a. Các đề đều nêu lên một sự việc, hiện tượng đáng suy ngẫm trong đời sống. Yêu cầu bàn luận, đưa ra suy nghĩ về hiện tượng, sự việc đó.
b. [Ví dụ] Hiện nay, giới trẻ thường chạy theo những xu hướng thời trang của thần tượng. Hãy nêu suy nghĩ của em về hiện tượng này.
II. Cách làm bài nghị luận về một sự việc hiện tượng đời sống
1. Tìm hiểu đề và tìm ý
a. Đề bài nghị luận về hiện tượng đời sống
- Đề nêu lên hiện tượng: bạn Phạm Văn Nghĩa hiếu thảo giúp mẹ trong công việc đã trở thành một phong trào noi gương tốt.
- Đề yêu cầu nêu suy nghĩ của em về hiện tượng đó.
b. Việc Nghĩa làm chứng tỏ Nghĩa là một người con hiếu thảo
- Thành Đoàn thành phố Hồ Chí Minh phát dộng phong trào nhằm khuyến khích học sinh, các đoàn viên noi theo tấm gương tốt của bạn Nghĩa.
- Việc làm của Nghĩa không hề khó.
- Nếu mọi học sinh đều làm được như Nghĩa thì cuộc sống chắc chắn sẽ tươi đẹp hơn, giàu tình thương hơn.
2. Lập dàn bài
3. Viết bài
4. Đọc lại và sửa chữa
III. Luyện tập
a. Mở bài
- Giới thiệu tấm gương Nguyễn Hiền
- Nêu sơ lược về suy nghĩ và cảm nhận của bản thân về tấm gương Nguyễn Hiền.
b. Thân bài
- Nêu lên gia cảnh nghèo khó của Nguyễn Hiền
- Nêu lên cậu chuyện ham học tập, vượt khó Nguyễn Hiền
- Nguyễn Hiền đã cư xử, hành xử ra sao tự trọng, khiêm tốn.
- Rút ra những đức tính tốt của Nguyễn Hiền mà em có thể học tập.
c. Kết bài
- Khẳng định Nguyễn Hiền là tấm gương sáng đáng để học tập.
a. Các đề bài đã đưa ra có điểm giống nhau là:
- Đều đề cập đến vấn đề là một hiện tượng xảy ra trong đời sống, xã hội
- Đặt yêu cầu nhận xét, đánh giá, nêu suy nghĩ, đưa ra ý kiến
b. Đề bài tương tự:
- Đánh giá về thực trạng nghiện ma túy của thanh niên.
- Nhận xét về hiện tượng trộm cắp hiện nay
II. Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng, đời sống
Câu 1 [trang 23 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]
Tìm hiểu đề và tìm ý
a,
- Thể loại : nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- Vấn đề tốt về một tấm gương có thành tích và phẩm chất đáng biểu dương
- Đề yêu cầu “nêu suy nghĩ của mình về hiện tượng ấy”
b,
- Qua những hành động có thể khẳng định cốt cách, phẩm chất của nhân vật xứng đáng được khen ngợi
- Mục đích, ý nghĩa của việc phát động phong học tập bạn Nghĩa vì:
+ Về phẩm chất: có tình thương yêu gia đình, biết san sẻ công việc với mẹ, cân bằng giữa học tập và làm việc phụ giúp
+ Về năng lực: có thành tích, biết sáng tạo, có khả năng vận dụng lý thuyết vào thực tiễn
+ Khẳng định: Học tập theo nghĩa là đang trau dồi phẩm chất, đạo đức.
Câu 2 [trang 23 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2]
Lập dàn bài:
Mở bài: Giới thiệu nhân vật, dẫn dắt đến vấn đề về tấm gương của Nghĩa
Thân bài:
- Nêu và đánh giá, nhận xét về hành động của Nghĩa
- Qua hành động đó lan tỏa sự tích cực như thế nào
- Mục đích, ý nghĩa khi phát động phong trào Phạm Văn Nghĩa
Kết bài:
- Khẳng định đây là tấm gương xứng đáng được tuyên dương
- Bài học rút ra
III. Luyện tập
Mở bài : Nêu những thông tin cơ bản về nhân vật [tên tuổi, quê quán…]
Thân bài :
- Cung cấp thông tin về nhân vật bao gồm : hoàn cảnh và thái độ sống
- Trong cách sống và những phẩm chất của nhân vật có gì đáng khen
Kết bài :
- Khẳng định đây là tấm gương tốt
- Lời hứa của bản thân
Hướng dẫn soạn bài Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống gồm gợi ý trả lời các câu hỏi trang 22 và 23 sách giáo khoa Ngữ văn lớp 9 tập hai chi tiết giúp các em học sinh thêm hiểu sâu hơn về cách thức lập dàn ý và viết một bài văn nghị luận tốt nhất.
