PHẦN I: MỞ ĐẦU
I- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đất nước ta đang tích cực tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện. Giáo dục - Đào tạo được xem là Quốc sách hàng đầu trong giai đoạn cách mạng mới của đất nước.
Muốn có một nền giáo dục tiên tiến phải có một cơ sở vững chắc, cơ sở này chính là hệ thống giáo dục Tiểu học. Không có một hệ thống giáo dục Tiểu học vững chắc, không thể có một hệ thống giáo dục Quốc dân lành mạnh.
Trong các nhà trường đội ngũ giáo viên có vai trò quyết định chất lượng giáo dục, chất lượng giáo viên có tốt thì chất lượng giáo dục mới tốt.
Muốn có phong trào toàn diện mạnh thì phải có đội ngũ giáo viên cốt cán giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, giỏi về công tác chủ nhiệm lớp, giỏi về chỉ đạo hoạt động Đoàn, Đội. Vậy việc điều hành như thế nào để giáo viên tận tâm, có trách nhiệm cao với tập thể, phối hợp nhịp nhàng, đồng thuận, vì mục tiêu chung của trường, trách nhiệm này lại là của các nhà quản lý.
Tiểu học được xác định là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, sự hình thành và phát triển của bậc học này là cơ sở, điều kiện phát triển các bậc học tiếp theo.
Với vị trí như vậy có thể nói đây là bậc học đầu tiên có nhiệm vụ phải xây dựng toàn bộ nền móng cho hệ thống giáo dục phổ thông '' Đặt cơ sở vững chắc cho sự phát triển toàn diện của con người Việt Nam XHCN''.
Vì thế, dạy học và giáo dục ở bậc Tiểu học sẽ không chỉ đặt nền móng cho giáo dục phổ thông, mà còn đặt móng cho sự hình thành toàn bộ nhân cách con người Việt Nam.
Để làm tốt việc này đòi hỏi những người giáo viên bậc Tiểu học phải là những người '' Người thầy tổng thể''. Đó là người thầy mẫu mực, tấm gương sáng cho học sinh noi theo, tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo.
Tuy nhiên do đặc điểm của bậc tiểu học, thông thường mỗi giáo viên đứng lớp là một giáo viên chủ nhiệm cho nên giáo viên chủ nhiệm ở bậc Tiểu học có một vị trí hết sức quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Giáo viên chủ nhiệm là người thay mặt Hiệu trưởng, Hội đồng nhà trường và cha mẹ học sinh quản lý tập thể học sinh lớp mình phụ trách, phấn đấu học tập và rèn luyện theo mục tiêu chung của nhà trường. Giáo viên chủ nhiệm là người có kinh nghiệm và uy tín, có khả năng tổ chức công tác dạy học và giáo dục của một lớp. Mặt khác, người giáo viên chủ nhiệm phải có trách nhiệm tổ chức mọi hoạt động sinh hoạt, học tập của học sinh, xây dựng và tổ chức tập thể học sinh, chịu trách nhiệm đối với tình hình học tập, chịu trách nhiệm trước Hiệu trưởng về khuynh hướng chính trị, tư tưởng về nội dung và tổ chức công tác giáo dục học sinh trong lớp mà nhà trường đã giao phó.
Có thể nói hoạt động giáo dục của giáo viên chủ nhiệm rất đa dạng và phong phú ''phát triển toàn diện nhân cách học sinh ''. Để giúp người giáo viên chủ nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình đòi hỏi người quản lý phải quan tâm, chú ý tới việc phát triển và nâng cao chất lượng dạy học, nâng cao vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục học sinh, xây dựng được đội ngũ giáo viên chủ nhiệm có năng lực, có phẩm chất tốt, nhiệt tình với công tác.
Tuy vậy, hiện nay một số trường Tiểu học còn có cán bộ quản lý và một số giáo viên chưa nhận thức được đầy đủ nhiệm vụ, chức năng của công tác chủ nhiệm lớp, chưa có một sự quan tâm thỏa đáng đến công tác này. Để góp phần nâng cao chất lượng toàn diện của nhà trường nhằm nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học hiện nay là vấn đề rất cần thiết.
Công tác chủ nhiệm lớp ở trường học có vai trò rất quan trọng trong giáo dục học sinh; trong thời gian qua công tác này mặc dù có sự chỉ đạo sát sao của các cấp lãnh đạo ngành cùng với sự lãnh và chỉ đạo của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý giáo dục. Song năng lực của đội ngũ giáo viên được phân công làm công tác chủ nhiệm không đồng đều, một số giáo viên chưa toàn tâm toàn ý phục vụ sự nghiệp giáo dục, chưa có sự nỗ lực trong công tác chủ nhiệm. Từ đó dẫn đến thực hiện công tác chủ nhiệm chưa tốt.
Việc xây dựng và quản lý một đội ngũ giáo viên phụ trách lớp có năng lực tổ chức, có nghiệp vụ sư phạm và say mê với công việc là việc làm cần thiết cho các nhà quản lý trường học bởi họ chính là thành phần chủ đạo của nhà trường. Thực tế cho thấy rằng ở nơi nào, lớp nào, người quản lý, giáo viên phụ trách lớp có năng lực, có trình độ, có tinh thần trách nhiệm rất cao thì ở đó sẽ có chất lượng giáo dục tốt.
Xuất phát từ vấn đề lý luận và thực tiễn công tác ở trường Tiểu học cùng với trọng trách của người cán bộ quản lý và lòng ham thích, muốn tìm hiểu, học hỏi kinh nghiệm thôi thúc tôi chọn đề tài '' Một số biện pháp quản lý nâng cao chất lượng công tác chủ nhiệm ở trường Tiểu học '' với hy vọng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường Tiểu học hiện nay.
II- MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1. Mục đích:
Nghiên cứu đề tài này để tìm ra những biện pháp có tính khả thi về chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học nhằm nâng cao chất lượng hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh Tiểu học.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Đề tài tập trung thực hiện 3 nhiệm vụ chính sau đây:
2.1 - Nghiên cứu những lý luận có liên quan đến đề tài.
2.2 - Tìm hiểu thực trạng về công tác chỉ đạo đội ngũ giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học.
2.3 - Trên cơ sở lý luận và thực tiễn đề xuất những biện pháp có tính khả thi về chỉ đạo đội ngũ giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục học sinh.
III- PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài tập trung nghiên cứu những biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học.
IV- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để nghiên cứu đề tài này chúng tôi sử dụng hai nhóm phương pháp sau:
1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận:
Nghiên cứu những bài giảng, tài liệu đã được học về công tác quản lý trường học, các văn bản chỉ thị của Đảng, Nhà nước và của ngành giáo dục và đào tạo về công tác quản lý và chỉ đạo trường Tiểu học.
2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
2.1 - Phương pháp điều tra:
Khảo sát thực tế về chất lượng công tác chủ nhiệm lớp và thực tế công tác quản lý trường học của Hiệu trưởng.
2.2 - Phương pháp phỏng vấn, trao đổi.
2.3 - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
V- KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
1. Khách thể
Công tác quản lý của người Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng, công tác chủ nhiệm lớp.
2. Đối tượng nghiên cứu.
Các biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học.
PHẦN II: NỘI DUNG
CHƯƠNG I : CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1. Quản lý và quản lý công tác chủ nhiệm lớp
1.1 Quản lý là gi?
Quản lý được hiểu là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý [người quản lý] đến khách thể quản lý [người bị quản lý] trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt được mục đích của tổ chức.
1.2. Quản lý công tác chủ nhiệm lớp là gì?
Quản lý công tác chủ nhiệm lớp là hoạt động tổ chức, điều hành đội ngũ các giáo viên chủ nhiệm [GVCN] và các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
2. Nội dung quản lý công tác chủ nhiệm lớp:
2.1 Quản lý đội ngũ giáo viên chủ nhiệm:
Căn cứ vào tình hình thực tế các lớp, học sinh. Người quản lý lựa chọn các giáo viên có đủ tiêu chuẩn làm chủ nhiệm ở lớp thích hợp. Xây dựng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp vững vàng nhằm thực hiện việc quản lý và giáo dục học sinh ở từng lớp. Đây là một nhiệm vụ quan trọng của người quản lý trong trường Tiểu học.
2.2 Quản lý các hoạt động của giáo viên:
Lập chương trình và kế hoạch tổ chức: Người quản lý hướng dẫn học sinh lập kế hoạch rồi phê duyệt kế hoạch, theo dõi, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch của giáo viên nếu cần.
Tìm hiểu, nắm vững đối tượng giáo dục và môi trường giáo dục: Người quản lý phổ biến yêu cầu, hướng dẫn thực huện, kiểm tra kế hoạch thực hiện.
Xây dựng tập thể lớp vững mạnh, đoàn kết, thân ái: Người quản lý hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch với mục tiêu, biện pháp phù hợp và thực hiện kiểm tra đôn đốc thường xuyên.
Tổ chức các nội dung giáo dục toàn diện: Người quản lý hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch, kiểm tra thường xuyên nội dung, cách thức, hiệu quả thực hiện và đôn đốc, uốn nắn trực tiếp.
Phối hợp với các lực liowngj giáo dục trong và ngoài trường: Nhà quản lý hướng dẫn, tạo điều kiện và kiểm tra kết quả thực hiện.
2.3 Chỉ đạo:
Là tác động đến cá nhân trong nhóm người làm cho họ tích cực hăng hái theo sự phân công và kế hoạch đã chỉ dẫn, động viên, thúc đẩy giám sát người dưới quyền thi hành nhiệm vụ được giao. Người quản lý cần vui vẻ hướng dẫn, uốn năn, khéo léo phát huy được khả năng tự quản của các tổ chức trong trường.
2.4 Kiểm tra:
Là quá trình nỗ lực của người quản lý để thực hiện các nhiệm vụ, đánh giá thực trạng, phát hiện những sai sót, lệch lạc, đưa ra những quyết định điều chỉnh đạt tới mục đích đã đề ra.
Các chức năng trên có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, nó tác động hỗ trợ lẫn nhau. Do đó, người quản lý phải biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo cho công tác quản lý của nhà trường.
3. Vị trí vai trò, nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm ở trường Tiểu học.
3.1 Vị trí, vai trò của công tác chủ nhiệm trường Tiểu học
Công tác chủ nhiệm có vai trò rất quan trọng trọng việc nâng cao chất lượng giảng dạy và giáo dục trong nhà trường phổ thông.
- GVCN có vai trò quan trọng trong việc GD học sinh, là người đại diện Hiệu trưởng quản lý hoạt động học tập, sinh hoạt của một lớp học trong nhà trường.
- GVCN lớp chiếm vị trí trung tâm, trụ cột trong quá trình GD, rèn luyện học sinh, là linh hồn của lớp học, là cố vấn đáng tin cậy dẫn dắt, định hướng, giúp học sinh biết vươn lên, tự hoàn thiện và phát triển nhân cách.
