Các bài tập phát triển sức bền

Chuyên đề: Bài tập nâng cao sức nhanh, sức bền cho đội tuyển môn Bóng đá trường THPT chuyên Lào Cai

I. Tình trạng giải pháp đã biết:

Trong chương trình huấn luyện môn Bóng đá ở trường THPT từ lớp 10 đến lớp 12 các em chỉ được học các kĩ thuật cơ bản của môn Bóng đá chứ các em không được trang bị, rèn luyện nhiều về thể lực chuyên môn. Nếu người giáo viên không đưa các bài tập bổ trợ vào để giảng dạy mà chỉ thực hiện các bài tập trong yêu cầu của phân phối chương trình và các bài tập hướng dẫn trong sách giáo khoa thì:

- Thứ nhất: Học sinh chỉ biết được kĩ thuật cơ bản chứ khi áp dụng kĩ thuật đó vào thi đấu thì không vận dụng được nhiều vì thiếu thể lực nên di chuyển chậm, lực cổ chân không đủ để đá đường bóng đúng yêu cầu.

- Thứ hai: Yêu cầu của chương trình mới thay sách giáo khoa chủ yếu các em phát triển thể lực là chính.

- Thứ ba: Nếu không củng cố thể lực chuyên môn cho các em, nội dung học lặp lại nhiều lần thể lực chuyên môn của người học yếu dẫn đến người học bị sớm mệt mỏi nhàm chán thiếu hứng thú tập luyện.

Với phong trào Bóng đá rộng khắp như bây giờ việc tiếp thu một vài kĩ thuật động tác đối với các em học sinh lứa tuổi này là không khó. Để các em phát triển thêm về thể lực, cũng như có điều kiện để phát triển kĩ thuật động tác đánh cầu, kĩ thuật di chuyển từ kĩ năng đến kĩ xảo động tác thì yêu cầu người giáo viên phải nghiên cứu, tìm tòi, đầu tư vào giờ dạy một cách công phu và đưa các bài tập mới cho các em tập luyện, tránh tập đi tập lại một vài động tác gây nhàm chán cho các em và gây mất hứng thú trong quá trình học môn Bóng đá của các em. Khi đó giờ dạy của giáo viên mới có chất lượng cao, học sinh tích cực tự giác hơn trong học tập cũng như trong tập luyện. Từ đó chúng ta thực hiện được mục đích cơ bản là giáo dục sức khoẻ cho học sinh, phát triển thể lực chuyên môn là nền tảng cho phát triển môn thể thao được nhiều người ưa thích có thành tích cao hơn.

II. Nội dung và giải pháp:

· Giải pháp thực hiện:

Từ thực trạng đó, để góp phần nâng cao hiệu quả của giờ học môn Bóng đá tôi đã nghiên cứu và vận dụng đem vào giảng dạy các bài tập bổ trợ phát triển thể lực với thời gian từ 6  8 phút/tiết (vào phần thể lực của mỗi giáo án) liên tục từ tiết 13 - 30 của chương trình Bóng đá cho học sinh trường THPT Chuyên trong năm học 2019 -2020.

1. Nhóm các bài tập phát triển sức mạnh.

Đặc điểm thi đấu và tập luyện môn Bóng đá là người chơi luôn phải di chuyển, quan sát với tốc độ cao trong phạm vi diện tích khu vực mình mình bao quát bằng bước đi, chạy, cùng với đó là việc kết hợp các động tác đỡ bóng, dẫn bóng hợp lý, nhanh, mạnh  Vì vậy sức mạnh trong bộ môn Bóng đá được thể hiện ở các động tác xuất phát, các động tác tranh chấp, khả năng di chuyển nhanh, và các động tác sút bóng Từ đó cho ta thấy sức mạnh trong môn Bóng đá là sức mạnh tốc độ.

Từ cơ sở lý luận cũng như quan điểm vận động tập luyện và thi đấu môn Bóng đá. Các bài tập để phát triển sức mạnh tốc độ chuyên môn Bóng đá được tôi đưa vào cho học sinh tập luyện các bài tập sau.

Bài tập 1: Bật xa  Chạy zích zắc

- Mục đích: Phát triển sức mạnh tốc độ của cơ chân.

- Cách tập: Hai tay chống hông ngồi trên gót bàn chân, kiễng gót khi có hiệu lệnh của giáo viên người tập bật liên tục 4 bước về phía trước với độ dài tối đa. Nam tập 5 tổ; nữ tập 3 tổ, thời gian nghỉ giữa các tổ là 30 giây.

- Đội hình tập luyện: Tập đồng loạt ở đội hình khởi động. Hàng trước bật 4 bước, tiếp đến hàng sau cho đến hết và quay lại.

Đội hình.

