Trầm cảm là bệnh rối loạn tâm lý đang ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, khiến người bệnh luôn có tâm trạng buồn bã, mất mát. Bệnh chia thành nhiều mức độ, phát hiện và điều trị ngay từ khi bệnh trầm cảm mức độ nhẹ là đơn giản và ít ảnh hưởng nhất đến người bệnh.
1. Bạn có biết trầm cảm là gì?
Có lẽ chúng ta đã nghe đến trầm cảm rất nhiều lần khi số người mắc căn bệnh này và gặp nhiều hệ lụy sức khỏe, cuộc sống hay tính mạng đang ngày càng phổ biến song không phải ai cũng hiểu rõ. Người mắc bệnh trầm cảm thường có tâm trạng buồn bã, chán nản, mất mát, có thể kèm hoặc không kèm theo triệu chứng hay khóc. Người bệnh không có động lực, hứng thú trong mọi việc từ công việc, tình cảm hay học tập, bao gồm cả những hoạt động nằm trong sở thích trước đây.
Trầm cảm là bệnh rối loạn tâm lý ngày càng phổ biến
Trầm cảm ảnh hưởng rất lớn đến bản thân người bệnh, từ cảm giác, suy nghĩ hay cách hành xử. Từ đó, người bệnh cũng gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, tinh thần và thể chất hơn. Trong các bệnh rối loạn tâm trạng, trầm cảm là chứng bệnh nghiêm trọng và phổ biến.
Trầm cảm có thể gặp ở bất cứ độ tuổi và đối tượng nào, song nữ giới được ghi nhận có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn so với nam giới. Ngoài ra, các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc trầm cảm khác bao gồm: những người đổ vỡ tình cảm, ly dị, thất nghiệp,...
Trầm cảm có thể gặp ở bất cứ đối tượng nào
Người bệnh trầm cảm cần được quan tâm, hỗ trợ và điều trị đến từ bạn bè, gia đình, bác sĩ và mọi người xung quanh. Nếu trầm cảm ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể tự vượt qua bằng nghị lực, cố gắng và sự hỗ trợ của gia đình mà chưa cần dùng đến thuốc hay phương pháp can thiệp. Tuy nhiên, nếu không phát hiện để ngăn chặn sớm, trầm cảm trở nên tồi tệ gây ra rất nhiều hệ quả đau buồn.
2. Biểu hiện của trầm cảm mức độ nhẹ
Trầm cảm mức độ nhẹ cũng đã gây ra nhiều rối loạn tâm trạng nhưng không liên tục và thường xuyên, người bệnh sẽ có tất cả các triệu chứng nhưng thường không nhận ra. Dưới đây là những triệu chứng trầm cảm cốt lõi, nếu có ít nhất một hoặc hai triệu chứng dưới đây có thể bạn đang mắc căn bệnh này:
-
Tâm trạng buồn bã, có hoặc không kèm theo triệu chứng khóc.
-
Không có động lực, giảm hứng thú trong mọi việc từ ăn uống, sinh hoạt,... và cả những hoạt động sở thích trước đây.
Ngoài 2 dấu hiệu điển hình trên, trầm cảm còn có thể đi kèm với một số triệu chứng liên quan sau: thay đổi khẩu vị, rối loạn giấc ngủ, khó tập trung hoặc giải quyết các vấn đề đơn giản thường ngày, chuyển động chậm chạp, dễ bị kích động, có cảm giác tội lỗi, thất vọng về bản thân và có suy nghĩ về cái chết.
Trầm cảm nặng có thể phải điều trị bằng thuốc kết hợp với liệu pháp tâm lý
Tùy theo số triệu chứng mà người bệnh gặp phải cũng như mức độ triệu chứng mà phân biệt trầm cảm nhẹ hoặc nặng, cũng từ đó có phương pháp điều trị thích hợp. Hầu hết trường hợp trầm cảm nhẹ khi mới xuất hiện ít triệu chứng chưa cần thiết điều trị bằng thuốc, có thể hỗ trợ tâm lý và theo thời gian, các triệu chứng sẽ giảm dần.
3. Nguyên nhân và cách phòng ngừa trầm cảm
Để phòng ngừa trầm cảm, trước hết hãy cùng MEDLATEC tìm hiểu những nguyên nhân dẫn đến bệnh tâm lý này. Các chuyên gia đã nghiên cứu và tổng hợp 3 nhóm nguyên nhân điển hình như sau:
3.1. Nguyên nhân do sang chấn tâm lý
Sang chấn tâm lý xuất phát từ một cú sốc hoặc stress kéo dài là nguyên nhân thường gặp dẫn đến trầm cảm. Nguyên nhân cụ thể rất đa dạng, có thể do mâu thuẫn với bạn bè, gia đình, căng thẳng trong công việc, áp lực cuộc sống, tài chính,...
