Một số trường hợp có thể áp dụng kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ
|
 CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
Hãy chứng minh và phân tích giá trị của các đặc điểm sau trong tục ngữ: - Diễn đạt bằng so sánh; - Diễn đạt bằng hình ảnh ẩn dụ; - Từ và câu có nhiều nghĩa. – Không thầy đố mày làm nên. – Học thầy không tày học bạn. Theo em, những điều khuyên răn trong hai câu tục ngữ trên mâu thuẫn với nhau hay bổ sung cho nhau? Vì sao? Em hãy nêu một vài cặp câu tục ngữ cũng có nội dung tưởng như ngược nhau nhưng lại bổ sung cho nhau. Xem đáp án » 17/06/2020 1,665
Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu tục ngữ trong bài đã học. Xem đáp án » 17/06/2020 1,641
So sánh hai câu tục ngữ sau: - Không thầy đố mày làm nên. - Học thầy không tày học bạn. Xem đáp án » 17/06/2020 502
Em hãy đọc kĩ văn bản và chú thích để hiểu các câu tục ngữ và một số từ trong văn bản. Xem đáp án » 17/06/2020 394
Câu 1. Đọc kĩ các câu tục ngữ và chú thích trong bài để hiểu văn bản và những từ ngữ khó. - Học sinh đọc kĩ tục ngữ và chú thích. Câu 2. Có thể chia tám câu tục ngữ trong bài làm mấy nhóm? Mỗi nhóm gồm những câu nào? Gọi tên từng nhóm đó. – Nhóm 1: Tục ngữ về thiên nhiên (câu 1 đến câu 4). – Nhóm 2: Tục ngữ về lao động sản xuất (câu 5 đến câu 8). Câu 3. Phân tích từng câu tục ngữ theo những nội dung sau: a) Nghĩa của câu tục ngữ. b*) Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ. c) Một số trường hợp có thể áp dụng kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ. (Ví dụ, có thể ứng dụng câu 1 vào việc sử dụng thời gian cho phù hợp ở mùa hè, mùa đông như thế nào?) d) Giá trị của kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể hiện. “Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng/ Ngày tháng mười chưa cười đã tối” – Tháng năm: đêm ngắn ngày dài, tháng Mười: đêm dài, ngày ngắn. – Cơ sở thực tiễn của câu tục ngữ: do sự vận động của Trái Đất, tháng 5 do vị trí nước ta nhận lượng ánh sáng lâu hơn nên ta có cảm giác ngày dài hơn, ngược lại. – Có thể áp dụng kinh nghiệm của câu tục ngữ để chú ý phân bố thời gian biểu sinh hoạt, làm việc hợp lý, biết trân trọng thời gian. “Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa” – Trời nhiều sao thì ít mây do đó sẽ nắng, ngược lại trời vắng sao sẽ nhiều mây thường sẽ mưa (Đây là kinh nghiệm nên không phải cứ trời ít sao là sẽ mưa). – Kinh nghiệm này dựa trên quan sát thực tế, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. – Câu tục ngữ giúp con người nhìn sao có thể đoán biết được thời tiết để sắp xếp việc. “Ráng mỡ gà có nhà thì giữ” – Trời xuất hiện ráng mây có màu vàng mỡ gà có nghĩa sắp có bão – Đây là kinh nghiệm dự đoán bão – Nhắc nhở ý thức việc chủ động phòng chống bão lũ “Tháng bảy kiến bò chỉ lo lại lụt” – Mùa lũ lụt ở miền Bắc thường vào trước sau tháng bảy (âm lịch), nhân dân quan sát nếu thấy kiến di chuyển nhiều thì sắp có mưa lớn, lụt lội. – Cơ sở: Kiến là côn trùng nhạy cảm, khi sắp có mưa bão sẽ bò lên nơi cao ráo – Từ thực tế quan sát, áp dụng phòng chống bão lũ, thiên tai “Tấc đất tấc vàng” – Đất quý giá, quan trọng được ví như vàng. – Đất quý giá vì nuôi sống con người, nơi con người được cư ngụ, bảo vệ – Cảnh tỉnh sử dụng tài nguyên đất hợp lí và đề cao giá trị của tài nguyên này. “Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền” – Thứ tự quan trọng của các nghề đem lại kinh tế cho con người: nghề nuôi cá, làm vườn, làm ruộng – Cơ sở khẳng định xuất phát từ lợi ích được mang lại từ những nghề đó – Giúp con người biết khai thác tốt các điều kiện, hoàn cảnh tự nhiên để tạo ra của cải vật chất. “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” – Khẳng định thứ tự của các yếu tố quan trọng: đầu tiên là nước, thứ hai là phân bón, thứ 3 là cần cù, thứ tư là nguồn giống – Kinh nghiệm này được tích lũy và vận dụng trong quá trình trồng lúa, giúp người nông dân thấy được tầm quan trọng của từng yếu tố cũng như mối quan hệ của chúng. – Kinh nghiệm câu tục ngữ rấy có ích đối với một đất nước chủ yếu sống bằng nghề nông trồng lúa nước như nước ta. “Nhất thì, nhì thục” – Nhất thì : quan trọng nhất là thời gian, phải trồng cây đúng thời vụ thì cây mới có sản lượng cao – Nhấn mạnh tầm quan trọng của các yếu tố thời vụ, đất đai đã được khai phá, chăm bón với nghề trồng trọt.