Phần I Đề bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Xem gợi ý trả lời:
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Ngữ văn 9, tập 2
a. Điểm giống nhau ở bốn đề bài:
- Cả bốn đề bài đều yêu cầu nghị luận về một hiện tượng đời sống xã hội.
- Yêu cầu người viết phát biểu ý kiến và nêu suy nghĩ của mình.
b. Một số đề bài tương tự:
- Suy nghĩ về hiện tượng môi trường bị ô nhiễm.
- Nghị luận về hiện tượng nói tục chửi thề.
- Viết một bài văn ngắn [không quá 600 từ] trình bày ý kiến của anh/chị về nạn bạo hành trong xã hội.
Phần II Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Tham khảo lời giải ngắn nhất:
Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Ngữ văn lớp 9, tập hai
Tìm hiểu đề và tìm ý
a.
- Đề thuộc loại nghị luận về hiện tượng đời sống.
- Hiện tượng: học tập theo tấm gương Phạm Văn Nghĩa.
- Yêu cầu: nêu suy nghĩ về hiện tượng.
b.
Hành động của Phạm Văn Nghĩa khiến Thành đoàn phát động phong trào “Học tập Phạm Văn Nghĩa” :
- Nghĩa là người biết thương mẹ, giúp đỡ mẹ trong việc đồng áng.
- Nghĩa biết kết hợp giữa học với hành.
- Nghĩa là người biết sáng tạo [làm cái tời để mẹ kéo nước đỡ mệt].
- Học tập Nghĩa là học cách thương mẹ, học lao động, học vận dụng những kiến thức vào cuộc sống.
Lập dàn bài
- Mở bài: Giới thiệu hiện tượng Phạm Văn Nghĩa. Nêu tóm tắt ý nghĩa tấm gương của Nghĩa
- Thân bài:
+ Phân tích ý nghĩa việc làm của Nghĩa
+ Đánh giá việc làm của Nghĩa
+ Nêu ý nghĩa việc phát động phong trào học tập Phạm Văn Nghĩa
- Kết bài: Rút ra bài học cho bản thân.
Phần III Luyện tập
Hướng dẫn cách luyện tập lập dàn ý bài văn nghị luận đề số 4 hay nhất:
Lập dàn ý đề 4
a. Mở bài
- Giới thiệu chung về các trạng nguyên ở nước ta.
- Nêu sơ lược vài nét về Trạng nguyên Nguyễn Hiền.
b. Thân bài:
- Phân tích hoàn cảnh đặc biệt của Nguyễn Hiền: nhà nghèo phải xin làm chú tiểu quét chùa.
- Đánh giá tinh thần chủ động và ham học của Nguyễn Hiền: nép bên cửa lắng nghe, hỏi thêm thầy, lấy lá để viết chữ, xin thầy đi thi để xem sức học của mình.
- Mặc dù còn nhỏ tuổi nhưng Nguyễn Hiền có ý thức tự trọng rất cao, yêu cầu nhà vua có võng lọng với đầy đủ nghi thức mới chịu về kinh.
c. Kết bài:
- Nguyễn Hiền là Trang nguyên nhỏ tuổi nổi tiếng của đất nước, là tấm gương sáng của thần đồng đất Việt.
- Chúng ta học tập ở Trạng nguyên Nguyễn Hiền tinh thần ham học, tinh thần vượt lên hoàn cảnh khó khăn.
CLICK NGAY vào TẢI VỀ dưới đây để download hướng dẫn soạn văn lớp 9 bài Cách làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống file word, pdf hoàn toàn miễn phí.
Đánh giá bài viết
Soạn văn 9 tập 2 bài 19 [trang 20]
Hôm nay, Download.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 9: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống.
Hy vọng rằng sẽ giúp ích cho các bạn học sinh lớp 9 trong quá trình chuẩn bị bài trước khi đến lớp. Mời tham khảo dưới đây.