- Chất lượng giáo dục học sinh cao hay thấp do GVCN lớp quyết định.
- Sự phát triển toàn diện, sự đi lên của tập thể lớp đều có vai trò quan trọng của GVCN.
Thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp là trong đó đã xây dựng được một lớp học có nề nếp, có thói quen học tập tốt, phát huy được tính chủ động, tích cực học tập của học sinh, góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay nhằm nâng cao chất lượng học tập của HS [Nề nếp là mẹ đẻ của chất lượng].
Giáo viên chủ nhiệm có vai trò là gắn kết học sinh với Nhà trường, tạo mối quan hệ gắn bó giữa tập thể học sinh, giữa học sinh với Nhà trường, củng cố lòng tự hào về nghề nghiệp, và trường học mà học sinh lựa chọn.
Giáo viên chủ nhiệm là người tư vấn và định hướng nghề nghiệp cho học sinh, hướng học sinh hiểu đúng về ngành nghề mà mình đang theo học, là người hướng dẫn các hoạt động của lớp để đạt được mục tiêu đào tạo.
Giáo viên chủ nhiệm đóng vai trò vừa là người thầy, vừa là người đại diện cho quyền lợi hợp pháp của tập thể lớp, của học sinh do mình chủ nhiệm, là người chủ lực trong công tác giáo dục học sinh.
Giáo viên chủ nhiệm giúp Hiệu trưởng trong việc quản lý, giáo dục và rèn luyện người học, thực hiện chức năng phản biện về các hoạt động giảng dạy và học tập của học sinh, trong đó lấy học sinh và kết quả đào tạo làm cơ sở để phản biện về chính sách, chế độ, kế hoạch đào tạo của Nhà trường, với mục đích hướng Nhà trường hoạt động hiệu quả, chất lượng cao.
3.2 Nhiệm vụ của người giáo viên tiểu học:
1. Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục, kế hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh; quản lí học sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham gia các hoạt động chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục.
2. Trau dồi đạo đức, nêu cao tinh thần trách nhiệm, giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín của nhà giáo; gương mẫu trước học sinh, thương yêu, đối xử công bằng và tôn trọng nhân cách của học sinh; bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của học sinh; đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp.
3. Học tập, rèn luyện để nâng cao sức khỏe, trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy.
4. Tham gia công tác phổ cập giáo dục tiểu học ở địa phương.
5. Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và của ngành, các quyết định của Hiệu trưởng; nhận nhiệm vụ do Hiệu trưởng phân công, chịu sự kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng và các cấp quản lí giáo dục.
6. Phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình học sinh và các tổ chức xã hội liên quan để tổ chức hoạt động giáo dục.
4. Những nội dung cơ bản của công tác chủ nhiệm lớp ở trường tiểu học.
4.1 Nội dung công tác của người giáo viên chủ nhiệm lớp:
+ Nghiên cứu nắm vững đường lối quan điểm, lí luận giáo dục để vận dụng vào công tác chủ nhiệm lớp. Đặc biệt cần nắm vững phương pháp, nghệ thuật sư phạm.
+ Nắm vững mục tiêu giáo dục nói chung, mục tiêu lớp học, kế hoạch, nhiệm vụ giáo dục, dạy học của năm học. Đòi hỏi giáo viên phải nghiên cứu, tìm hiểu những yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục của nhà trường, trên cơ sở đó vận dụng vào tình hình cụ thể của lớp chủ nhiệm.
+ Hiểu sâu sắc chức năng nhiệm vụ của các tổ chức trong nhà trường, nắm được kế hoạch hoạt động của cán bộ phụ trách các mặt hoạt động và đội ngũ giáo viên giảng dạy các môn học ở lớp chủ nhiệm.
+ Giáo viên chủ nhiệm phải có kế hoạch nghiên cứu đặc điểm gia đình và đặc điểm của từng học sinh của lớp chủ nhiệm, biết phân loại học sinh theo các đặc điểm để có giải pháp tác động phù hợp.
+ Điều đặc biệt quan trọng đối với giáo viên chủ nhiệm là bằng các phương pháp nghiên cứu phân tích được nguyên nhân của các hiện trạng, đặc điểm của từng họcsinh.
+ Lập kế hoạch chủ nhiệm cho từng tháng, cho năm học của lớp chủ nhiệm để đảm bảo tính hệ thống, phát triển giáo dục nhân cách học sinh.
+ Giáo viên chủ nhiệm phải giữ mối quan hệ thường xuyên với phụ huynh học sinh để nắm thông tin về học sinh và qua phụ huynh trao đổi thêm về kết quả học tập của học sinh, về đạo đức tác phong… để gia đình cùng cộng tác trong việc giáo dục, nhắc nhở, động viên các em trong học tập và sinh hoạt.
+ Giáo viên chủ nhiệm phải có năng lực lí luận thuyết phục điều này rất cần thiết khi có học sinh bỏ học phải đến nhà vận động học sinh trở lại trường.
+ Giáo viên chủ nhiệm phải dạy tốt môn học được phân công dạy ở lớp chủ nhiệm và các lớp khác.
+ Giáo viên chủ nhiệm lớp phải củng cố bằng cả cuộc sống của bản thân, trong đó có trình độ chuyên môn, tri thức, phương pháp giảng dạy, sự mẫu mực, tâm huyết trong khi giảng dạy.
4.2 Tìm hiểu phân loại học sinh.
Người giáo viên phải nắm vững đối tượng học sinh lớp mình phụ trách [trích yếu lý lịch học sinh, hoàn cảnh của từng em; đặc điểm KT-XH của địa bàn dân cư nơi học sinh cư trú; đặc điểm tâm sinh lý của từng em nhất là những điểm nổi bật về tính cách, năng khiếu hay hạn chế.
4.3 Xây dựng và phát triển tập thể học sinh:
Tuân thủ các quy luật của quá trình phát triển tập thể học sinh; đề ra yêu cầu cụ thể đối với tập thể học sinh lớp mình phụ trách; bồi dưỡng những nhân tố tích cực; chú trọng công tác giáo dục cá biệt.
- Tổ chức các phong trào thi đua tự giác, tích cực trong tập thể học sinh theo các chủ đề cụ thể của năm học.
- Chỉ đạo việc học tập của học sinh.
- Giáo dục phẩm chất đạo đức cho học sinh.
- Giáo dục lao động, hướng nghiệp.
- Tổ chức các hoạt động vui chơi, rèn luyện thể lực, bảo vệ sức khoẻ.
4.4 Liên kết với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
a. Kết hợp và giúp đỡ tổ chức Đội thiếu niên tiền phong HCM thực hiện các mục tiêu giáo dục.
b. Với các giáo viên khác trong trường để lắng nghe ý kiến của đồng nghiệp về lớp mình, hợp tá đồng bộ với các giáo viên khác trong việc giáo dục học sinh. Mặt khác cũng cần lắng nghe, theo dõi mọi mặt hoạt động của lớp bạn đối chiếu với lớp mình để có những điều chỉnh phù hợp.
c. Cộng tác với hội cha mẹ học sinh, giúp cha mẹ học sinh hiểu rõ mục đích và nội dung giáo dục ở bậc tiểu học nói chung và ở mỗi khối lớp nói riêng. Thường xuyên thông báo và kịp thời kết quả học tập và rèn luyện của từng học sinh tới gia đình để phối hợp giáo dục.
Tổ chức các buổi họp phụ huynh nhằm để thống nhất nội dung, phương pháp giáo dục học sinh.
Thăm hỏi gia đình học sinh để hiểu rõ hoàn cảnh, thiết lập mối quan hệ tốt với gia đình để phối hợp giáo dục học sinh.
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
I. Thuận lợi, khó khăn và nguyên nhân:
a. Thuận lợi
Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của UBND Quận, Phòng GD Quận, Ban giám hiệu nhà trường về việc ban hành các chủ trương, chính sách đầu tư cho Giáo dục và Đào tạo; công tác tham mưu, quản lý, chỉ đạo của ngành tiếp tục có nhiều đổi mới mang lại hiệu quả tích cực, tạo niềm tin và động lực cho toàn trường giữ vững kỷ cương, trách nhiệm và uy tín.
Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên đều có trình độ đạt chuẩn trở lên, ổn định, đảm bảo về số lượng và chất lượng, có tinh thần học tập, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm tạo được sự đồng thuận trong việc quyết tâm chấn chỉnh kỷ cương trong dạy học, có ý thức đổi mới phương pháp và nâng cao hiệu quả giáo dục, trong quản lý. Có ý thức tự học, tự rèn luyện.
b. Khó khăn
- Hiện nay một số giáo viên trẻ chưa có kinh nghiêm giảng dạy cũng như làm công tác chủ nhiệm lớp. Một số giáo viên nhiều tuổi ngại tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động, tình trạng đơn điệu cả về hình thức và nội dung, chưa đạt hiệu quả cao.
- Một số giáo viên còn coi nhẹ công tác chủ nhiệm lớp, chưa nắm được vị trí, chức trách nhiệm vụ của mình trong việc góp phần nâng cao chất lượng toàn diện.
2. Tình hình chung của trường.
Trường có 24 lớp, 1176 học sinh.
Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên:
+ CBQL: Tổng số: 02, Trong đó trên chuẩn: 02 đ/c, tỷ lệ 100%
+ Giáo viên: Tổng số: 33 đ/c; Trong đó: Đạt chuẩn 100%; trên chuẩn tỷ lệ 96%
+ Nhân viên: Tổng số 07 đ/c- 100% đạt chuẩn.
Trường luôn luôn vượt mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nâng cao chất lượng dạy và học thực hiện mục tiêu giáo dục ...
II. Thực trạng về việc chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học
Công tác chủ nhiệm lớp ở tiểu học rất quan trọng. Vì vậy ngoài việc giáo viên nhiệt tình hăng say với nghề nghiệp thì đòi hỏi người quản lý cũng phải biết vận dụng để phân công người cho hợp lý để đạt kết quả cao. Qua một thời gian tìm hiểu thực trạng về công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học tôi có nhận xét như sau:
1. Sự phân công giáo viên chủ nhiệm lớp chưa hợp lý nên công tác chủ nhiệm, giảng dạy hiệu quả chưa cao. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực, kỹ năng quản lý lớp học, lòng yêu nghề, mến trẻ của đội ngũ giáo viên chưa đồng đều.
Điều tra đầu năm học:
Hoạt động Giáo viên | Chủ nhiệm giỏi | Số lớp có nề nếp tốt | Số lớp có ngoại khoá tốt | Ghi chú |
Giáo viên trường | 15/24 62,5% | 18/24 75% | 15/24 75% |
2. Việc nhận thức của giáo viên về công tác chủ nhiệm lớp chưa tốt. Nhiều GV còn tập trung quá nhiều vào việc giảng dạy các môn văn hóa, ít quan tâm đến việc thực hiện nhiệm vụ của người GVCN, cụ thể:
+ Chưa quan tâm nhiều đến việc tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý, hoàn cảnh sống của từng học sinh [hoàn cảnh gia đình, sức khỏe, hạnh kiểm, năng lực học tập, các yếu tố cá biệt cần chú ý…]
+ Chưa có sự phối hợp, gắn kết thường xuyên với cha mẹ học sinh [CMHS], chủ yếu chỉ gặp gỡ, trao đổi với CMHS ở các kỳ họp định kỳ trong năm do nhà trường tổ chức hoặc khi có trường hợp HS vi phạm nội quy.