€ € € € € € € €

€ € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền

€ € € € € € € €

€ € € € € € € €

5GV

2. Các bài tập phát triển sức nhanh.

Trong tập luyện và thi đấu môn Bóng đá, yếu tố sức nhanh là một tố chất cơ bản. Nó thể hiện ở những đoạn tăng tốc, cướp bóng với tốc độ nhanh, biến hoá đòi hỏi khi vận động phải có phản ứng nhanh. Bóng đá là một môn thể thao không có chu kỳ nên quá trình phản ứng của nó là phụ thuộc vào sức nhanh động tác. Quan trọng nhất đó là sức nhanh di chuyển để thực hiện kĩ thuật động tác. Vì vậy các bài tập được đưa vào để phát triển sức nhanh cho học sinh được tôi lựa chọn đưa vào đó là:

Bài tập 1: Nhảy dây.

- Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của tay và chân. Tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện kỹ thuật dừng và sút bóng.

- Chuẩn bị: 12 đến 13 dây nhảy đơn (Giáo viên mua hoặc học sinh tự chuẩn bị sẵn ở nhà).

- Cách tập:

+ Đo dây: 2 tay cầm dây sao cho khi gấp đôi dây để ở vùng Chấn thuỷ (giữa xương ức và bụng) thì dây vừa chạm vào đầu mũi bàn chân.

+ Thực hiện: Khi có hiệu lệnh của giáo viên, từng hàng ngang tập đồng loạt, chú ý khi nhảy dây đầu gối không được co chỉ dùng sức cổ chân và nhảy liên tục không có bước đệm.

- Thời gian: Mỗi tổ 1 phút, Nam thực hiện 3 tổ, Nữ thực hiện 2 tổ. Từng hàng ngang luân phiên nhau để tập luyện.

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

Đội hình tập luyện:

€ € € € € € € €

€ € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền


€ € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền

Hàng tập luyện à € € € € € € € €

5GV

Bài tập 2: Di chuyển ngang.

- Mục đích: Phát triển sức nhanh di chuyển ngang.

- Chuẩn bị:

+ Quả bóng nhựa bé: 100 quả(có thể dùng vật tương ứng thay thế).

+ Sân bóng đá 5 người.

- Cách tập: Thực hiện từng hàng đứng dọc giữa sân bóng đá. Có hiệu lệnh còi tất cả di chuyển sang phải nhặt từng quả bóng ở đường dọc bên phải sau đó di chuyển sang trái bỏ vào giỏ ngoài đường dọc bên trái.

- Thời gian: Nam thực hiện 3 tổ, Nữ 2 tổ. Mỗi tổ 1 phút, nghỉ giữa các tổ là 1 phút.

- Đội hình tập luyện

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

€ € € € € € € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền

€ € € € € € € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền

· · · · · · · · 5GV · · · · · · · Giỏ đựng cầu

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

Đường di chuyển € € € € € € € € € € Người tập

Bài tập 3: Di chuyển lên xuống 10m.

- Mục đích: Nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi cho người tập.

- Chuẩn bị: Sân bóng đá 5x5.

- Cách tập: Tập từng hàng: 1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối sân phải, 1/2 hàng ngang còn lại đứng ngang ở cuối sân trái.

Nghe lệnh còi của giáo viên: Người tập lập tức chạy lên chạm tay vào điểm vạch kẻ gần giữa sân.

Mỗi người chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập.

Đội hình tập luyện:

€ € € € €€ € € € € € € €

€ € € € €€ € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền

€ €

€ €

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

Người tập € €

€ €

Các bài tập phát triển sức bền

€ €

5GV

3. Nhóm các bài tập phát triển sức bền.

Trong môn cầu lông sức bền có những đặc trưng riêng. Hoạt động tập luyện và thi đấu môn Bóng đá đòi hỏi người tập phải thường xuyên di chuyển nhanh, phán đoán nhanh và họ phải thường xuyên bật nhảy đập cầu. Ngoài ra hoạt động thi đấu Bóng đá được đánh theo hiệp không bị khống chế về thời gian. Vì vậy, sức bền trong bộ môn Bóng đá được thể hiện ở sức bền mạnh và sức bền nhanh. Để phát triển 2 loại sức bền này chúng ta cần tập cho học sinh tập những bài tập sau:

Bài tập 1: Bật cóc tiến, lùi.

- Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức bền bật cơ chân.

- Cách thực hiện: Tập đồng loạt ở đội hình 4 hàng ngang giãn cách 1 sải tay, học sinh 2 tay chống hông, ngồi lên 2 gót chân. Có hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục (chú ý bật độ dài tối đa 40 cm) trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 3 tổ, nữ 2 tổ. Thời gian nghỉ giữa các tổ là 1 phút.

Đội hình tập luyện.

€ € € € € € € €

€ € € € € € € € €

€ € € € € € € € €

€ € € € € € € € €

5GV

Bài tập 2: Di chuyển vòng quanh sân 5x5.

- Mục đích: Phát triển sức bền nhanh. Sức bền di chuyển phối hợp.

- Cách tập: Học sinh đứng ở góc sân phải khi có lệnh thực hiện chạy tiến đến góc sân trên thì di chuyển ngang đến góc sân trên bên trái sau đó di chuyển lùi đến góc sân trái thì di chuyển ngang đến góc sân phải và ngược lại. Tập mỗi sân 2 học sinh, mỗi em chạy 1 vòng thuận, 1 vòng nghịch. Tổ chức thực hiện trên 2 sân.

