Tổ chức Bluetooth Special Interest Group [SIG] đã ra mắt Bluetooth 5.0 với nhiều cải tiến mới: sóng phủ xa hơn 4 lần, tốc độ tăng 2 lần, tiết kiệm điện hơn 2,5 lần so với trước. Những cải tiến này cụ thể ra sao, nó ảnh hưởng như thế nào với anh em chúng ta và những thiết bị nào sẽ được hỗ trợ? Mời anh em xem qua bài viết hoặc video bên dưới.
Trước khi bắt đầu, các bạn cần biết rằng phiên bản lớn gần đây nhất của Bluetooth là Bluetooth 4.0 ra đời năm 2011. Kể từ đó đến nay Bluetooth chỉ nhận các update nhỏ và mới nhất có Bluetooth 4.2 trong năm 2014. Còn SIG là tổ chức nghiên cứu, phát triển và chuẩn hóa các thông số, quy định kĩ thuật liên quan tới Bluetooth, tổ chức này có hơn 30.000 công ty và tổ hức lớn nhỏ khác nhau.
Bluetooth 5.0 có tầm phủ sóng xa hơn 4 lần
Cải tiến lớn nhất và đáng chú ý nhất của Bluetooth 5.0 đó là tầm phủ sóng của nó được tăng lên gấp 4 lần so với Bluetooth 4.x. Từ đó tới nay chúng ta thường quan niệm rằng để Bluetooth hoạt động thì bạn phải để các thiết bị gần sát nhau, nhưng thực chất từ Bluetooth 4 bạn đã có tầm phủ sóng lên tới 75m tính từ điểm phát sóng rồi. Bluetooth 5 nâng con số này lên tận 300m, dư sức để dùng trong nhà hay các văn phòng.
Tất nhiên, đây chỉ là con số trên lý thuyết và được thử nghiệm trong điều kiện lý tưởng. Trên thực tế, Bluetooth 4.2 chạy ngon nhất trong khoảng 10-15m, tức là bằng 1/5 con số lý thuyết. Nếu chúng ta dùng cùng tỉ lệ này cho Bluetooth 5.0 thì tầm hoạt động hiệu quả của chuẩn kết nối mới này sẽ vào khoảng 40-60m. Nhưng dù sao thì đây vẫn là một khoảng cách khá xa cho một kết nối không dây được sinh ra để giao tiếp tầm gần.
Vậy tầm phủ sóng tăng lên có ý nghĩa như thế nào? Trước hết, bạn có thể xài tai nghe không dây ở khoảng cách dài hơn, có thể thoải mái đi lại trong nhà hoặc trong công sở mà không lo bị đứt kết nối như hiện tại. Những chiếc loa Bluetooth đặt trong phòng của bạn cũng có thể duy trì âm thanh ngay cả khi bạn cầm điện thoại đi xa.
Bluetooth 5.0 cũng giúp các thiết bị, cảm biến thông minh Internet of Things có thể kết nối với nhau và với thiết bị trung tâm ở khoảng cách xa hơn, tức là bạn không cần phải mua nhiều trạm trung tâm nữa, và kết nối cũng ổn định hơn với những thứ đặt tương đối xa [như cảm biến độ ẩm đặt ngoài vườn, cảm biến chuyển động gắn trên cửa nhà].
Bluetooth 5 có tốc độ nhanh hơn gấp 2 lần
Bluetooth 4 hỗ trợ tốc độ tối đa 25Mbps, và Bluetooth 5 nâng con số này lên 50Mbps. Để bạn dễ so sánh thì Wi-Fi n nhanh nhất có thể đạt tới 450Mbps trên một băng tần, USB 2.0 là 480Mbps, USB 3.0 là 5Gbps. Nhìn qua thì Bluetooth chả là gì so với những kết nối còn lại, nhưng bạn đừng quên Bluetooth được thiết kế để truyền tải những thông tin nhẹ nhàng chứ không thể load cả bộ phim cho bạn xem trong tích tắc. Tốc độ 50Mbps là ổn để truyền âm thanh hoặc hình ảnh giữa các thiết bị với nhau ở độ phân giải chấp nhận được.
Khi chúng ta càng lúc càng có nhiều thiết bị kết nối bằng Internet of Things, tốc độ trở nên quan trọng hơn bao giờ. Một cảm biến sẽ ghi nhận được rất nhiều thông tin khác nhau, và nó cần phải truyền tải về trạm trung tâm đủ nhanh để có thể cung cấp các phân tích và quyết định thời gian thực. Đồng hồ của bạn phải liên tục kết nối với điện thoại để nhận rất nhiều loại dữ liệu notification hoặc cuộc gọi. Tốc độ nhanh thì lúc nào cũng được hoan nghênh cả.
Bluetooth 5.0 tiết kiệm điện 2,5 lần so với trước
Trong một khoảng thời gian rất dài, khi nói tới Bluetooth người ta thường nghĩ rằng nó là thứ làm điện thoại của bạn hết pin nhanh. Đúng, nhưng không còn chính xác ở thời điểm hiện tại. Kể từ Bluetooth 4.0, các thiết bị Bluetooth đã có thời lượng dùng pin rất tốt, ngoài ra SIG còn giới thiệu một chế độ kết nối tiết kiệm điện Bluetooth Low Energy [còn gọi là Bluetooth Smart] để dành cho những thiết bị không có dung lượng pin rộng rãi.
