- Đồng giá 250k 1 khóa học lớp 3-12 bất kỳ tại VietJack!
- Liên kết là sự nối kết các câu, các đoạn trong văn bản một cách tự nhiên, hợp lí, làm cho văn bản trở nên có nghĩa, dễ hiểu.
Câu văn là một bộ phận của đoạn văn. Trong một đoạn văn, các câu văn phải liên kết chặt chẽ với nhau cả về nội dung và hình thức. Có hai loại liên kết câu, cụ thể :
- Liên kết câu về nội dung :
+ Các câu phải phục vụ chủ đề chung của đoạn văn.
Ví dụ : “ Mẹ Vân là bác sĩ. Quần áo ở cửa hàng này rất đẹp. Chiếc ô tô đi nhanh ”. Chuỗi câu này không tạo thành đoạn văn vì mỗi câu nói về một chủ đề riêng.
+ Các câu phải sắp xếp theo trật tự hợp lí.
Ví dụ : “Mẹ Vân là bác sĩ. Người Trang gặp đầu tiên là mẹ Vân. Trang tìm đến nhà Vân. Bác làm việc ở thành phố”. Chuỗi câu này cũng không tạo thành đoạn văn vì trật tự sắp xếp không hợp lí.
- Liên kết câu về hình thức:
Ngoài sự liên kết về nội dung, giữa các câu trong đoạn phải được liên kết bằng những dấu hiệu hình thức nhất định. Về hình thức, người ta thường liên kết các câu bằng các phép liên kết như phép lặp [lặp từ ngữ], phép thế [thay thế từ ngữ], phép nối [dùng từ ngữ để nối], phép liên tưởng,…
a. Liên kết các câu trong bài bằng cách lặp từ ngữ:
- Ta có thể liên kết một câu với một câu đứng trước nó bằng cách dùng bằng cách lặp lại trong câu ấy những từ ngữ đã xuất hiện ở câu đứng trước nó.
- Khi sử dụng phép lặp cần lưu ý phối hợp với các phép liên kết khác để tránh lặp lại từ ngữ quá nhiều, gây ấn tượng nặng nề.
b. Liên kết các câu trong bài bằng cách thay thế từ ngữ:
- Ta có thể liên kết một câu với một câu đứng trước nó bằng cách dùng đại từ hoặc những từ ngữ đồng nghĩa thay thế cho các từ ngữ đã dùng ở câu đứng trước .
- Việc sử dụng đại từ hoặc từ đồng nghĩa liên kết câu làm cho cách diễn đạt thêm đa dạng, hấp dẫn.
c. Liên kết các câu trong bài bằng từ ngữ nối:
- Ta có thể liên kết một câu với một câu đứng trước nó bằng quan hệ từ hoặc một số từ ngữ có tác dụng kết nối như: nhưng, tuy nhiên, thậm chí, cuối cùng, ngoài ra, mặt khác, trái lại, đồng thời,…
- Việc sử dụng quan hệ từ hoặc những từ ngữ có tác dụng kết nối giúp ta nắm được mối quan hệ về nội dung giữa các câu trong đoạn văn, bài văn.
d. Ví dụ:
- Bé thích là m kĩ sư giống bố và thích làm cô giáo giống mẹ. Lại có lúc bé thích làm bác sĩ để chữa bệnh cho ông ngoại….
→ Từ ngữ lặp : bé thích làm.
- Tìm từ trùng lặp có thể thay thế được bằng đại từ hoặc từ ngữ đồng nghĩa. Hãy thay thế và chép lại đoạn văn :
Páp- lốp nổi tiếng là người làm việc nghiêm túc. Páp- lốp có thói quen làm việc rất thận trọng. Các thí nghiệm của Páp- lốp thường được lặp lại rất nhiều lần…
→ Thay thế các từ “Páp- lốp” phía sau = “ông”
→ Thay thế từ “làm việc” phía sau = “xử lí công việc”
- Mỗi từ ngữ gạch chân dưới đây có tác dụng gì?
- Chú Gà Trống Rừng có tiếng gáy rất hay nên ai cũng thích nghe. Thế nhưng, lão Hổ Vằn lại không thích tiếng gáy đó một chút nào.