Đội hình tập luyện:

€ € € € € € € € € € €

€ € € € € € € € € € €

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

€

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

Người tập xuất phát €

Các bài tập phát triển sức bền

5GV

4. Nhóm các bài tập phát triển năng lực phối hợp vận động.

- Năng lực phối hợp vận động trong môn bóng đá đòi hỏi phải kết hợp nhiều năng lực khác nhau. Song tuỳ theo mục đích hành động với từng trường hợp cụ thể mà một năng lực nào đó sẽ cần được thể hiện trội hơn năng lực khác. Đặc biệt là các năng lực liên kết, phối hợp, định hướng, phân biệt, phản ứng và thích ứng, ngoài ra còn có năng lực nhịp điệu và thăng bằng.

- Năng lực liên kết được thể hiện sự phối hợp các bộ phận của cơ thể như chân, thân mình và đầu, tay vào thực hiện một nhiệm vụ cụ thể của bộ môn Bóng đá. Nó bắt đầu khâu quan sát, phán đoán, di chuyển, tranh chấp và thực hiện kỹ thuật sút bóng, chuyền bóng. Trong mỗi kỹ thuật đơn lẻ khi ta giảng dạy kỹ thuật cho học sinh việc kết hợp các động tác đặt chân chuyển trọng tâm cơ thể đến hoạt động của chân đòi hỏi người học phải liên kết các yếu tố không gian, thời gian và mức độ dùng sức một cách chính xác mới đảm bảo đỡ bóng, sút bóng đúng yêu cầu, đúng vị trí.

- Năng lực định hướng được thể hiện ở khả năng xác định hướng bóng chính xác và đỡ bóng, sút bóng chính xác.

- Năng lực phân biệt vận động được thể hiện khả năng dùng sức cùng với cảm giác không gian, về sân bãi, về cảm giác với bóng và lực cổ chân. Học sinh khi mới tập do khả năng này còn hạn chế nên tỷ lệ sút bóng chưa chính xác hoặc sút ko có lực là rất cao.

- Năng lực phản ứng nhanh thể hiện khả năng phản ứng nhanh với bóng trong mọi tình huống.

- Năng lực thích ứng, điều này thể hiện ở những học sinh chơi bóng đá nhiều và có trình độ cao hơn. Các em có thể thay đổi mức độ dùng sức hoặc thay đổi các động tác - đặc biệt cổ cjaan để có thể điều chỉnh đường bóng đi.

- Năng lực nhịp điệu và thăng bằng. Năng lực này đặc biệt cần thiết cho học sinh chúng ta. Nó thể hiện ở việc tiếp thu hoặc hành động một kỹ thuật theo đặc tính nhịp điệu kỹ thuật hoặc khả năng giữ thăng bằng trong hoặc sau khi thực hiện kỹ thuật.

Qua các quan điểm trên tôi đã lựa chọn đưa vào những bài tập sau để phát triển các năng lực trên cho các em giúp các em tiếp thu bài học được tốt hơn và phát triển năng lực vận động tốt hơn.

Bài tập 1: Dẫn bóng di chuyển

- Mục đích: Phối hợp các loại di chuyển, phát triển các năng lực vận động.

- Cách tập: Mỗi sân 4 nhóm người chia theo đường giữa sân. Thực hiện dẫn bóng đến cuối sân sau đó quay lại chuyền bóng cho đồng đội

Thực hiện 4 người xong đổi 4 người khác luân phiên dòng chảy.

Các bài tập phát triển sức bền

Đội hình thực hiện:

5GV

€ € (Người phục vụ)

Bài tập 2: Đỡ bóng, dẫn bóng sút cầu môn ( 2 chân)

- Mục đích: Phát triển phối hợp vận động kết hợp sút bóng nhẹ kỹ thuật.

- Cách thực hiện: 2 người ở 2 góc cuối sân phục vụ chuyền bóng cho người thực hiện di chuyển đỡ bóng sút cầu môn. Mỗi sân thực hiện 2 hàng.

- Yêu cầu: Đỡ bóng, dẫn bóng sút cầu môn yêu cầu bóng bay vào rơi trong gôn, bóng ko được chạm đất trước khi vào gôn.

Đội hình:

€ € € €€ €€ €€€€€

€ € €€ € €€ €€€€€

€ € €€ € €€ €€€€€

€ € €€ € €€ €€€€€

5GV €

Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền
Các bài tập phát triển sức bền

€ €

Người tập

€ Người phục vụ €

Trên đây là toàn bộ hệ thống các bài tập bổ trợ phát triển thể lực chuyên môn trong bộ môn Bóng đá mà tôi lựa chọn đưa vào giảng dạy cho học sinh trong thời gian các em học nội dung Bóng đá.

III. Khả năng áp dụng của giải pháp:

Áp dụng được cho học sinh trong các trường THPT.

Lào Cai, ngày 9 tháng 3 năm 2021

NGƯỜI VIẾT CHUYÊN ĐỀ

Nguyễn Trọng Thủy

Video liên quan