Cây chùm ngây trồng bao lâu thì thu hoạch
|
Cây giống: Nên trồng bằng cây giống đã gieo ươm trong bầu. Chọn các cây giống khoẻ, không cong vẹo, có chiều cao 20 - 30cm...
Rau chùm ngây khó bảo quản tự nhiên qua ngày, vì sau thu hoạch 3 - 4 giờ lá rau sẽ rụng khỏi cành, nên khó vận chuyển đi tiêu thụ xa. Nếu trồng chùm ngây làm rau thương mại, cần có hợp đồng bao tiêu ổn định, để nhà vườn chủ động kế hoạch sản xuất.
Cây chùm ngây thuộc dạng thân gỗ mềm, phân cành rất khoẻ, các bộ phận trên cây (lá, hoa, quả và rễ) đều có giá trị bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho cơ thể người. Rễ chùm ngây khá mềm (mềm hơn thân cây) có thể thái lát được như củ sắn, sau khi trồng cây đã sinh trưởng ổn định, không nên đào lên chuyển vị trí trồng lại, sẽ gây ảnh hưởng xấu tới sự sinh trưởng phát triển của cây. Cây chùm ngây sinh trưởng, phát triển rất nhanh, sau trồng 1 - 2 năm cây có thể cao 3 - 5m (tuỳ theo đất tốt xấu và khả năng chăm sóc). Vì vậy cần cắt ngọn sớm, để tăng khả năng chống đổ và kích thích cây ra nhiều chồi nhánh, tăng sản lượng rau. Rau chùm ngây sau thu hoạch 3 - 4 giờ, lá sẽ bị rụng khỏi cành, nên khó bảo quản tự nhiên qua ngày để vận chuyển đi xa. Nếu trồng chùm ngây làm rau thương mại, cần có hợp đồng bao tiêu ổn định để nhà vườn chủ động kế hoạch sản xuất và kinh doanh. Rau chùm ngây ít sâu bệnh, có thể không cần sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật, vì vậy mỗi gia đình, bếp ăn bán trú nên tận dụng các vuông đất trống, trồng một số cây chùm ngây, để chủ động nhu cầu loại rau xanh an toàn và giàu dinh dưỡng này. Kỹ thuật trồng cây chùm ngây lấy rau: Cây giống: Nên trồng bằng cây giống đã gieo ươm trong bầu. Chọn các cây giống khoẻ, không cong vẹo, có chiều cao 20 - 30cm. Có thể gieo hạt trực tiếp trên đất tại vị trí định trồng rau chùm ngây, nên gieo 2 hạt/khóm, sau tỉa để lại 1 cây khoẻ. Thời vụ: Khu vực đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ gieo trồng tháng 2 - 4. Các tỉnh miền núi và Nam Trung bộ trồng đầu mùa mưa. Các tỉnh miền Nam có thể trồng quanh năm. Đất trồng: Chọn đất có tầng canh tác dày, giàu mùn, giàu dinh dưỡng. Khoảng cách trồng: 1 - 1,5m/1 cây. Kích thước hố trồng: 30 x 30 x 30cm (đất xấu) hoặc 20 x 20 x 20cm (đất tốt). Phân lót: 10 - 15kg phân chuồng hoai mục (hoặc 3 - 5kg phân hữu cơ vi sinh) và 0,3 - 0,5kg lân supe. Trộn đều phân bón với lớp đất tầng canh tác rồi đưa xuống hố, lấp đất vồng miệng hố, bóc nhẹ lột bỏ vỏ bầu (tránh làm vỡ bầu), khơi đất trồng chìm hết phần giá thể bầu cây giữa vồng hố, nén nhẹ đất quanh gốc và cắm cọc níu giữ cho cây thẳng, kết hợp tưới nước đủ ẩm. Thường xuyên tủ gốc bằng cỏ khô hoặc rơm rạ để giữ ẩm đất, tránh xói mòn và hạn chế cỏ dại phát sinh. Sau trồng 5 - 7 ngày bón thúc nhẹ: lượng bón/10 cây gồm 0,1kg đạm urê + 1kg lân supe pha nước tưới. Sau trồng 25 - 30 ngày: Bón gốc 0,1kg NPK Đầu trâu 13-13-13+TE kết hợp bón lá Atonik + Seaweed rong biển Canada. Từ tháng thứ 3 trở đi bón phân cho cây sau mỗi lần thu hái rau. Lượng bón trung bình/1 gốc: 0,1 - 0,2kg NPK Đầu trâu 13-13-13+TE (tùy theo thực tế sinh trưởng của cây). Bón lá Atonik khi chồi cây dài 5 - 7cm. Phun Seaweed rong biển Canada khi cành lá dài 10 -15cm. Xới xáo nhặt cỏ nhẹ nhàng để hạn chế làm tổn thương bộ rễ. Đảm bảo đủ ẩm đất thường xuyên để cây sinh trưởng phát triển tốt, cho nhiều rau. Khi cây cao trên 1m cắt ngọn (để lại chiều cao cây 0,9 - 1,0m), nhằm kích thích ra chồi và phân cành. Khống chế chiều cao cây hợp lý, để thu hoạch rau dễ dàng. Thu hoạch rau (khi cây đạt 3 tháng tuổi), lá rau còn mang màu bánh tẻ. Trên chồi cây tỉa bẻ cả cành (khi chế biến ăn mới tuốt lấy lá). Sử dụng rau dưới 4 giờ từ sau khi thu hoạch. Nếu bảo quản tự nhiên không nên để rau quá nửa ngày. Phụ nữ đang mang thai không nên ăn rau chùm ngây.