Bluetooth 5.0 mang khả năng tiết kiệm điện lên một tầm cao mới bằng cách giảm lượng điện tiêu thụ đi tối đa 2,5 lần so với Bluetooth 4.2. Tất nhiên lúc này bạn cũng phải chuyển sang dùng Bluetooth Smart, nhưng đừng lo, hầu hết thiết bị mua trong khoảng 2 năm trở lại đây đều đã hỗ trợ cho chuẩn này rồi, kể cả những chiếc smartwatch hay smart band của bạn.
Bluetooth 5.0 sẽ có nhiều ứng dụng mới hơn bạn nghĩ
Bluetooth 5.0 không chỉ tăng tốc độ mà nó còn tăng dung lượng gói dữ liệu được phép gửi giữa hai thiết bị ngay cả khi chúng chưa pair với nhau [advertising packet]. Trên Bluetooth 4.2, kích thước được phép của gói dữ liệu này là 47 bytes, trong đó 31 bytes dành cho dữ liệu thật sự và phần còn lại dùng cho dữ liệu định danh. Công nghệ này đang được dùng trong iBeacon cũng như tính năng Apple AirDrop và HandOff để máy Mac và thiết bị iOS nói chuyện với nhau. Bàn phím và loa Bluetooth khi chưa pair với điện thoại / máy tính mà vẫn hiện được tên là cũng nhờ vào advertising packet.
Lên đến Bluetooth 5.0, advertising packet có thể có dung lượng lên đến 255 byte. Điều này có nghĩa là dữ liệu mà mỗi gói Bluetooth có thể truyền tải sẽ nhiều hơn. Hãy thử tưởng tượng khi bạn vừa bước vào một thành phố mới, ngay lập tức điện thoại hiển thị thông báo chào mừng kèm theo các đường link hướng dẫn chi tiết bạn nên đi đâu, làm gì, chơi gì. Hoặc khi bạn bước vào một cửa hàng, thông báo khuyến mãi sẽ ngay lập tức được push xuống smartphone với hình ảnh cụ và link dẫn tới các món đang giảm giá. Tất cả điều này sẽ diễn ra mà không cần bạn phải pair với cục Bluetooth của cửa hàng.
Tất nhiên tính năng mới này cũng sẽ cung cấp cho các công ty quảng cáo một cách khác để tiếp cận và đưa thông tin đến cho chúng ta. Và họ sẽ phải làm thật khéo, thật kĩ để không làm người dùng cảm thấy phiền thức.
Ngoài ra cũng có những ứng dụng khác của khả năng mới này: cung cấp thông tin khẩn cấp về thiên tai, bão lũ cho người dân, theo dõi vật phẩm trong kho, tăng cường trải nghiệm chỉ đường trong nhà ga, sân bay hoặc các trung tâm thương mại rộng lớn. Một hệ thống thành phố thông minh cũng có thể tận dụng để gửi thông tin giúp người khuyến tật biết rõ hơn về những điều họ cần lưu ý khi đi trên đường. Nói cách khác, Bluetooth 5.0 sẽ cho phép gửi thông tin một cách rộng rãi và nhanh chóng nhất từ trước đến nay.
Bluetooth 5.0 cần phần cứng mới
Tất cả những thay đổi nói trên, thật không may là sẽ không xuất hiện trên chiếc smartphone, smartwatch hay máy tính mà bạn đang xài. Bluetooth 5.0 yêu cầu phải có phần cứng mới, trong khi tất cả những thiết bị trên thị trường hiện tại chỉ dừng lại ở Bluetooth 4.2 là hết mức. Bluetooth sẽ tương thích ngược, tức là thiết bị Bluetooth 5 vẫn có thể giao tiếp và dùng những tính năng của bản 4.2, và Bluetooth 4.2 cũng sẽ xài được những chức năng cơ bản của Bluetooth 5. Nhưng còn những cải tiến như tốc độ, tầm phủ sóng, khả năng tiết kiệm điện... thì chỉ đạt tới mức tối đa mà Bluetooth 4.2 có thể đạt được ngay cả khi nó đang giao tiếp với một máy khác dùng Bluetooth 5.0.
Nói cách khác, để tận dụng đầy đủ Bluetooth 5.0, bạn sẽ cần một thiết bị mới dùng chip Bluetooth mới. Và người mà bạn chuẩn bị trao đổi dữ liệu cũng phải xài Bluetooth 5.0 thì mới đạt tốc đội tối đa.
Với smartphone, tablet và smartwatch, gần như không có cách nào để nâng cấp cả. Còn với laptop hay máy tính nói chung, bạn có thể thay card Bluetooth để nâng cấp lên chuẩn mới [trừ khi máy của bạn cũng dùng chip mạng hàn chết].
Khi nào thì có thiết bị Bluetooth 5.0?
Hiện tại Bluetooth SIG chỉ mới đồng ý về những thứ sẽ có trên Bluetooth 5.0 chứ chưa đưa ra cấu hình hoàn chỉnh, vậy nên công nghệ này vẫn chưa thể có mặt trên các thiết bị được. Ít nhất phải tới cuối năm nay bản cấu hình đầy đủ mới được phát hành cho các hãng sản xuất, và đến đầu hoặc giữa năm sau chúng ta mới bắt đầu thấy thiết bị thương mại bắt đầu lên kệ. Hi vọng các hãng sẽ đem nhiều đồ chơi Bluetooth 5.0 đến triển lãm MWC 2017 diễn ra vào tháng 2.