Vi khuẩn thường bị “gắn mác” gây hại cho cơ thể, thế nhưng những kết quả nghiên cứu khoa học đã phá vỡ định kiến về việc này với những phát hiện về vi khuẩn có ích cho cơ thể, trong số đó phải kể đến hệ vi sinh đường ruột. Cùng Prudential tìm hiểu để kịp thời hành động bảo vệ lợi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột nhé!
Trước khi nhắc đến hệ vi sinh đường ruột, hãy cùng xem qua những sự thật về những “người bạn” đang “kí sinh” trên cơ thể chúng ta. Mỗi vi khuẩn đều đóng vai trò khác nhau đối với cơ thể, một số có thể dẫn đến bệnh tật, nhưng một số lại là những người bạn tốt. Một số nghiên cứu cho thấy trong cơ thể của chúng ta có đến khoảng 40 nghìn tỷ tế bào vi khuẩn, trong khi đó tế bào sinh học cấu tạo nên cơ thể người chỉ ở con số 30 nghìn tỷ. Tổng khối lượng vi khuẩn trên người bạn có trọng lượng 1 – 2kg, tương đương với trọng lượng của khối não. Đa phần, vi khuẩn sinh sống ở phần da và ruột.
Hệ vi sinh vật đường ruột là cộng đồng phức tạp của các vi sinh vật sống trong hệ tiêu hóa của chúng ta. Có đến 1.000 chủng vi khuẩn khác nhau, đa số các lợi khuẩn này cư trú ở ruột già nhưng chúng cũng có mặt khắp mọi nơi ở đường tiêu hóa với số lượng ít hơn, tạo nên một “hệ sinh thái” thống nhất, cân bằng và đóng một vai trò rất quan trọng để duy trì sức khỏe của chúng ta.
Hệ vi sinh đường ruột đã xuất hiện ngay từ lúc bạn chào đời chứa những lợi khuẩn [probitics], với nhiều tính năng giúp bảo vệ và tăng cường sức khỏe:
- Hỗ trợ tốt tiêu hóa: probiotics có thể giúp điều chỉnh sự cân bằng tự nhiên để tạo điều kiện cho việc hấp thụ dinh dưỡng.
- Ngăn rối loạn tiêu hóa: khi cơ thể tiếp nhận những hại khuẩn, các lợi khuẩn sẽ “chiến đấu” để cơ thể quay lại trạng thái cân bằng.
- Tăng cường sức khỏe não bộ: có đến 15 nghiên cứu khoa học đã chứng minh bổ sung lợi khuẩn giúp giảm các triệu chứng về stress, trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế [OCD].
- Giữ tim mạch tốt: probiotics có thể giúp hạ cholesterol và huyết áp.
- Chống lại dị ứng và chàm da: lợi khuẩn được bổ sung vào đường ruột càng nhiều, cơ thể được miễn nhiễm với tình trạng dị ứng và chàm da.
- Tăng cường hệ miễn dịch: các lợi khuẩn có khả năng “tiêu diệt” các hại khuẩn có thể mang đến bệnh lý.
- Giúp ngăn các bệnh liên quan đến trao đổi chất: probiotics có khả năng ngăn việc hấp thụ mỡ, và lượng mỡ được đưa thẳng đến ruột già, hạn chế chứng béo phì, ngăn tiểu đường.
Với những lợi ích nêu trên, chúng ta cần bổ sung những món ăn giúp bảo toàn và phát triển các vi sinh vật có lợi trong hệ vi sinh đường ruột, góp phần giúp cân bằng hệ vi sinh và giữ gìn sức khỏe tiêu hóa. Để bổ sung probiotics, bạn có thể bổ sung Ya-ua [yougurt] - vốn được biết đến là nguồn lợi khuẩn tốt cho đường ruột vào chế độ ăn uống của mình. Ngoài ra, bạn có tìm đến những thực phẩm lên men bên dưới để đa dạng hóa nguồn lợi khuẩn qua thực đơn hằng ngày.