+ Chưa nhiệt tình tham gia các hoạt động, phong trào chung của trường
[tham gia chủ yếu mang tính hình thức, qua loa, chiếu lệ; tham gia để có điểm thi đua, thiếu sự tập trung đầu tư].
+ Chưa quan tâm đầu tư tiết sinh hoạt lớp hàng tuần [chỉ tổ chức mang tính hình thức, làm cho có, không đảm bảo yêu cầu về nội dung, thời gian,…]
+ Việc xây dựng, triển khai thực hiện các quy định về nề nếp còn mang tính chất chung chung, thiếu kiểm tra đôn đốc, sơ tổng kết, [nề nếp học tập, chuyên cần, lao động, vệ sinh, hoạt động ngoài giờ lên lớp,…]
3. Năng lực quản lý học sinh chưa tốt. Việc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm còn nhiều bất cập:
- Chưa sát với tình hình thực tế của trường, của lớp, các biện pháp đưa ra chưa mang tính khả thi cao, không phù hợp một số nội dung thực hiện.
- Không ít giáo viên chủ nhiệm chỉ coi việc xây dựng kế hoạch chủ nhiệm như một hình thức “đối phó”, làm cho có, thể hiện rõ trong việc:
+ Mượn kế hoạch chủ nhiệm của đồng nghiệp sao chép lại.
+ Dùng bản kế hoạch năm trước, điều chỉnh vài số liệu cho hợp pháp để dùng vào năm sau.
+ Một số ít giáo viên chủ nhiệm mới dừng lại việc cập nhật các nội dung chủ nhiệm mà nhà trường định hướng.
+ Chưa cập nhật thông tin từ sổ liên lạc để từ đó có biện pháp giáo dục HS.
4. Phương pháp, hình thức tổ chức lớp còn hạn chế.Một số biện pháp giáo dục vận dụng còn mang tính bạo lực, xúc phạm nhân cách HS. CBQL một số trường tiểu học chưa quan tâm đến công tác GVCN.
5. Năng lực của Tổng phụ trách còn hạn chế, chưa thu hút được giáo viên và học sinh tham gia các hoạt động của trường, chưa thúc đẩy được phong trào thi đua.
+ Tổng phụ trách chưa quan tâm đến công tác bồi dưỡng tập huấn Ban Chỉ Huy liên chi đội, chưa có kế hoạch cụ thể cho Ban Chỉ Huy liên chi đội hoạt động, chưa có nội dung tập huấn cụ thể để hướng các em hoạt động có hiệu quả.
+ Chưa phối hợp nhịp nhàng với giáo viên chủ nhiệm lớp và các đoàn thể khác trong nhà trường [ chưa có kế hoạch phối hợp cụ thể].
+ Chưa làm tham mưu tốt với Ban Giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho Đội hoạt động, chưa có góc đội, chưa có nơi cho Ban Chỉ Huy làm việc và nơi lưu giữ hồ sơ sổ sách của đội,phần lớn các em phải mang về nhà.
6. Công tác phối hợp giữa các tổ chức trong và ngoài trường còn hạn chế. Cha mẹ học sinh chưa quan tâm tới các hoạt động của trường, chưa tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động.
CHƯƠNG II I
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CƠ BẢN CHỈ ĐẠO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN LÀM CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
- Biện pháp 1: Lựa chọn phân công giáo viên chủ nhiệm hợp lý.
Mục tiêu: Lựa chọn phân công giáo viên chủ nhiệm đúng người đúng việc. Phù hợp với đặc điểm của trường và chương trình dạy học đang áp dụng, sát thực tế. Giáo viên biết phối kết hợp nhịp nhàng với Tổng phụ trách để hoàn thành tốt công việc chủ nhiệm lớp.
Cách tiến hành:
1. Phân công giáo viên chủ nhiệm lớp:
Ban giám hiệu nhận thức đúng đắn, nhìn xa trông rộng, có kế hoạch làm việc cụ thể, khoa học có hướng chỉ đạo tốt để đạt kết quả tối ưu.
Trước nhận thức đúng đắn của người quản lý, tôi đã nghiên cứu kỹ và tham mưu việc phân công giáo viên phụ trách lớp phù hợp, sát với tình hình thực tế của trường. Ngay từ cuối năm học trước nhà trường đã có kế hoạch cho năm học sau, tuỳ thuộc kinh nghiệm, năng lực trình độ của giáo viên để phân công cho hợp lý. Ban giám hiệu thống nhất, vận dụng tất cả các cách phân công để phù hợp tình hình thực tế của trường, của giáo viên.
Giáo viên phụ trách lớp ở trường Tiểu học vừa giảng dạy vừa là chủ nhiệm lớp nên khi phân công dựa vào năng lực chuyên môn và kinh nghiệm tổ chức lớp. Chính vì vậy tôi đã nghiên cứu các nội dung để tham mưu với đ/c Hiệu trưởng về việc phân công giáo viên chủ nhiệm lớp cho phù hợp, sát với thực tế.
* Khi tham mưu với đ/c Hiệu trưởng phân công giáo viên chủ nhiệm, tôi dựa vào các yếu tố sau:
- Phù hợp với trình độ giáo viên.
- Xuất phát từ yêu cầu bảo đảm chất lượng đào tạo và lợi ích của học sinh.
- Quan tâm đúng mức đến hoàn cảnh, nguyện vọng của từng giáo viên.
- Đảm bảo tính kế thừa.
- Phù hợp với đặc điểm của trường và chương trình dạy học đang áp dụng.
- Năng lực hiểu biết học sinh về tâm lý lứa tuổi.
- Năng lực giao tiếp với học sinh và cha mẹ học sinh.
- Năng lực tổ chức các hoạt động tập thể cho học sinh
- Năng lực cảm hóa, phán đoán, thuyết phục học sinh.
- Yêu cầu đảm bảo chất lượng đào tạo và lợi ích của học sinh.
Cần căn cứ vào tình hình thực tế để phân công cho phù hợp:
Với học sinh khối lớp 1, các em ở khối đầu cấp tất cả mọi cái đều bắt đầu cho nên việc ổn định nề nếp đầu năm rất khó khăn, tuy nhiên các em rất biết vâng lời, bắt chước nhanh. Vì vậy tôi đã tham mưu với đồng chí Hiệu trưởng chọn những giáo viên với kiểu “bảo mẫu” để đưa các em hoà đồng vào tập thể. Ở khối lớp này giáo viên cần có tính nhẹ nhàng, kiên trì, yêu trẻ và phải có cách tổ chức lớp khoa học giúp các em dần dần đi vào làm quen với mọi hoạt động. Mặt khác học sinh lứa tuổi này hay bắt chước giáo viên cần phải mẫu mực và thận trọng trong mọi hành động. Nói tóm lại ở khối lớp này cần chọn những giáo viên vừa biết dạy và vừa biết dỗ.
Ví dụ: Năm học 2018-2019 tôi lựa chọn các đ/c giáo viên lớp 1 trẻ, chữ viết đẹp, cẩn thận, tỉ mỉ,…
Với lớp khối 4 - 5 các em đã lớn và đã làm quen với mọi hoạt động ở trường, ở lứa tuổi này các em đã biết suy nghĩ, lựa chọn cách thức làm việc. Ngược lại học sinh nào khó bảo là cũng rất khó khăn trong chinh phục đòi hỏi giáo viên ở khối này nhanh nhạy, tháo vát có cách tổ chức lớp tốt để khơi gợi cho học sinh thực hiện với tinh thần tự quản, tự giác cao, biết thi đua với các lớp khác để cố gắng đạt kết quả cao.
Khối lớp 4 - 5 là lực lượng chủ yếu tham gia các hoạt động bề nổi của trường và tham gia công tác xã hội vì vậy tôi đã tham mưu với đồng chí Hiệu trưởng bố trí giáo viên ở khối lớp này cần chọn những giáo viên vững vàng về chuyên môn, có năng lực trong tổ chức các hoạt động.
Ví dụ: Năm học 2018 – 2019, lớp 4 - 5 tôi lựa chọn các đ/c giáo viên vững vàng về kiến thức, có kinh nghiệm tổ chức công tác Đội, phân công giáo viên có kinh nghiệm cùng với giáo viên trẻ để giúp đỡ lẫn nhau.
- Với khối lớp 2 - 3 cần phân công giáo viên như thế nào để có những người có năng lực gần gũi với những người có hoàn cảnh khó khăn hoặc có hạn chế về công tác chủ nhiệm để cùng giúp đỡ nhau. Tránh tình trạng phân công các giáo viên trẻ hoặc các giáo viên thiếu kinh nghiệm về cùng một khối.
Để có chất lượng, khi tham mưu phân công tôi lắng nghe ý kiến đóng góp xây dựng của các tổ chức trong nhà trường như tổ chuyên môn hoặc các giáo viên có kinh nghiệm. Sau mỗi học kỳ cần kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm và cũng để làm nền tảng cho năm học sau. Phân công giáo viên như vậy, các đồng chí sẽ có điều kiện rút ra những bài học kinh nghiệm chỉ đạo từng khối lớp cụ thể, có điều kiện để học hỏi, giúp đỡ đồng nghiệp trong cùng một khối. Về phía học sinh, học sinh sẽ tiếp xúc với nhiều phương pháp tổ chức của nhiều giáo viên làm cho hoạt động của các em phong phú hơn, đa dạng hơn từ đó các em yêu thích đến trường và nỗ lực hơn trong mọi hoạt động. Việc phân công lao động cho giáo viên rất quan trọng có tính quyết định đến chất lượng giáo dục - nếu phân công đúng người đúng việc thì sẽ có hiệu quả cao trong công việc nếu không kết quả sẽ ngược lại vì thế cần nghiên cứu kỹ và thận trọng khi phân công cho giáo viên.
Tôi đã chỉ đạo kết hợp chặt chẽ với Tổng phụ trách Đội để từng đợt xếp thi đua, phân loại cho từng lớp và có khen thưởng động viên. Giữa các lớp có sự thi đua cao cho nên phong trào của Liên đội đạt hiệu quả cao, đặc biệt là vấn đề tự quản của học sinh.
Tôi đã giúp đỡ giáo viên, hướng dẫn thống nhất phương pháp công tác chủ nhiệm của họ tạo điều kiện cần thiết để nâng cao nghiệp vụ và nghệ thuật sư phạm.
2. Xây dựng cơ chế phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm lớp với Tổng phụ trách Đội:
Phối kết hợp xây dựng và thống nhất kế hoạch hoạt động giáo dục giữa giáo viên chủ nhiệm lớp với Tổng phụ trách Đội.
