Người lúc nào cũng cảm thấy buồn ngủ năm 2024

Ăn kiêng, lười vận động, mắc các bệnh như tiểu đường, tim mạch, tuyến giáp… khiến bạn luôn có cảm giác buồn ngủ vào ban ngày.

Một số người buồn ngủ liên tục, dù ngon giấc mỗi đêm, có thể do lối sống, mắc bệnh lý. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Do lối sống

Ăn kiêng: Cơ thể cần năng lượng từ thức ăn. Người ăn kiêng quá mức, không cân bằng hoặc bỏ bữa khiến thiếu hụt dinh dưỡng, mệt mỏi, buồn ngủ trong ngày.

Chế độ ăn uống thiếu vitamin và khoáng chất, như sắt, vitamin D và B12, có thể gây buồn ngủ quá mức. Thay đổi đường huyết hạn chế khả năng vận chuyển năng lượng đến các tế bào, giảm mức năng lượng. Các yếu tố khác như uống rượu quá mức, tiêu thụ nhiều caffeine. Thay đổi chế độ ăn uống hoặc bổ sung dinh dưỡng giúp giảm buồn ngủ.

Mất nước: Khoảng 50-60% trọng lượng cơ thể là nước. Đổ mồ hôi, đi tiểu, nóng bức, ốm yếu khiến mất nước. Người không uống đủ nước thường thiếu năng lượng. Người trưởng thành nên uống hai lít nước mỗi ngày, liều lượng của trẻ nhỏ tùy theo độ tuổi.

Thói quen ngủ kém: Mệt mỏi, buồn ngủ vào ban ngày vì trằn trọc vào ban đêm. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ như môi trường nóng, ồn ào; ngủ trưa muộn; tập thể dục gần giờ lên giường. Tập thói quen ngủ đều đặn, căn phòng thoải mái giúp hạn chế ngủ ngày.

Lười vận động: Sử dụng thiết bị điện tử trước giờ lên giường khiến bạn trằn trọc vào ban đêm. Lười vận động làm tăng tỷ lệ mắc hội chứng chuyển hóa. Mọi người nên tập thể dục thường xuyên để cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Tập thể dục quá mức: Tập thể dục quá nhiều, gắng sức khiến cơ thể cạn kiệt năng lượng để phục hồi, không có động lực vào ban ngày. Tập thể dục điều độ, cho bản thân nghỉ ngơi để hồi phục.

Căng thẳng: Căng thẳng tâm lý ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, mức năng lượng. Giảm mức độ căng thẳng hoặc kiểm soát stress tốt hơn có thể cải thiện tình trạng này.

Do bệnh lý

Ngoài lối sống, một số bệnh lý cũng khiến người bệnh mệt mỏi, muốn ngủ nhiều hơn. Song, sau khi thức dậy, tình trạng này vẫn có thể tái diễn.

Thiếu máu: Cơ thể có ít tế bào hồng cầu hơn cản trở tế bào máu cung cấp oxy cho các cơ quan trong cơ thể, gây buồn ngủ, nhức đầu, giảm khả năng tập trung, tê chân tay...

Bệnh tự miễn: Bệnh do hệ thống miễn dịch tấn công nhầm các cơ quan, dẫn đến tổn thương mô, viêm mạn tính, rối loạn giấc ngủ. Một số bệnh tự miễn thường gặp như viêm khớp dạng thấp, lupus, viêm ruột...

Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể do bệnh lý. Ảnh: Freepik

Ung thư: Người bệnh ung thư thường bị rối loạn giấc ngủ cả ngày lẫn đêm. Điều này do khối u phát triển làm rối loạn điện giải, thay đổi nồng độ hormone, ảnh hưởng đến chức năng của tế bào. Tác dụng phụ của quá trình điều trị ung thư cũng khiến bệnh nhân mất ngủ.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính: Bệnh gây thở khò khè, khó thở và dư thừa chất nhầy trong đường thở. Khó thở khiến người bệnh trằn trọc ban đêm, muốn ngủ ngày.

Bệnh tiểu đường: Cảm giác thiếu năng lượng rất phổ biến ở người tiểu đường. Nguyên nhân do mức đường huyết thấp, mất cân bằng hormone, tác dụng phụ của điều trị, ăn kiêng và lối sống kém lành mạnh.

Bệnh tuyến giáp: Mất cân bằng hormone tuyến giáp làm tăng cảm giác thèm ngủ ngày. Bệnh tuyến giáp thường điều trị bằng phẫu thuật, phương pháp hormone, iốt. Khi điều trị khỏi, người bệnh cũng ăn, ngủ ngon hơn.

Bệnh tim: Suy tim hoặc bệnh động mạch vành hạn chế lượng máu giàu oxy đến cơ bắp, tim và não. Do đó, các cơ quan có ít oxy hơn, làm hao mòn năng lượng, buồn ngủ, hụt hơi, nhịp tim không đều...

