Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Định nghĩa hỗn số là gì? Cấu tạo của hỗn số là gì? Cách cộng hỗn số như nào? Cách tính nhanh hỗn số? Mối liên hệ giữa phân số và hỗn số ra sao?… VnDoc.com tổng hợp cho tiết cho các em học sinh tham khảo.

Cách cộng trừ hỗn số? Cách tính nhanh hỗn số?

  • 1. Định nghĩa hỗn số là gì?
  • 2. Cách đổi hỗn số thành phân số
  • 3. Các dạng toán về hỗn số
    • 3.1 Cách cộng hỗn số
    • 3.2 Cách trừ hỗn số
    • 3.3 Cách nhân chia hỗn số
    • 3.4 Tính giá trị của biểu thức
    • 3.5 Viết phân số dưới dạng hỗn số
  • 4. Cách tính nhanh hỗn số
  • 5. Bài tập về Hỗn số

1. Định nghĩa hỗn số là gì?

  • Hỗn số là kết quả của việc viết gọn tổng của một số tự nhiên nguyên dương với một phân số dương bằng cách bỏ dấu cộng xen giữa chúng. Như vậy, một hỗn số gồm hai phần: phần nguyên và phần phân số.
  • Số đối của hỗn số này cũng được gọi là một hỗn số.
  • Hỗn số được viết dưới dạng
    Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
    . Phần phân số của hỗn số luôn luôn nhỏ hơn 1.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Ví dụ:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

2. Cách đổi hỗn số thành phân số

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Đổi phân số hoặc hỗn số dương

  • Nếu phân số dương lớn hơn 1, ta có thể viết nó dưới dạng hỗn số bằng cách: chia tử cho mẫu. Thương tìm được là phần nguyên của hỗn số, phần phân số có tử là số dư là tử, còn mẫu vẫn là mẫu đã cho.
  • Nếu muốn đổi một hỗn số dương dưới dạng một phân số, thực hiện nhân phần số nguyên với mẫu rồi cộng với tử, kết quả tìm được là tử của phân số, còn mẫu vẫn là mẫu đã cho.

Đổi phân số hoặc hỗn số âm

  • Khi viết một phân số âm dưới dạng hỗn số, ta chỉ cần viết số đối của nó dưới dạng hỗn số rồi đặt dấu trước kết quả nhận được.
  • Tương tự như vậy, khi viết một hỗn số âm dưới dạng phân số, chỉ cần viết số đối của nó dưới dạng phân số rồi đặt dấu “-“ trước kết quả.

3. Các dạng toán về hỗn số

3.1 Cách cộng hỗn số

Phương pháp giải:

Khi cộng hai hỗn số: có thể viết chúng dưới dạng phân số rồi thực hiện phép cộng phân số. Ta cũng có thể cộng phần nguyên với nhau, cộng phần phân số với nhau (khi hai hỗn số đều dương).

Ví dụ:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

3.2 Cách trừ hỗn số

Phương pháp giải:

  • Khi trừ hai hỗn số: có thể viết chúng dưới dạng phân số rồi thực hiện phép trừ phân số. Ta cũng có thể lấy phần nguyên của số bị trừ trừ phần nguyên của số trừ, phần phân số của số bị trừ trừ phần phân số của số trừ, rồi cộng hai kết quả với nhau (khi hai hỗn số đều dương, số bị trừ lớn hơn hoặc bằng số trừ).
  • Khi hai hỗn số đều dương, số bị trừ lớn hơn hoặc bằng số trừ, nhưng phần phân số của số bị trừ nhỏ hơn phần phân số của số trừ, phải thực rút một đơn vị ở phần nguyên của số bị trừ để thêm vào phần phân số, sau đó tiếp tục trừ như trên.

3.3 Cách nhân chia hỗn số

Phương pháp giải:

  • Thực hiện phép cộng hoặc trừ hỗn số bằng cách viết hỗn số dưới dạng phân số rồi làm phép cộng hoặc phép chia phân số.
  • Khi nhân hoặc chia một hỗn số với một số nguyên, có thể viết hỗn số dưới dạng tổng của một số nguyên và một phân số.

3.4 Tính giá trị của biểu thức

Phương pháp giải:

Để có thể tính giá trị của các biểu thức số cần chú ý:

  • Thứ tự thực hiện các phép tính.
  • Căn cứ vào đặc điểm của các biểu thức ta có thể áp dụng tính chất các phép tính và quy tắc dấu ngoặc.

3.5 Viết phân số dưới dạng hỗn số

Phương pháp giải:

Áp dụng quy tắc viết phân số dưới dạng hỗn số và quy tắc viết hỗn số dưới dạng

phân số.

Ví dụ: Viết các phân số sau dưới dạng hỗn số :

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Cách giải:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Ví dụ: Viết các hỗn số sau dưới dạng phân số :

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Cách giải:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

4. Cách tính nhanh hỗn số

Khi thực hiện cộng hai hỗn số

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
, ta có thể tính nhanh hơn bằng cách cộng phần nguyên với phần nguyên, phần phân số với phần phân số rồi cộng hai kết quả lại với nhau.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Mối liên hệ giữa phân số và hỗn số

- Chuyển hỗn số thành phân số

  • Phân số được chuyển từ hỗn số có:
  • Mẫu số bằng với mẫu số của phân số.
  • Tử số bằng với mẫu số nhân phần nguyên cộng Tử số của phần phân số.

- Chuyển phân số thành hỗn số

  • Khi phân số lớn hơn 1 (tử số lớn hơn mẫu số).
  • Có thể thực hiện chuyển phân số đó về dạng hỗn số.

