Hướng dẫn bao quát về máy tính

Máy tính hay máy vi tính là một thiết bị độc lập được trang bị các phần mềm, tiện ích cùng với các thiết bị vào ra, các thiết bị ngoại vi khác để thực hiện tính toán hay kiểm soát các hoạt động mà có thể biểu diễn dưới dạng số hay quy luật logic.

Hướng dẫn bao quát về máy tính

Máy tính được lắp ghép bởi các thành phần có thể thực hiện các chức năng đơn giản đã định nghĩa trước. Quá trình tác động tương hỗ phức tạp của các thành phần này tạo cho máy tính một khả năng xử lý thông tin. Nếu được thiết lập chính xác (thông thường bởi các chương trình máy tính) máy tính có thể mô phỏng lại một số khía cạnh của một vấn đề hay của một hệ thống. Trong trường hợp này, khi được cung cấp một bộ dữ liệu thích hợp nó có thể tự động giải quyết vấn đề hay dự đoán trước sự thay đổi của hệ thống.

Từ “máy tính” (Computers), đầu tiên, được dùng cho những người tính toán số học, có hoặc không có sự trợ giúp của máy móc, nhưng hiện nay nó hoàn toàn có nghĩa là một loại máy móc. Đầu tiên máy tính chỉ giải các bài toán số học, nhưng máy tính hiện đại làm được nhiều hơn thế. Máy tính có thể mua ở Anh đầu tiên là máy Ferranti Mark 1 Starsản xuất năm 1951 theo đề cương “bé”.

Khái quát hoạt động của máy tính

Quá trình khởi động: Quá trình khởi động bắt đầu từ Nguồn sau đó đến Rom Bios, Rom mở khởi động(nếu có), Đĩa khởi động và cuối cùng là Hệ điều hành

Muốn máy tính làm một việc gì đó con người phải đưa vào máy tính một hay nhiều lệnh thông qua các thiết bị nhập.

Hướng dẫn bao quát về máy tính

Khi một lệnh được nhận từ các thiết bị nhập, lệnh này lập tức được truyền vào CPU (bộ xử lý trung tâm – Central Processing Unit ). CPU phải phân tích lệnh và tìm kiếm trong bộ nhớ, trong những thiết bị lưu trữ, những công cụ và phương thức để thực hiện các lệnh đó. Nếu tìm thấy thì thực hiện lệnh và trả kết qủa về thông qua bộ phấn xuất. Nếu không tìm thấy thì sẽ trả về thông tin báo lỗi.

Các thao tác trên máy tính:

Như các bạn đã biết chuột, bàn phím và màn hình là những bộ phận không thể thiếu của cấu trúc máy tính. Dữ liệu/lệnh được nhập vào từ bàn phím dạng chữ cái, số, ký tự đặc biệt,.. chuột có chức năng di chuyển chọn đối tượng để thực thi các lệnh như mong muốn của người dùng. Mọi thông tin xử lý qua chuột và bàn phím đều được hiển thị lên màn hình, tương tác tức thời với người dùng.

Có bao giờ bạn từng thắc mắc, các bộ phận của máy tính bao gồm những thành phần nào không? Chức năng của từng bộ phận máy này là gì? Hãy cùng bài viết tìm hiểu chi tiết hơn về các bộ phận trên laptop, PC và chức năng của từng bộ phận này nhé.

1. Các bộ phận của máy tính gồm những gì?

Các bộ phận của máy tính để bàn sẽ bao gồm rất nhiều linh kiện nhỏ khác nhau. Nhưng chúng ta chỉ cần tìm hiểu những thành phần chính của máy thôi, không cần phải đi sâu từng chi tiết một.

Thành phần chính của một chiếc máy sẽ bào gồm những thành phần chính sau đây:

  • Bo mạch chủ của máy.
  • Bộ vi xử lý trung tâm máy hay còn gọi là CPU.
  • Bộ nhớ truy xuất RAM.
  • Thiết bị lưu trữ cố định SSD.
  • Card đồ họa GPU.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Các bộ phận chính của máy tính

Tại thời điểm hiện nay thì PC và máy tính xách tay là hai thiết bị chính sử dụng phổ biến các bộ phận này. Về cơ bản thì cả hai dòng thiết bị này đều có thiết kế tương đối là giống nhau, nhưng cách lắp đặt thì sẽ có chút khác.