Xây dựng “Bộ máy tự quản” của lớp mình như: Sao Nhi đồng, phân đội, Chi đội, đội sao đỏ, đội tự quản,…
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ tự quản theo từng tuần.
- Xây dựng nề nếp học tập, hoạt động, tổ chức các phong trào, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí,…
- Tổ chức luân phiên các em học sinh được làm cán bộ lớp, phụ trách sao nhi đồng để em nào cũng được làm và mạnh dạn tự tin khi đứng trước mọi người.
Trong năm học qua tôi đã tham mưu với đ/c Hiệu trưởng về việc phân công giáo viên làm công tác chủ nhiệm sát thực tế của trường. Qua việc phân công giáo viên làm công tác chủ nhiệm, kết quả đem lại khá tốt đẹp.Các đồng chí giáo viên đã phối kết hợp nhịp nhàng với Tổng phụ trách nên các hoạt động triển khai có hiệu quả. Giáo viên và học sinh rất tích cực và hào hứng tham gia các hoạt động khi nhà trường tổ chức.
Biện pháp này rất được nhiều nhà quản lý hiện nay dùng để áp dụng cho các trường Tiểu học.
2. Biện pháp 2: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường bằng nhiều hình thức.
Mục tiêu: Giáo viên nhận thức và thực hiện tốt các quy định đối với nhà giáo.
Cách tiến hành:
Trước hết, bản thân tôi nâng cao nhận thức và hiểu biết của chính mình về công tác chủ nhiệm lớp ở trương Tiểu học thông qua việc nghiên cứu tài liệu. Gần gũi quan tâm đến mọi công việc của đội ngũ giáo viên. Bởi có nhận thức đúng đắn và hiểu biết sâu sắc thì mới quản lý tốt công tác này.
* Các hình thức hoạt động:
- Tổ chức Hội nghị viên chức hằng năm, giao chỉ tiêu phấn đấu cho từng lớp và thực hiện kí cam kết giữa giáo viên chủ nhiệm với Hiệu trưởng về từng mặt phấn đấu cụ thể.
- Tổ chức tốt cuộc Hội thảo chuyên đề về công tác giáo dục học sinh.
Ngoài ra trong các buổi sinh hoạt chuyên môn toàn trường, Hội thảo tôi đã bồi dưỡng giáo viên các nội dung sau:
- Bồi dưỡng về nhận thức tư tưởng chính trị cho đội ngũ giáo viên.
- Bồi dưỡng đạo đức nghề nghiệp.
- Bồi dưỡng kĩ năng tiếp thu công nghệ thông tin vận dụng vào giảng dạy và tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh.
- Bồi dưỡng về cập nhật kiến thức phổ thông.
- Bồi dưỡng kỹ năng sử dụng phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh.
Bồi dưỡng giáo viên nâng cao nhận thức và thực hiện tốt các nội dung:
Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và điều lệ trường Tiểu học. Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo.
Tâm huyết với nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh dự, lương tâm nhà giáo, có tinh thần đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ đồng nghiệp trong cuộc sống và trong công tác, có lòng nhân ái, bao dung, độ lượng, đối xử hoà nhã với người học, đồng nghiệp, sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người học, đồng nghiệp và cộng đồng.
Tận tụy với công việc, thực hiện đúng điều lệ, quy chế, nội quy của đơn vị, nhà trường, của ngành.
Công bằng trong giảng dạy và giáo dục, đánh giá đúng thực chất năng lực của người học, thực hành tiết kiệm, chống bệnh thành tích, chống tham nhũng, lãng phí.
Thực hiện phê bình và tự phê bình thường xuyên, nghiêm túc, thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Đoàn kết, giúp đỡ đồng nghiệp cùng hoàn thành tốt nhiệm vụ, đấu tranh, ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật và các quy định nghề nghiệp. Quan hệ, ứng xử đúng mực, gần gũi với nhân dân, phụ huynh học sinh, đồng nghiệp và người học, kiên quyết đấu tranh với các hành vi trái pháp luật.
Khi giáo viên nhận thức tốt về công tác chủ nhiệm lớp trong nhà trường thì giáo viên sẽ nhiệt tình tham gia và thực hiện tốt các nội dung kết hoạch của nhà trường đề ra. Vì vậy chất lượng giáo dục của nhà trường ngày một phát triển.
3. Biện pháp 3: Bồi dưỡng năng lực quản lý học sinh và nghiệp vụ về công tác chủ nhiệm cho đội ngũ giáo viên
Mục tiêu: Giáo viên hiểu biết, có kinh nghiệm làm công tác chủ nhiệm, yêu nghề, mến trẻ, tích cực tham gia các hoạt của trường, đẩy mạnh các phong trào hoạt động của lớp.
Cách tiến hành:
Giáo viên chủ nhiệm có một vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục nhân cách học sinh. Việc bồi dưỡng năng lực quản lý học sinh và chuyên môn nghiệp vụ, các kỹ năng chủ nhiệm lớp cho giáo viên là việc làm cần thiết cho nên tôi đã lập kế hoạch ngay từ đầu năm học.
* Nội dung bồi dưỡng:
- Bồi dưỡng những tri thức cơ bản về tâm lý, các kỹ năng sư phạm như kỹ năng tiếp cận đối tượng học sinh, kỹ năng nghiên cứu tâm lý lứa tuổi, kỹ năng đánh giá, kỹ năng lập kế hoạch chủ nhiệm lớp và khả năng nhạy cảm sư phạm để dự đoán đúng, chính xác sự phát triển nhân cách của học sinh.
- Bội dưỡng kĩ năng tiếp thu công nghệ thông tin, khai thác tư liệu vận dụng vào giảng dạy và tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp cho học sinh.
- Bồi dưỡng tư tưởng chính trị cho đội ngũ giáo viên nhất là giáo viên trẻ.
- Định hướng giúp giáo viên chủ nhiệm tổ chức các buổi sinh hoạt lớp phù hợp để thu hút học sinh tham gia, qua đó giáo dục các em.
- Bồi dưỡng về cập nhật kiến thức phổ thông.
- Bồi dưỡng kĩ năng khai thác nội dung các môn học một cách triệt để, nhằm giáo dục học sinh đạt hiệu quả.
- Bồi dưỡng những tri thức cơ bản về tâm lý, các kĩ năng sư phạm như kĩ nawg tiếp cận đối tượng học sinh. Kỹ năng nghiên cứu tâm lý lứa tuổi, kỹ năng đánh giá, kỹ năng lập kế hoạch chủ nhiệm lớp và khả năng nhạy cảm sư phạm để dự đoán đúng, chính xác sự phát triển nhân cách của học sinh.
* Các hình thức và phương pháp bồi dưỡng.
Tổ chức thường xuyên theo chu kỳ về chuyên môn, nghiệp vụ của Bộ GD-ĐT.
Bồi dưỡng tại trưòng thông qua các hình thức thăm lớp, dự giờ, sinh hoạt tổ huyên môn theo định kỳ, tổ chức các hội thảo chuyên đề.
+ Chuyên đề tổ chức các hoạt động đội, sao.
+ Chuyên đề tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
+ Chuyên đề bồi dưỡng nghiệp vụ công tác chủ nhiệm.
+ Chuyên đề dayh tiết sinh hoạt lớp, tiết hoạt động tập thể.
Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ, chuẩn hóa đội ngũ thông qua các hình thức kèm cặp, giúp đỡ theo nhóm, tổ chuyên môn hoặc tổ chủ nhiệm.
Tổ chức hội thi giáo viên chủ nhiệm giỏi, chú trọng công tác viết sáng kiến kinh nghiệm và đề tài chủ nhiệm lớp.
Tổ chức cuộc thi ứng xử sư phạm trong tập thể giáo viên bằng nhiều hình thức, tạo điều kiện cho giáo viên nâng cao năng lực sư phạm và khả năng giao tiếp với học sinh.
Bố trí thời gian cho giáo viên chủ nhiệm có điều kiện đến thư viện và phòng đọc tự nghiên cứu, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
Tạo điều kiện cho giáo viên thăm quan các trường trọng điểm, các trường bạn [ trường chuẩn quốc gia tiêu biểu,...] học hỏi và đúc rút kinh nghiệm.
Việc bồi dưỡng cho giáo viên về công tác chủ nhiệm là rất quan trọng. Vì vây, tôi xác định đây là việc làm cần thiết để từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên chủ nhiệm lóp được bồi dưỡng kiến thức khoa học, những kỹ năng sư phạm cần thiết để nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm.
* Bên cạnh việc bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm, tôi chú ý bồi dưỡng giáo viên chủ nhiệm đảm bảo các điều kiện:
- Nghiệp vụ công tác Đội, tổ chức tốt các hoạt động giáo dục phù hợp với nhu cầu của trẻ, đáp ứng nhiệm vụ giáo dục nhà trường.
- Phối hợp giữa giáo viên chủ nhiệm với Tổng phụ trách Đội.
- Phối hợp xây dựng và thống nhất kế hoạch hoạt động giáo dục.
- Xây dựng '' Bộ máy tự quản'' của lớp như: Sao nhi đồng, phân đội, chi đội, đội sao đỏ.
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ tự quản.
- Xây dựng nề nếp học tập, hoạt động, tổ chức các phong trào, hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí,....
- Trước hết bản thân tôi nâng cao nhận thức và hiểu biết của chính mình về công tác chủ nhiệm lớp ở trường Tiểu học thông qua việc nghiên cứu tài liệu, gần gũi quan tâm đến mọi công việc của đội ngũ giáo viên. Bởi có nhận thức đúng đắn và hiểu biết sâu sắc thì mới quản lý tốt công tác này.
Ví dụ: Tôi chỉ đạo giáo viên quản lý học sinh như:
Số lượng học sinh, tuổi tác, giới tính, hoàn cảnh gia đình, trình độ học sinh về học lực và đạo đức,... mà điều quan trọng là phải đưa ra dự báo, vạch được một kế hoạch giáo dục phù hợp với thực trạng để dẫn dắt học sinh thực hiện kế hoạch đó, khai thác hết những điều kiện khách quan, chủ quan trong và ngoài nhà trường để đạt mục tiêu giáo dục.
Nắm vững những đặc điểm của từng học sinh của lớp với tất cả các tiêu chí về nhân thân [họ tên, tuổi, giới tính, địa chỉ, hoàn cảnh gia đình, cha mẹ, nghề nghiệp], đặc điểm của gia cảnh [về văn hóa, kinh tế, về tâm lý...]. Cần đặc biệt quan tâm tới những đặc điểm của học sinh [về sức khoẻ, sở thích, học lực, đạo đức, quan hệ xã hội, bạn bè, tính tình...].
