Kinh nghiệm cho con vào lớp 1

Mỗi ngày tôi kiên nhẫn dạy bé 10 phút, sau vài tháng bé đã đọc thông thạo.

Đọc nhiều bài viết về sự lo lắng của cha mẹ khi có con chuẩn bị vào lớp 1 nên tôi muốn chia sẻ những kinh nghiệm có thể giúp cho phụ huynh yên tâm hơn.

Hồi con gái đầu vào lớp 1, tôi còn trẻ nên thiếu kinh nghiệm, cứ tin vào những lời khuyên không cho con học chữ trước. Trong 3 tháng đầu nhập học, con cũng học bình thường như các bạn, nhưng từ tháng thứ 4, thứ 5 bé tỏ ra đuối sức, không theo kịp các bạn.

Nhưng tôi thật sự lo lắng và hoảng hốt khi cô giáo gặp riêng tôi và nói rằng bé hoàn toàn không theo kịp chương trình. Tôi thật ngạc nhiên vì con gái mình lúc đó thật thông minh, lanh lợi. Sau buổi nói chuyện với cô giáo, tôi tìm gặp và trao đổi với các phụ huynh cùng lớp để hiểu tường tận sự việc.

Có một phụ huynh mà tôi nhớ những lời của cô ta đã gây ấn tượng cho tôi đến bây giờ. Cô nói với giọng buồn bã và uất ức "chị nghĩ sao khi cô giáo nói con em phát triển không bình thường, không thể học chữ ". 

Sau đó tôi tìm thấy lời đáp "tất cả các em chưa biết đọc và viết trước khi nhập học đều không theo kịp chương trình ". Tôi lo lắng, chạy đôn chạy đáo tìm cô giáo về dạy kèm cho con, bé phải học 5 buổi/ tuần. Bé học ở trường ban ngày, ban đêm học thêm ở nhà.

Chúng tôi biết như vậy là quá sức cho đứa bé gần 6 tuổi, nhưng không còn sự lựa chọn nào khác. May mắn sau 3 tháng học, bé cũng theo kịp chương trình với kết quả tốt.

Còn tôi, sau một năm nhìn lại quá trình học tập vất vả của con, tôi thấy buồn khi nhận ra sai lầm của mình. Từ đó tôi rút đựơc nhận xét "chương trình học cho trẻ bắt đầu vào lớp 1 quá nặng, vì vậy nếu không học trước, trẻ không thể nào theo kịp".

Chính vì hệ luỵ trên, nên đa phần cha mẹ gửi con cho cô giáo dạy trước. Cha mẹ thì nhẹ gánh, nhưng có mấy ai nghĩ rằng gánh nặng này lại chuyển cho con. Trẻ còn nhỏ phải ngồi một chỗ vài tiếng để học, bàn tay bé xíu phải gồng  cây bút để viết bài. Thời gian vui chơi của bé đâu còn nữa. 

Theo quan điểm của mình, tôi thấy cách làm hợp lý nhất là cha mẹ nên dạy con học, vì cha mẹ là người hiểu con nhất, chỉ có cha mẹ là dạy con tốt nhất. Dạy con theo cách vừa học vừa chơi, lúc nào trẻ thích thì học, nhưng cha mẹ phải kiên trì và cần thời gian, dài ngắn tuỳ từng trẻ khác nhau.

Khi bé thứ 2 chuẩn bị vào lớp lá, tôi bắt đầu dạy con học. Mỗi buổi sáng trước khi chở các con đến trường, tôi chuẩn bị một tờ giấy nhỏ và dùng cây bút lông có màu con thích, viết vào đó 2 chữ cái, rồi  cho con cầm trên tay. Trên đường đến trường, tôi thấy bé thường xuyên nhìn vào 2 chữ cái trên tờ giấy . Đến trường, tôi dành 5-10 phút vừa dạy con đọc vừa cho con chơi ở sân trường.

Cứ hết 2 chữ cái này là hôm sau có 2 chữ cái mới. Rồi cứ học 2 chữ mới, tôi cho ôn lại 2 chữ cũ. Về nhà tôi dán 2 chữ cái mới học ở nơi bé dễ nhìn nhất. Tôi giữ lại tất cả những tờ giấy có chữ cái để thường xuyên ôn luyện cho bé. Cứ kiên nhẫn ngày qua ngày, hết bảng chữ cái, tôi dành một khoảng thời gian dài để ôn lại cho tới chừng nào bé thật sự thông thạo. Lúc này tôi bắt đầu dạy bé ghép vần... kiên nhẫn, vừa học vừa chơi, cho đến khi gần kết thúc năm lớp lá là bé đã đọc chữ được. Lúc này tôi bắt đầu mua những quyển truyện ngắn có tranh ảnh đẹp cho bé tập đọc. 

