹ Tho - Gò Công giành được thắng lợi to lớn, có tác dụng thúc đẩy phong trào cách mạng ở tỉnh nhà - nhất là ở Gò Công - tiến lên, tạo ra thế và lực mới để quân dân ta giành lại thế chủ động trên chiến trường. Bên cạnh đó, thắng lợi này đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của quân dân miền Nam, giáng đòn mạnh mẽ vào chương trình "Việt Nam hóa chiến tranh" của Mỹ, buộc Mỹ phải kí kết Hiệp định Pa-ri [27/01/1973].
Sau khi Hiệp định Pa-ri có hiệu lực thi hành, địch đã ngang nhiên phá hoại. Chúng huy động quân đội, triển khai chiến dịch "Tràn ngập lãnh thổ", "Bình định áp đảo" ở Mỹ Tho và "Bình định củng cố" ở Gò Công. Trước tình hình đó, quân dân Tiền Giang đã kiên quyết giáng trả những cuộc hành quân lấn chiếm của địch và chủ động mở các cuộc tiến công vào những căn cứ quân sự của bọn chúng, bảo vệ và mở rộng vùng giải phóng.
Đến cuối năm 1973, ta loại khỏi vòng chiến đấu khoảng 8.000 tên địch, tiêu diệt và bứt rút gần 100 đồn bót, giải phóng thêm 10 xã và 50 ấp với khoảng 50.000 dân.
Trong năm 1974, ta đánh mạnh ở nhiều nơi khiến địch phải bị động đối phó. Lực lượng của ta càng lớn mạnh, vùng giải phóng tiếp tục được mở rộng. Đến cuối năm 1974, ngoài 4 tiểu đoàn của tỉnh đã có từ trước, ta còn thành lập thêm tiểu đoàn Ấp Bắc, mỗi huyện có khoảng 3 - 5 đại đội. Vùng nông thôn của tỉnh về cơ bản đã được giải phóng với hàng trăm nghìn dân.
Trên đà tiến công, ngày 06/11/1974, ta mở chiến dịch mùa khô 1974 - 1975. Đến cuối tháng 3/1975, chiến dịch kết thúc thắng lợi. Từ đây, quân dân Mỹ Tho - Gò Công cùng với quân dân miền Nam bước vào trận quyết chiến chiến lược cuối cùng.
Ngày 9/4/1975, Tỉnh ủy phổ biến lệnh tổng công kích, kêu gọi nhân dân đồng loạt nổi dậy.
Ở hướng Mỹ Tho, sau khi làm chủ được Lộ 4, kênh Chợ Gạo và tiêu diệt hàng loạt căn cứ quân sự của địch, ta đưa lực lượng vũ trang áp sát và bao vây thị xã từ nhiều hướng. Sáng ngày 30/4/1975, lực lượng Thành Đoàn phát động quần chúng trong nội ô nổi dậy. 15 giờ 20 phút cùng ngày, Cờ cách mạng được kéo lên tại Trường Nguyễn Đình Chiểu. 16 giờ, lực lượng vũ trang của ta đồng loạt tiến vào trung tâm thị xã. 19 giờ, địch ở tiểu khu Định Tường đầu hàng. Đến 24 giờ, thành phố Mỹ Tho về cơ bản đã được giải phóng.
Ở hướng Gò Công, ta đã bức rút 4 đồn, làm tê liệt 18 đồn khác, phát động hàng ngàn quần chúng tham gia công tác cách mạng. Sáng ngày 30/4/1975, sau khi tiêu diệt địch ở Thạnh Nhựt, lực lượng vũ trang của ta tiến về thị xã. Quần chúng đổ ra đường vẫy chào quân giải phóng và chiếm các cơ quan chính quyền cấp phường, xã của địch. Đến 15 giờ, ta chiếm dinh tỉnh trưởng, về cơ bản đã giải phóng thị xã Gò Công. Các huyện trong tỉnh cũng lần lượt được giải phóng trong ngày 30/4 và rạng sáng ngày 01/5/1975.
Quân dân Mỹ Tho - Gò Công đã hoàn thành nhiệm vụ lịch sử vẻ vang của mình, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thực hiện hòa bình, độc lập, thống nhất Tổ quốc và đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.