Cùng viết bởi Andrew Carberry, MPH
Tham khảo X
Bài viết này đã được cùng viết bởi Andrew Carberry, MPH. Andrew Carberry đã làm việc với các khu vườn của trường học và tham gia chương trình từ nông trại đến trường học từ năm 2008. Hiện anh là Cộng tác viên Chương trình tại Winrock International, cụ thể là Nhóm Hệ thống Thực phẩm Dựa trên Cộng đồng.
Có 7 thông tin tham khảo được trích dẫn trong bài viết này mà bạn có thể xem tại cuối trang.
Bài viết này đã được xem 3.798 lần.
Nếu sống trong vùng khí hậu thích hợp với cây xoài, bạn có thể trồng và thưởng thức loại quả nhiệt đới ngon ngọt và giàu vitamin này liên tục trong nhiều năm. Cây xoài khá dễ trồng bằng hạt hoặc cây con, chỉ cần bạn có thời gian và kiên nhẫn [trồng xoài sẽ mất khoảng tám năm].
Các bước
Phần 1 của 3:Chuẩn bị trồng
1Xác định xem môi trường bạn sống có thuận lợi để trồng xoài không. Mặc dù cây xoài không đòi hỏi được chăm sóc nhiều, nhưng chúng cũng cần điều kiện thích hợp để sinh trưởng. Xoài phát triển tốt nhất trong vùng khí hậu nóng và chịu được cả vùng ẩm ướt lẫn khô hạn. Hầu hết các giống xoài đều sống trong vùng gần xích đạo. Ở Mỹ, xoài được trồng chủ yếu ở Florida. Bạn có thể trồng được xoài nếu sống trong vùng có nhiệt độ trung bình khoảng 27-38 độ C và mùa đông không đóng băng.
- Lượng mưa trong vùng không được vượt quá 30 cm mỗi năm.
2Chọn một vị trí để trồng cây. Cây xoài có thể sống trong chậu hoặc ở những nơi rộng rãi ngoài trời. Chúng ưa nóng và ánh nắng mặt trời, điều này cũng đồng nghĩa là cây xoài sẽ không sinh trưởng tốt khi được trồng trong nhà [mặc dù bạn có thể cho cây vào chậu để tránh mùa đông]. Kích thước của cây xoài tùy thuộc vào giống xoài, nhưng thường thì chúng khá to, với độ cao khoảng 3 4,5 m. Vì vậy, bạn cần chọn vị trí có nhiều không gian để cây phát triển mà không bị các cây to khác che mất ánh sáng.
3Chọn giống xoài. Có nhiều giống xoài khác nhau trên thị trường, nhưng chỉ có vài loại có thể sinh trưởng tốt trong từng vùng cụ thể. Bạn hãy đến vườn ươm cây để tìm giống xoài thích hợp nhất với điều kiện trong vùng. Cây xoài có thể trồng theo hai cách: trồng bằng hạt và trồng bằng cây ghép. Cây xoài trồng bằng hạt thường mất tám năm mới cho quả. Cây ghép mất 3-5 năm sẽ ra quả, và gần như đảm bảo sẽ cho mùa quả tốt. Nếu muốn trồng xoài từ hạt, bạn hãy chọn một quả xoài trồng trong vùng mà bạn biết; hạt của quả xoài mua ở siêu thị thường sẽ không mọc được.[1] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
- Cây ghép sẽ chỉ đạt đến chiều cao bằng một nửa cây trồng từ hạt.
- Các cây trồng từ hạt thường khỏe và cứng cáp hơn nhiều so với cây ghép, nhưng không đảm bảo ra quả như cây ghép.
- Nếu bạn định thử giới hạn của môi trường khi trồng cây xoài thì có vài giống xoài có khả năng sống trong các điều kiện mát hơn và ẩm hơn một chút so với khuyến nghị trên.