Không quá khó để đưa các món dưa muối, dưa chua vào thực đơn hàng ngày, vừa tăng khẩu vị, vừa ăn kèm với các món thịt cá trong các bữa cơm.
Được biết dưa cải muối và dưa chua giàu khuẩn Lactobacillus, giúp chặn các virus có hại cho sức khỏe và chống tái phát ung thư bàng quang. Riêng dưa cải muối còn là nguồn thực phẩm giàu vitamin C và K, và Potassium [hợp chất từ Kali, giúp trao dổi chất tốt và ngăn loãng xương].
Món ăn truyền thống của Hàn Quốc đang dần trở thành món khoái khẩu ở nhiều nền văn hóa. Bạn có thể dễ dàng tìm mua kimchi tại nhà hàng Hàn Quốc hoặc siêu thị!
Miso [Nhật] và Tempeh [Indonesia] được xem là hai món giàu men vi sinh. Bạn có thể để hai món trong tủ lạnh nhà mình và hâm nóng với nước để làm món súp. Tuy nhiên, chỉ đun vừa ấm vì các lợi khuẩn sẽ bị mất đi dưới nhiệt độ cao.
Từng được biết đến từ hàng nghìn năm trước, Kombucha được lên men từ trà và đường [đường mía/ trái cây/ mật ong]. Thức uống này từng được chứng minh khoa học giàu vitamin B, enzym và lợi khuẩn, giúp thải độc, tăng cường năng lượng và thúc đẩy hệ miễn dịch.
Nếu bạn không có nhiều thời gian để chọn cho mình thức ăn lên men tươi, có thể bổ sung bằng viên uống với liều lượng ít nhất 20 triệu vi sinh sống trong mỗi lần uống hàng ngày. Tuy nhiên, lượng thực phẩm tự nhiên vẫn hấp thụ tốt hơn cho cơ thể. Chúc bạn có một đường ruột khỏe mạnh, giàu lợi khuẩn!
Cư ngụ trong ruột là hàng nghìn tỷ các loại vi khuẩn bao gồm cả các chủng có lợi lẫn có hại. Chìa khóa để duy trì một hệ tiêu hóa khỏe mạnh cho bé chính là đảm bảo sự cân bằng giữa lợi khuẩn và hại khuẩn. Để làm được việc này, mẹ đôi khi cần bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho trẻ thông qua các loại thực phẩm hằng ngày.
Vậy lợi khuẩn là gì và làm cách nào để bổ sung cho trẻ? Hãy cùng tìm hiểu thêm trong bài viết sau đây
I. Lợi khuẩn đường ruột là gì?
Lợi khuẩn đường ruột là “đội quân” các vi khuẩn có lợi trú ngụ trong đường ruột. Chúng hỗ trợ cơ thể trong việc:
- Tiêu hóa: Lợi khuẩn có thể giúp chuyển hóa một số loại đường, tinh bột, chất xơ… mà cơ thể không tự chuyển hóa được. Một trong những lợi khuẩn đầu tiên xuất hiện trong ruột bé có tên Bifidobacteria và đảm nhiệm việc tiêu hóa một số loại đường có trong sữa mẹ.
- Hấp thụ dinh dưỡng: Lợi khuẩn có khả năng tổng hợp vitamin K, B12 và hỗ trợ quá trình hấp thụ khoáng chất có trong thức ăn như magie, canxi và sắt.
- Tăng cường miễn dịch: Một số loại lợi khuẩn có thể “hiệp đồng tác chiến” với hệ miễn dịch khi cơ thể bị mầm bệnh tấn công. Ngoài ra, với quân số áp đảo, “đội quân” lợi khuẩn sẽ giúp cơ thể hấp thụ phần lớn nguồn dinh dưỡng trong ruột vào máu để nuôi dưỡng cơ thể cũng như tạo ra axit ngăn cản hại khuẩn và mầm bệnh phát triển.
- Cải thiện tâm trạng: Một số loại lợi khuẩn có khả năng sản xuất chất dẫn truyền thần kinh và có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của não bộ. Bạn có biết: khoảng 95% “hormone hạnh phúc” serotonin được sản sinh trong ruột?