Trầm cảm có thể xuất phát từ một cú sốc tâm lý
3.2. Nguyên nhân do lạm dụng chất ảnh hưởng thần kinh, chất gây nghiện
Những người sử dụng thường xuyên các chất kích thích đem lại cảm giác sảng khoái, hưng phấn nhất thời có xu hướng dễ mắc trầm cảm hơn. Nguyên nhân do các chất kích thích tác động mạnh đến thần kinh, sau đó gây ảnh hưởng lớn, khiến người bệnh dễ giảm sút trí lực, ức chế, mệt mỏi và đi vào trạng thái trầm cảm.
Ma túy, rượu bia, thuốc lá,... là những dạng chứa chất kích thích được nhóm vào danh sách có thể dẫn đến bệnh trầm cảm. Ngoài ra, 1 số thuốc điều trị gây ảnh hưởng thần kinh lâu dài cũng có thể là nguyên nhân.
3.3. Nguyên nhân do bệnh thực thể ở não
Những người từng gặp chấn thương hoặc bệnh lý ở não như u não, viêm não,... khiến cấu trúc não bị tổn thương nhất định có nguy cơ mắc trầm cảm cao hơn người bình thường. Họ thường gặp các dạng rối loạn cảm xúc, khả năng chịu áp lực, stress kém, chỉ căng thẳng nhỏ cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh lý.
Trầm cảm là bệnh rối loạn tâm lý gây ra rất nhiều nguy hại cho sức khỏe tâm thần, thể chất và cuộc sống của người mắc bệnh. Trầm cảm còn khiến các bệnh lý khác trở nên trầm trọng, khó điều trị hơn như: bệnh dạ dày, bệnh tuyến giáp, bệnh tim mạch,...
Tỉ lệ người mắc bệnh trầm cảm hiện nay đang tăng lên nhanh chóng, song vì tâm lý e ngại, nghĩ tự mình có thể chịu đựng được, không có người chia sẻ khiến không ít trường hợp bệnh trở nên trầm trọng hơn. Nếu không kịp thời phát hiện và can thiệp, trầm cảm có thể dẫn đến nhiều hậu quả nặng nề không thể khắc phục. Khi có được sự hỗ trợ cần thiết từ bác sĩ, sự chia sẻ từ bạn bè và người thân, bạn sẽ vượt qua căn bệnh này một cách nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
Hi vọng với những chia sẻ của MEDLATEC trên đây đã giúp bạn đọc có kiến thức cơ bản về bệnh trầm cảm cũng như cách xử lý khi bản thân hoặc những người xung quanh có dấu hiệu mắc bệnh. Không nên chủ quan với căn bệnh này bởi số lượng người mắc tăng nhanh chóng và hậu quả của bệnh cũng rất nghiêm trọng.
Nếu bạn cần tư vấn, điều trị căn bệnh trầm cảm, hãy liên hệ với các chuyên gia Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.
Trầm cảm [Depression] là chứng bệnh gây ra những rối loạn về tâm lý, ảnh hưởng không nhỏ đến công việc, các mối quan hệ gia đình, bạn bè. Để tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh cũng như hướng điều trị phù hợp, nhanh chóng đưa người bệnh trở về trạng thái cân bằng, mời bạn đọc tham khảo thông tin trong bài viết sau đây.
1. Giải mã 9 nguyên nhân gây bệnh ít ai ngờ đến
Trầm cảm theo mùa:
Có thể bạn không tin nhưng trầm cảm theo mùa [còn gọi là rối loạn theo mùa] là hiện tượng phổ biến nhất gây ra bệnh. Thời tiết thay đổi thất thường khiến người bệnh gặp rất nhiều khó khăn trong việc điều chỉnh và thích nghi với khí hậu. Theo nhiều nhà khoa học, bệnh diễn biến nặng hơn vào mùa hè do ảnh hưởng của các yếu tố thời tiết không thuận lợi như nóng bức, nhiều tia tử ngoại,…
Căng thẳng, gặp những chấn thương tâm lý:
Căng thẳng, stress kéo dài hay những chứng thương tâm lý, cú sốc trong quá khứ như mất người thân, sảy thai, bị tai nạn,… cũng là lý do gây bệnh.
Căng thẳng, stress kéo dài là nguyên nhân gây bệnh trầm cảm khá phổ biến
Yếu tố di truyền:
Nguyên nhân dẫn đến chứng trầm cảm cũng có thể là do yếu tố di truyền. Trong số các trường hợp được chẩn đoán mắc bệnh, có khoảng 60% do tác động của các tác nhân môi trường, 40% còn lại được cho là gen di truyền. Vì vậy, nếu gia đình có người thân như ông, bà, cha, mẹ, anh chị em ruột,… mắc bệnh thì tỷ lệ bị bệnh sẽ cao hơn gấp 3 lần so với người bình thường.
Mắc bệnh mạn tính:
Quá trình “chung sống” với các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tim mạch, ung thư,… không chỉ gây ra những đau đớn về thể chất mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến tinh thần bệnh nhân, có nguy cơ cao mắc chứng bệnh này.