Đau cơ xơ hóa: Đây là tình trạng đau mạn tính do rối loạn chức năng trong hệ thống thần kinh trung ương. Bệnh làm tăng độ nhạy cảm, viêm nhiễm, rối loạn giấc ngủ.

Bệnh truyền nhiễm: Các bệnh như cúm, Covid-19... khiến cơ thể suy nhược. Một số trường hợp mệt mỏi kéo dài, ngủ không yên khi khỏi bệnh, ví dụ hội chứng hậu Covid-19.

Hội chứng mệt mỏi mạn tính: Hội chứng này gây mệt mỏi cực độ, không cải thiện dù nghỉ ngơi nhiều hơn. Bệnh thường có triệu chứng giống cúm, rối loạn chức năng nhận thức kiểu "sương mù não". Nguyên nhân do nhiễm trùng, căng thẳng mạn tính, viêm nhiễm.

Mãn kinh: Phụ nữ mãn kinh thường thiếu ngủ, bốc hỏa... do thay đổi nội tiết tố, lão hóa và căng thẳng. Liệu pháp thay thế hormone, thuốc, tập thể dục có thể kiểm soát các triệu chứng.

Trầm cảm: Cảm giác buồn bã và mất hứng thú với các hoạt động, gây ra các triệu chứng thể chất như mất hứng thú, buồn ngủ. Điều trị bằng thuốc, tâm lý giảm trầm cảm.

Rối loạn giấc ngủ: Chứng ngủ rũ, ngưng thở khi ngủ, rối loạn nhịp sinh học, hội chứng chân không yên... khiến người bệnh muốn chợp mắt vào ban ngày.

Mệt mỏi trong người là một trạng thái mà bất kỳ ai đều đã từng trải qua. Tuy nhiên, không ít trường hợp bệnh nhân cảm thấy người mệt mỏi uể oải buồn ngủ trong thời gian dài, điều này làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống, lâu dần có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể biết được nguyên nhân đứng đằng sau trạng thái mệt mỏi đau nhức khắp người này. Vậy lúc nào cũng buồn ngủ mệt mỏi là bệnh gì?

1. Trạng thái mệt mỏi trong người kéo dài là gì?

Tình trạng người mệt mỏi uể oải buồn ngủ mãn tính là tập hợp nhiều trạng thái sức khỏe tiêu cực gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của một người trong một thời gian rất dài và không thể được giải quyết nếu không tìm ra đúng nguyên nhân của nó. Ngay cả khi bạn thường xuyên có một giấc ngủ ngon, hay dành thời gian trong ngày để nghỉ ngơi, bạn vẫn có thể cảm thấy mệt mỏi trong người trong suốt cả ngày. Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn khiến bạn cảm thấy mệt mỏi liên tục, bao gồm:

• Yếu tố lối sống
• Điều kiện y tế hay yếu tố bệnh tật
• Tình trạng rối loạn giấc ngủ
• Tình trạng sức khỏe tâm thần không ổn định
• Căng thẳng mãn tính
• Thiếu hụt dinh dưỡng
  Có nhiều nguyên nhân khiến bạn cảm thấy mệt mỏi trong người

Những nội dung dưới đây sẽ nêu ra tất cả các lý do có thể khiến bạn cảm thấy người mệt mỏi uể oải buồn ngủ liên tục, ngay cả khi bạn ngủ ngon vào ban đêm, kèm theo đó là những điều bạn có thể làm để giảm bớt sự mệt mỏi đau nhức khắp người này.

2.1. Yếu tố lối sống

Các khía cạnh khác nhau trong lối sống của bạn có thể có tác động lớn đến mức độ tỉnh táo và năng lượng ban ngày của bạn. Trong số các yếu tố mà bạn có thể muốn thảo luận với các bác sĩ là:

• Thói quen ăn kiêng
• Mất nước
• Thói quen ngủ không lành mạnh
• Lối sống ít vận động
• Gắng sức quá mức
• Lịch làm việc của bạn quá dày đặc
• Mức độ căng thẳng kéo dài

Ăn kiêng

Cơ thể bạn nhận hầu hết năng lượng từ thức ăn. Không ăn một chế độ ăn uống cân bằng hoặc bỏ bữa có thể dẫn đến tình trạng dinh dưỡng kém. Điều này có thể góp phần gây ra cảm giác mệt mỏi trong người. Một số nguyên nhân liên quan đến chế độ ăn uống gây người mệt mỏi uể oải buồn ngủ bao gồm:

• Thiếu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là sắt, vitamin B12 và vitamin D2
• Những thay đổi về lượng đường trong máu làm hạn chế khả năng vận chuyển năng lượng của cơ thể đến các tế bào của nó
• Tiêu thụ rượu quá mức
• Tiêu thụ quá nhiều caffeine

Thay đổi chế độ ăn uống đơn giản và/hoặc bổ sung dinh dưỡng có thể là tất cả những gì cần thiết để giúp bạn hết mệt mỏi đau nhức khắp người.

