[Bqp.vn] - Cách đây đúng 76 năm, ngà y 28/8/1945, Bá»™ Ngoại giao được thà nh láºp cùng vá»›i sá»± ra Ä‘á»i của ChÃnh phủ lâm thá»i nÆ°á»›c Việt Nam Dân chủ cá»™ng hòa do Chủ tịch Hồ Chà Minh là m Chủ tịch ChÃnh phủ lâm thá»i kiêm Bá»™ trưởng Bá»™ Ngoại giao. Suốt 76 năm qua, dÆ°á»›i sá»± lãnh đạo của Äảng, phát huy truyá»n thống ngoại giao hòa hiếu của dân tá»™c và tÆ° tưởng ngoại giao Hồ Chà Minh, Ngoại giao Việt Nam đã đóng góp quan trá»ng và o sá»± nghiệp cách mạng của dân tá»™c.
Phục vụ giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Sau khi thà nh láºp trong tình thế đất nÆ°á»›c “thù trong, giặc ngoà iâ€, thá»±c hiện những quyết sách ngoại giao mÆ°u lược và khôn khéo của Äảng và Bác Hồ, ngoại giao đã góp phần quan trá»ng bảo vệ chÃnh quyá»n cách mạng non trẻ, tạo thá»i gian hòa bình quý giá để đất nÆ°á»›c chuẩn bị lá»±c lượng cho trÆ°á»ng kỳ kháng chiến. Những sách lược ngoại giao nhÆ° “dÄ© bất biến, ứng vạn biếnâ€, “tâm côngâ€, “phân hóa kẻ thùâ€... đã trở thà nh những bà i há»c kinh Ä‘iển của ná»n ngoại giao cách mạng Việt Nam, mang Ä‘áºm dấu ấn tÆ° tưởng, phong cách, nghệ thuáºt ngoại giao Hồ Chà Minh.
GiÆ°Æ¡ng cao ngá»n cá» hòa bình, Ä‘á»™c láºp dân tá»™c gắn liá»n vá»›i chủ nghÄ©a xã há»™i, ngoại giao đã trở thà nh má»™t mặt tráºn chiến lược trong hai cuá»™c kháng chiến và kiến quốc, tranh thủ được sá»± ủng há»™ to lá»›n của các nÆ°á»›c xã há»™i chủ nghÄ©a và nhân dân yêu chuá»™ng hòa bình trên thế giá»›i đối vá»›i sá»± nghiệp chÃnh nghÄ©a của dân tá»™c. Phối hợp chặt chẽ vá»›i mặt tráºn chÃnh trị và quân sá»±, ngoại giao đã “chuyển hóa†thắng lợi trên chiến trÆ°á»ng thà nh thắng lợi ngoại giao trên bà n Ä‘Ã m phán ở GiÆ¡-ne-vÆ¡ năm 1954 và Pa-ri năm 1973, mở ra thá»i cÆ¡ chiến lược cho dân tá»™c Ä‘i tá»›i ngà y toà n thắng, Bắc Nam sum há»p má»™t nhà .
Äất nÆ°á»›c bÆ°á»›c ra từ những năm tháng chiến tranh vá»›i vô và n khó khăn và thá» thách, ngoại giao đã tranh thủ sá»± ủng há»™ và giúp đỡ của các nÆ°á»›c xã há»™i chủ nghÄ©a và bạn bè quốc tế cho công cuá»™c tái thiết đất nÆ°á»›c, xây dá»±ng và bảo vệ Tổ quốc. Ngoại giao trở thà nh mặt tráºn tạo lối, mở Ä‘Æ°á»ng, Ä‘i đầu từng bÆ°á»›c phá thế bao vây, cấm váºn, khÆ¡i thông quan hệ vá»›i các nÆ°á»›c láng giá»ng, các nÆ°á»›c lá»›n và nhiá»u đối tác, mở ra cục diện đối ngoại má»›i phục vụ đắc lá»±c công cuá»™c Äổi má»›i toà n diện đất nÆ°á»›c.
Ngoại giao trong công cuá»™c Äổi má»›i và há»™i nháºp quốc tế
Thá»±c hiện Ä‘Æ°á»ng lối đối ngoại Ä‘á»™c láºp, tá»± chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, Ä‘a phÆ°Æ¡ng hóa, Ä‘a dạng hóa, chủ Ä‘á»™ng và tÃch cá»±c há»™i nháºp quốc tế, vì lợi Ãch quốc gia - dân tá»™c, ngoại giao cùng các binh chủng đối ngoại đã “đi đầu trong kiến tạo hòa bình, bảo vệ Tổ quốc và thu hút nguồn lá»±c cho phát triển đất nÆ°á»›c†[1] và nâng cao vị thế quốc gia.