Đánh giá phân loại, xác định những mặt mạnh, mặt yếu của tập thể học sinh. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phải xác định được và phân loại học sinh lớp học theo mục tiêu giáo dục toàn diện như: Năng lực học tập, sự phát triển trí tuệ, khả năng học tập các môn để xây dựng kế hoạch phụ đạo, bồi dưỡng học sinh theo môn học. Đặc biệt phải quan tâm tới những học sinh yếu về mọi mặt học tập, kỹ năng để có kế hoạch rèn luyện, bồi dưỡng.
Nắm vững hoàn cảnh, đặc điểm của các gia đình học sinh.
* Công việc của GVCN lớp với GVCN các lớp khác cùng khối:
- Tôi chỉ đạo giáo viên bàn bạc, thống nhất với những thành viên thuộc tổ về nội dung, kế hoạch, cách thức, tiến bộ các hoạt động chủ nhiệm tương ứng với những thời điểm cụ thể của kế hoạch năm học, trao đổi kế hoạch phối hợp với các khối chủ nhiệm khác trong trường.
* Công việc của GVCN với các giáo viên bộ môn giảng dạy tại lớp chủ nhiệm:
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm liên hệ mật thiết với giáo viên bộ môn để nắm bắt được tình hình học tập của mỗi học sinh đối với bộ môn họ giảng dạy về thái độ, trình độ nhận thức, kết quả học tập. Nhờ những thông tin do giáo viên bộ môn cung cấp, GVCN có thể có được một cách nhìn cụ thể, rõ nét hơn về mỗi học sinh, từ đó có được cách thức tác động, điều chỉnh, bổ sung phù hợp với đặc điểm phát triển nhân cách của đối tượng giáo dục.
- Phối hợp với giáo viên bộ môn tổ chức các hoạt động ngoại khoá phục vụ hoạt động dạy học, đồng thời tạo cơ hội để tập thể lớp có được môi trường giao lưu và tăng thêm khả năng nắm bắt tình hình thực tế xã hội cho mỗi học sinh. Tổ chức học sinh trong lớp thăm hỏi, động viên các bạn có hoàn cảnh khó khăn.
* Giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh học sinh cần phải có mối liên hệ gắn bó, mật thiết:
- Tôi chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm liên lạc với phụ huynh ngay khi năm học bắt đầu. Gửi cho mỗi phụ huynh học sinh để có thông tin như:
+ Tên họ, nghề nghiệp cha mẹ hoặc người nuôi dưỡng.
+ Địa chỉ gia đình.
+ Số điện thoại để liên lạc khi cần thiết.
+ Những đặc điểm cần chú ý khi giáo dục con em của mình mà gia đình thấy cần thiết đề nghị với GVCN.
- Lập một danh sách số điện thoại chung của các gia đình HS gửi cho tất cả các GV của lớp.
- Tổ chức cuộc thi để giáo viên chủ nhiệm tham gia hoạt động như hội thi “giáo viên chủ nhiệm giỏi” hoặc các hội thảo, báo cáo điển hình về công tác chủ nhiệm lớp. Sau mỗi cuộc thi cần có đánh giá, chấm điểm, khen thưởng động viên và rút kinh nghiệm. Từ những cuộc thi này giáo viên có ý thức hơn trong công tác chủ nhiệm lớp.
- Tổ chức cho giáo viên tham quan các trường trọng điểm, các trường láng giềng để học hỏi và đúc rút kinh nghiệm. Mặt khác đưa giáo viên đi tham quan để thay đổi không khí căng thẳng trong thời gian làm việc.
Qua các buổi Hội thảo, buổi họp chuyên môn tôi đã phân tích cho giáo viên nhận thức được những việc cần làm của giáo viên chủ nhiệm, đặc biệt là đối với giáo viên trẻ mới vào nghề. Động viên giáo viên nhiệt tình tham gia các hoạt động, phong trào chung của trường.
Qua việc chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về công tác chủ nhiệm lớp, các đồng chí giáo viên đã hiểu biết các nội dung cần làm đối với một giáo viên chủ nhiệm. Buổi Hội thảo về công tác chủ nhiệm, 100% các đồng chí nhiệt tình tham gia đã tích cực chia sẻ kinh nghiệm làm công tác chủ nhiệm nên nề nếp các lớp và phong trào hoạt động Đội đạt kết quả tốt.
4. Biện pháp 4 : Hướng dẫn giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch cụ thể trong năm học
Mục tiêu: Hàng tháng giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch sát thực tế đối tượng học sinh lớp mình, bám sát kết hoạch của nhà trường. Thực hiện kết hoạch có hiệu quả.
Cách thực hiện:
Tôi hướng dẫn chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch năm học, kế hoạch học kì và kế hoạch từng tháng cụ thể:
- Ngay đầu năm học, tôi hướng dẫn, yêu cầu giáo viên chủ nhiệm lập kế hoạch thực hiện điều tra cơ bản học sinh ngày từ tuần đầu tháng 9, thông qua việc hướng dẫn giáo viên bàn giao công tác chủ nhiệm giữa giáo viên lớp trước và giáo viên lớp sau, giáo viên cũ và giáo viên mới.
- Điều tra hoàn cảnh gia đình học sinh.
- Phân biệt độ tuổi cụ thể nắm chắc đặc điểm tâm lý tuổi học sinh,nắm bắt
tâm tư nguyện vọng của các em học sinh trong lớp, quan tâm lập sổ theo dõi học sinh có hoàn cảnh.
- Nắm bắt quá trình học tập, tu dưỡng đạo đức của học sinh ở các năm trước. Thăm dò ý kiến của giáo viên chủ nhiệm năm trước về những mặt mạnh và tồn tại của cá nhân, tập thể. Qua đó giáo viên chủ nhiệm có thể nắm rõ tình hình học sinh của lớp mình phụ trách.
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm xây dựng kế hoạch chủ nhiệm theo học kì theo tháng, tuần.
- Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phối kết hợp với tổng phụ trách đội xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục theo từng tuần, tháng và theo chủ điểm.
* Sau khi giáo viên chủ nhiệm xây dựng xong kế hoạch, yêu cầu giáo viên chủ nhiệm thông qua tổ góp ý kiến sau đó Ban giám hiệu duyệt , yêu cầu thực hiện theo kế hoạch.
Tôi chỉ đạo giáo viên thực hiện khi xây dựng kế hoạch:
1. Khi xây dựng kế hoạch phải dựa trên kế hoạch chung của nhà trường và kế hoạch công tác của Liên đội trong nhà trường. Mặt khác cũng cần tìm hiểu đặc điểm tình hình của lớp mặt mạnh, thuận lợi, những khó khăn về mọi mặt như: Đạo đức, văn hoá, nghệ thuật, thể thao và đồng thời cũng cần tìm hiểu đặc điểm gia đình học sinh để từ đó nắm chắc đối tượng để có biện pháp giúp đỡ phù hợp.
2. Chỉ đạo giáo viên lập kế hoạch chủ nhiệm:
Lập danh sách cán bộ lớp nhằm để nắm vững bộ máy của lớp và để phân công công việc cho phù hợp.
Lập danh sách thường trực hội cha mẹ học sinh.
Lập bảng theo dõi học sinh năng khiếu; học sinh cá biệt và những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt. Mỗi bảng cần làm cụ thể, rõ ràng để từ đó giáo viên nghiên cứu để đưa ra kế hoạch chủ nhiệm đúng đắn, kết hợp với thực tế, phù hợp với lớp mình.
Ví dụ:
* Lập kế hoạch chủ nhiệm trước hết cần nêu đặc điểm tình hình của lớp bằng cách dựa vào kết quả điều tra mà giáo viên đã nắm được.
Ví dụ: Điều tra tình hình của lớp đầu năm
Lớp | Số lớp | Số học sinh | Số nữ | Đội viên | Học sinh khuyết tật | HS có HCKK | HS dân tộc | HS GĐ chính sách |
- Điều tra những mặt mạnh và thuận lợi về mọi mặt: Đạo đức, văn hoá, văn nghệ... kinh tế - xã hội nơi khu vực học sinh lớp mình ở, mức độ quan tâm giáo dục con cái.
- Điều tra những mặt yếu và hạn chế của lớp.
- Từ đặc điểm tình hình đó giáo viên đề ra các mục tiêu phấn đấu của lớp mình về các mặt giáo dục đạo đức, giáo dục văn hoá, giáo dục ngoài giờ lên lớp và các hoạt động khác.
Ví dụ: Phẩm chất: Tốt: ? % Đạt: ? % ; Cần cố gắng?%
Năng lực: HTT: ? % HT: ? % CHT: ? %
- Các hoạt động khác đạt mức độ nào ?
- Sau mỗi phần giáo viên phải nêu rõ biện pháp thực hiện.
- Khi xây dựng kế hoạch cụ thể để thực hiện cho cả năm rất khó vì như thế kế hoạch sẽ chung chung cho nên ta cần xây dựng kế hoạch cho từng học kỳ là hợp lý sau đó trong thời gian hoạt động ta dần dần bổ sung thêm. Những vấn đề nêu lên trong kế hoạch cần có những nội dung cụ thể làm việc gì? làm như thế nào? làm trong thời gian nào?
Khi có kế hoạch từng kỳ rồi ta cần phải có kế hoạch hoạt động theo nội dung công việc từng tháng.
Ví dụ: Tháng 09/2018
Chủ điểm | "Chào mừng Ngày khai trường - Tháng an toàn giao thông - truyền thống nhà trường" |
Nội dung | - Điều tra cơ bản học sinh - Xây dựng nề nếp học tập. - Hoàn thành sổ theo dõi, sơ yếu lý lịch học sinh - Hoàn thành kế hoạch chủ nhiệm - Đại hội lớp bầu ra ban cán sự. - Tổ chức hát các bài hát về mùa thu khai trường; Tuyên truyền và hướng dẫn về an toàn giao thông khi tới trường. - Họp phụ huynh, GVCN tìm hiểu làm quen với gia đình học sinh. - Hướng dẫn thực hiện nề nếp sinh hoạt và học tập. - Hoàn thành việc điểm danh/ tháng; hồ sơ GVCN; - Hoàn thành tổng hợp HS tham gia: sổ liên lạc điện tử, quản lí ngoài giờ. - Phát động thi đua chào mừng đại hội Liên đội, đại hội Đoàn. Tham gia đại hội chi đoàn, liên đội - Triển khai các nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. - Tổ chức ký cam kết thực hiện “ An toàn giao thông”. - Giáo dục tài liệu ATGT - Ổn định nề nếp lớp. - Tìm hiểu những nhiệm vụ trọng tâm, những chỉ tiêu chính của năm học mới, hướng phấn đấu của bản thân và tập thể lớp trong năm học mới.
|
Sau mỗi kế hoạch tháng ta chia ra kế hoạch từng tuần, cuối tuần có sơ kết tuần - rút kinh nghiệm.
* Phần theo dõi cá nhân học sinh.
- Theo dõi, nhận xét về học lực, hạnh kiểm và những điều cần trao đổi với phụ huynh. Từ việc làm này giáo viên có điều kiện để điều chỉnh bổ sung cho từng em trong mỗi đợt, mỗi kỳ cho hợp lý theo sự phát triển chung của tập thể lớp và cũng đồng thời làm tư liệu để ghi vào phiếu liên lạc và học bạ.