Soạn văn 9: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
Đọc văn bản “Bệnh lề mề” trong sách giáo khoa và trả lời câu hỏi:
a. Trong văn bản trên, tác giả bàn luận về hiện tượng gì trong đời sống? Hiện tượng ấy có những biểu hiện như thế nào? Tác giả có nêu rõ được vấn đề đáng quan tâm của hiện tượng đó không? Tác giả đã làm thế nào để người đọc nhận ra hiện tượng ấy?
b. Có thể có những nguyên nhân nào tạo nên hiện tượng đó?
c. Bệnh lề mề có những tác hại gì? Tác giả phân tích những tác hại của bệnh lề mề như thế nào? Bài viết đã đánh giá hiện tượng đó ra sao?
d. Bố cục của bài viết có mạch lạc và chặt chẽ không? Vì sao?
Gợi ý:
a.
Trong văn bản trên, tác giả bàn luận về bệnh lề mề - là bệnh coi thường giờ giấc của nhiều người khi thực hiện những công việc chung.
- Những biểu hiện của bệnh lề mề:
- Trễ giờ ở các cuộc họp, các cuộc hội thảo.
- Quý thời gian của mình chứ không tôn trọng thời gian của kẻ khác.
- Tạo ra tập quán xấu: các giấy mời phải ghi sớm thì người dự mới đến đúng giờ…
- Tác giả đã nêu rõ được vấn đề đáng quan tâm của hiện tượng, đưa ra những dẫn chứng để người đọc nhận rõ được hiện tượng.
b. Những nguyên nhân tạo nên bệnh lề mề:
- Thiếu tự trọng, thiếu tôn trọng người khác.
- Chỉ biết quý thời gian của mình, coi thường thời gian của người khác.
- Thiếu trách nhiệm, coi thường việc chung.
c. Tác hại:
- Thành thói quen, khó thay đổi.
- Không biết tự trọng, ích kỉ.
- Gây hại cho tập thể.
- Sự phân tích của tác giả về các tác hại của bệnh lề mề rất ngắn gọn, mạch lạc và có sức thuyết phục cao.
d. Bố cục của bài viết trên đã mạch lạc, chặt chẽ. Tác giả đã giới thiệu được vấn đề, sau đó phân tích và kết luận lại vấn đề.
Tổng kết:
- Nghị luận về một sự việc, hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự vật, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ.
- Yêu cầu về nội dung của bài nghị luận này là phải nêu rõ được sự việc, hiện tượng có vấn đề, phân tích mặt đúng, mặt sai, mặt lợi, mặt hại của nó; chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến nhận định của người viết.
- Về hình thức, bài viết phải có bố cục mạch lạc, có luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực, phép lập luận phù hợp, lời văn chính xác, sống động.
II. Luyện tập
Câu 1. Thảo luận: Hãy nêu các sự kiện, hiện tượng tốt, đáng biểu dương của các bạn, trong nhà trường, ngoài xã hội. Trao đổi xem sự việc, hiện tượng nào đáng để viết một bài nghị luận xã hội và sự việc, hiện tượng nào thì không cần viết.
Các sự việc, hiện tượng tốt, đáng biểu dương có thể viết thành bài nghị luận:
- Thường xuyên giúp đỡ bạn bè.
- Trung thực trong học tập, thi cử.
- Kính trọng thầy cô giáo.
Câu 2. Một cuộc điều tra 2000 thanh niên nam ở Hà Nội năm 1981 cho thấy: từ 11 đến 25 tuổi: 25% các em đã hút thuốc lá; từ 16 đến 20 tuổi: 52%; trên 20 tuổi: 80%. Tỉ lệ này ngang với các nước châu Âu. Trong số các em hút thốc lá, có đến 80% lâu lâu có triệu chứng như ho hen, khạc đờm, đau ngực, còn trong số những em bé không hút có không đến 1% có các triệu chứng ấy [theo Nguyễn Khắc Viện]. Hãy cho biết đây có phải là hiện tượng đáng viết một bài nghị luận không. Vì sao?
Gợi ý: Hiện tượng trên có thể được triển khai thành một bài văn nghị luận. Vì đây là hiện tượng phổ biến trong đời sống xã hội, có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của con người, rất cần thiết để đưa ra bàn luận với những biện pháp để giải quyết.
Cập nhật: 19/01/2022