Đối với laptop thì khá là khó để nâng cấp hầu như bạn chỉ có thể nâng cấp RAM, SSD, linh kiện cơ bản. Nguyên nhân chính là do cách sắp xếp linh kiện của laptop phục vụ tính linh động cao. Còn đối với dòng máy để bàn thì người dùng có thể thay đổi toàn bộ các bộ phận máy. Tùy chỉnh và có thể nâng cấp một cách dễ dàng hơn nhiều.

2. Chức năng các bộ phận của máy tính

Sau khi đã tìm hiểu sơ qua về các bộ phận của máy tính ở trên. Tiếp theo hãy cùng bài viết đi vào chi tiết và chức năng của từng bộ phận bên trong máy nhé.

2.1. Thùng máy tính

Khi tìm hiểu về các bộ phận của máy tính, thì chắc chắn bộ phận được nhắc đến đầu tiên phải là thùng máy tính. Đây là một bộ phận quan trọng nhất, có thiết kế lớn trên những dòng máy để bàn.

Chiếc thùng máy này sẽ được trang bị đầy đủ các bộ phận quan trọng của một chiếc máy tính để bàn. Có lỗ thông hơi tản nhiệt, các cổng kết nối để gắn dây cáp ngoài, ngoài ra còn có kèm theo các phụ kiện phát sáng theo nhu cầu.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Thùng máy tính

Kích thước của thùng máy trên thị trường hiện tại to nhỏ đều có. Việc này phụ thuộc phần lớn vào các bộ phận, cũng như cấu hình được lắp đặt ở bên trong thùng. Nhưng điều này không có nghĩa là thùng càng to thì mới mạnh. Mà quan trọng nhất vẫn là bo mạch chủ của máy, các bộ phận của máy tính để bàn ở bên trong.

Hãy cùng điểm qua các bộ phận chính được lắp đặt bên trong thùng máy dưới đây nhé.

2.1.1. Mainboard – Bo mạch chủ

Trong các bộ phận của máy tính thì bo mạch chủ chính là thành phần quan trọng nhất. Bộ phận này còn được gọi là mainboard, một nơi chứa tất cả những thành phần quan trọng của máy.

Nó sẽ có những khe cắm để có thể liên kết các thành phần quan trọng như là CPU, RAM, SSD, GPU,… Ngoài ra, bo mạch chủ của máy còn có thể gắn trực tiếp với một bộ phận khác. Điển hình có thể nhắc đến là bán dẫn oxit kim loại còn gọi tắt là CMOS.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Mainboard – Bo mạch chủ

Hiện nay hầu hết bo mạch chủ của máy trên thị trường đều sẽ thiết kế theo các kích cỡ, tiêu chuẩn khác nhau. Mỗi loại bo mạch sẽ tương thích với một số loại linh kiện riêng, bạn cần phải cân nhắc lựa chọn để tránh lỗi không tương thích.

2.1.2. RAM – Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên

Một thành phần trong các bộ phận của máy tính bàn tiếp theo chính là RAM. Đây là viết tắt của cụm Random Access Memory, có nghĩa là bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên. RAM sẽ giữ vai trò lưu trữ tạm thời các dữ liệu, thông tin của phần mềm, chương trình máy đang chạy.

Nhưng thông tin dữ liệu này chỉ được lưu trữ tạm thời trên RAM. Khi máy của bạn tắt nguồn, thì lập tức toàn bộ dữ liệu này sẽ mất đi.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
RAM – Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại RAM khác nhau được sử dụng như là DDR2, DDR3, DDR4.

Hầu hết các loại RAM khi được sử dụng ở trên máy, thì đều sẽ được hoạt động theo nguyên tắc kiến trúc kênh đôi. Giúp phân chia các dữ liệu xử lý, đồng thời cũng giúp tăng băng thông dữ liệu cho máy.