Mất nước

Khi bạn không nhận đủ nước hoặc các chất lỏng khác, bạn có thể bị mất nước. Khoảng 50% đến 60% trọng lượng cơ thể của bạn bao gồm nước. Đổ mồ hôi, đi tiểu nhiều và ốm đau đều làm cạn kiệt nước trong cơ thể bạn. Khi không được cung cấp đủ nước thường xuyên, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi trong người hơn bình thường và thiếu năng lượng. Mặc dù không có khuyến cáo chính thức nào về việc bạn nên uống bao nhiêu nước và các chất lỏng khác, nhưng lời khuyên chung là tám ly 8 ounce mỗi ngày; tuy nhiên điều này không áp dụng cho tất cả mọi người. Bác sĩ của bạn có thể tư vấn cho bạn về lượng chất lỏng mà bạn nên uống và liệu tình trạng mất nước có thể là lý do khiến bạn mệt mỏi hay không.

Không uống đủ nước cũng có thể gây mệt mỏi trong người

Thói quen ngủ kém

Điều này có vẻ hiển nhiên, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày vì ngủ không đủ giấc. Dưới đây là một số thủ phạm gây ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ phổ biến:

• Cố gắng ngủ trong một môi trường nóng, ồn ào hoặc không thoải mái
• Thiếu thói quen đi ngủ được lên lịch để giúp bạn chìm vào giấc ngủ
• Tập thể dục trong vòng vài giờ trước khi đi ngủ
• Ngủ trưa muộn trong ngày
• Không có được thời gian nghỉ ngơi thích hợp cần thiết

Tập thói quen ngủ đều đặn và tạo ra một môi trường ngủ dễ chịu có thể giúp bạn bớt cảm thấy người mệt mỏi uể oải buồn ngủ.

Lối sống thụ động

Ít vận động, không hoạt động thể chất nhiều hay lười tập thể dục khiến bạn dễ mệt mỏi trong người. Nghiên cứu cho thấy rằng hoạt động thể chất nhiều hơn có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ cũng như trạng thái tinh thần của bạn. Một nghiên cứu đã theo dõi một số người tham gia ít nhất 150 phút tập thể dục từ trung bình đến mạnh mỗi tuần trong 6 tháng. Những người trong nhóm tập thể dục này cho biết họ ít mất ngủ, ít bị trầm cảm và lo lắng hơn những người không tập thể dục.

Gắng sức quá mức

Tập thể dục quá nhiều hoặc gắng sức bản thân theo những cách khác có thể khiến cơ thể bạn quá cạn kiệt sức lực, từ đó gây ra mệt mỏi trong người. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và không có động lực hoặc khiến bạn khó ngủ ngon. Các triệu chứng khác có thể xảy ra khi gắng sức quá mức bao gồm:

• Sự suy giảm khả năng làm việc của bạn
• Trầm cảm hoặc thay đổi tâm trạng
• Mệt mỏi đau nhức khắp người
• Chấn thương
• Bị ốm thường xuyên hơn
• Giảm cân ngoài ý muốn

Cắt giảm tần suất tập thể dục, hoặc cho bản thân nghỉ ngơi một hoặc hai tuần để hồi phục.

Stress

Căng thẳng tâm lý có thể ảnh hưởng lớn đến số lượng và chất lượng giấc ngủ của bạn, từ đó gây mệt mỏi trong người. Tệ hơn nữa, việc thiếu ngủ có thể khiến bạn cảm thấy căng thẳng hơn. Theo một nghiên cứu thực tế, 43% người trưởng thành cho biết căng thẳng đã khiến họ mất ngủ vào ban đêm, 21% cho biết họ cảm thấy căng thẳng hơn sau khi ngủ không đủ giấc. Trong số những người có mức độ căng thẳng cao hơn, 45% cho biết mất ngủ làm tăng mức độ căng thẳng của họ, 37% cho biết họ luôn cảm thấy người mệt mỏi uể oải buồn ngủ do căng thẳng Giảm mức độ căng thẳng hoặc học cách kiểm soát căng thẳng tốt hơn có thể khiến bạn cảm thấy bớt mệt mỏi hơn. Nếu bạn không thể tự làm điều này, hãy nói chuyện với các bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý của mình.

2.2. Bệnh tật

Tình trạng thường xuyên cảm thấy người mệt mỏi uể oải buồn ngủ cũng có thể là những triệu chứng liên quan đến nhiều tình trạng bệnh lý khác nhau. Các triệu chứng mệt mỏi trong người của bạn có thể liên quan đến các nguyên nhân cơ bản bao gồm:

• Thiếu máu
• Bệnh tự miễn
• Bệnh ung thư
• Hội chứng mệt mỏi mãn tính
• Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính [COPD]
• Trầm cảm
• Bệnh tiểu đường
• Đau cơ xơ hóa
• Bệnh tim
• Nhiễm trùng
• Mãn kinh
• Thai kỳ
• Bệnh tuyến giáp

Những bệnh lý này ảnh hưởng đến mức năng lượng của bạn và dẫn đến mệt mỏi trong người vì những lý do khác nhau. Mức năng lượng của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng bởi quá trình điều trị, đặc biệt là trong liệu trình điều trị bệnh ung thư và hóa trị.

