NSƯT Vũ Linh tên thật là Võ Văn Ngoan, sinh năm 1958 ở Chợ Lớn, Sài Gòn. Nhà nghèo nên năm 13 tuổi ông đã đứt gánh đường học vấn, gia đình cho theo học nghề hát với thầy Văn Vĩ. 14 tuổi ông đã bước ra sân khấu, lưu diễn các tỉnh Tây Nam bộ. Thời gian sau ông về hát cho gánh Hoa Anh Đào Kim Chưởng và gặp được NSƯT Diệu Hiền và nghệ sĩ Trương Ánh Loan, hai người này thương ông như người nhà và tận tình chỉ dẫn nghề nghiệp.
NSƯT Vũ Linh
T.L
Sau ngày miền Nam giải phóng, ông về diễn cho đoàn Minh Tơ và Huỳnh Long, được giới mộ điệu cải lương biết đến qua các vở: Hòn vọng phu, Giũ áo bụi đời, Bức ngôn đồ Đại Việt, Cô đào hát, Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài... Vũ Linh là nghệ sĩ có chất giọng đặc biệt, khác lạ.
Năm 1991, ông đoạt Huy Chương Vàng giải Triển Vọng Trần Hữu Trang, là nam nghệ sĩ duy nhất trong số 6 diễn viên đoạt giải năm đó gồm Vũ Linh, Thanh Thanh Tâm, Ngọc Huyền, Tài Linh, Phương Hồng Thủy và Thanh Hằng. Năm 1995, ông nhận tiếp Huy chương Vàng - Diễn viên xuất sắc giải Trần Hữu Trang. Đây là năm đầu tiên giải Trần Hữu Trang có phát thêm giải Diễn viên xuất sắc. Năm 1997 ông nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú [NSƯT].
Vũ Linh thời trẻ và những năm cuối đời
T.L
Khoảng 6 tháng trước, cháu gái NSƯT Vũ Linh – Hồng Phượng cho biết ông đang được điều trị tích cực tại bệnh viện, hi vọng sức khỏe khá hơn. NSƯT Vũ Linh từng được mệnh danh là "Ông Hoàng cải lương Hồ Quảng". Một thời gian ông dự định lập gia đình với nữ nghệ sĩ nổi tiếng Thanh Thanh Tâm nhưng rồi không thành, ngậm ngùi sống lặng lẽ một mình cho đến ngày nhắm mắt xuôi tay. Theo lời kể của nghệ sĩ Diệu Hiền, thời trẻ Vũ Linh rất đào hoa và thu hút nhiều cô gái nhờ ngoại hình sáng lại có giọng hát hay.
Lắm tài nhưng cũng nhiều góc khuất và rồi ông đã vượt qua được cám dỗ với bài học: chiến thắng bản thân cực khó!
Ông từng tham gia Liveshow Hồng Phượng - Người đưa đò diễn ra tại rạp Hồng Liên, Q.6, TP.HCM nhân dịp kỷ niệm 50 năm đứng trên sân khấu. Ngoài biên tập, dàn dựng chương trình, Vũ Linh có phần biểu diễn chung với Hồng Phượng trong ca cảnh Cậu ơi. Giữa tiết mục, ông khoe làn hơi dài khi xuống vọng cổ và được hàng trăm khán giả vỗ tay hưởng ứng.
Nghệ sĩ Vũ Linh và Tài Linh từng hợp thành cặp nghệ sĩ ăn ý trên sân khấu cải lương thập niên 1990
T.L
Nghệ sĩ Vũ Linh và Tài Linh từng hợp thành cặp nghệ sĩ ăn ý trên sân khấu cải lương thập niên 1990, được nhiều khán giả mến mộ. Cả hai đã cùng tạo nên thành công trong các vở diễn như: Thanh Xà Bạch Xà, Tôi không làm hoàng hậu, Chiêu Quân cống Hồ, Nặng gánh giang sơn, Xử án Bàng Quý Phi, Thần nữ dâng ngũ linh kỳ...
Từ năm 2019, ông liên tục bị bệnh tật hành hạ, sức khỏe không cho phép đứng trên sân khấu và sống bình dị trong ngôi nhà ở Q.Phú Nhuận, TP.HCM.
Trải qua cuộc đời nhiều biến động, NSƯT Vũ Linh tâm sự: "Qua bao nhiêu thăng trầm, biến cố, có lúc tên tuổi bị lu mờ do nhiều hoàn cảnh, tôi nghiệm ra rằng cuộc sống luôn ban cho mình nhiều cơ hội, con người cần làm việc có ích cho cộng đồng, đó là điều còn lại mãi với thời gian". Những năm cuối đời, khi sức khỏe còn cho phép, nam nghệ sĩ đi hát chủ yếu để làm từ thiện. Ông đã xây dựng được 11 mái ấm tình thương dành cho những người có hoàn cảnh khó khăn.