4Chuẩn bị đất. Xoài sinh trưởng tốt trong đất cát tơi xốp và thoát nước dễ dàng. Bạn nên kiểm tra độ pH của đất xem có đủ độ axit không; cây xoài sẽ phát triển tốt nhất trong đất có độ pH 4.5 7 [có tính axit]. Bổ sung rêu than bùn vào đất hàng năm để duy trì độ axit cao. Tránh dùng phân bón hóa chất hoặc bất cứ sản phẩm nào chứa muối, vì chúng sẽ kìm hãm sự phát triển của cây. Làm đất đến độ sâu khoảng 1 mét để rễ cây có đủ không gian phát triển.[2] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
5Xác định thời điểm trồng cây. Bạn nên trồng xoài vào cuối mùa xuân hoặc đầu mùa hè, khi thời tiết vừa có mưa vừa có nắng. Mùa sinh trưởng của cây sẽ tùy vào từng giống, vì vậy bạn hãy hỏi nơi bán cây để biết nên trồng cây vào thời điểm nào. Một số giống xoài như Beverly và Keitt không cần phải trồng trước tháng tám hoặc tháng chín.[3] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
Phần 2 của 3:Trồng cây xoài bằng hạt
1Chọn quả xoài to, chín và có nhiều phôi. Nếu trong vùng bạn đang sống có trồng xoài, bạn hãy đến vườn cây để tìm một quả. Nếu không thể tìm được cây xoài khỏe mạnh, bạn có thể đến cửa hàng bán hoa quả hoặc chợ nông sản để chọn mua một quả, nhờ người bán chọn giúp quả xoài có nhiều phôi.[4] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
- Những hạt có nhiều phôi sẽ mọc ra cây giống như cây mẹ. Bạn nên chọn hạt xoài từ cây sinh trưởng tốt trong vùng bạn định trồng cây. Như vậy, bạn sẽ đoán được chính xác loại quả mà bạn chọn nó sẽ có hương vị giống như quả của cây mẹ.[5] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
2Lấy hạt ra và rửa. Bạn có thể ăn xoài hoặc gọt bỏ phần thịt quả xoài cho đến khi hạt xoài lộ ra. Dùng bàn chải hoặc bùi nhùi thép chà hạt xoài cho đến khi loại bỏ hết xơ trên hạt. Cẩn thận đừng chà mất lớp vỏ bao ngoài hạt mà chỉ loại bỏ phần xơ vẫn còn dính vào hạt.
3Chuẩn bị hạt để trồng. Phơi khô hạt qua một đêm ở chỗ mát, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp. Dùng dao sắc tách hạt xoài như tách một con hàu, cẩn thận đừng cắt quá sâu và phạm vào phần hạt bên trong. Tách hạt xoài và lấy phần hạt bên trong, có hình dạng như hạt đậu lima.
4Ươm hạt. Đặt hạt xoài sâu khoảng 2,5 cm vào khay đựng đất trồng cây, mặt lõm úp xuống. Tưới cho đất ẩm và cất khay ươm hạt ở nơi ấm, râm mát cho đến khi hạt nảy mầm. Quá trinh này thường mất 1-3 tuần.[6] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
5Trồng cây. Đến lúc này, hạt xoài đã có thể trồng vào vị trí đã định. Nếu định trồng cây ở ngoài trời, bạn nên trồng thẳng xuống đất thay vì trồng vào chậu rồi sau đó phải chuyển ra đất, vì vời cách làm này, bạn sẽ không phải rèn cho cây cứng cáp hơn để cây khỏi bị sốc khi trồng xuống đất.
Phần 3 của 3:Trồng cây xoài
1Đào hố trồng cây. Dùng xẻng đào một hố đất tại vị trí đã chọn rộng gấp đôi hoặc gấp bốn lần bầu rễ cây. Nếu trồng cây trên khu vực có cỏ mọc, bạn hãy nhổ cỏ trong vòng bán kính 60 cm xung quanh hố đất để có thêm không gian cho cây phát triển. Trộn thêm một ít phân trộn [không quá 50-50] với đất vừa đào lên và lấp lại xung quanh rễ cây.