Mục tiêu của tôi chỉ là giảm gánh nặng cho bé chứ không dạy toàn bộ chương trình học. Nên tôi chỉ dạy bé đọc, tôi cũng tự học cách phát âm giống như giọng người Hà Nội để dạy bé chính xác. Còn viết và làm toán thì cần nhiều kỹ thuật hơn, nên tốt nhất là để việc này cho cô giáo khi trẻ vào lớp 1.

Tranh thủ mỗi sáng đến trường, tôi nhắc bé đọc chữ trên các bảng hiệu hai bên đường để nhận biết nhiều kiểu chữ khác nhau và tranh thủ đọc số ở bảng số xe phía trước.

Mỗi ngày dạy con đọc 10 phút, kiên nhẫn vài tháng nhưng kết quả thật mỹ mãn. Bé con tôi đã biết đọc thông thạo, còn có thời gian vui chơi thoải mái, không gặp bất cứ trở ngại nào trong suốt năm lớp 1, còn tôi vui với thành quả mình đạt được.

Cha mẹ là người hiểu con nhất, nên dạy con tốt nhất, đặc biệt là thời gian bé chuẩn bị vào lớp 1. Dù bận việc đến đâu, nhớ cho con 10 phút mỗi ngày, kiên trì, nhất định sẽ thành công. Tình yêu thương và sự kiên nhẫn của cha mẹ là chìa khoá thành công trong việc nuôi dạy con trẻ.   

Nguồn: vnexpress.net                      

Trẻ vào lớp 1 được chuẩn bị tâm thế kỹ càng bao nhiêu thì sự tự tin, mạnh dạn, khả năng thích nghi và đặc biệt việc học tập càng hiệu quả bấy nhiêu trong suốt năm học và ở những lớp học sau này. Điều đó, đòi hỏi cha mẹ hiểu biết và đồng hành đúng cách.

  • Câu đố Tiếng Việt: "Đôi giày nào mà khi mang vào sẽ không muốn làm gì?" – Đáp án CỰC DỄ, 3 giây là đoán ra

Loại bỏ quan điểm “lệch chuẩn”

Vào lớp 1 được xem như “cánh cửa”, bước ngoặt quan trọng trong đời người. Các em chuyển từ hoạt động vui chơi là chính sang học tập là chủ đạo bậc tiểu học. Với sự thay đổi gần như hoàn toàn này, trẻ cần được hỗ trợ để tự tin, mau chóng thích nghi khi tới trường học tập.

Nhiều năm tham gia công tác quản lý, cô Lại Ánh Hường, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Khánh An (Yên Khánh, Ninh Bình) nhận thấy, hiện đang có 2 luồng quan điểm của các bố mẹ có con chuẩn bị học lớp 1.

Luồng thứ nhất cho rằng không cần chuẩn bị gì, để trẻ phát triển tự nhiên. Điều này dẫn tới trẻ bị hẫng hụt tâm lý vì học lớp 1 hoàn toàn khác mẫu giáo. Ở trường mẫu giáo “cô là mẹ và các cháu là con”, trẻ có thể đi muộn giờ so với quy định vẫn vào lớp, khóc cô dỗ dành.

Nhưng vào lớp 1, trẻ phải đến lớp đúng giờ, thầy cô yêu thương đến mấy cũng không có thời gian quan tâm từng em bởi phải hỗ trợ tất cả học sinh trong lớp học tập, điều khiển lớp học theo tiến độ dạy học của lớp mình và lớp khác; phải bao quát, đánh giá, nhận xét trẻ trong quá trình dạy học.

Nói cách khác, việc chấp hành nội quy, quy định nhà trường, thiết lập quan hệ với giáo viên, bạn bè, hoàn thành các bài tập khi đến lớp... vẫn là những khó khăn cơ bản của trẻ khi vào lớp 1 nên không thể không chuẩn bị tâm lý cho các em trước khi đến trường.

Ở chiều ngược lại, một số phụ huynh cho rằng, chuẩn bị cho trẻ đến trường là cho trẻ đọc thông viết thạo trước khi học lớp 1. Song thực tế cho thấy đây là quan niệm thiếu khoa học. Trẻ đọc thông, viết thạo là nhiệm vụ của giáo viên lớp 1 trong 35 tuần học của năm học. Khi biết đọc, viết trước vô hình trung sẽ dẫn tới sự chủ quan của trẻ trong học tập nên dễ vi phạm nội quy lớp học. Các em cũng không còn sự hứng thú học tập, chỉ muốn chứng tỏ với thầy cô, bạn bè cùng lớp mình đã biết đọc viết, dễ mất tập trung trong giờ học.