II. Có nên bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho trẻ từ 2 – 6 tuổi?
Ở hệ tiêu hóa khỏe mạnh, lợi khuẩn thường chiếm đa số. Khi lực lượng lợi khuẩn bị suy yếu và sự cân bằng tự nhiên trong ruột bị mất đi [tác dụng phụ của việc dùng kháng sinh, có bệnh lý về tiêu hóa, có chế độ ăn không lành mạnh…], trẻ có thể gặp nhiều vấn đề về sức khỏe như:
- Táo bón
- Tiêu chảy
- Tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng kém
- Ốm vặt
- Dị ứng
- Nhiễm trùng…
Nếu bé đang dùng kháng sinh, bị táo bón, tiêu chảy, tiêu hóa và hấp thu kém, chậm tăng cân… mẹ có thể bổ sung lợi khuẩn cho trẻ để giúp hệ vi sinh vật trong ruột nhanh chóng lấy lại cân bằng.
Theo tạp chí y khoa American Family Physician, việc bổ sung vi sinh vật có lợi có thể giúp chữa trị bệnh viêm ruột và giảm thời gian tiêu chảy do viêm dạ dày ruột. Trẻ được bổ sung men vi sinh trong 3 tháng đầu đời có thể giảm nguy cơ quấy khóc vì đầy bụng sau sinh, táo bón và trào ngược axit.
Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý là với các trẻ sinh non, trẻ có các vấn đề về bệnh lý, dị tật bẩm sinh… thì chỉ nên bổ sung lợi khuẩn đường ruột theo chỉ định từ bác sĩ.
III. Cách bổ sung lợi khuẩn đường ruột cho trẻ thế nào là hợp lý?
Lợi khuẩn tự nhiên tồn tại trong rất nhiều loại thức ăn. Dưới đây là 3 cách bổ sung lợi khuẩn an toàn cho bé từ 2-6 tuổi:
1. Tăng cường thức ăn có chứa lợi khuẩn tự nhiên
Sữa chua, phô mai và các thực phẩm lên men khác như kim chi, bánh mì lên men chua tự nhiên [sourdough], thức uống lên men từ kefir và kombucha [trà thủy sâm]… đều chứa rất nhiều lợi khuẩn có lợi cho đường ruột. Để tăng hiệu quả, ngoài các món kể trên, mẹ hãy cho bé ăn đa dạng các loại trái cây, rau xanh, ngũ cốc, thực phẩm họ đậu… Đây là các thực phẩm rất giàu chất xơ hòa tan, nguồn dinh dưỡng chính giúp “đội quân” lợi khuẩn sinh sôi và phát triển.
2. Cho bé uống sữa công thức bổ sung lợi khuẩn đường ruột
Hiện nay đã có các dòng sữa được bổ sung các lợi khuẩn tự nhiên. Lợi khuẩn là “chiến binh cừ khôi” tham gia vào hàng rào màng nhầy niêm mạc ruột. Chúng góp phần hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa tiêu chảy, táo bón và chống lại các tác nhân xâm nhập gây bệnh. Khi pha sữa công thức có chứa các lợi khuẩn sống, mẹ nên lưu ý chỉ dùng nước ấm khoảng 40 độ C để tránh làm chết lợi khuẩn.
Ngoài hai bí quyết kể trên, mẹ có thể cho bé dùng bổ sung các loại men vi sinh dành cho trẻ nhỏ. Lưu ý lựa chọn loại men có chứa các chủng lợi khuẩn phù hợp với hệ vi sinh đường ruột nhất.
Bên cạnh việc bổ sung lợi khuẩn đường ruột từ thức ăn, sữa có chứa lợi khuẩn và men vi sinh, một chế độ ăn uống lành mạnh, phong phú, ưu tiên các thực phẩm nguyên hạt, nguyên cám và hạn chế tối đa thức ăn chế biến sẵn sẽ giúp bé nuôi dưỡng “đội quân” lợi khuẩn “thiện chiến” và một đường ruột khỏe mạnh.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.