2Trồng cây. Lấy cây con ra khỏi chậu hoặc đặt hạt xuống hố đất. Gốc cây/chồi cây phải ở ngang bằng mặt đất hoặc cao hơn một chút. Lấp đất vừa đào lên vào hố đất xung quanh cây và ấn nhẹ. Cây xoài sinh trưởng tốt nhất trong đất tơi xốp, vì vậy bạn nên tránh nén chặt đất khi lấp hố.[7] X Nguồn tin đáng tin cậy EDIS Đi tới nguồn
3Bón phân cho cây. Chờ cho cây xoài mọc thêm vài chồi mới trước khi bón phân, sau đó bạn có thể bón phân cho cây mỗi tháng một lần trong năm đầu tiên. Dùng phân bón không chứa hóa chất hỗn hợp phân bón 6-6-6-2 là thích hợp. Bạn có thể hòa tan phân bón với một ít nước ấm khi bón cho cây, và chuẩn bị sẵn phân bón để sử dụng mỗi tháng.
4Tưới cây. Cây xoài không thích tưới quá nhiều nước, nhưng bạn nên tưới lượng nước cao hơn trung bình trong tuần đầu tiên. Tưới cây mới trồng hai ngày một lần trong tuần đầu, sau đó mỗi tuần tưới một hoặc hai lần trong năm đầu.[8] X Nguồn tin đáng tin cậy EDIS Đi tới nguồn
- Nếu không có mưa hoặc ít mưa trong 5 ngày hoặc hơn, bạn nên tưới cho cây [cây dưới 3 tuổi] mỗi tuần một lần cho đến khi mùa khô hạn chấm dứt.
5Kiểm soát cỏ dại. Cỏ dại có thể trở thành vấn đề nghiêm trọng cho cây xoài nếu không được xử lý thường xuyên. Bạn nên chăm nhổ cỏ, loại bỏ bất cứ cây nào mọc lên gần gốc xoài. Đắp một lớp phủ vườn dày xung quanh cây để giữ độ ẩm và ngăn chặn cỏ dại mọc. Bạn có thể thêm một ít phân trộn vào lớp phủ để cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho cây.
6Cắt tỉa cây khi cần. Mục đích của việc cắt tỉa cây là để tạo thêm không gian cho các cành mọc thêm, vì quả sẽ hình thành ở đầu cành [gọi là hoa đầu cành]. Cắt bỏ các cành cây, chỉ để lại một đoạn khoảng 2,5 cm tính từ thân cây nếu ở giữa có quá nhiều cành chen chúc, thường là sau mùa cây ra quả [mùa thu]. Bạn cũng có thể cắt tỉa cây để hạn chế các cành mọc ra ngoài bằng cách cắt bỏ các cành quá cao hoặc rộng. Nếu có thắc mắc gì về giống xoài đang trồng, bạn hãy đến vườn ươm và xin lời khuyên.
7Thu hoạch xoài. Vì các giống xoài khác nhau về màu sắc, hình dạng và kích cỡ, bạn không thể biết xoài đã chín hay chưa nếu chưa cắt ra. Bạn có thể đoán biết qua độ mềm và mùi thơm của quả xoài, nhưng cũng nên dùng dao cắt thử. Nếu phần thịt xoài có màu vàng đến tận hạt thì quả xoài đã ăn được. Nếu phần thịt xoài vẫn còn trắng và cứng, bạn cần chờ một hoặc hai tuần nữa trước khi thử lại. Nếu quả xoài được hái quá sớm, bạn có thể làm chín xoài bằng cách bỏ vào túi giấy và để trong nhiệt độ phòng vài ngày. Một lựa chọn tuyệt vời khác khi bạn lỡ hái quả xoài quá sớm là thái sợi và làm món gỏi xoài xanh, rất hợp để ăn kèm với các món cá.[9] X Nguồn nghiên cứu Đi tới nguồn
Lời khuyên
- Trồng các cây xoài cách nhau hoặc cách các cây khác khoảng 3-7 m để cây phát riển tốt nhất.
- Trồng cây xoài trong đất thoát nước tốt để cây khỏi bị úng nước.
- Bảo vệ cây xoài khỏi sương giá trong mùa đông bằng cách lợp lều hoặc bọc trong chăn, hoặc đem cây vào nhà nếu cây trồng trong chậu.
Cảnh báo
- Nấm anthracnose sẽ giết chết cây xoài, vì nó tấn công tất cả các bộ phận của cây. Bạn hãy sử dụng thuốc diệt nấm ngay khi có dấu hiệu đầu tiên là các đốm đen trên quả xoài.