Thiếu máu

Thiếu máu là tình trạng khiến bạn máu của ít tế bào hồng cầu hơn hoặc mất chức năng ở những tế bào mà bạn có. Điều này cản trở khả năng cung cấp oxy của các tế bào máu đến tất cả các cơ quan trong cơ thể bạn. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Cảm thấy yếu hoặc mệt mỏi
• Nhức đầu
• Vấn đề về tập trung hoặc suy nghĩ
• Cáu gắt
• Ăn mất ngon
• Tê và ngứa ran bàn tay và bàn chân
• Mệt mỏi đau nhức khắp người

Loại thiếu máu phổ biến nhất là do thiếu sắt. Có những nguyên nhân khác từ rối loạn máu di truyền và bệnh mãn tính đến các tình trạng tạm thời như mang thai đều có thể gây ra tình trạng thiếu máu.

Bệnh tự miễn

Trong các bệnh tự miễn dịch, hệ thống miễn dịch của bạn tấn công nhầm vào các quá trình trong cơ thể của chính bạn. Điều này có thể dẫn đến tổn thương mô và viêm mãn tính. Một số bệnh tự miễn bao gồm:

• Viêm khớp dạng thấp
• Lupus
• Bệnh đa xơ cứng
• Hội chứng Sjogren
• Bệnh viêm ruột

Những tình trạng này thường dẫn đến mệt mỏi. Chúng có thể cản trở việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho cơ thể, đồng thời làm gián đoạn quá trình trao đổi chất và hệ thần kinh của bạn. Chúng cũng có thể dẫn đến sự mất cân bằng trong các cytokine, có vai trò điều chỉnh tâm trạng và giấc ngủ. Điều trị các bệnh tự miễn dịch thường bao gồm thuốc để kiểm soát các triệu chứng và kiểm soát tốt hơn tình trạng hệ thống miễn dịch.

Bệnh ung thư

Hơn 80% bệnh nhân ung thư bị mệt mỏi do ung thư. Mệt mỏi trong người ở mức cực độ mà không thuyên giảm khi nghỉ ngơi thường là dấu hiệu sớm của bệnh ung thư. Nhiều yếu tố có thể góp phần gây nên tình trạng mệt mỏi và suy nhược do ung thư, bao gồm:

• Công thức máu thấp hoặc chất điện giải bị rối loạn, các khoáng chất quan trọng trong cơ thể bạn
• Nồng độ hormone bị thay đổi
• Thay đổi mức độ cytokine và viêm
• Những thay đổi do ung thư gây ra ảnh hưởng đến chức năng của tế bào

Ngoài ra, việc điều trị ung thư cũng có thể gây mệt mỏi. Những phương pháp điều trị này có thể bao gồm:

• Hóa trị
• Liệu pháp miễn dịch
• Liệu pháp nhắm mục tiêu
• Xạ trị
• Phẫu thuật [trong quá trình phục hồi]

Hội chứng mệt mỏi mãn tính

Hội chứng mệt mỏi mãn tính [ME/CFS] gây mệt mỏi đau nhức khắp người ở mức độ mãn tính. Nó không khá hơn khi nghỉ ngơi và thường liên quan đến các triệu chứng giống như cúm và rối loạn chức năng nhận thức. Sự mệt mỏi đối với những người bị ME/CFS trở nên tồi tệ hơn ngay cả khi chỉ gắng sức nhẹ. Điều này dẫn đến những tác động nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày của những người sống chung với ME/CFS. Nguyên nhân tiềm ẩn của ME/CFS không được biết đến. Ở một số người, bệnh có thể phát triển do nhiễm trùng hoặc căng thẳng mãn tính. Cũng có thể có một phản ứng tự miễn dịch liên quan. Nghiên cứu cho thấy một số nguyên nhân có thể gây ra mệt mỏi ở ME/CFS, bao gồm:

• Nhiễm trùng kéo dài
• Rối loạn và gián đoạn giấc ngủ
• Các vấn đề về Cytokine và hoạt động gây viêm

Mọi người được chẩn đoán mắc ME/CFS sau khi mệt mỏi nghiêm trọng, không rõ nguyên nhân kéo dài ít nhất 6 tháng. Ngay cả khi đó, ME/CFS cũng khó xác định chính xác. Có thể mất nhiều thời gian để đi đến chẩn đoán. Rối loạn này được điều trị bằng thuốc kết hợp thuốc kháng vi-rút và thuốc chống trầm cảm. Các triệu chứng cụ thể được điều trị bằng thuốc ngủ và các loại thuốc khác hoặc chất bổ sung dinh dưỡng. Liệu pháp hành vi nhận thức cũng là một phương pháp điều trị ME/CFS phổ biến, mặc dù còn gây tranh cãi.