- Thống kê báo cáo kết quả học sinh cuối năm.
3. Duyệt kế hoạch:
Tôi góp ý, bổ sung tư vấn cho giáo viên. Trong quá trình tổ chức hoạt động, tôi kiểm tra xem các đồng chí giáo viên thực hiện như thế nào? có gì không phù hợp để rút kinh nghiệm, góp ý, bổ sung thêm cho bản kế hoạch của giáo viên được hoàn thiện, phù hợp với tình hình của lớp đó.
Tôi chỉ đạo giáo viên xây dựng chương trình kế hoạch tốt nên hàng tháng giáo viên xây dựng kế hoạch rất rõ ràng cụ thể từng việc, giáo viên chủ động trong công việc của mình, mọi việc đạt kết quả tốt. Thực tế cho thấy rằng làm việc theo kế hoạch là làm đúng theo dự định đi theo tuần tự thời gian không chồng chéo, không bỏ sót công việc thì công việc suôn sẻ và đạt được kết quả cao. Muốn giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm trước hết phải làm tốt công việc xây dựng kế hoạch.
5. Biện pháp 5: Đổi mới sáng tạo phương pháp, hình thức tổ chức lớp.
Mục tiêu: Giáo viên hàng tháng có những nội dung đổi mới, sáng tạo trong việc thực hiện công tác chủ nhiệm lớp.
Cách tiến hành:
1. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu và phân loại học sinh:
Để giáo dục học sinh có hiệu quả thì giáo viên chủ nhiệm phải hiểu sâu sắc về các em. Đúng như K.Đ.U Sinnhi đã nói rằng: “Muốn giáo dục con người thì phải hiểu con người về mọi mặt”. Do đó bất kỳ người giáo viên chủ nhiệm nào cũng cần phải làm công việc đầu tiên là tìm hiểu học sinh lớp mình phụ trách.
Giai đoạn thứ nhất: tiến hành điều tra cơ bản về tình hình học sinh nói chung, về cá nhân học sinh nói riêng.
Giai đoạn thứ hai: Theo dõi và kiểm tra tính đúng đắn của sự phân loại đối tượng giáo dục của giai đoạn thứ nhất, nếu có gì chưa chính xác ta tiếp tục phân loại tiếp.
Giai đoạn thứ ba: Giai đoạn hoàn chính việc tìm hiểu học sinh.
Giai đoạn này khá dài về thời gian nên giáo viên tìm hiểu học sinh tiến hành dưới các hình thức sau: quan sát học sinh qua các hoạt động, nghiên cứu kết quả học tập của học sinh và các hoạt động khác để hiểu thêm đối tượng. Vì vậy giáo viên cần phải biết phân chia được từng thời kỳ để có những thông tin về học sinh đủ nhất, nhanh nhất, rõ ràng nhất giúp giáo viên chủ nhiệm nhanh chóng đề ra được những tác động sư phạm có hiệu quả.
2. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm xây dựng tập thể học sinh tự quản .
Việc xây dựng tập thể học sinh tự quản là một trong những nội dung công tác rất quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm và nó được tiến hành bằng những con đường khác nhau.
a. Lựa chọn một đội ngũ cán bộ lớp đủ uy tín và có năng lực điều khiển tập thể lớp.
Ở tiểu học thường giáo viên định hướng để học sinh bình bầu, lựa chọn đội ngũ cán bộ lớp để chọn những bạn xứng đáng nhất vào cán sự lớp. Khi các em bầu ra thì các em sẽ tuân thủ những quyết định của cán bộ lớp.
b. Tổ chức huấn luyện đội ngũ cán bộ lớp. Sau khi lựa chọn cán bộ lớp, tập hợp đội ngũ cán bộ lớp nói rõ mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng tập thể vững mạnh, về vai trò và nhiệm vụ của cán bộ lớp trong việc xây dựng tập thể lớp. Để từ đó các em tự thấy được trách nhiệm, vai trò của mình trong việc xây dựng tập thể lớp. Giáo viên giao nhiệm vụ cụ thể cho từng loại cán bộ lớp, cán bộ chức năng. Yêu cầu các em ghi nhiệm vụ vào sổ. Giáo viên có thể giúp học sinh phương pháp tiến hành, riêng ở khối lớp 1,2 giáo viên phải kỹ càng hơn và hướng dẫn nhắc nhở các em từng tuần một. Những việc làm này ban đầu cũng tương đối khó khăn với các em nên giáo viên cần tập luyện dần. Sau đó học sinh có ý thức với công việc của mình khi đó mọi việc sẽ dễ dàng hơn.
c. Tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng cho toàn lớp về những nội dung tập thể lớp tự quản.
- Tự quản giờ trên lớp.
- Tự quản giờ sinh hoạt tập thể hàng tuần.
- Tự quản 15 phút đầu giờ, giữa giờ và các hoạt động khác.
Những nội dung trên có thể được xen kẽ vào nội dung của giờ sinh hoạt tập thể.
d. Chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt các hoạt động thực tế để học sinh được rèn luyện các kỹ năng tự quản.
Đây là bước quan trọng mà trong đó mọi thành viên của lớp đều được tham gia vào việc xây dựng tập thể lớp tự quản.
Ví dụ: Tổ chức hoạt động lao động vệ sinh lớp hàng tuần. Ban đầu giáo viên tham gia trực tiếp vào việc chỉ đạo, hướng dẫn và điều khiển học sinh rồi đánh giá kết quả, sau đó giao dần cho đội ngũ cán bộ lớp, giáo viên lúc này chỉ là người cố vấn, điều chỉnh cho các em, rồi tổ chức để học sinh tự đánh giá kết quả và rút kinh nghiệm...
3. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm t ổ chức các hoạt động giáo dục và các hình thức giao lưu đa dạng.
Đây là một nhiệm vụ cơ bản của GVCN.Thông qua tổ chức các loại hình hoạt động phong phú, đa dạng để giáo dục hành vi, thói quen ứng xử văn hóa cho HS về các mặt đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ, lao động…đồng thời, qua đó phát triển tập thể lớp và từng HS.
GVCN rất cần chú trọng giáo dục những giá trị sống và kĩ năng sống [KNS] cho HS để các em có thể tránh được những rủi ro, vượt qua những thách thức trong cuộc sống.
4. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm phát hiện kịp thời và ngăn ngừa những xung đột trong lớp
Sự bất hòa và những xung đột nảy sinh là điều khó tránh trong các mối quan hệ giữa các thành viên của tập thể. Thực tiễn bạo lực học sinh trong nhà trường hiện nay đang làm mọi người đều bức xúc và để lại hậu quả nặng nề về tâm lí, tinh thần học sinh. Do đó GVCN cần lưu tâm ngăn ngừa và giải quyết kịp thời những mâu thuẫn có thể trong tập thể lớp chủ nhiệm. Một tập thể phát triển có văn hóa tổ chức, là môi trường học tập thân thiện thì mâu thuẫn sẽ được giải quyết trên nền của sự thiện chí, tôn trọng, thừa nhận lẫn nhau .
Chính vì việc chỉ đạo đổi mới sáng tạo phương pháp, hình thức tổ chức lớp có hiệu quả, giáo viên thực hiện tốt công tác chủ nhiệm. Ban Giám hiệu chúng tôi rất đoàn kết, cùng một chí hướng chỉ đạo, quan tâm đến công tác giáo viên chủ nhiệm nên tập thể giáo viên thực hiện tốt các quy định của giáo viên chủ nhiệm, yêu thương, quan tâm giúp đỡ, không xúc phạm nhân cách học sinh. Trong những năm qua trường tôi không có sự việc gì đáng tiếc xảy ra. Phụ huynh rất tin tưởng gửi gắm con học tại trường.
6. Biện pháp 6: Bồi dưỡng năng lực cho Tổng phụ trách. Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác phối hợp giữa các tổ chức trong và ngoài trường
Mục tiêu:
Giáo viên Tổng phụ trách hiểu biết, có kinh nghiệm làm tốt công tác Đội, yêu nghề, mến trẻ, tích cực tham gia các hoạt của trường, đẩy mạnh các phong trào hoạt động. Giáo viên phối kết hợp chặt chẽ với các đoàn thể trong nhà trường và phụ huynh thực hiện tốt công tác giáo dục.
Cách tiến hành:
6.1. Bồi dưỡng năng lực cho Tổng phụ trách
Tổng phụ trách là cầu nối với giáo viên chủ nhiệm và học sinh để thực hiện tốt các hoạt động của nhà trường. Tổng phụ trách có năng lực sẽ thu hút được giáo viên và học sinh tham gia các hoạt động, thúc đẩy được phong trào thi đua phát triển mạnh mẽ. Chính vì vậy việc bồi dưỡng giáo viên Tổng phụ trách là việc làm quan trọng và cần thiết.
Trong quá trình công tác, tôi chú ý bồi dưỡng năng lực cho Tổng phụ trách về các nội dung:
+ Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động thực tiễn:
- Bồi dưỡng năng lực thiết kế và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động. Hàng tháng tôi định hướng cho Tổng phụ trách xây dựng kế hoạch công tác Đội sát với thực tế của trường.
* Bồi dưỡng năng lực tập hợp lực lượng chăm sóc giáo dục thiếu nhi, lôi cuốn quần chúng thiếu nhi vào các hoạt động đội:
- Biết tập hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường vào công tác chăm sóc, giáo dục học sinh.
- Biết lối cuốn tất cả thiếu nhi vào hoạt động đội, thông qua hoạt động để giáo dục học sinh.
*Bồi dưỡng năng lực chuyên môn và nghiệp vụ công tác Đội:
- Hiểu biết sâu sắc về tổ chức Đội TNTP.HCM và lý luận phương pháp
công tác Đội.
- Có năng lực chuyên môn ở các lĩnh vực KH tự nhiên, xã hội và nhân văn, tin học, môi trường…
* Tập huấn cho Tổng phụ trách nhận thấy những tiêu chuẩn cơ bản về phẩm chất, năng lực đối với người cán bộ phụ trách Đội trong tình hình hiện nay:
+ Có phẩm chất chính trị, tư tưởng đạo đức tốt.
+ Có trình độ chuyên môn và nghiệp vụ đạt tiêu chuẩn quy định.
+ Có đủ sức khỏe theo yêu cầu công tác.
Hoạt động Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh ở trường tiểu học rất đa dạng và phong phú. Vì vậy muốn đẩy mạnh phong trào Đội tôi chỉ đạo Tổng phụ trách phải quan tâm đến các việc như:
+ Quan tâm đến công tác bồi dưỡng tập huấn Ban Chỉ Huy liên chi đội, có kế hoạch cụ thể cho Ban Chỉ Huy Liên Chi đội hoạt động, có nội dung tập huấn cụ thể để hướng các em hoạt động có hiệu quả.