Thông qua mở rá»™ng và là m sâu sắc quan hệ vá»›i các đối tác, ngoại giao cùng quốc phòng và an ninh góp phần bảo vệ Ä‘á»™c láºp, chủ quyá»n, thống nhất và toà n vẹn lãnh thổ quốc gia, giữ vững môi trÆ°á»ng hòa bình, ổn định, đồng thá»i mở ra nhiá»u thị trÆ°á»ng, tranh thủ nhiá»u nguồn vốn, công nghệ và tri thức bên ngoà i phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nÆ°á»›c. Äến nay, nÆ°á»›c ta có quan hệ hữu nghị hợp tác vá»›i 189 quốc gia, trong đó 17 nÆ°á»›c đối tác chiến lược và 13 nÆ°á»›c đối tác toà n diện; có quan hệ kinh tế vá»›i hÆ¡n 230 ná»n kinh tế, đã ký 15 hiệp định thÆ°Æ¡ng mại tá»± do [FTA], trong đó có các FTA thế hệ má»›i.
Thá»±c hiện chủ Ä‘á»™ng, tÃch cá»±c há»™i nháºp quốc tế, đóng góp có trách nhiệm và o các vấn Ä‘á» chung của quốc tế, phát huy vai trò tại nhiá»u cÆ¡ chế Ä‘a phÆ°Æ¡ng, vị thế và uy tÃn của Việt Nam ngà y cà ng được khẳng định và nâng cao trên trÆ°á»ng quốc tế. Việt Nam đã tổ chức thà nh công nhiá»u há»™i nghị quốc tế lá»›n cÅ©ng nhÆ° hoà n thà nh nhiá»u trá»ng trách quốc tế nhÆ° Ủy viên không thÆ°á»ng trá»±c Há»™i đồng Bảo an Liên hợp quốc [2008 - 2009 và 2020 - 2021], Há»™i nghị cấp cao ASEAN [1998, 2010 và 2020], Há»™i nghị cấp cao ASEM [2004], Há»™i nghị thượng đỉnh APEC [2006, 2017], Diá»…n Ä‘Ã n Kinh tế giá»›i vá» Äông à [2010] và vá» ASEAN [2018], Há»™i nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ - Triá»u Tiên [2019]…
Bên cạnh đó, ngoại giao văn hóa, thông tin đối ngoại đã góp phần quảng bá mạnh mẽ hình ảnh đất nÆ°á»›c vÆ°Æ¡n lên trong Äổi má»›i. Bảo há»™ công dân và công tác ngÆ°á»i Việt Nam ở nÆ°á»›c ngoà i ngà y cà ng hiệu quả, góp phần củng cố đại Ä‘oà n kết dân tá»™c, tạo thuáºn lợi cho đồng bà o ta ở nÆ°á»›c ngoà i tham gia phát triển quê hÆ°Æ¡ng, đất nÆ°á»›c.
Từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát và diá»…n biến phức tạp trên thế giá»›i và trong nÆ°á»›c, ngà nh Ngoại giao đã tiên phong cùng các Bá»™, ngà nh đẩy mạnh “ngoại giao y tếâ€, “ngoại giao vắc-xinâ€, tranh thủ sá»± há»— trợ kịp thá»i, hiệu quả của cá»™ng đồng quốc tế vá» vắc-xin, thiết bị y tế và thuốc Ä‘iá»u trị, chung tay cùng cả nÆ°á»›c phòng, chống dịch bệnh và phát triển kinh tế - xã há»™i.
Những thà nh tá»±u đối ngoại nói trên đã đóng góp quan trá»ng và o thà nh tá»±u to lá»›n, có ý nghÄ©a lịch sá» của 35 năm Äổi má»›i, khẳng định Ä‘Æ°á»ng lối đối ngoại đúng đắn của Äảng, là kết tinh ná»— lá»±c của toà n Äảng, toà n quân và toà n dân ta, sá»± phối hợp chặt chẽ giữa các binh chủng đối ngoại, trong đó có ná»— lá»±c và đóng góp quan trá»ng của ngà nh Ngoại giao. ChÃnh trong Äổi má»›i, ngà nh Ngoại giao ngà y cà ng trưởng thà nh và phát triển hÆ°á»›ng tá»›i toà n diện, hiện đại.
Xây dá»±ng ná»n ngoại giao toà n diện, hiện đại, phục vụ phát triển đất nÆ°á»›c trong giai Ä‘oạn má»›i
Äể góp phần thá»±c hiện mục tiêu phát triển đất nÆ°á»›c theo Ä‘Æ°á»ng lối Äại há»™i Äảng XIII, nhiệm vụ của đối ngoại là bảo đảm cao nhất lợi Ãch quốc gia - dân tá»™c, triển khai đồng bá»™, sáng tạo, hiệu quả hoạt Ä‘á»™ng đối ngoại, chủ Ä‘á»™ng và tÃch cá»±c há»™i nháºp quốc tế toà n diện, sâu rá»™ng; tiếp tục phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại trong tạo láºp và giữ vững môi trÆ°á»ng hòa bình, ổn định, huy Ä‘á»™ng các nguồn lá»±c bên ngoà i phục vụ phát triển và nâng cao vị thế, uy tÃn đất nÆ°á»›c.