“Cha mẹ cần loại bỏ tư duy cho trẻ lớp 1 học trước chương trình, giúp trẻ giảm áp lực học tập mà góp phần giảm tải trong thực hiện chương trình. Thực tế, sửa một thói quen đã hình thành khó hơn dạy mới rất nhiều...”, ông Hải khẳng định.

Ông Nguyễn Duy Hải, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học và Giáo dục Mầm non (Sở GD&ĐT Lâm Đồng) cũng chỉ ra, chương trình lớp 1 được thiết kế dạy học 2 buổi/ngày, sáng học 4 tiết, chiều học không quá 3 tiết. Như vậy các kiến thức cơ bản sẽ được hoàn thành tại lớp. Cha mẹ không phải lo lắng con học chưa đủ và bắt con học trước, học thêm trong năm học.

Đó là chưa nói tới việc học trước không phù hợp khi các ngón tay trẻ chưa đạt đến độ cứng, vững nhất định mà phải viết sớm thì vào lớp 1 trẻ sẽ sợ viết và có thể cầm bút không đúng cách dẫn tới viết chậm, xấu.

Kinh nghiệm cho con vào lớp 1

Đón học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Khánh An (Yên Khánh, Ninh Bình). Ảnh: NTCC

Chuẩn bị đúng cách, phù hợp

Cần chuẩn bị cho trẻ đi học lớp 1 những gì để đảm bảo phù hợp, đúng cách vẫn là ẩn số không phải bố mẹ nào cũng biết và hiểu đúng.

TS tâm lý giáo dục Vũ Việt Anh, Giám đốc Học viện Thành công (Hà Nội) nhấn mạnh, trước tiên cần làm cho trẻ lớp 1 thích đến trường, thích đi học. Muốn vậy, phụ huynh cần kích thích sự hiểu biết, lòng ham thích đi học của con. Ví như, dẫn trẻ tham quan trường tiểu học sẽ học, kể những câu chuyện thú vị về việc học tập để khơi dậy sự tò mò và mong muốn đi học.

TS Vũ Việt Anh tuyệt đối lưu ý, bố mẹ không mang thầy cô giáo, trường lớp để dọa trẻ kiểu như: “Con tới trường không ngoan, không học tốt, viết xấu, bẩn… cô giáo sẽ phạt, chép lại bài, đánh vào tay…”. Thay vào đó hãy rèn cho các em thói quen gọn gàng, ngăn nắp, cách để không làm bẩn sách vở; để đồ dùng học tập đúng vị trí. Cùng trẻ trang trí góc học tập gọn gàng, sạch sẽ tại nhà; cho trẻ quyền chọn mẫu mã, màu sắc bàn ghế, tủ kê trong góc học tập theo sở thích để tạo cảm hứng học tập và trách nhiệm, ý thức gìn giữ…

Lớp 1 và bậc tiểu học được xem như nền tảng trong giáo dục phổ thông. Thành công trong học tập bậc tiểu học mang tới cơ hội lớn cho trẻ thành công ở bậc học tiếp theo. Chia sẻ điều trên, cô Lại Ánh Hường thông tin: Cha mẹ chú ý phát triển ngôn ngữ cho trẻ đảm bảo 2 yêu cầu là diễn đạt cho người khác hiểu và hiểu được người khác nói về những chủ đề gần gũi với cuộc sống. Việc này có thể thông qua nói chuyện, đọc truyện cho trẻ nghe.

“Trẻ 3 - 6 tuổi có khả năng “đọc chữ theo tranh”. Thực tế cũng cho thấy những trẻ có khả năng ngôn ngữ tốt sẽ học lớp 1 thuận lợi hơn trẻ khác...”, cô Hường khẳng định.

Cô Nguyễn Hồng Hạnh, giáo viên lớp 1 Trường Tiểu học Phan Đình Giót (Thanh Xuân, Hà Nội) với kinh nghiệm hàng chục năm dạy lớp 1 cũng lưu ý: Trẻ ngày nay thông minh, năng động, độc lập hơn nhiều so trước đây bởi được nuôi dưỡng trong điều kiện tốt song nhiều em khi học lớp 1 không phát huy được thế mạnh, học tập chưa hiệu quả bởi khả năng tập trung hạn chế. Do đó, bố mẹ cần rèn cho trẻ sự tập trung. Có thể tham khảo cách thức, phương pháp qua sách báo.

Chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 cần kiên trì, nhẫn nại. Tuyệt đối không nên lấy ý muốn chủ quan của bố mẹ để áp đặt. Kỳ vọng quá lớn vào kết quả học tập, nhất là chỉ quan tâm đến điểm số cũng là một áp lực lớn khiến trẻ sợ, chán học…