CN Nguyễn Thị Huyền Ngân - Khoa Hóa sinh
Procalcitonin [PCT] là một tiền nội tiết tố có 116 acid amin với trọng lượng phân tử khoảng 12,7 kD. PCT được biểu hiện ở tế bào nội tiết thần kinh[các tế bào C của tuyến giáp, mô phổi và tụy] và bị cắt ra bởi men thành các dạng chưa có hoạt tính đầy đủ như calcitonin, katacalcin và một đoạn có N tận cùng. Trong máu của người khỏe mạnh chỉ chứa một lượng nhỏ PCT. Khi bị nhiễm trùng, lượng PCT gia tăng.
Điều có thể xảy ra là nhiều mô sản sinh PCT trong cơ thể phản ứng lại với nhiễm trùng huyết như đã thấy ở các mô thử nghiệm ở động vật. PCT có trong máu bệnh nhân nhiễm trùng chỉ chứa 114 acid amin không có dipeptide có N tận cùng là Ala-Pro.
Nồng độ PCT rất thấp ở người khỏe mạnh bình thường [ < 0.046 ng/ml] và thường thấy gia tăng ở các bệnh nhân nhiễm trùng huyết, đặc biệt là trường hợp nhiễm trùng huyết nặng và sốc nhiễm trùng. PCT được xem là một dấu ấn tiên lượng nhằm củng cố tiên đoán nhiễm trùng huyết ở bệnh nhân.
Trong viêm tụy cấp, PCT là một chỉ số đáng tin cậy cho mức độ nghiêm trọng và các biến chứng nguy hiểm.
Ở bệnh nhân bị nhiễm trùng đường hô hấp mắc phải trong cộng đồng hay viêm phổi do máy thở, xét nghiệm PCT được đề nghị sử dụng làm hướng dẫn để quyết định sự cần thiết của việc điều trị kháng sinh và theo dõi mức độ thành công của trị liệu.
* Nguyên lý xét nghiệm:
Nguyên lý bắt cặp. Tổng thời gian xét nghiệm: 18 phút.
- Thời kỳ ủ đầu tiên: Kháng nguyên trong mấu thử [30μL], kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng PCT đánh dấu biotin, và kháng nguyên đơn dòng đặc hiệu kháng PCT đánh dấu phức hợp ruthenium phản ứng với nhau tạo thành phức hợp bắt cặp.
- Thời kỳ ủ thứ hai: Sau khi thêm các vi hạt phủ streptavidin, phức hợp miễn dịch trên trở nên gắn kết với pha rắn thông qua sự tương tác giữa biotin và streptavidin.
- Hỗn hợp phản ứng được chuyển tới buồng đo, ở đó các vi hạt đối từ được bắt giữ trên bề mặt của điện cực. Những thành phần không gắn kết sẽ bị thải ra ngoài buồng đo bởi dung dịch ProCell/ProCell M. Cho điện áp vào điện cực sẽ tạo nên sự phát quang hóa học được đo bằng bộ khuếch đại quang tử.
- Các kết quả được xác định thông qua một đường chuẩn xét nghiệm trên máy được tạo nên bởi xét nghiệm 2-điểm chuẩn và thông tin đường chuẩn chính qua mã vạch trên hộp thuốc thử.
* Yếu tố ảnh hưởng và hạn chế:
- Xét nghiệm không bị ảnh hưởng bởi vàng da [billirubin < 428μmol/L hoặc < 25 mg/dL], tán huyết [Hb