5. Bài tập về Hỗn số

  • Giải bài tập 1, 2, 3 trang 12, 13, 14 SGK Toán 5: Hỗn số
  • Giải vở bài tập Toán 5 bài 9: Hỗn số
  • Giải vở bài tập Toán 5 bài 10: Hỗn số (tiếp theo)
  • Giải vở bài tập Toán 5 bài 11: Luyện tập hỗn số

VnDoc tổng hợp chi tiết cho các bạn hiểu rõ Hỗn số là gì? Cách cộng trừ hỗn số? Cách tính nhanh hỗn số? giúp các em học sinh học tốt môn Toán lớp 5 và Toán lớp 6, chuẩn bị cho các bài thi trong năm học.

Cách giải Phép cộng, trừ, nhân, chia hỗn số lớp 5 gồm các dạng bài tập có phương pháp giải chi tiết và các bài tập điển hình từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh biết cách làm Phép cộng, trừ, nhân, chia hỗn số lớp 5. Bên cạnh có là 10 bài tập vận dụng để học sinh ôn luyện dạng Toán 5 này.

I/ Lý thuyết

Để cộng, trừ, nhân, chia hỗn số ta cần nhớ rằng: Hỗ số chính là kết quả của việc rút gọn tổng của một số tự nhiên với một phân số.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

II/ Các dạng bài tập

II.1/ Dạng 1: Cộng, trừ hỗn số

1. Phương pháp giải

Khi cộng/ trừ các hỗn số ta có thể làm theo 2 cách như sau:

+ Cách 1: Đổi hỗn số thành phân số rồi cộng/trừ các phân số lại với nhau.

+ Cách 2: Ta có thể cộng phần nguyên với phần nguyên, phần phân số với phân số.

2. Ví dụ minh họa

Bài 1: Tính:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

II.2/ Dạng 2: Nhân, chia hỗn số

1. Phương pháp giải

Khi nhân, chia hỗn số chúng ta có thể làm theo 2 cách như sau:

+ Cách 1: Đổi hỗn số thành phân số rồi nhân, chia 2 phân số với nhau

+ Cách 2: Ta đổi hỗn số sang dạng tổng của một số tự nhiên với một phân số. Sau đó thực hiện nhân, chia như bình thường.

2. Ví dụ minh họa

Bài 1: Tính:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Các dạng bài tập về hỗn số lớp 5

1. Cách cộng hỗn số

Để cộng hai hỗn số, ta có hai cách sau:

Cách 1: Chuyển hỗn số về phân số rồi thực hiện phép cộng phân số

Muốn cộng hai hỗn số, ta chuyển hai hỗn số về dạng phân số rồi cộng hai phân số vừa chuyển đổi.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Cách 2: Tách hỗn số thành tổng của phần nguyên và phần phân số

Muốn cộng hai hỗn số, ta có thể cộng phần nguyên với nhau, cộng phần phân số với nhau.

Ví dụ: Tính tổng

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Hướng dẫn:

+ Bước 1: Tách hỗn số thành tổng của phần nguyên và phần phân số

+ Bước 2: Cộng phần nguyên với phần nguyên và phần phân số với phần phân số

Lời giải:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

2. Cách trừ hỗn số

Tương tự như cách cộng hỗn số, để trừ hai hỗn số, ta cũng có hai cách sau:

Cách 1: Chuyển hỗn số về phân số rồi thực hiện phép cộng phân số

Muốn trừ hai hỗn số, ta chuyển hai hỗn số về dạng phân số rồi thực hiện phép trừ hai phân số vừa chuyển đổi.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Cách 2: Tách hỗn số thành tổng của phần nguyên và phần phân số

Muốn trừ hai hỗn số, ta có thể trừ phần nguyên với nhau, trừ phần phân số với nhau, sau đó cộng phần nguyên với phần phân số ở kết quả vừa nhận được.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

3. Cách nhân, cách chia hỗn số

Để thực hiện phép nhân (hoặc chia) hai hỗn số, ta chuyển hai hỗn số đó về dạng phân số rồi nhân (hoặc chia) hai phân số vừa chuyển đổi.

Ví dụ: Thực hiện phép tính:

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

4. So sánh các hỗn số

Để so sánh hai hỗn số, ta có hai cách sau:

Cách 1: Chuyển hỗn số về phân số

Muốn so sánh hai hỗn số, ta chuyển hai hỗn số về dạng phân số rồi so sánh hai phân số vừa chuyển đổi.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Cách 2: So sánh phần nguyên và phần phân số

+ Hỗn số nào có phần nguyên lớn hơn thì hỗn số đó lớn hơn và ngược lại hỗn số nào có phần nguyên nhỏ hơn thì hỗn số đó bé hơn.

+ Nếu hỗn số có hai phần nguyên bằng nhau thì ta so sánh phần phân số, hỗn số nào có phần phân số lớn hơn thì hỗn số đó lớn hơn và ngược lại hỗn số nào có phần phân số bé hơn thì hỗn số đó bé hơn.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

5. Cách tính nhanh hỗn số

5.1. Tính nhanh phép cộng, trừ hỗn số

Để tính nhanh hỗn số, ta cộng (trừ) phần nguyên với phần nguyên và phần phân số với phần phân số của các hỗn số đó.

5.2. Tính nhanh phép nhân hỗn số

+ Ta có thể tách phần nguyên và phần thập phân của từng hỗn số rồi thực hiện tính toán.

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

Bài tập trắc nghiệm hỗn số lớp 5

Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số
Máy tính cộng, trừ, nhân, chia hỗn số

GIA SƯ TOÁN