2.1.3. CPU – Bộ phận xử lý trung tâm

Bộ phận quan trọng tiếp theo được nhắc đến chính là GPU. Đây là một bộ phận cực kỳ quan trọng trong các bộ phận của máy tính. Đây là nơi chứa các bộ vi xử lý, một GPU mạnh sẽ giúp máy tối ưu hiệu suất cực kỳ tốt.

Trên thị trường hiện nay thì có hai loại kiến trúc CPU khá phổ biến là loại 32bit và loại 64bit. Đặc biệt là hai hãng sản xuất gần như là độc quyền trên thị trường là AMD và Intel. Hiểu đơn giản là CPU như là bộ não của chiếc máy tính của bạn. Mọi thao tác truy cập, xử lý dữ liệu trên máy đều sẽ thông qua CPU rồi mới hiển thị ra màn hình của máy.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
CPU – Bộ phận xử lý trung tâm

2.1.4. PSU + Đơn vị cung cấp điện

Thành phần tiếp theo trong các bộ phận của máy tính được giới thiệu là PSU. Một bộ phận chắc không quen thuộc mấy với người không rành công nghệ. PSU là viết tắt của nguồn điện, bộ phận này ổn định thì máy tính của bản sẽ có thể hoạt động hết công suất. Nhưng nếu như nguồn điện của máy không được đảm bảo tốt, thì máy sẽ không hoạt động tốt được.

Bạn cần phải nghiên cứu trước thông số kỹ thuật GPU, CPU của máy rồi mới lựa chọn PSU phù hợp.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
PSU + Đơn vị cung cấp điện

2.1.5. Ổ cứng – Thiết bị lưu trữ cố định

Ổ cứng của máy sẽ có vai trò lưu trữ toàn bộ những dữ liệu có trên máy của bạn. Nó sẽ bao gồm cả phần mềm và hệ điều hành của máy. Trên thị trường hiện nay sẽ có hai loại ổ cứng thường được sử dụng nhiều nhất là HDD và SSD.

Mỗi loại ổ cứng này sẽ có ưu và nhược điểm khác nhau, tùy vào từng nhu cầu sử dụng của người dùng. Đối với ổ HDD thì giá thành sẽ khá là rẻ, nhưng tốc độ đọc, ghi và xử lý các thông tin của máy sẽ chậm hơn so với ổ SSD.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Ổ cứng – Thiết bị lưu trữ cố định

2.1.6. DVD-ROM – Lưu trữ di động

Bộ phận của máy tính tiếp theo được giới thiệu là bộ lưu trữ di động. Hai loại ổ đĩa thường thấy là DVD-ROM hay là Blu-ray. Cả hai loại này thường được biết để với khả năng đọc, ghi dữ liệu máy. Bộ lưu trữ di động này trên thị trường hiện tại không còn phổ biến như trước nữa. Vì nó đã dần bị thay thế bởi USB và đầu đọc thẻ nhớ.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
DVD-ROM – Lưu trữ di động

2.1.7. Quạt làm mát

Một trong các bộ phận của máy tính được đánh giá cũng khá quan trọng đó là quạt tản nhiệt. Khi máy của bạn hoạt động càng lâu và xử lý một lúc nhiều dữ liệu thì lượng nhiệt tỏa ra sẽ càng lớn. CPU và các bộ phận khác ở bên trong của máy sẽ không giảm tải đi được lượng nhiệt tỏa ra.

Nếu chiếc máy của bạn không được hỗ trợ làm mát đúng cách, thì CPU và các bộ phận khác sẽ bị nóng quá mức và hư hỏng.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Quạt làm mát

Việc máy tính được trang bị quạt tản nhiệt là một điều vô cùng cần thiết để làm mát cho máy. CPU của máy hiện nay còn được bao phủ bởi một lớp kim loại được gọi là bộ tản nhiệt giúp thu nhiệt trực tiếp từ CPU. Đối với các game thủ thì họ sẽ sử dụng những giải pháp tản nhiệt đắt hơn. Ví dụ như là hệ thống bằng nước để đáp ứng tốt nhu cầu làm mát cho máy tính của mình.

