Bị hóc kẹo phải làm sao
|
Việc bị hóc dị vật, dẫn đến nghẹn thở là tai nạn không phải hiếm thấy. Nhiều chuyên gia đã nhấn mạnh rằng, mặc dù kích cỡ dị vật nhỏ nhưng nó cũng rất nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong khi làm tắc đường khí quản, không đưa được oxy lên não. Chúng ta biết rằng, não rất cần oxy để có thể duy trì sự sống. Nếu đường lấy oxy bị chặn lại, hay bị nghẹn trong vòng 4 - 6 phút, não sẽ bị tổn thương nghiêm trọng. 10 phút trôi qua, nguy cơ chết não là rất lớn, lúc này việc đảo ngược tình thế để cứu giúp nạn nhân là cực kỳ khó khăn. Khi bị tắc nghẽn đường thở, người bị nạn thường có những biểu hiện ho sặc sụa, tím tái mặt mày, khó thở do dị vật mắc vào thanh quản. Nhiều trường hợp giãy giụa, mặt đỏ bừng, ngã vật xuống vì thiếu oxy. Nếu tình trạng này diễn ra trong 5 phút mà không được cứu kịp thời, người bị nạn có thể bị suy hô hấp, dẫn đến tử vong. Cách sơ cứu khi gặp người bị hóc, mắc dị vật trong đường thở? Đầu tiên, xem cần xem xét người bị nạn còn phát ra âm thanh được không. Nếu có, đường thở vẫn chưa bị chặn hoàn toàn nên bạn giúp nạn nhân hãy ho thật mạnh như khạc đờm để thức ăn bật ra.  Trường hợp không thể phát ra âm thanh, bạn dùng đến lực đẩy. Lúc này, bạn cần nhớ đến thủ thuật sơ cứu Heimlich. Đây là thủ thuật dùng để cấp cứu khi có dị vật lọt vào đường thở và choán gần hết diện tích của đường thở. Nguyên tắc của Heimlich là tạo một lực tác động mạnh, đột ngột vào 2 buồng phổi bằng cách vỗ từ lưng hoặc ép vào cơ hoành, mục đích tạo ra một áp lực lớn đột ngột trong đường hô hấp đẩy dị vật ra ngoài. Đầu tiên, bạn dùng 2 tay ôm xung quanh eo của nạn nhân. Hãy đảm bảo rằng 2 tay bạn ôm qua eo ở bên dưới khung xương sườn của người bị nạn. Để mặt dưới của nắm tay gần phía trên rốn và dưới ức (vùng thượng vị). Dùng tay còn lại nắm chắc lấy bàn tay kia. Sau đó tiến hành những lần ép bụng riêng rẽ và dứt khoát theo hướng vào trong và lên trên. Việc này sẽ gây áp lực lên cơ hoành, đưa không
khí lên để đẩy thức ăn ra ngoài. Tiếp tục cho tới khi dị vật gây tắc nghẽn được đánh bật ra. Nếu 5 - 6 lần không thành công trong việc đưa vật thể ra ngoài, bạn cần gọi cấp cứu. Trong trường hợp bạn bị nghẹn, hóc dị vật 1 mình mà không có ai bên cạnh, bạn cũng có thể tự thực hiện nghiệm pháp Heimlich để tự cứu mạng. Bạn hãy tự đẩy ép bụng bằng cách đứng tựa lưng vào tường phẳng hoặc gập bụng vào ghế. Sau đó, dùng một bàn tay nắm chặt, tì sát phần ngón cái và ngón trỏ vào vùng bụng phía trên, ngay dưới xương ức (lòng bàn tay úp xuống). Lấy nắm tay còn lại đấm mạnh vào nắm tay trên bụng theo chiều từ trước ra sau và từ dưới lên từng cái một. Nếu dị vật chưa ra hãy dùng ghế dựa áp phần bụng phía trên rốn lên bờ trên của tấm tựa lưng. Sau đó dùng sức nặng của thân người gập xuống thành ghế tạo sức ép đẩy không khí từ trong ra, dị vật sẽ bị bắn ra. Lưu ý: nếu không thành thạo thủ thuật này, hãy gọi cấp cứu để nhận được hướng dẫn trực tiếp từ bác sĩ. Nguồn: Wikihow Dị vật đường thở là trường hợp những dị vật có thể là chất rắn, lỏng thông thường trong cuộc sống xâm nhập vào đường hô hấp qua mũi, qua miệng rơi xuống từ thanh quản đến phế quản. Mọi lứa tuổi có thể bị dị vật đường thở nhưng hay gặp nhất là trẻ dưới 4 tuổi. Xử lý đúng cách trong những phút đầu tiên ngay sau khi trẻ bị hóc dị vật là điều vô cùng quan trọng, giúp trẻ nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Vì sao trẻ dễ bị hóc dị vật ??? Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng hóc dị vật ở trẻ nhỏ, mà điều quan trọng là do sự lơ là, chủ quan, thiếu kiểm soát của người lớn: Trẻ còn nhỏ rất tò mò, thích khám phá thế giới xung quanh và bỏ vào miệng tất cả những gì rơi vào tầm tay. Trẻ ăn uống khi đang khóc hoặc đùa giỡn khi có thức ăn trong miệng. Trẻ ăn thức ăn dễ hóc, không phù hợp với từng lứa tuổi. Bé chưa có răng hàm nên không thể nhai và nghiền nát hoàn toàn các mẩu thức ăn cứng. Việc nhai và nuốt cũng chưa thuần thục (quả có hạt như nhãn, chôm chôm, loại hạt cứng, thạch rau câu, hạt trân châu...). Nhận biết trẻ bị dị vật đường thở. Trẻ đang bú, đang ăn hoặc đang chơi đột nhiên lên cơn ho sặc sụa, mặt đỏ và/ hoặc tím tái, vã mồ hôi, thở gắng sức, ý thức trẻ lịm dần... Nếu dị vật gây tắc nghẽn đường thở hoàn toàn có thể ngưng thở ngay lập tức, tiếp đó hôn mê và tử vong. Những sai lầm thường gặp phải trong sơ cứu hóc dị vật. Nhiều bậc phụ huynh mắc sai lầm khi sơ cứu cho trẻ bị hóc dị vật, khiến tình trạng của trẻ không giải quyết được mà còn nặng hơn như: Nhiều phụ huynh mất bình tĩnh để nhận định có phải trẻ bị hóc dị vật đường thở không? Thiếu kiến thức về xử trí sơ cứu không đúng cách khi trẻ bị hóc dị vật. Cố gắng lấy tay hoặc các vật khác vào miệng trẻ để móc dị vật ra: có thể làm dị vật xuống sâu hơn, hoặc gây trầy xước, chấn thương niêm mạc vùng hầu họng của trẻ. Sử dụng một số mẹo dân gian như: cho trẻ nuốt cơm, hoa quả,...điều này có thể khiến tình trạng hóc dị vật trở nên nghiêm trọng hơn. Vuốt xuôi ngực: Mỗi khi trẻ sặc hay nghẹn, nhiều bậc phụ huynh vuốt ngực cho trẻ, đây là cách làm sai vì có thể làm dị vật chui sâu hơn vào đường thở Nên làm gì khi trẻ bị hóc dị vật? - Nếu trẻ còn hồng hào, ho hoặc khóc thành tiếng có nghĩa là trẻ đang thở, đường hô hấp không bị tắc nghẽn hoàn toàn, bé không bị ngạt trầm trọng
- Nếu trẻ xuất hiện tím tái, khó thở, ngưng thở, không khóc được hoặc khóc yếu, không nói được, cha mẹ nhanh chóng gọi cấp cứu, tiến hành sơ cứu kịp thời, đúng cách. - Đối với trẻ dưới 2 tuổi Thực hiện động tác vỗ lưng, vỗ ngực: - Đối với trẻ lớn (từ trên 2 tuổi) Thực hiện thủ thuật Heimlich:
- Để trẻ nằm ngửa, quỳ xuống dạng 2 chân cạnh đùi trẻ. - Đặt gốc một lòng bàn tay lên vùng thượng vị, dưới xương ức, đặt tiếp bàn tay thứ hai chồng lên bàn tay thứ nhất. - Ẩn 5 cái đột ngột, mạnh và nhanh vào bụng theo hướng từ dưới lên trên. - Sau đó kiểm tra đường thở. Nếu dị vật chưa rơi ra ngoài thì tiếp tục lặp lại các bước như trên cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở. Chú ý: Nếu trẻ ngưng thở - Gọi cấp cứu ngay. - Bắt đầu hồi sức tim phổi ( hà hơi thổi ngạt và ấn tim ngoài lồng ngực) tỉ lệ 2 lần thổi ngạt và 30 lần ép tim cứ như vậy đến khi nhân viên y tế đến nơi. Các biện pháp phòng ngừa. Trẻ nhỏ rất hiếu động, tò mò khám phá và chưa nhận thức được những nguy hiểm rình rập, vì vậy người lớn luôn cần để trẻ trong tầm quan sát của mình. Bên cạnh đó, cần có các biện pháp phòng ngừa cất đặt đồ đạc nguy cơ thành dị vật đường thở xa tầm tiếp cận của trẻ: Đồ chơi - Để bóng bay (đã thổi căng hoặc chưa thổi) ngoài tầm tay của trẻ. - Để đồ chơi nhỏ (ví dụ như đồ chơi xếp hình Lego, giầy dép của của búp bê Barbie...) xa tầm tay. Nhắc anh chị của bé tuân thủ quy định. - Không cho bé chơi với những thứ đồ chơi có thể tháo rời. Luyện cho trẻ thói quen không cho vào miệng ngậm mút. Đồ đạc trong nhà - Không để cúc áo và các loại pin trong tầm tay của trẻ. - Khóa những ngăn tủ chứa vật dụng nhỏ mà trẻ có thể với tới. Phòng ngừa sặc thức ăn - Luôn cho trẻ ngồi một chỗ khi ăn. - Không bao giờ ép trẻ ăn, uống khi đang khóc, chạy nhảy hoặc không nên nô đùa khi có thức ăn trong miệng, vì như vậy trẻ có thể bị nghẹn. - Động viên trẻ ăn từ từ và nhai kỹ. Đảm bảo đúng chế độ ăn uống theo lứa tuổi của trẻ. - Không cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi ăn thức ăn dễ hóc như lạc, thạch, nhãn, kẹo dẻo chip chip, hạt trân châu... Tổng hợp CNĐD Dương Thúy Nga, Khoa Nhi, Bệnh viện TWQĐ 108 |