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính [COPD] gây thở khò khè, khó thở và dư thừa chất nhầy trong đường thở. Những yếu tố này có thể khiến bạn khó thở. Bệnh trở nên tồi tệ hơn theo thời gian và đặc biệt phổ biến ở những người hút thuốc ở hiện tại hoặc trong quá khứ. Từ lâu, người ta cho rằng khó thở dẫn đến mệt mỏi. Khi hiểu rõ hơn về mối liên hệ này, việc quản lý tình trạng mệt mỏi liên quan đến COPD sẽ trở nên dễ dàng hơn. Hiện tại, trọng tâm chính là các bài tập thở và thói quen sinh hoạt lành mạnh.

Trầm cảm

Trầm cảm là một rối loạn tâm trạng, nó thường mang lại cảm giác buồn bã và mất hứng thú với các hoạt động, nhưng nó cũng gây ra các triệu chứng thể chất như mệt mỏi trong người. Người mệt mỏi uể oải buồn ngủ có thể là do mất ngủ hoặc các vấn đề về giấc ngủ khác thường xảy ra với bệnh trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy mệt mỏi, mất ngủ và khó tập trung có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh trầm cảm. Một số thay đổi sinh hóa nhất định trong bệnh trầm cảm tương tự như những thay đổi được thấy trong ME/CFS. Trầm cảm thường được điều trị bằng thuốc chống trầm cảm. Nếu bạn tin rằng mình có thể bị trầm cảm, điều quan trọng là phải nói chuyện với bác sĩ của bạn và được điều trị thích hợp.

Bệnh tiểu đường

Mệt mỏi là cực kỳ phổ biến ở những người mắc bệnh tiểu đường. Vào năm 2018, một số nhà nghiên cứu thậm chí còn đưa ra trường hợp cho một tình trạng mới gọi là hội chứng mệt mỏi do tiểu đường. Những lý do khiến tiểu đường làm tăng sự mệt mỏi bao gồm:

• Lượng đường trong máu thấp
• Mất cân bằng hormone
• Tác dụng phụ của điều trị
• Tình trạng sức khỏe chồng chéo
• Chế độ ăn uống và các yếu tố lối sống khác

Bệnh tiểu đường thường được điều trị bằng thuốc ổn định lượng đường trong máu và/hoặc insulin.

Đau cơ xơ hóa

Đau cơ xơ hóa là một tình trạng đau mãn tính, nó gây ra bởi rối loạn chức năng trong hệ thống thần kinh trung ương, làm tăng độ nhạy cảm và biến những cảm giác vô hại thành mệt mỏi đau nhức khắp người hoặc chứng mất ngủ. Mệt mỏi cũng là một triệu chứng chính của chứng đau cơ xơ hóa. Sự mệt mỏi này có thể là do thay đổi sinh hóa, viêm nhiễm, rối loạn giấc ngủ và gián đoạn giấc ngủ. Điều trị đau cơ xơ hóa thường bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống động kinh và tập thể dục tác động thấp.

Bệnh tim mạch

Nếu bạn bị mệt mỏi liên tục, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh suy tim hoặc ít gặp hơn là bệnh động mạch vành. Những điều kiện này hạn chế lượng máu giàu oxy đến cơ bắp của bạn hoặc đến tim. Cơ thể bạn cần cung cấp tốt cho tim và não. Vì vậy, nó hạn chế máu gửi đến các cơ quan ít quan trọng hơn, chẳng hạn như tay chân của bạn. Điều đó khiến chúng có ít oxy hơn, làm hao mòn năng lượng và gây mệt mỏi. Các triệu chứng khác của suy tim bao gồm:

• Hụt hơi
• Nhịp tim không đều, nhanh hoặc đập thình thịch
• Sưng chân và bàn chân

Điều trị suy tim thường dựa vào thuốc. Những loại thuốc tim này bao gồm thuốc chẹn beta, thuốc ức chế men chuyển và thuốc lợi tiểu giúp cơ thể loại bỏ chất lỏng dư thừa. Các thiết bị cấy ghép và phẫu thuật cũng có thể được sử dụng, chẳng hạn như máy khử rung tim, thay van hoặc ghép tim. Bệnh động mạch vành liên quan đến các mảng bám làm tắc nghẽn động mạch của bạn. Các triệu chứng phổ biến giống như các triệu chứng suy tim, kèm theo đau hoặc khó chịu ở ngực. Các phương pháp điều trị bao gồm thuốc statin và thuốc chẹn beta, nong mạch vành và đôi khi là phẫu thuật bắc cầu động mạch vành.