TPO - Để trở thành "ông hoàng cải lương tuồng cổ" như hiện tại, con đường đi hát của NSƯT Vũ Linh đầy gian nan và khó khăn. Ông từng bị cha đánh, mẹ cấm cản vì định kiến "xướng ca vô loài".
"Mỗi con sông chảy mỗi cảnh khắc riêng mình
Tôi là dòng nước đảo điên
Quen vượt thác vượt ghềnh
Không thể im lìm trôi xuôi
Sông chảy về đâu ngông cuồng hay tĩnh lặng
Ra đại dương rồi có lúc chảy về nguồn
Tôi là bọt sóng chỉ bồng bềnh
Rồi tan biến vào hư không..."
Như quy luật "sinh, lão, bệnh, tử", số phận tan biến vào hư không của anh Vịnh nơi ghềnh đá với bi kịch lấy nhầm em gái trong Hòn vọng phu vận vào NSƯT Vũ Linh. Tượng đài của sân khấu cải lương tuồng cổ sau 1975 đã ra đi vĩnh viễn ở tuổi 67. Ông về với Tổ nghiệp trong sự đau lòng của khán giả.
Là "người đưa đò" của sân khấu cải lương, ông ra đi để lại kho tàng nghệ thuật đồ sộ. Tuy ra đi mãi mãi, Vũ Linh để lại hàng nghìn vở diễn trên sân khấu, video cải lương. Bất cứ người hâm mộ nào cũng thừa nhận rằng Vũ Linh là vua không ngai của sân khấu cải lương.
Không nhận lời tham gia game show, không làm giám khảo, không đi hát ở những năm cuối đời, nhưng mỗi khi nhắc đến Vũ Linh, từ khán giả TPHCM đến giới mộ điệu khắp các tỉnh miền Tây sông nước, người ta hình dung đến "anh kép đẹp với giọng hát trong vắt, hết mình trong từng vai diễn".
Trong loạt bài tưởng nhớ NSƯT Vũ Linh, xin giới thiệu quý độc giả Tiền Phong câu chuyện, cuộc đời của người nghệ sĩ từ lúc chập chững vào nghề đến khi thành danh, trở thành ông hoàng không ngai trước khi về với Tổ nghiệp.
NSƯT Vũ Linh qua đời vì bạo bệnh.
'Tôi cấm ông cho thằng Như đi hát'
Vũ Linh tên thật là Võ Văn Ngoan [tên thường gọi ở nhà là Như], sinh năm 1958 tại TPHCM. Trong các video được Hồng Phượng [con gái nghệ sĩ Hồng Nhung, em ruột Vũ Linh] chia sẻ, Vũ Linh kể nhiều kỷ niệm từ ngày bé đến lúc thành danh.
Vũ Linh theo học sớm với thầy Văn Vĩ. Chỉ một tháng, Vũ Linh nhận bằng hạng Nhất, lúc đó ông chỉ 11 tuổi, trong sự ngỡ ngàng của nhiều người. "Sau khi đi học, cậu Năm phải đạp xe từ Gò Vấp sang cầu chữ Y để đi hát. Lần đầu ca Hàn Mặc Tử trong quán ăn, cậu Năm được thưởng 10 đồng [thời đó tiền rất có giá trị]. Tiền cậu đi hát để may quần áo, sau đó dành dụm", ông kể.
Đến khi được giới thiệu ở nhà hàng khác, Vũ Linh ca những bài Nỗi buồn hoa phượng, Hàn Mặc Tử... với tổng lương hát và tiền thưởng lên đến 30 đồng mỗi đêm, số tiền mà nhiều nghệ sĩ thời đó ao ước, chứ đừng nói gì đến đứa trẻ 11 tuổi.
Nhưng để theo nghề hát, con đường của ông không đơn giản. Dù mê cải lương, ba của ông không thích cho con trai theo nghề hát vì định kiến "xướng ca vô loài".
Chân dung NSƯT Vũ Linh thời còn trẻ.
Sau khi phát hiện con trai không đi học nhưng lại đạp xe đi hát, ông bị mẹ tìm đến nhà hàng đánh. Bà giận vì con trai không nói cho mình việc đi hát năm 11 tuổi.
"Đoạn trường lắm. Cậu bị đánh vì mở cặp chỉ toàn bài ca. Cậu phải chạy về nhà dì Tám ở một tháng vì sợ quá. Ba mắng má là tại sao ông [ba của Vũ Linh gọi má Vũ Linh là ông] dám cho nó đi theo nghề xướng ca vô loài", ông kể.
Vũ Linh kể lại khi nghe ba má cãi nhau vì mình, thậm chí ba của Vũ Linh đập tivi vì cấm cản con đi hát, ông đứng nép sau cửa vì run. Bù lại, má của Vũ Linh ủng hộ con trai theo nghề hát sau khi phát hiện con có tố chất.