Đăng ký
Cách thức thu hoạch cây chùm ngây đúng cách giúp bạn dễ dàng bảo quản một cách hiệu quả nhất tại nhà.Thu hoạch lá cây chùm ngây Khi cây chùm ngây bắt đầu cao lên khoảng 1m5 thì hãy cắt nó đi và chừa lại khoảng cách khoảng 1m. Ngay đoạn cắt của cây sẽ bắt đầu đâm lên nhiều tược cho đến khi nào cao các bạn hãy cắt ngang rồi chừa lại 1 tắc. Lúc này cây sẽ đâm tược từ chỗ cắt khoảng 1 tắc theo cấp số nhân lúc này ta bắt đầu thu hoạch sẽ được thêm rất nhiều rau. Chùm ngây là loại rau sạch không có sau bệnh hay đất cát bám vào khi thu hoạch. Mỗi chu kì thu hoạch lá của cây là thông thường khoảng 30 cho đến 45 ngày thu hoạch 1 lần. 6 tháng tuổi là cây bắt đầu bước vào thời kì thu hoạch chính. Mỗi cây hàng tháng cho năng xuất khoảng 0.6kg lá tươi hàng tháng. cây chùm ngây Thu hoạch quả của cây chùm ngâyKỹ thuật hái quả như sau: khi cây trồng bắt đầu trên 18 tháng thì bắt đầu ra hoa kết trái và hàng năm vào tháng 2 là bắt đầu có thể thu hoạch để làm giống được rồi. Lấy giống từ những cây có độ tuôi khoảng 6 năm tuổi trở lên chọn những quả đã già và to để thu hái. Màu vỏ thu hoạch được là màu xanh đã chuyển sang màu thẩm mốc. Không thu hoạch những quả bị sau bệnh hay những quả bị nứt, những quả bị bệnh nấm. Không được bẻ cành mà nên dùng dụng cụ để thu hái chừa lại những quả chưa đạt yêu cầu đợt sau thu hoạch. Chế biến hạt giống: sau khi các bạn đã thu hái về rồi cũng nên rải đều chúng ra trên tấm bạt hoặc là phơi ngoài nắng nhẹ một chút. Khi quả bắt đầu có hiện tượng nứt thì thu vào trong bóng dâm để phơi mát không nên phơi ngoài nắng nữa. Vì trong quả có dầu nếu như phơi ngoài nắng nữa chúng sẽ khô dầu đi và làm giảm đi phần nào tỉ lệ nẩy mầm của hạt. Khi hạt đã bung ra hết trái thì nên sàn bỏ các tạp chất đi thu hoạch lại hạt rồi đưa nó vào dụng cụ bảo quản. Bảo quản hạt giống: bảo quản hạt giống sẽ hơi cầu kì một chút vì hạt của cây chùm ngây là loại hạt có dầu. Phải bảo quản cho thật tốt thì mới đảm bảo được. Loại bỏ những hạt xấu hạt không đảm bảo ra cho những hạt giống tốt vào trong túi PE hàn lại cho kín để bảo quản chúng ở nhiệt độ trung bình khoảng 10 độ C. Trong năm đó mà sử dụng nó để ươm ngây luôn thì tỉ lệ nẩy mầm sẽ rất cao đến 75% còn để qua năm thì chỉ còn lại khoảng 20-30% mà thôi. Thu hoạch rễMỗi cây cho năng xuất khoảng 3-10kg cũ rễ tùy vào đất trồng cùng với điều kiện chăm sóc của cây như thế nào nữa sau thời gian 5 năm.
Các chuyên gia về lĩnh vực này: Trần Anh Ân Tấn Phát Đức Dương
Chùm ngây, hay còn gọi là ba đậu dại, có xuất xứ từ vùng Nam Á và được trồng nhiều ở cả châu Á và châu Phi với lịch sử hơn 4 ngàn năm. Cây chùm ngây được xem như một loại “cây kì diệu”, "cây vạn năng" vì được sử dụng rộng rãi và đa dạng trong công nghệ dược phẩm, mỹ phẩm, nước giải khát dinh dưỡng, thực phẩm chức năng tại nhiều quốc gia.