2.1.8. GPU – Card đồ họa

Trong các bộ phận của máy tính không thể không nhắc đến GPU. Card đồ họa hay còn được gọi là bộ xử lý đồ họa liên kết giữa máy tính và màn hình hiển thị. Tác dụng của card đồ họa chính là hỗ trợ xử lý tất cả dữ liệu có liên quan đến hình ảnh, video và xuất ra màn hình máy tính.

Đi theo sự phát triển mạnh mẽ của các tựa game, trò chơi, phần mềm đồ họa,… Thì yêu cầu của card đồ họa khi sử dụng sẽ có thông số cao hơn, phục vụ được các tác vụ đồ họa của máy được tốt hơn.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
GPU – Card đồ họa

2.1.9. Cổng kết nối

Bộ phận tiếp theo được nhắc đến chính là cổng kết nối. Một trong những nơi giao tiếp của máy tính với các thiết bị ngoại vi bên ngoài. Thậm chí còn có nhiều cổng kết nối có thể cắm trực tiếp vào bo mạch chủ của máy. Các loại cổng kết nối được sử dụng phổ biến hiện nay là USB, cổng mạng, cổng kết nối video VGA, RCA, HDMI và jack cắm tai nghe.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Cổng kết nối

2.2. Màn hình

Sau khi đã đi sâu về những bộ phận ở bên trong thùng máy tính. Thì hãy cùng tiếp hiểu các bộ phận của máy tính tiếp theo quan trọng không kém chính là màn hình máy. Monitor là một thiết bị hỗ trợ hiển thị hình ảnh và nội dung của máy. Gắn liền với máy tính, là một loại cổng giao tiếp giữa người sử dụng và máy.

Màn hình máy là một bộ phận không thể thiếu của dòng máy tính để bàn. Loại màn hình máy phổ biến hiện nay là tinh thể lỏng hay còn gọi là LCD. Thị trường hiện tại còn có thêm màn hình cảm ứng, màn hình OLED với cấu tạo mỏng, tiết kiệm năng lượng và mức giá cũng đắt hơn so với LCD.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Màn hình

2.3. Khe cắm mở rộng

Ngoài các bộ phận của máy tính quan trọng phía trên, thì bộ phận khe cắm mở rộng cũng khá quan trọng. Thường thì bo mạch chủ của máy sẽ trang bị thêm các khe mở rộng. Bộ phận này có thể tháo rời và được thiết kế riêng để phù hợp với các loại khe mở rộng, được gọi là card.

Người dùng có thể sử dụng khe cắm mở rộng thêm các card đồ họa, cổn in, đầu thu TV, card mạng. Nhưng các loại card này phải phù hợp với từng khe cắm mở rộng máy đang sử dụng.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Khe cắm mở rộng

2.4. Các bộ phận ngoại vi

Thành phần cuối cùng trong các bộ phận của máy tính được giới thiệu trong bài viết công nghệ này là các bộ phận ngoại vi. Các bộ phận này sẽ bao gồm các thiết bị cơ bản được trang bị trên máy tính bàn như là bàn phím, chuột, loa, máy in, tai nghe, webcam, ổ đĩa USB, micro,… Hầu hết các loại thiết bị này được cắm vào các cổng kết nối ngoại vi có sẵn ở trên PC.

Hướng dẫn bao quát về máy tính
Các bộ phận ngoại vi

3. Tạm kết

Bài viết Các bộ phận của máy tính? Chức năng của từng bộ phận. Đã tổng hợp những bộ phận chính quan trọng và phổ biến trên chiếc máy tính của người dùng. Mong rằng những thông tin được tổng hợp trong bài viết sẽ hữu ích với các bạn đọc. Có thể giúp các bạn biết thêm thông tin về các bộ phận cơ bản, để lựa chọn khi mua máy tính mới phù hợp hơn.

Trang Dchannel của Di Động Việt mỗi ngày đều sẽ cập nhật những bài viết về các sản phẩm công nghệ mới nhất trên thị trường. Hãy theo dõi trang để biết thêm nhiều thông tin hữu ích về các thiết bị công nghệ nhé.