Những bệnh lý tim mạch có thể gây ra tình trạng mệt mỏi trong người

Nhiễm trùng

Mệt mỏi thường đi kèm với các bệnh truyền nhiễm như:

• COVID-19
• Cúm
• Nhiễm virus hoặc vi khuẩn
• Nhiễm nấm hoặc ký sinh trùng
• Bệnh bạch cầu đơn nhân [mono]

Mệt mỏi do nhiễm trùng thường hết khi bệnh bắt đầu thuyên giảm. Tùy thuộc vào nguồn gốc và mức độ nghiêm trọng, nó có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh, thuốc kháng vi-rút, kiểm soát triệu chứng hoặc đơn giản là thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, sự mệt mỏi vẫn kéo dài sau khi hết bệnh. Điều này đôi khi được gọi là mệt mỏi sau khi nhiễm virus hoặc mệt mỏi dai dẳng sau khi nhiễm trùng. Với COVID-19, điều này thường được gọi là hội chứng hậu COVID hoặc COVID kéo dài.

Mãn kinh

Quá trình chuyển sang thời kỳ mãn kinh, bắt đầu từ tiền mãn kinh và tiếp tục sang giai đoạn đầu sau mãn kinh, có liên quan đến sự mệt mỏi cùng với:

• Bốc hỏa
• Đổ mồ hôi đêm
• Kinh nguyệt không đều
• Tâm trạng bất ổn định
• Nhức đầu
• Vấn đề nhận thức

Mệt mỏi trong thời kỳ mãn kinh có thể liên quan đến giấc ngủ bị gián đoạn do bốc hỏa và đổ mồ hôi ban đêm. Các nguyên nhân khác có thể liên quan đến thay đổi nội tiết tố, lão hóa và căng thẳng liên quan đến thời điểm này của cuộc đời. Một số nghiên cứu chỉ ra mối quan hệ phức tạp giữa mệt mỏi và căng thẳng trong thời kỳ mãn kinh. Mãn kinh không phải là một căn bệnh cần được điều trị. Tuy nhiên, bạn có các lựa chọn để kiểm soát các triệu chứng và giúp bản thân thoải mái hơn. Chúng bao gồm:

• Liệu pháp thay thế hormone [HRT]
• Thuốc chống trầm cảm SSRI như Paxil [paroxetine] hoặc Effexor [venlafaxine] để điều trị các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm và các vấn đề về tâm trạng
• Tập thể dục, bao gồm đi bộ, bơi lội và yoga

Thai kỳ

Khi bạn mang thai, rất nhiều nhu cầu phụ được đặt lên cơ thể bạn. Điều này có thể dẫn đến cảm giác mệt mỏi. Mệt mỏi là phổ biến nhất và thường nghiêm trọng nhất trong tam cá nguyệt thứ nhất và thứ ba, nhưng cũng có một số người bị kiệt sức trong suốt thai kỳ. Các nguyên nhân gây mệt mỏi khi mang thai bao gồm:

• Năng lượng cần thiết để tạo nhau thai và nuôi dưỡng em bé
• Tăng chuyển hóa
• Thay đổi nội tiết tố
• Lượng đường trong máu thấp
• Huyết áp thấp
• Thay đổi tiêu hóa
• Căng thẳng, stress
• Giấc ngủ bị gián đoạn do đau, cần đi tiểu trong đêm hoặc [sau này] là hoạt động của em bé

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, bài tập rèn luyện sức đề kháng có thể giúp giảm bớt mệt mỏi khi mang thai. Các cách khác để đối phó với nó bao gồm:

• Nghỉ ngơi nhiều hơn
• Ăn một chế độ ăn uống cân bằng
• Duy trì hoạt động mà không thúc ép bản thân quá nhiều

Nếu sự mệt mỏi của bạn đột ngột tăng lên vào bất kỳ thời điểm nào trong thai kỳ, đó có thể là dấu hiệu của các bất thường liên quan đến thai nghén. Một số nguyên nhân có thể bao gồm trầm cảm, thiếu máu do thiếu sắt, tiền sản giật hoặc tiểu đường thai kỳ.

Bệnh tuyến giáp

Sự mất cân bằng hormone tuyến giáp của bạn có thể gây ra mệt mỏi, và điều đó đúng cho dù mức độ hormone tuyến giáp của bạn cao [cường giáp] hay thấp [suy giáp]. Tuyến giáp của bạn, nằm ở phía trước cổ, sản xuất một số hormone điều chỉnh quá trình trao đổi chất và có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bạn, Trong cường giáp, tất cả các quá trình trong cơ thể bạn đều tăng lên. Điều này gây lo lắng, tim đập nhanh, run tay, giảm cân ngoài ý muốn và khó ngủ. Nó cũng có thể dẫn đến đổ mồ hôi quá nhiều, có thể làm gián đoạn giấc ngủ của bạn. Những vấn đề về giấc ngủ này có thể khiến bạn mệt mỏi trong ngày. Ở giai đoạn đầu của bệnh cường giáp, bạn có thể có rất nhiều năng lượng. Tuy nhiên, nó không bền vững và khi bệnh tiếp diễn, cơ thể bạn có thể bị suy kiệt và khiến bạn mệt mỏi. Ngược lại trong suy giáp, tất cả các quá trình của cơ thể bị chậm lại và chính sự chậm lại đó gây ra mệt mỏi.