Trồng cây chùm ngây từ hạt Cây chùm ngây có thể cao khoảng 5-10 mét. Ở Việt Nam, chùm ngây được phát hiện mọc hoang từ lâu đời tại nhiều nơi như Thanh Hóa, Ninh Thuận, Bình Thuận, vùng Bảy Núi ở An Giang, đảo Phú Quốc… Tuy vậy trước đây cây ít được chú ý, có nơi trồng chỉ để làm hàng rào. Ngày nay, sau những nghiên cứu cho thấy tác dụng tuyệt vời của chùm ngây thì nó mới được quan tâm nhiều hơn. Hôm nay chúng tôi sẽ hướng dẫn quy trình kỹ thuật trồng cây chùm ngây từ hạt để giúp các bạn có thể tự mình trồng loài “cây vạn năng” này. Chuẩn bị hạt giống Dùng bao nylon đựng cát, đất (2/3) + phân hữu cơ (1/3) đã trộn sẵn. Ngâm hạt chùm ngây với nước tuân thủ tỉ lệ 2 sôi, 3 lạnh trong 12 giờ hoặc nước lạnh từ 12 giờ. Lấy hạt đã ngâm nước bỏ trong tấm vải bao kín (vải thoát được nước), đặt vào chỗ tối, ấm để hạt nảy mầm (hàng ngày tưới thêm nước vào để giữ ẩm). Sau vài ba ngày hạt giống sẽ nảy mầm và có thể đem ra trồng. Dùng ngón tay ấn vào giữa bao sâu bằng 2 đốt ngón tay, đặt 1-2 hạt chùm ngây vào rồi phủ đất lại, tưới nước vừa phải và để trong mát. Sau 4-7 ngày hạt mọc lên, tiếp tục tưới nước hàng ngày và cắm 1 que tre cao 5 tấc cạnh cây chùm ngây con, cột dây (mục đích giữ cho cây không bị ngã trong quá trình tưới). Sau 40-50 ngày cây cao từ 10-20 cm thì tiến hành trồng ngoài đất. Kỹ thuật ươm cây con Kỹ thuật trồng trọt Chùm ngây là cây thích nắng, chịu khô hạn. Có thể tưới nước nhưng tuyệt đối đừng để rễ cây bị úng nước. Khi trồng đại trà bà con cần phải cày bừa kỹ trong mùa nắng, phơi đất, trừ cỏ dại. Tùy theo nhu cầu thu hoạch có thể trồng như sau: Chuẩn bị đất hoai trộn phân hoai, tro, trấu bón vào hố đào sẵn 30x30 cm sâu 40cm. Bón phân thúc hàng năm Lượng phân bón thay đổi theo tính chất đất, theo tuổi của cây và theo sản lượng mà cây đã cho. Cách bón phân tham khảo: Bón theo đợt 3 lần/năm. Riêng phân chuồng thì chỉ bón 6 tháng/lần. Ở năm đầu phân hóa học được hòa vào nước và tưới hoặc phun lên cả thân, gốc. Các năm sau rải phân chung quanh gốc rồi tưới nhẹ cho phân hòa tan và ngấm xuống đất. Giai đoạn kiến thiết cơ bản muốn nâng cao năng suất của cây cần bổ sung các vi lượng bằng cách tưới phun hoặc tưới các chế phẩm như HCP 301, Mymix … Như vậy, cây con sẽ tăng trưởng mạnh ở giai đoạn đầu cho lá, hạt to hơn. Bón phân đúng cách để cây sinh trưởng tốt Tưới nước: Mặc dù cây chùm ngây chịu hạn rất tốt nhưng nắng hạn kéo dài sẽ làm cây mất sức và giảm năng suất. Bạn cần lưu ý những biểu hiện của sự thiếu nước là cành mới hình thành ít, phát triển rất chậm, cành teo lại và chuyển sang màu vàng, lá vàng, héo nhiều và nhỏ. Việc tưới nước có thể bắt đầu từ tháng 11 đến tháng 5. Tùy theo ẩm độ đất mà nhịp độ tưới thay đổi từ 5-7 ngày/lần và nên tưới vào buổi sáng. Trước mỗi đợt bón phân có thể dùng thuốc trừ cỏ hoặc dùng cách làm cỏ thủ công. Vì vậy, muốn bớt cỏ cần áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như cày bừa kỹ vào mùa nắng trước khi trồng, dùng thuốc trừ cỏ kết hợp với làm cỏ thủ công sớm. Có thể tủ quanh gốc hay toàn bộ liếp để giữ ẩm khi mùa khô kéo dài. Thu hoạch Giai đoạn thu hoạch lá là khoảng 3-6 tháng vì cây chùm ngây rất dễ trồng và chóng lớn. Khi cây cao được 1.5 m thì có thể cắt cành, ngay chỗ cắt sẽ đâm ra nhiều cành, khi cành cao lại cắt ngang lúc đó cây sẽ đâm cành theo cấp số nhân. Giai đoạn thu hoạch rễ vào năm thứ 2 trở đi. Năng suất tùy theo cách đầu tư trung bình thu hoạch đạt 0.5kg lá tươi/tháng/cây (sau khi trồng 3 tháng). |