+ Phối hợp nhịp nhàng với giáo viên chủ nhiệm lớp và các đoàn thể khác trong nhà trường.
+ Tham mưu tốt với Ban Giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho Đội hoạt động, có góc đội, có nơi cho Ban Chỉ Huy làm việc và nơi lưu giữ hồ sơ sổ sách của đội.
6.2. Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác phối hợp giữa các tổ chức trong và ngoài trường
6.2.1 Làm tốt công tác phối hợp giữa các tổ chức trong nhà trường
- Tôi cùng các đồng chí trong Ban Giám hiệu, công đoàn phối hợp chặt chẽ trong việc xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục cùng tổ chức triển khai thực hiện. Cùng công đoàn phối hợp chặt chẽ để tổ chức phát động các phong trào thi đua nhằm thực hiện các nhiệm vụ chính trị của ngành.
- Tôi cùng với các đồng chí trong Chi bộ, BCH công đoàn vận động mọi
người thực hiện tốt nhiệm vụ năm học và hoàn thành tốt các hoạt động của nhà trường. Xây dựng nền nếp tốt trong trường học, tạo môi trường trường học an toàn, thân thiện.
- Phối hợp với tổ chức Đoàn, Đội: Đây chính là đội ngũ giáo viên trẻ, năng động nhiệt tình, nếu như động viên, phân đúng người, đúng việc sẽ phát huy tốt khả năng của mọi người. Tôi đã động viên mọi người, chỉ đạo Đoàn, Đội thực hiện tốt kế hoạch của trường và của ngành.
- Để công tác Đội hoạt động được thuận lợi, tôi chỉ đạo Tổng phụ trách phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp, triển khai công việc đến các lớp kịp thời và cụ thể.
- Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp tạo điều kiện cho các em trong Ban Chỉ Huy tham gia tập huấn tốt và hoạt động phong trào có hiệu quả.
- Chỉ đạo TPT tham mưu với BGH nhà trường tạo điều kiện cho công tác Đội phát triển.
6.2.2 Làm tốt công tác phối hợp giữa các tổ chức ngoài nhà trường
Việc giáo dục trẻ em luôn luôn đòi hỏi sự phối, kết hợp chặt chẽ của nhiều lực lượng xã hội và đòi hỏi sự quan tâm đúng cách của nhà trường, gia đình và mọi người trong xã hội.
Chỉ đạo GVCN thường xuyên tuyên truyền các chủ trương đường lối của Đảng [các văn bản liên quan đến giáo dục] nhằm nâng cao nhận thức của nhân dân có tinh thần ham học, tạo lên phong trào thi đua học, học suốt đời.
BGH nhà trường chỉ đạo GVCN thường xuyên phối hợp với CMHS trong việc giáo dục đạo đức học sinh. Những trường hợp phức tạp tôi cùng BGH và GVCN phối hợp với đại diện CMHS giải quyết.
Tôi cùng Ban Giám hiệu phối hợp chặt chẽ với mặt trận phường, hội phụ nữ, hội Cựu chiến binh, hội Nông dân xã để làm tốt công tác tuyên truyền, vận động huy động học sinh đến trường, chống học sinh bỏ học, giáo dục đạo đức cho học sinh. Có chính sách ưu tiên động viên và khuyến khích học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Tóm lại: Làm tốt công tác bồi dưỡng Tổng phụ trách. Phối kết hợp chặt chẽ giữa các tổ chức trong và ngoài trường là một trong những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường.
Việc phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội đối với việc chăm sóc giáo dục học sinh dẫn đến thành công. Sự phối hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục tạo sức mạnh kích thích, thúc đẩy quá trình phát triển nhân cách của học sinh.
7. Biện pháp 7: Kiểm tra đánh giá , khen thưởng
Mục tiêu: Đánh giá mức độ thực hiện của giáo viên trong việc làm công tác chủ nhiệm và khen thưởng kịp thời.
Cách tiến hành:
1. Kiểm tra, đánh giá công tác chủ nhiệm:
Khi đánh giá giáo viên, tôi dựa trên công việc của họ, trên cơ sở quan sát của cá nhân mình. Không được tin vào những lời đồn đại chưa được chính xác. Việc kiểm tra đánh giá công tác chủ nhiệm là khâu quan trọng.
Nội dung tôi kiểm tra: Kiểm tra việc xây dựng kế hoạch, lựa chọn các nội dung, biện pháp [Thông qua sổ sách, kế hoạch, bảng biểu,…]. Tổ chức, nề nếp lớp; Việc duy trì sĩ số học sinh; Công tác vệ sinh, trang trí lớp; Việc ghi chép bài và giữ sách vở của học sinh; Việc chấm chữa bài, đánh giá xếp loại học sinh; Việc tổ chức các hoạt động tập thể; Liên lạc trao đổi với phụ huynh giúp đỡ giáo dục học sinh; Kiểm tra việc triển khai các văn bản chỉ đạo của các cấp về các phong trào thi đua; Công tác chủ nhiệm của giáo viên; Tham gia các hoạt động phong trào của nhà trường; Kết quả giáo dục đạo đức của học sinh
Hình thức kiểm tra:
- Tôi kiểm tra 15 phút đầu giờ xem lớp có sinh hoạt không? Nội dung và cách thức sinh hoạt như thế nào? đồ dùng học tập, sách vở, vệ sinh thân thể của học sinh chuẩn bị như thế nào?...
- Kiểm tra qua dự giờ sinh hoạt. Qua dự giờ có thể kết luận lớp đó đã đạt được tự quản hay chưa?...
- Kiểm tra qua giờ chào cờ, nề nếp xếp hàng ra vào lớp...
- Kiểm tra trực tiếp hồ sơ học sinh: vở ghi; của giáo viên: sổ điểm, sổ chủ nhiệm; hồ sơ của tổng phụ trách đội và của đội sao đỏ...
- Kiểm tra các hoạt động ngoài giờ lên lớp như các cuộc thi tìm hiểu, thi văn nghệ, báo tường...
Kiểm tra xong tôi có đánh giá và tư vấn cho giáo viên kịp thời, làm tốt công tác kiểm tra để nhằm nhắc nhở, động viên và điều chỉnh mọi hoạt động của lớp. Việc kiểm tra phải thường xuyên liên tục.
Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên chủ nhiệm.
Để đảm bảo được tính khách quan, công bằng vô tư trong công tác kiểm tra đánh giá công tác chủ nhiệm, ngay từ đầu năm xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn kiểm tra đánh giá cụ thể.
Áp dụng linh hoạt các hình thức kiểm tra, tổ chức định kỳ hoặc bất kỳ không báo trước để đánh giá đúng thực trạng của giáo viên chủ nhiệm, kịp thời có hướng điều chỉnh hoặc xử lý khi phát hiện sai lệch.
Kiểm tra gián tiếp qua tổ chuyên môn, tổng phụ trách.
Kiểm tra trực tiếp qua hồ sơ chuyên môn.
Kiểm tra dự giờ, sinh hoạt lớp, kiểm tra việc thực hiện các phong trào của lớp.
Khi phát hiện ra những vấn đề cần điều chỉnh góp ý với giáo viên chủ nhiệm chân thành, luôn tôn trọng giữ gìn uy tín cho giáo viên. Giúp đỡ giáo viên những mặt mạnh, hạn chế mặt yếu kém. Đánh giá giáo viên chủ nhiệm không chỉ dựa vào thành tích cao của lớp mà tôi luôn xem xét công sức của giáo viên chủ nhiệm bỏ ra để vực dậy tập thể lớp từ yếu trung bình lên khá, tốt. Giảm học sinh học yếu hay hạnh kiểm chưa hoàn thành nhiệm vụ của học sinh.
2. Công tác khen thưởng
Trong quản lý việc động viên khen thưởng có ý nghĩa rất to lớn, nó kích thích mạnh mẽ đến tính thần mỗi con người làm cho con người thoải mái, thích hoạt động và trong vươn tới những điều tốt đẹp.
Việc động viên khen thưởng hay trách phạt phải chú ý đến cả hai hình thức: cho tập thể và cho cá nhân.
Ở trường tôi thường khen thưởng vào các dịp cuối mỗi đợt thi đua như đợt 20/11; 26/3... cuối kỳ 1; cuối năm...
Những quy định, mức độ khen thưởng - trách phạt được thống nhất ngay từ đầu năm học trong hội đồng sư phạm nhà trường.
Ví dụ: Trong đợt 26/3 nhà trường tổ chức thi các hoạt động: Hội chợ quê, văn nghệ... Mỗi hoạt động đó giải nhất, giải nhì được khen thưởng theo hình thức quy chế, từ kết quả của lớp sẽ có phần thưởng động viên cho giáo viên chủ nhiệm...
Đặc biệt với học sinh tiểu học thì việc làm này vô cùng quan trọng song cần phải coi trọng nguyên tắc khen đúng người, đúng việc, đảm bảo dân chủ, công khai trong đánh giá và khen thưởng.
Mặt khác người quản lý cần tạo ra cơ hội để mọi người đều có thể lập công. Những đối tượng khen thưởng cần được tập thể bình bầu để đảm bảo tính dân chủ.
Công tác kiểm tra đánh giá, khen thưởng, quan tâm đến đời sống của giáo viên rất quan trọng,đã tư vấn, động viên khuyến khích giáo viên kịp thời. Chính vì vậy giáo viên phấn khởi và yên tâm công tác.
KẾT QUẢ
Qua những việc tôi làm tham mưu cấp trên và chỉ đạo giáo viên thực hiện các phong trào hoạt động của trường đã đạt được kết quả như sau:
1 - Chất lượng giáo viên:
- Nâng cao nhận thức của cán bộ, giáo viên về thực hiện làm công tác chủ nhiệm. Giáo viên tăng cường công tác tự học, tự bồi dưỡng và tự nghiên cứu, có ý thức trách nhiệm cao hơn trong công tác giảng dạy và giáo dục học sinh;
- Giáo viên tích cực tham gia các hoạt động của trường và của ngành đầy đủ và hào hứng. Mọi thành viên đều được làm việc, phát huy tính tích cực, chủ động của mỗi giáo viên. Thực hiện tốt nhiệm vụ được tổ trưởng phân công. Việc đổi mới sáng tạo trong công tác chủ nhiệm được giáo viên vận dụng linh hoạt. Tay nghề được nâng cao.
Năm học | Chất lượng Giáo viên chủ nhiệm HKI | |||||
Xếp loại Giỏi | Xếp loại Khá | Xếp loại Trung bình | ||||
Số lượng | Tỷ lệ | Số lượng | Tỷ lệ | Số lượng | Tỷ lệ | |
2018 - 2019 | 22 | 91,6% | 2 | 8,4 % | 0 | 0 |
2 - Chất lượng học sinh:
Chất lượng học tập của học sinh ngày càng được nâng cao và củng cố vững chắc. Tỉ lệ học sinh đạt giải các cấp được tăng lên. Tỉ lệ học sinh yếu kém giảm dần. Tinh thần, ý thức học tập của học sinh nâng cao, không có học sinh bỏ học giữa chừng. Nhiều học sinh biết tự học, tham gia thảo luận nhóm hăng hái, biết hỗ trợ nhau hoàn thành công việc chung. Học sinh nghe, đọc, nói viết và tính toán thạo, tham gia các hoạt động học tập và giáo dục một cách chủ động và tự giác.