Đến khi được giới thiệu sang đoàn Hoa Thế Hệ, ông được tuyển ngay và đặt cho tên Hùng Tuấn Linh, sau đó là Vương Vũ Linh [đặt theo tài tử Hong Kong Vương Vũ], sau này mới lấy tên là Vũ Linh.
Được một điều, cha của Vũ Linh dù không muốn con trai đi hát nhưng lại mê kép Thanh Sang. Ông theo dõi trên đài mới phát hiện "thằng Như" [tên ngày nhỏ của Vũ Linh] trên đài, sau đó dần chấp nhận con trai theo nghề hát.
'Mang 100.000 đồng về nhà, ba má tưởng tôi đi ăn cướp'
Năm 15 tuổi, Vũ Linh ký hợp đồng với hãng đĩa Hồn Nước. "Chỉ cần thử hơi, tôi được ông chủ hãng đĩa hỏi: Em muốn gì? Lúc đó tôi thật sự sốc", Vũ Linh kể.
Thời điểm đó, hãng đĩa Việt Nam toàn những danh ca gạo cội như Minh Phụng, Minh Cảnh, Lệ Thủy, Mỹ Châu... Phía hãng đĩa Hồn Nước chỉ có một vài cái tên, trong đó có Tấn Tài, Mộng Nghi [hát giống Mỹ Châu]. Vì vậy, khi phát hiện giọng ca lạ Vũ Linh, ông chủ hãng đĩa bằng mọi giá phải mời được kép trẻ về đầu quân.
"Khi cậu Năm đem 100.000 đồng tiền về, ba má tưởng cậu đi ăn cướp. Tiền lúc đó đồng 500 đồng là tờ có mệnh giá lớn nhất", Vũ Linh kể.
Vũ Linh cho biết cố NSƯT Thanh Sang là người chở ông về đến nhà, đợi ông đem tiền vào cho gia đình, sau đó chở ông đi sắm đồ. "Tôi nhớ anh Sang mãi. Anh Sang không nhận hoa hồng của tôi một đồng, trong khi người khác đòi lấy 70% tiền giới thiệu. Tôi được anh Sang chở về nhà, cho ăn cơm, chính tay anh mắc mùng cho ngủ. Tôi nhớ anh lắm", Vũ Linh nói.
NSƯT Vũ Linh được nhiều đồng nghiệp yêu quý vì tài năng, cách sống.
NSƯT Vũ Linh sau đó được cố NSƯT Thanh Sang chở đến giới thiệu cho bạn bè. Trong mắt đồng nghiệp, đứa bé 15 tuổi khi đó là đứa trẻ có giọng ca lạ, đặc biệt hiếm.
"Cậu Năm được người khác khen hát lạ quá, vừa giống Thanh Tuấn, vừa giống Linh Cảnh. Cuộc đời cậu Năm sang trang từ đó", nghệ sĩ Vũ Linh hồi tưởng lại tuổi thơ.
Trong buổi trò chuyện, NSƯT Vũ Linh liên tục nhớ về NSƯT Thanh Sang. Ngày Thanh Sang lâm bạo bệnh, Vũ Linh đến tận giường bệnh để thăm anh. "Anh Sang ơi, giờ em nổi tiếng dữ lắm, anh sống lại đi, em biết phải làm gì để anh sống", Vũ Linh kể.
Ngưỡng mộ cách sống và cách làm nghề của NSƯT Thanh Sang, NSƯT Vũ Linh quyết định trở thành "người đưa đò", luôn tận tâm chỉ dạy đàn em sau này.
Vũ Linh bị ung thư gì mà chết?
Hồng Phượng chia sẻ Vũ Linh mắc ung thư đại tràng từ năm 2017, sức khỏe không ổn định, phải trải qua phẫu thuật.
Vũ Linh chết lúc mấy giờ?
Dù đã được các bác sĩ Bệnh viện An Bình tận tình cứu chữa nhưng do cơn bạo bệnh đã khiến ông trút hơi thở cuối cùng lúc 12 giờ 30 ngày 5-3. Sự ra đi của NSƯT Vũ Linh để lại nỗi đau buồn cho người thân và giới nghệ sĩ sân khấu cải lương đã từng ca diễn chung với ông suốt mấy chục năm qua.
Vũ Linh chết nam bao nhiêu tuổi?
64 tuổi [1958–2023]Vũ Linh / Tuổi khi mấtnull
Vũ Linh làm sao mà chết?
NSƯT Vũ Linh qua đời tại nhà riêng ở quận Phú Nhuận, TPHCM trưa 5/3 sau thời gian chống chọi căn bệnh ung thư, thọ 65 tuổi.