Trạng thái cân bằng di truyền của quần thể -đinh luật Hacdi-Vanbec SINH HỌC 12
Bài 17. CẤU TRÚC DI TRUYỀN CỦA QUẦN THỂ [tiếp
- Nêu được những đặc trưng di truyền của quần thể giao phối.
- Phát biểu được nội dung của đinh luật Hacđi-Vanbec.
- Chứng minh được tần số tương đối của các alen và KG trong quần
thể ngẫu phối không đổi qua các thế hệ.
- Nêu được công thức khái quát khi quần thể ở trạng thái cân bằng di
- Trình bày được ý nghĩa và những điều kiện nghiệm đúng của đinh
2. Kĩ năng: Phát triển được năng lực tư duy lí thuyết và kĩ năng gải bài
tập xác đinh cấu trúc di truyền của quần thể.
3 Thái độ: Vận dụng kiến thức vào thực tế sản xuất trồng trọt, chăn
III. PHƯƠNG PHÁP. Trực quan – hỏi đáp tìm tòi
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC.
1. Ổn định tổ chức lớp: Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số.
- Quần thể là gì? Cho ví dụ về quần thể.
- Nêu những đặc điểm cơ bản của quần thể tự phối và quần thể giao
Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về quần thể
GV: Quần thể sinh vật như thế nào được
coi là quần thể giao phối ngẫu nhiên?
HS: Nghiên cứu thông tin SGK để trả lời.
GV: giải thích thêm: 1 QT được coi là
III. CẤU TRÚC DI TRUYỀN CỦA
- Quần thể sinh vật được gọi là ngẫu phối
[giao phối ngẫu nhiên] khi các cá thể
trong quần thể lựa chọn bạn tình để giao
ngẫu phối hay không còn tùy thuộc vào
GV: Quần thể ngẫu phối có những đặc
HS: Nghiên cứu thông tin SGK để trả lời.
GV thuyết trình về những đặc trưng của
quần thể giao phối, đặc biệt nhấn mạnh
quan hệ về mặt sinh sản là nguyên nhân
tạo cho QT tồn tại trong một không gian
nhất định và theo thời gian.
* Hoạt động 2: Trạng thái cân bằng di
GV nêu VD trong SGK và yêu cầu HS:
+ Xác định tần số tương đối của các alen
A và a ở thế hệ xuất phát và cấu trúc di
truyền ở thế hệ tiếp theo qua ngẫu phối?
+ Em có nhận xét gì về tần số tương đối
của các alen và KG ở thế hệ F1 so với thế
+ Nếu thế hệ xuất phát của một QT
không ở TTCB di truyền thì phải qua bao
nhiêu thế hệ ngẫu phối QT đó mới đạt
HS: Thảo luận nhóm để trả lời các câu
GV: Yêu cầu HS khái quát phát biểu nội
dung định luật Hacđi-Vanbec?
GV: Định luật Hacđi-Vanbec đúng trong
HS: Nghiên cứu thông tin SGK trả lời
GV giải thích về các điều kiện nghiệm
phối một cách hoàn toàn ngẫu nhiên.
- Đặc điểm di truyền của quần thể ngẫu
+ Trong quần thể ngẫu phối, các cá thể có
kiểu gen khác nhau kết đôi với nhau một
cách ngẫu nhiên tạo nên một lượng biến
dị tổ hợp rất lớn Làm nguyên liệu cho
+ Quần thể ngẫu phối có thể di trùy tần số
các kiểu gen khác nhau trong những điều
kiện nhất định Duy trì được sự đa dạng
2. Trạng thái cân bằng di truyền của
quần thể [đinh luật Hacdi-Vanbec].
- Một quần thể được coi là ở trạng thái
cân bằng di truyền khi tỉ lệ các kiểu gen
[thành phần kiểu gen] của quần thể tuân
theo công thức: p2 +2pq + q2 = 1
Trong đó: p là tần số alen trội, q là tần số
alen lặn, p2 là tần số kiểu gen đồng hợp
trội, 2pq là tần số kiểu gen dị hợp và q2 là
tần số kiểu gen đồng hợp lặn.
- Ví dụ: 0.16AA+0.48Aa+0.36aa=1
b. Định luận Hacđi-Vanbec.
- Nội dung định luật: Trông một quần
thể ngẫu phối, nếu không có các yếu tố
làm thay đổi tần số alen thì thành phần
kiểu gen và tần số tương đối của các alen
của quần thể sẽ duy trì không đổi từ thế
hệ này sang thế hệ khác theo đẳng thức:
- Điều kiện nghiệm đúng của định luật
+ Các loại giao tử đều có sức sống và thụ
GV: Định luật Hacđi-Vanbec có ý nghĩa
HS: Nghiên cứu thông tin SGK để trả lời.
GV: Nhận xét, bổ sung để hoạn thiện
tinh như nhau. Các loại hợp tử đều có sức
+ Không có đột biến và chọn lọc
+Không có sự di nhập gen.
- Ý nghĩa của đinh luật Hac đi-Vanbec:
Từ tần số các cá thể có kiểu hình lặn có
thể tính tần số của alen lặn và alen trội
cung như tần số các loại kiểu gen của
4. Củng cố: Yêu cầu HS làm bài tập số 2 trang 73.
- Ôn tập lí thuyết, trả lời câu hỏi số 1, 3 SGK trang 73, 74.