2.3. Rối loạn giấc ngủ

Buồn ngủ và mệt mỏi kéo dài là những triệu chứng chính của rối loạn giấc ngủ. Những rối loạn này có thể bao gồm:

• Rối loạn nhịp sinh học
• Mất ngủ
• Hội chứng Kleine-Levin
• Chứng ngủ rũ
• Hội chứng chân tay bồn chồn
• Chứng ngưng thở lúc ngủ

Nếu bác sĩ của bạn nghi ngờ bạn bị rối loạn giấc ngủ, họ có thể yêu cầu bạn ghi lại thời gian và chất lượng giấc ngủ của bạn. Họ có thể gửi cho bạn một nghiên cứu về giấc ngủ và các hướng dẫn để cải thiện chúng. Nhiều chứng rối loạn giấc ngủ có thể được điều trị thành công sau khi chúng được chẩn đoán chính xác.

Rối loạn nhịp sinh học

Các rối loạn nhịp sinh học khác nhau có thể khiến bạn cảm thấy quá buồn ngủ vào ban ngày. Nhịp sinh học là đồng hồ tự nhiên của cơ thể và nó giúp điều phối các hoạt động dựa trên thời điểm sáng và tối trong môi trường của bạn. Nếu thời gian bên trong của bạn bị sai lệch, bạn có thể thấy mình buồn ngủ vào ban ngày quá mức. 6 rối loạn nhịp sinh học phổ biến là:

• Hội chứng giai đoạn ngủ nâng cao: Đặc điểm phân biệt là buồn ngủ và thức dậy sớm hơn bạn muốn, thường là khoảng ba giờ.
• Hội chứng giấc ngủ bị trì hoãn: Tương tự như chứng mất ngủ, hội chứng này gây khó ngủ và khiến bạn vô cùng khó thức dậy.
• Nhịp thức ngủ không đều: Điều này xảy ra khi nhịp sinh học hoàn toàn bị ngắt kết nối với chu kỳ ngày đêm tự nhiên. Giấc ngủ bị phân mảnh, với những giấc ngủ ngắn rải rác trong ngày.
• Jet lag: Rối loạn nhịp điệu tạm thời liên quan đến việc di chuyển qua nhiều múi giờ. Để điều chỉnh, có thể mất một ngày cho mỗi múi giờ bạn vượt qua.
• Rối loạn không bị dụ dỗ [non-24]: Điều này thường xảy ra ở những người khiếm thị. Chu kỳ giấc ngủ thường dài hơn một chút so với mức trung bình và do đó trở nên mất đồng bộ hơn mỗi ngày.
• Rối loạn giấc ngủ khi làm việc theo ca: Giấc ngủ kém là do làm việc vào ban đêm và ngủ vào ban ngày. Điều này có thể dẫn đến gia tăng tai nạn và có thể làm tăng nguy cơ mắc một số dạng ung thư.

Mất ngủ

Có lẽ là chứng rối loạn giấc ngủ được biết đến nhiều nhất, chứng mất ngủ có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ, ngủ không ngon giấc hoặc có được giấc ngủ chất lượng. Mọi người có thể thỉnh thoảng bị mất ngủ với nhiều lý do khác nhau, nhưng đối với một số người, đó là một vấn đề mãn tính khiến họ luôn cảm thấy mệt mỏi.

Hội chứng Kleine-Levin

Mặc dù khá hiếm, hội chứng Kleine-Levin là một tình trạng có thể ảnh hưởng đến những người trẻ, đặc biệt là nam giới. Nó có thể gây ra các cơn buồn ngủ và mệt mỏi quá mức tái diễn. Những giai đoạn này có thể kéo dài hàng ngày, hàng tuần hoặc thậm chí hàng tháng.

Chứng ngủ rũ

Trong chứng ngủ rũ, cơ thể không thể điều chỉnh các kiểu ngủ của nó. Giấc ngủ có thể đột ngột xảy ra khi bạn thức dậy, trong khi các yếu tố của sự tỉnh táo có thể làm gián đoạn giấc ngủ. Chứng ngủ rũ được đặc trưng bởi các "cơn tấn công" buồn ngủ có thể khiến bạn ngủ gật trong thời gian ngắn vào những thời điểm không mong muốn. Một triệu chứng chính khác của chứng ngủ rũ là cataplexy. Đây là tình trạng mất kiểm soát cơ tự nguyện đột ngột thường liên quan đến phản ứng cảm xúc như ngạc nhiên hoặc cười. Trong một trường hợp nhẹ, đầu gối của bạn có thể khuỵu xuống hoặc hàm của bạn sẽ há ra. Giai đoạn nghiêm trọng hơn có nghĩa là bạn có thể gục xuống sàn và không thể di chuyển trong vài phút.

