Đàn ông để râu vì phái nữ dễ để mắt tới?
Nguồn hình ảnh, Getty
Chụp lại hình ảnh,
Râu có thể không nhất thiết hấp dẫn bạn tình. [Ảnh: Getty Images]
Bạn có thể nghĩ tất cả các loại râu ria thấy ở ngoài đường là một cách để lôi cuốn bạn tình. Có thể không đơn giản như thế đâu.
Nói về phương diện tiến hóa, râu là cái gì? Trẻ em, phụ nữ và rất nhiều đàn ông không râu cũng xong mà.
Nhưng hãy đi dọc một số phố ngày nay và bạn sẽ bắt gặp đủ kiểu râu, nhiều, ít, tỉa tót hoặc không tỉa, đi từ lởm chởm đến ria bôi bóng và râu kiểu hippi.
Khi thấy đàn ông chú ý đến vẻ bề ngoài, chúng ta dễ cho là họ đang tìm cách câu bạn gái. Nhưng những nghiên cứu của chúng tôi về râu và giọng nói cho thấy râu kể như là sự tiến hóa phần nào là để giúp họ nổi trội so với những người đàn ông khác.
Quảng cáo
So sánh con đực và con cái của nhiều loài vượn khác thì đàn ông và đàn bà nhìn chung trông rất khác nhau. Và khi chúng ta thấy sự khác biệt giữa đàn ông và đàn bà thì việc giải thích thường quy cho tiến hóa thông qua chọn lọc dục tính, là quá trình ưu tiên cho hình thức nào làm tăng cơ hội chọn bạn tình.
Điều thú vị là đàn bà có vẻ như không quan tâm đến râu đến thế. Trong khi một số nghiên cứu thấy rằng phụ nữ thích một ít râu hoặc rất nhiều râu ở đàn ông thì những nghiên cứu khác lại cho hay họ thích đàn ông cạo râu nhẵn nhụi. Do thiếu chứng cứ nhất quán nên ta không thể kết luận rằng việc để râu là vì phụ nữ thích.
Nguồn hình ảnh, Getty
Chụp lại hình ảnh,
Chiến tướng râu xồm Thành Cát Tư Hãn đã xâm chiếm gần hết Châu Á, và ông đã làm cho người ta tin thêm rằng người có râu là kẻ mạnh. [Ảnh: Getty Images]
Vì vậy các nhà nghiên cứu đề nghị một loại chọn lọc tình dục thứ hai có thể nó sẽ đáp ứng câu hỏi. Để nhân giống, nếu chỉ đơn giản trông hấp dẫn là chưa đủ. Ta phải cạnh tranh với đồng giới để có cơ hội có bạn tình. Nếu không thì chàng trai nhút nhát ở cuối quán rượu sẽ không có cơ hội khi cạnh tranh với người anh em ngang tàng của nó. Và có những bằng chứng là râu được để chỉ để giúp đàn ông làm việc đó.
Một người đàn ông có bộ râu xồm to thực tế không liên quan gì hết đến mức độ testosterone. Mặc dù vậy, một số nghiên cứu nêu ý kiến là cả đàn ông và đàn bà đều nghĩ rằng đàn ông có râu trông chững chạc hơn, mạnh hơn và xông xáo hơn người khác. Và những người đàn ông nổi trội có thể có nhiều cơ hội có bạn tình bằng cách đe dọa đối thủ dẹp sang một bên.
Điều này đúng trong thời hiện đại cũng như trong suốt quá trình lịch sử loài người. Sự thống trị có thể tạo đường tắt nhanh không ngờ tới cơ hội có bạn tình: Những bằng chứng di truyền cho thấy khoảng 8% của nam dân số Châu Á ngày nay là hậu duệ của Thành Cát Tư Hãn và gia đình ông.
Một nghiên cứu của Nigel Barber đã lập mối liên kết giữa mốt để râu của Anh từ 1842 đến 1971 với tỷ lệ của đàn ông so với đàn bà ở tuổi lập gia đình. Điều phát hiện ra là ở thời kỳ mà đàn ông độc thân nhiều hơn phụ nữ thì để râu để ria trở thành mốt.
Râu không phải là đặc trưng duy nhất cho thấy sự uy quyền mà giọng nói cũng vậy. Người ta có xu thế bầu người lãnh đạo có giọng trầm hơn, và trong khi cạnh tranh đàn ông trầm giọng xuống nếu nghĩ rằng họ hơn phân các đối thủ của mình. Cũng như râu, âm giọng cũng là điểm dễ dàng phân biệt nam nữ.
Để tìm hiểu nguồn gốc tiến hóa của râu và giọng nói, chúng tôi đã thử nghiệm xem chúng có được coi là hấp dẫn và uy quyền hay không, hay là cả hai thứ. Chúng tôi đã đề nghị 20 nam và 20 nữ cho điểm mức uy quyền và hấp dẫn của 6 người đàn ông, họ được quay video trong 4 lần với độ rậm của râu khác nhau. Và sau đó chúng tôi dùng phần mềm máy tính tạo 4 phiên bản cho từng video với giọng nói được thay đổi từ giọng cao xuống giọng trầm.
Nguồn hình ảnh, Getty
Chụp lại hình ảnh,
Nhiều râu không nhất thiết gắn liền với mức testosterone [Ảnh: Getty Images]
Chúng tôi thấy âm giọng đàn ông trầm hơn trung bình được cho điểm là hấp dẫn nhất. Âm giọng rất thấp hoặc rất cao không được ưa thích. Ngược lại, âm giọng đàn ông được cho là càng trầm càng uy quyền. Râu không tác động đến điểm đánh giá mức hấp dẫn một cách đồng nhất, nhưng những người để râu được cho là có uy quyền hơn người khác, giống như nghiên cứu trước đó.
Sự căng thẳng giữa hấp dẫn một bạn tình và cạnh tranh với người khác không chỉ áp dụng cho râu và giọng nói. Đàn ông thường nghĩ rằng thân hình họ nên cơ bắp hơn so với mức mà đàn bà thế là đẹp, trong khi đàn bà lại nghĩ rằng họ nên gầy hơn so với mức mà đàn ông thấy thế là đẹp. Chúng ta không luôn thật giỏi khi phán đoán người khác giới nghĩ thế nào là hấp dẫn, nhưng có thể phần nào cũng vì bản năng của chúng ta là muốn phải nổi trội hơn những người đồng giới và đồng thời phải hấp dẫn người khác giới.
Tất nhiên, phần lớn nghiên cứu này được tiến hành với người phương Tây. Việc sử dụng mỹ phẩm, cấu tạo hình thể trung bình, và ngay cả khả năng để râu đều khác biệt lớn trên khắp thế giới, nghĩa ở nơi khác chúng ta có thể có kết quả khác.
Nhưng vấn đề là, cho dù là râu hay cái gì khác nữa, chúng ta thường thấy mẫu hình này của nhu cầu cạnh tranh sẽ dẫn đến những hình thức khác nhau. Bạn có nghĩ rằng bạn có thể lúc nào cũng chiều lòng mọi người được không? Không được đâu.
B ài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future