Giới tính:
Tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh cao gấp 2 lần so với nam giới do họ phải gánh những công việc nhiều hơn như chăm sóc con cái, công việc xã hội, áp lực gia đình dồn nén, không có thời gian chia sẻ, cũng như thời gian chăm sóc bản thân,…
Mất ngủ kéo dài:
Cuộc sống hiện đại, áp lực công việc khiến nhiều người phải đối mặt với chứng mất ngủ, gây ảnh hưởng lớn đến quá trình hoàn thiện của thần kinh. Nghiên cứu cho thấy, khi mất ngủ kéo dài, bộ não sẽ có những phản ứng tiêu cực, dễ dẫn đến trạng thái tâm lý cáu kỉnh, cáu gắt, suy nhược cơ thể,… Từ đó nảy sinh nhiều vấn đề về sức khỏe tâm thần, trong đó phải kể đến chứng bệnh này.
Lạm dụng mạng xã hội, nghiện điện thoại:
Bước vào thời đại công nghệ số, rất nhiều người bị cuốn sâu vào thế giới ảo trên các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook, Instagram,… Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng việc dành quá nhiều thời gian cho mạng xã hội sẽ khiến không ít người gặp khó khăn trong việc tương tác với mọi người ngoài đời sống thực, thiếu tình bạn và thường có cái nhìn sai lệch về cuộc sống. Vì vậy, có thể nói nghiện mạng xã hội liên quan với bệnh trầm cảm, đặc biệt là ở thanh thiếu niên và trẻ nhỏ.
Người lạm dụng mạng xã hội có nguy cơ trầm cảm cao
Hút thuốc lá thường xuyên:
Chất nicotine có trong khói thuốc lá không chỉ là nguyên nhân tàn phá thể chất mà còn tàn phá tinh thần người hút, gây ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh trong não. Do đó, những người hút thuốc lá thường xuyên có nguy cơ lo âu, hay muộn phiền và trầm cảm cao hơn.
Lười tập thể dục thể thao:
Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh trầm chứng ít ai ngờ đến. Việc không tập luyện thể dục thể thao sẽ khiến cơ thể trì trệ, lười biếng và rất dễ dẫn rơi vào trạng thái trầm cảm.
2. Các phương pháp cải thiện chứng trầm cảm hiệu quả ngay tại nhà
Bên cạnh sử dụng thuốc chống trầm cảm, trị liệu tâm lý, liệu pháp sốc điện, người bệnh hoàn toàn có thể chủ động cải thiện bệnh với các biện pháp đơn giản sau đây:
- Tích cực luyện tập thể dục thể thao:
Không cần phải tập luyện quá nặng, người bệnh chỉ cần mỗi ngày dành ra 30 phút để thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga,… Sau một khoảng thời gian ngắn, tình trạng bệnh sẽ cải thiện đáng kể. Lý do là khi hoạt động thể thao, cơ thể sẽ sản xuất endorphin, chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng cải thiện tâm trạng, giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan và giảm đau; nhờ đó hỗ trợ bộ não tự điều chỉnh theo hướng tích cực hơn.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý:
Không có chế độ ăn uống “ma thuật” nào có thể chữa được bệnh trầm cảm song người mắc bệnh vẫn cần lưu ý vấn đề dinh dưỡng bởi nó cũng góp phần giúp bệnh nhân cảm thấy tốt hơn. Bạn nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu hàm lượng Omega 3 có trong cá hồi, cá ngừ và axit folic như rau bina, bơ giúp giảm nhẹ triệu chứng bệnh.
Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, điều độ giúp cải thiện bệnh trầm cảm khá hiệu quả
- Ngủ đủ giấc:
Người mắc bệnh nên thay đổi lối sống bằng cách đi ngủ và thức dậy vào một giờ nhất định. Đồng thời cố gắng loại bỏ tất cả những phiền nhiễu như máy tính, điện thoại, tivi, laptop,… ra khỏi phòng ngủ của bạn.
- Tham gia các hoạt động vui chơi:
Nếu bạn đang chán nản, hãy dành thời gian để thực hiện những điều mình thích và khiến bản thân vui vẻ như đi mua sắm, xem phim, ăn tối cùng bạn bè hay đi du lịch,… Hãy học cách tận hưởng cuộc sống, bạn sẽ tìm lại được cảm giác vui vẻ và thích thú; từ đó dần dần đẩy lùi bệnh hiệu quả.
- Đặt mục tiêu cho những việc cần làm trong ngày:
Đặt mục tiêu hằng ngày cho chính bạn cũng là một phương pháp giúp đẩy lùi bệnh khá hiệu quả. Bạn có thể bắt đầu từ những việc nhỏ nhặt nhất như rửa bát đĩa, lau chùi nhà cửa,… Khi hoàn thành mục tiêu, bạn sẽ bắt đầu thấy thoải mái hơn.
Bệnh nhân mắc bệnh có thể tự giúp đỡ bản thân bằng cách đặt mục tiêu cho những việc cần làm trong ngày
Trầm cảm có thể gặp phải ở bất cứ lứa tuổi hay giới tính nào, vì vậy, việc nhận biết các nguyên nhân gây bệnh là điều hết sức cần thiết để bạn có thể phòng tránh cho bản thân và mọi người xung quanh. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy nhanh tay liên hệ đến số tổng đài 1900 565656 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được đội ngũ chuyên gia, bác sĩ tư vấn trong thời gian gần nhất.