– Nhắc nhở về thời vụ, chuẩn bị kĩ lưỡng đất đai trong canh tác Câu 4. Nhìn chung, tục ngữ có những đặc điểm về hình thức: – Ngắn gọn;– Thường có vần, nhất là vần lưng;– Các về thường đối xứng nhau cả về hình thức, cả về nội dung; – Lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh. Hãy minh họa những đặc điểm nghệ thuật đó và phân tích giá trị của chúng bằng những câu tục ngữ trong bài học. Câu tục ngữ: Ráng mỡ gà có nhà thì giữ – Ngắn gọn: Số lượng tiếng trong câu rất ít : 7 tiếng – Thường có vần, nhất là vần lưng (vần ở giữa câu): từ “gà” vần với từ “nhà” – Hai vế đối xứng (cả hình thức lẫn nội dung): “ráng mỡ gà” đối với vế “có nhà thì giữ” – Lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh: hình ảnh “ráng mỡ” ở chân trời báo hiệu trời sắp có mưa bão lớn. Luyện tập Câu 1. Sưu tầm thêm một số câu tục ngữ có nội dung phản ánh kinh nghiệm của nhân dân ta về các hiện tượng mưa, nắng, bão, lụt. - Cơn đằng đông vừa trông vừa chạy Cơn đằng tây vừa cày vừa ăn - Ếch kêu uôm uôm, ao chuôm đầy nước. - Gió nam đưa xuân sang hè.
Câu3 +Nghĩa của câu 1 là nói về thời tiết mùa hè thì ngày dài hơn đêm ,còn mùa đông thì đêm dài hơn ngày Cơ thực tiễn và kinh nghiệm là về tính chất địa lí , khi về mùa hè ngày sẽ dài hơn đêm, mùa đông ngày ngắn hơn đêm nên mọi người phải sắp xếp thời gian cho hợp lí. Giá trị của câu tục ngữ muốn truyền đạt cho ta về sự giao mùa trong năm, sự thay đổi thường xuyên trong năm cần mọi người biết để sắp xếp thời gian , công việc cho hợp lí +nghĩa của câu thứ hai là khi ta nhìn thấy trên trời ban đêm mà thấy không có sao thì là ngày mai sẽ mưa, còn nhiều sao thì mãi sẽ nắng gắt Cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm là sự quan sát khi vắng sao và nhiều sao giúp cho con người biết được thời tiết ngày mai , sắp xếp và chuẩn bị công việc thích hợp Giá trị của câu tục ngữ truyền đạt lại kinh nghiệm của ông cha ngày xưa khi đoán thời tiết để sắp xếp mọi việc một cách thích hợp +Nghĩa của câu thứ 3 là khi ở phía chân trời có vệt màu vàng giống mỡ gà thì lúc đó là sẽ có bão Cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm là khi quan sát phía chân trời có váng vàng thì sắp có bão cần mọi người sắp xếp công việc bảo vệ mùa màng Giá trị : ông chả truyền lại kinh nghiệm giúp ta sắp xếp mọi công việc, bảo vệ mùa màng khỏi mưa bão +Ý nghĩa câu 4 là vào tháng bảy kiến mà bỏ theo đàn lên cao thì sẽ có mưa bão lũ lụt (Giải thích giống câu trên nhà) +Ý nghĩa câu5 là đất quý hơn vàng bạc Cơ sở thực tiễn và kinh nghiệm là đất màu mỡ được coi quý hơn vàng , vì nó cảnh tác tốt , tạo ra tiền của, còn vàng khí dùng khó kiếm lại, khuyên con người ta quý trọng đất đai và tiền bạc Giá trị:Vàng với đất đều quý giá cần chúng ta quý trọng các gìn giữ thật tốt +Ý nghĩa câu 6 là thứ nhất là nuôi cá thứ hai làm vườn thứ ba làm ruộng Cơ sở thưch tiện và kinh nghiệm là quan trọng là nuôi cá sau đó làm vườn rồi làm ruộng , đó là kinh nghiệm làm giàu và phát triển hơn Giá trị : khuyên chúng ta nên đặt nuôi cá sau đó là làm vườn cuối cùng làm ruộng +Ý nghĩa câu7là thứ nhất kà nước thứ hai là phân rồi tới chăm sóc cuối cùng là giống trồng Cơ sở thực tiện và kinh nghiệm là khi trồng cây ta lên tưới nước trước sau đó bón phần rồi chăm sóc chúng rồi ta chọn giống giúp ta hiểu được quy tắc trồng cây cho nó phát triển Giá trị :áp dụng vào trồng cây làm phát triển cây và giống cây tạo nên nguồn lợi. |