Äể thá»±c hiện những nhiệm vụ nói trên, Äại há»™i XIII đặt ra yêu cầu “xây dá»±ng ná»n ngoại giao toà n diện, hiện đại vá»›i ba trụ cá»™t là đối ngoại Äảng, ngoại giao nhà nÆ°á»›c và đối ngoại nhân dânâ€. TÃnh toà n diện trÆ°á»›c hết thể hiện ở chủ thể đối ngoại gồm cả hệ thống chÃnh trị, địa phÆ°Æ¡ng, tổ chức xã há»™i, doanh nghiệp và ngÆ°á»i dân; trên tất cả các lÄ©nh vá»±c chÃnh trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế, khoa há»c - công nghệ, giáo dục - Ä‘Ã o tạo, y tế, môi trÆ°á»ng, văn hóa - xã há»™i…; đối ngoại trong thế giá»›i thá»±c và không gian mạng; vá»›i tất cả đối tác, trá»ng tâm là đẩy mạnh và là m sâu sắc hÆ¡n quan hệ vá»›i các nÆ°á»›c láng giá»ng, đối tác chiến lược, đối tác toà n diện và các đối tác quan trá»ng khác, chủ Ä‘á»™ng tham gia và phát huy vai trò tại các cÆ¡ chế Ä‘a phÆ°Æ¡ng quan trá»ng, đặc biệt là ASEAN, Liên hợp quốc.
TÃnh hiện đại thể hiện ở sá»± kết hợp hà i hòa, váºn dụng sáng tạo truyá»n thống và bản sắc ngoại giao Ä‘á»™c đáo của dân tá»™c, tÆ° tưởng ngoại giao Hồ Chà Minh và tinh hoa ngoại giao của thá»i đại; ở váºn hà nh ná»n ngoại giao trong khuôn khổ thể chế ngà y cà ng hoà n thiện, gắn kết chặt chẽ, nhuần nhuyá»…n giữa đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nÆ°á»›c và đối ngoại nhân dân; ở tổ chức bá»™ máy tinh gá»n, hiệu quả vá»›i phÆ°Æ¡ng thức hoạt Ä‘á»™ng khoa há»c, chuẩn hóa và số hóa, có năng lá»±c đổi má»›i, thÃch ứng vá»›i chuyển biến mau lẹ của tình hình; ở lá»±c lượng cán bá»™ ngoại giao toà n diện vá» bản lÄ©nh, phẩm chất và trà tuệ, hiện đại vá» tÆ° duy, phong cách và phÆ°Æ¡ng pháp là m việc, đạt tá»›i tầm khu vá»±c và quốc tế.
Ná»n ngoại giao toà n diện, hiện đại vá»›i sá»± phối hợp chặt chẽ, nhịp nhà ng giữa các binh chủng đối ngoại và trụ cá»™t của ngoại giao ná»— lá»±c đóng góp và o thá»±c hiện tầm nhìn và mục tiêu phát triển đất nÆ°á»›c, trong đó ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển là nòng cốt, “lấy ngÆ°á»i dân, địa phÆ°Æ¡ng và doanh nghiệp là m trung tâmâ€. Vá»›i tÆ° duy “phục vụâ€, ngoại giao cùng các cấp, các ngà nh góp phần mở rá»™ng không gian phát triển, tạo thuáºn lợi cho ngÆ°á»i dân, địa phÆ°Æ¡ng và doanh nghiệp tiếp cáºn thị trÆ°á»ng, thu hút đầu tÆ°, công nghệ và tri thức.
Ôn lại chặng Ä‘Æ°á»ng 76 năm trưởng thà nh và phát triển của ngoại giao cách mạng Việt Nam, các thế hệ cán bá»™ ngà nh Ngoại giao bà y tá» lòng biết Æ¡n vô hạn đối vá»›i Chủ tịch Hồ Chà Minh vÄ© đại, ngÆ°á»i sáng láºp và để lại cho ná»n ngoại giao cách mạng Việt Nam má»™t di sản tÆ° tưởng ngoại giao đặc sắc và vô giá. Phát huy tÆ° tưởng ngoại giao của NgÆ°á»i và truyá»n thống vẻ vang 76 năm xây dá»±ng và trưởng thà nh, toà n ngà nh Ngoại giao dÆ°á»›i sá»± lãnh đạo thống nhất của Äảng và sá»± quản lý táºp trung của Nhà nÆ°á»›c ná»— lá»±c cùng cả nÆ°á»›c sá»›m đẩy lùi đại dịch COVID-19 và phục hồi, phát triển kinh tế - xã há»™i, quyết tâm xây dá»±ng ná»n ngoại giao Việt Nam toà n diện, hiện đại, đóng góp xứng đáng và o sá»± nghiệp phát triển đất nÆ°á»›c vì má»™t Việt Nam Ä‘á»™c láºp, hòa bình, hùng cÆ°á»ng và thịnh vượng.
[1] - TrÃch phát biểu của Tổng Bà thÆ° Nguyá»…n Phú Trá»ng tại Há»™i nghị Ngoại giao lần thứ 28 năm 2013.
Bùi Thanh SÆ¡n, Ủy viên Trung Æ°Æ¡ng Äảng, Bá»™ trưởng Bá»™ Ngoại giao