- Một hôm, chim Gõ Kiến đến chơi nhà chị Công… Gõ Kiến lại đến chơi nhà Sáo Sậu. Cuối cùng, Gõ Kiến lại đến nhà Gà.
→ Thế nhưng: Từ nối biểu thị sự đối lập.
→ Cuối cùng: Từ nối biểu thị ý kết thúc, sau cùng.
Xem thêm tài liệu ôn tập môn Tiếng Việt lớp 5 chọn lọc hay khác:
Giới thiệu kênh Youtube VietJack
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 3-4-5 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Tài liệu ôn tập và bồi dưỡng môn Tiếng Việt khối Tiểu học đầy đủ kiến thức trọng tâm môn Tiếng Việt lớp 3, 4, 5 và bài tập có hướng dẫn chi tiết.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
b] Chỉ ra các phép liên kết câu và liên kết đoạn văn trong những trường hợp sau:
[1] Trường học của chúng ta là trường học của chế độ dân chủ nhân dân, nhằm mục đích đào tạo những công dân và cán bộ tốt, những người chủ tương lai của nước nhà. Về mọi mặt, trường học của chúng ta phải hơn hẳn trường học của thực dân và phong kiến.
Muốn được như thế thì thầy giáo, học trò và cán bộ phải cố gắng hơn nữa để tiến bộ hơn nữa.
[Hồ Chí Minh, Về vấn đề giáo dục]
[2] Văn nghệ đã làm cho tâm hồn họ thực sự được sống. Lời gửi của văn nghệ là sự sống.
Sự sống ấy toả đều cho mọi vẻ, mọi mặt của tâm hồn. Văn nghệ nói chuyện với tất cả tâm hồn chúng ta, không riêng gì trí tuệ, nhất là trí thức.
[Nguyễn Đình Thi, Tiếng nói của văn nghệ]
[3] Thật ra, thời gian không phải là một mà là hai: đó vừa là một định luật tự nhiên, khách quan, bao trùm thế giới, vừa là một khái niệm chủ quan của con người đơn độc. Bởi vì chỉ có con người mới có ý thức về thời gian. Con người là sinh vật duy nhất biết rằng mình sẽ chết, và biết rằng thời gian là liên tục.
[Thời gian là gì? trong Tạp chí Tia sáng]
[4] Những người yếu đuối vẫn hay hiền lành. Muốn ác phải là kẻ mạnh.
[Nam Cao, Chí Phèo]
Các phép liên kết câu và liên kết đoạn được sử dụng trong mỗi trường hợp:
[1] Liên kết câu: Phép lặp từ "trường học"
Liên kết đoạn: Phép thế: "trường học của chúng ta phải hơn hẳn trường học của thực dân và phong kiến" bằng" như thế".
[2] Liên kết câu: Phép lặp: "Văn nghệ"
Liên kết đoạn: Phép lặp: "sự sống"
[3] Liên kết câu: Phép lặp: " thời gian"," con người"
[4] Liên kết câu: Phép trái nghĩa: "yếu đuối" với "mạnh"; "hiền lành" với "ác"
hay chi racach lien ket cau trong chuoi cau sầu:
a] Hoa thich lam co giao giong me. Cung co luc Hoa thich lam bac si giong bo
b] Dung ngam cay sau rieng, toi cu nghi mai ve giong cay ki la nay, than no khang khiu, cao vut, canh ngang thang duot
c] Dac-uyn la mot nha bac hoc vi dai. Mac du da noi tieng nhung ong van ngay dem miet mai hoc tap
d] Mua he, labang nga xanh ngat. Sang cuoi thu, la bang nga mau vang tia
a] Đứng ngắm cây sầu riêng, tôi cứ nghĩ mãi về giống cây kì lạ này . Thân nó khẳng khiu, cao vút, cành ngang thẳng đuột.
b] Đác- uyn là một nhà bác học vĩ đại . Mặc dù đã nổi tiếng, ông vẫn ngày đêm miệt mài học tập.
c] Mùa hè, lá bàng xanh ngắt . Sang cuối thu, lá bàng ngả sang màu tía.