Hội chứng chân tay bồn chồn

Rối loạn gây ra các chuyển động quá mức trong khi ngủ có thể làm gián đoạn giấc ngủ của bạn và khiến bạn mệt mỏi vào ngày hôm sau. Phổ biến nhất trong số các tình trạng này là hội chứng chân không yên [RLS]. Rối loạn này gây ra cảm giác khó chịu ở chân cùng với sự thôi thúc di chuyển. Nó thường phát triển vào buổi tối khi bạn đang nằm nghỉ ngơi và thuyên giảm khi bạn di chuyển.

Chứng ngưng thở lúc ngủ

Ngưng thở khi ngủ là tình trạng hơi thở của bạn tạm dừng một phần hoặc hoàn toàn trong khi bạn ngủ. Nó có thể xảy ra hàng chục lần trong một giờ hoặc thậm chí hàng trăm lần trong một đêm. Thông thường, sau những khoảng dừng này là tiếng khịt mũi lớn và sự tỉnh giấc ngắn khi bạn thở hổn hển. Với mỗi giai đoạn, bạn sẽ nhanh chóng chuyển sang các giai đoạn ngủ nhẹ hơn. Bạn có thể thức dậy hoàn toàn và chìm vào giấc ngủ mà thậm chí không nhớ gì về nó. Giấc ngủ thường xuyên bị gián đoạn khiến bạn mệt mỏi.

2.4. Tác dụng phụ của thuốc có thể gây buồn ngủ

Buồn ngủ và mệt mỏi cũng có thể liên quan đến tác dụng phụ phổ biến của thuốc. Các loại thuốc có thể khiến bạn mệt mỏi bao gồm:

• Thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau bao gồm thuốc phiện như Vicodin [hydrocodone-acetaminophen], OxyContin [oxycodone]
• Thuốc chống co giật: Thuốc ngăn ngừa co giật như Neur thôi [gabapentin] và Lyrica [pregabalin]
• Thuốc chống trầm cảm: Thuốc ba vòng và SSRI/SNRI bao gồm Elavil [amitriptyline], Prozac [fluoxetine], Cymbalta [duloxetine]
• Thuốc chống nôn: Thuốc trị buồn nôn, nôn và say tàu xe như Dramamine [dimenhydrinate], Anzemet [dolasetron], Zyprexa [olanzapine], Reglan [metoclopramide]
• Thuốc kháng histamine: Thuốc dị ứng bao gồm Zyrtec [cetirizine], Claritin [loratadine], Benadryl [diphenhydramine]
• Thuốc chống loạn thần: Thuốc điều trị tâm thần phân liệt, rối loạn tâm thần trong rối loạn lưỡng cực, trầm cảm và bệnh Alzheimer bao gồm Abilify [aripiprazole], Risperdal [risperidone], Seroquel [quetiapine]
• Benzodiazepin: Thuốc an thần và thuốc an thần như Librium [chlordiazepoxide], Valium [diazepam]
• Thuốc huyết áp: Thuốc lợi tiểu, ARB, thuốc chẹn kênh canxi, thuốc chẹn beta bao gồm Lasix [furosemide], Avapro [irbesartan], Calan [verapamil HCL], Toprol-XL [metoprolol succinate]
• Thuốc giãn cơ: Bao gồm Soma [carisoprodol], Lorzone [chlorzoxazone], Flexeril [cyclobenzaprine]
• Thuốc an thần: Thuốc an thần/thuốc ngủ không phải benzodiazepine như Ambien [zolpidem], Sonata [zaleplon], Lunesta [eszopiclone]
• Statin: Đặc biệt là các thuốc tan trong chất béo bao gồm Lipitor [atorvastatin], Mevacor [lovastatin], Vytorin [ezetimibe/simvastatin], Zocor [simvastatin]
• Steroid: Được sử dụng cho chứng viêm, dị ứng, bệnh ngoài da, một số bệnh ung thư và sau khi cấy ghép nội tạng. Một số có thể gây mất ngủ, bao gồm prednisolone, methylprednisolone, dexamethasone
  Tác dụng phụ của thuốc có thể gây buồn ngủ và mệt mỏi trong người

Cảm thấy mệt mỏi và buồn ngủ có thể là do một số bệnh, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, bệnh tim hoặc rối loạn tự miễn dịch. Nhiều trường hợp mệt mỏi cũng liên quan đến tình trạng mất nước, rối loạn giấc ngủ cụ thể hoặc các tình trạng mãn tính như hội chứng mệt mỏi mãn tính. Ngoài việc điều trị tình trạng sức khỏe tiềm ẩn, thay đổi lối sống như ăn nhiều trái cây và rau quả, tập thể dục vừa phải và thực hành vệ sinh giấc ngủ tốt có thể làm dịu các cảm giác mệt mỏi trong người Bắt đầu bằng cách nói chuyện với bác sĩ của bạn và khám sức khỏe định kỳ để có thể xác định nhiều nguyên nhân gây mệt mỏi và từ đó đề ra các phương pháp nhằm điều trị kịp thời.