Nhiều em biết vận dụng kiến thức vào thực tiễn cuộc sống như giải thích một số hiện tượng thiên nhiên, thực hành đo đạc, tính toán chu vi, diện tích, một số vật thường gặp, thường dùng trong thực tiễn. Nhiều học sinh biết trình bày trước lớp lưu loát, tự tin.
Kết quả công tác chủ nhiệm HKI năm học 2018-2019:
* Về phẩm chất:
+ Chăm học, chăm làm: Tốt: 561 = 47,7%; Đạt: 608 = 51,7 %; Cần cố gắng: 7= 0,6%
+ Tự tin, trách nhiệm: Tốt: 561 = 47,7 %; Đạt: 613 = 52,1%; Cần cố gắng: 2 = 0,2%
+ Trung thực, kỉ luật: Tốt: 572 = 48,6 %; Đạt: 602 = 51,2%; Cần cố gắng: 2 = 0,2%
+ Đoàn kết, yêu thương: Tốt: 575 = 48,9 %; Đạt: 599 = 50,9%; Cần cố gắng: 2 = 0,2%
* Một số phong trào nổi bật HKI:
- Tổ chức Hội thi aerobic chào mừng kỉ nệm 15 năm thành lập quận Hoàng Mai kết quả đạt dược: Khối 2 đạt giải Nhất, Khối 4,5 đạt giải Nhì, Khối 3,1 đạt giải ba.
- Tổ chức Hội thi “Nét đẹp thầy trò” chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11. Với kết quả: Giải nhất thuộc về cô giáo Đỗ Thị Mai Hương – với em học sinh khối 5; giải nhì: cô giáo Trần Ánh Tuyết – với học sinh khối 2; giải ba: cô giáo Vũ Thị Thúy Vân – học sinh khối 4 và cô giáo Vương Thúy Hà - học sinh khối 1.
Tổ chức các hoạt động với các chủ đề “Hưởng ứng ngày pháp luật” , ”Kỉ niệm ngày Phụ nữ Việt Nam”, “Hội thi văn nghệ giáo viên – nhân viên”
- Tổ chức thành công Hội thi viết chữ đẹp cấp trường và trao giải thưởng cho học sinh với: 5 giải nhất, 10 giải nhì, 15 giải ba, 17 giải khuyến khích.
- Tổ chức thành công diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp – Nói không với bạo lực học đường” thông qua diễn đàn, học sinh hiểu được nguyên nhân, hậu quả và biện pháp ngăn chặn tình trạng bạo lực học đường. Tổ chức chương trình Hội vui học tập và Hội thi Nét đẹp thầy trò. Kết quả: 01 giải Nhất, 01 giải Nhi, 02 giải Ba.
- Tổ chức thành công Lễ tưởng niệm các nạn nhân tai nạn giao thông. Qua chương trình học sinh nhận thức được hậu quả của việc không thực hiện tốt Luật giao thông, từ đó Nhà trường giáo dục các em có ý thức thực hiện giao thông.
- Học sinh được tham gia giờ ra chơi trải nghiệm. Thông qua đó, các em thêm yêu cây xanh và biết cách chăm sóc và bảo vệ cây xanh.
Liên đội thu được 1.206 ý tưởng sáng tạo Thủ đô. Một số ý tưởng sáng tạo như: Phát minh robot chăm sóc bồn CTMN, Phát minh ra robot điều khiển giao thông và không gây ra tại nạn giao thông cho người tham gia giao thông.
- Tổ chức Hội thi “Chúng em kể chuyện Bác Hồ” với kết quả: Giải nhất em Đinh Hoàng Kiều Anna – Lớp 4A1, giải nhì em: Khuất Mai Phương – Lớp 2A3, giải nhì em: Nguyễn Hải Đăng lớp 1A6, giải ba em: Nguyễn Ngọc Diệp lớp 5A4 và em Đỗ Thu Trà lớp 3A3. Tổ chức đêm Hội trăng rằm tặng quà cho 12 học sinh, trị giá 1.200.000 đồng. Phong trào "Giúp bạn đến trường" Liên Đội ủng hộ 30 bộ quần áo, 40 bộ đồ dùng học tập. Tổng số tiền quyên góp là 12.500.000 đồng. Trao quà cho 22 học sinh [Quỹ vì bạn nghèo] là 11.170.000 đồng.
- Tổ chức chương trình lồng ghép giáo dục Quyền và bổn phận trẻ em, Tổ chức diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp – Nói không với bạo lực học đường“
- Học sinh hiểu được ý nghĩa phong trào “Kế hoạch nhỏ” từ đó các em tích cực tham gia quyên góp kế hoạch nhỏ. Hội thu phong trào kế hoạch nhỏ nhà trường thu được 3651kg giấy trị giá 7.780.000 đồng.
- Tổ chức được nhiều hoạt động ngoại khóa cho HS: tham quan, Tết Trung thu, Hội khỏe Phù Đổng, Ngày hội thắm tình thầy trò, Vui Giáng sinh, ....
* Khen 15 lớp xuất sắc; Tiên tiến: 09 lớp
Hoạt động khác:
- Nhà trường tổ chức các hoạt động, sân chơi cuối tuần cho HS phong phú.
Tổ chức thành công diễn đàn « Trẻ em với vấn đề bạo lực – xâm hại trẻ em », Diễn đàn Tình bạn đẹp, Hội thi Chúng em kể chuyện Bác Hồ, Hội diễn văn nghệ - Làm Báo tường nhân dịp 20/11, thăm hỏi giao lưu với các bác cựu chiến binh của phường nhân dịp 22/12,…
- Đổi mới và tổ chức tốt các câu lạc bộ của Đội [ Em yêu văn học,Viết về gương người tốt việc tốt, điều em muốn nói, Đọc và làm theo báo đội, CLB Bạn gái...]
-Một số hoạt động ngoại khóa tiêu biểu: tham quan ngoại khóa cho HS tại trang trại Erahouse, Vui Tết Trung thu, Hội khỏe Phù Đổng, Ngày hội thắm tình thầy trò, Vui đón Giáng sinh, ...
- Tích cực tổ chức các hoạt động từ thiện: Tổng tiền từ thiện 41.441.000 đồng và nhiều hiện vật khác:vở mới 765 quyển; Sách giáo khoa: 400 quyển; đồ dùng học tập: 376 bộ. Quần áo : 4 thùng
* Kết quả học sinh: Chất lượng HKI: đánh giá 1176/1176 HS
Kết quả về năng lực:
+ Tự phục vụ, tự quản: Tốt: 576 = 49 %; Đạt: 598 = 50,8 %; Cần cố gắng: 2 = 0,2%
+ Hợp tác: Tốt: 568 = 48,3%; Đạt: 601 = 51,1%; Cần cố gắng: 7 = 0,6%
+ Tự học và giải quyết vấn đề: Tốt: 572 = 48,6 %; Đạt: 597= 50,8%; Cần cố gắng: 7 = 0,6%
Tổng số | Xếp loại HS môn Tiếng Việt cuối HKI | Xếp loại HS môn Toán cuối HKI | ||||||||||
HTT | HT | CHT | HTT | HT | CHT | |||||||
SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | |
1176 | 427 | 36,3 | 727 | 61,8 | 22 | 1,9 | 640 | 54,4 | 507 | 43,1 | 29 | 2,5 |
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
I- K ẾT LUẬN
Trong hệ thống giáo dục quốc dân người giáo viên phụ trách lớp ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng. Để thực hiện mục tiêu giáo dục Tiểu học người quản lý không thể thờ ơ trước việc chỉ đạo công tác chủ nhiệm trong trường tiểu học vì vậy cần phải tìm ra những biện pháp chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm để nhằm nâng cao giáo dục toàn diện trong nhà trường.Việc chỉ đạo nội dung và phương pháp chủ nhiệm là một yêu cầu cần thiết và không thể thiếu được đối với bất kỳ mọi giáo viên phụ trách lớp ở Tiểu học. Để công tác quản lý trong nhà trường có hiệu quả cần phải bồi dưỡng giáo viên tấm lòng nhiệt tình yêu nghề mến trẻ, năng động và sáng tạo. Người quản lý cần phải có nghệ thuật để chỉ đạo. Bởi lẽ chỉ đạo tốt nhưng ngược lại giáo viên không có ý thức nhiệt tình với tập thể thì rất khó hoàn thành nhiệm vụ. Vì vậy người quản lý trong nhà trường Tiểu học phải đầu tư song song cả hai mặt vừa bồi dưỡng giáo viên đồng thời phải đưa ra những biện pháp hợp lý để cùng tác động, cùng phát triển.
Việc làm này vô cùng công phu và phức tạp đòi hỏi người quản lý phải nghiên cứu, sáng tạo trong công việc đồng thời cũng phải kiên trì chờ đợi không nôn nóng.
Với đề tài này bản thân tôi mạnh dạn đề ra một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm lớp mà theo tôi là có tính khả thi. Nhưng trong thực tế sẽ còn nảy sinh rất nhiều vấn đề đòi hỏi người quản lý cần phải phối hợp đan xen và tạo ra những biện pháp “tình thế” để phối hợp với nhau tạo nên sức mạnh giáo dục tổng hợp. Không có biện pháp nào là tối ưu cả. Trong công tác quản lý cần phải đảm bảo tính công bằng trong chỉ đạo để tạo không khí thoải mái cho giáo viên làm tốt nhiệm vụ của mình. Muốn làm tốt nhiệm vụ trên người quản lý không ngừng học hỏi nâng cao nhận thức, nghiệp vụ của mình. Muốn đội ngũ giáo viên làm tròn nhiệm vụ trước hết người hiệu trưởng phải gương mẫu đi đầu trong mọi hoạt động và thực sự là tấm gương sáng trong hội đồng sư phạm nhà trường.
II- Đ Ề XUẤT
Để công tác chủ nhiệm trong trường tiểu học thực hiện tốt hơn tôi đưa ra một số đề xuất nhỏ:
- Đối với Sở Giáo dục: Cần biên soạn nội dung và hình thức tổ chức bồi dưỡng thường xuyên về nghiệp vụ công tác chủ nhiệm nhằm nâng cao tay nghề phù hợp với yêu cầu thời đại.
- Biên soạn những cuốn sách, tài liệu viết về giáo viên chủ nhiệm dành riêng cho bậc Tiểu học.
- Đối với Phòng Giáo dục: Tiếp tục tổ chức chuyên đề bồi dưỡng cho giáo viên chủ nhiệm và tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên tiêu biểu đi học tập điển hình công tác chủ nhiệm giỏi ở các địa phương khác.
Quận Hoàng Mai