Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính

Rêu sinh sản theo hình thức nào? Tổng hợp thông tin chi tiết về rêu

Đánh giá bài viết

Rêu là gì? Rêu sinh sản theo hình thức nào? Rêu thường sống ở đâu? Cấu tạo của rêu ra sao? Rêu có mạch dẫn không? Có các loại rêu nào? Vai trò của rêu là gì?…. Phần tổng hợp kiến thức dưới đây của mayruaxegiadinh.com.vn sẽ giúp bạn giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến phần kiến thức về cây rêu.

Tìm hiểu cây rêu và đặc điểm sinh học của rêu

Rêu là gì?

Rêu là một trong những loại cây thuộc nhóm thực vật có phôi. Vậy rêu có mạch dẫn không? Tuy thuộc nhóm thực vật có phôi nhưng rêu không có mạch mà chúng chỉ là một loại thực vật nhỏ trong tự nhiên và chỉ cao khoảng vài mm cho tới một vài cen-ti-mét.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Rêu là gì? Rêu sinh sản theo hình thức nào?

Trong quá trình sinh sống, rêu hấp thụ nước cùng những chất dinh dưỡng qua lá của mình. Đồng thời, chúng còn tận dụng ánh sáng và carbon dioxide để quang hợp và tạo ra thức ăn cho mình.

Ta có thể nhìn thấy hình dáng của rêu tương đối giống với những loại rễ cây thân rễ trong tự nhiên nếu quan sát bằng mắt thông thường và chúng thường sống tại những nơi ẩm ướt. Do đó, bạn không khó để có thể tìm thấy được sự xuất hiện của những cây rêu trong tự nhiên như ở trong bể cá bị rêu, nền đất ẩm, nền tường ẩm hay trên các thân cây ẩm,….

Đặc điểm sinh học của cây rêu

Rêu là loài thực vật cũng có những mô cùng hệ thống sinh sản của riêng mình. Tuy nhiên, như đã đề cập ở phần khái niệm rêu là gì thì chúng ta đã biết rêu không có mô mạch để có thể lưu thông những chất lỏng cũng như chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể.

  • Theo các nhà sinh vật học thì rêu vốn không phải là một nhóm đơn ngành mặc dù cả 3 nhóm rêu cho đến hiện nay thì chúng đều sinh tồn đơn ngành. Rêu trong tự nhiên được xếp vào nhóm thực vật bậc cao bởi các đặc điểm đặc trưng sau:
  • Rêu sinh trưởng và phát triển tốt trên môi trường cạn.
  • Cấu tạo của rêu là đa bào và ở chúng đã xuất hiện rễ, thân và lá như ở một loại cây hoàn chỉnh mặc dù cấu tạo của các bộ phận này còn rất đơn giản.
  • Cơ quan sinh sản của rêu là bào tử nhưng giữa cơ quan sinh sản và sinh dưỡng cũng đã có sự phân hóa và tách biệt.
Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Quan sát hình ảnh cấu tạo của cây rêu tường.

Như vậy, có thể khẳng định rêu là một nhóm thực vật trong tự nhiên. Mặc dù cấu tạo của rêu còn đơn giản nhưng chúng cũng đã có sự phát triển và phân hóa giữa những cơ quan. Do đó, rêu được xếp vào nhóm thực vật bậc cao; chúng xuất hiện phổ biến trong tự nhiên và đặc biệt là các nơi ẩm ướt, nhiều nước.

Các loại rêu

Theo truyền thống, những thực vật đất liền còn sinh tồn mà không có mô mạch tất cả từng được phân loại trong một nhóm phân loại và thông thường là một ngành. Sau đó, nghiên cứu phát sinh chủng loài đã đặt ra câu hỏi về việc liệu rêu có phải là một nhóm đơn ngành hay không? Theo một nghiên cứu vào năm 2005 đã hỗ trợ cho quan điểm truyền thống này rằng rêu chính là nhóm đơn ngành.

Tuy nhiên, cho đến năm 2010 xuất hiện nhiều quan điểm của nhiều nhà hệ thống học rằng rêu không phải là một nhóm tốt theo quan điểm của phát sinh chủng loài. Vì vậy, rêu không phải là một nhóm đơn ngành mặc dù cả 3 nhóm của rêu còn sinh tồn đều là đơn ngành.

Chúng bao gồm rêu tản, rêu sừng và rêu “thật sự”. Khi được phân bậc ở cấp ngành, pháp danh tương ứng của rêu tiếng anh là Marchantiophyta, Anthocerotophyta và Bryophyta.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Tìm hiểu các loại rêu xuất hiện cho tới hiện nay.

Trong những phân tích đề cập tại đây thì rêu sừng là chị em với thực vật bởi chúng có mạch còn rêu tản lại là chị em với nhánh chứa toàn bộ phần còn lại của thực vật đất liền, bao gồm cả rêu “thật sự”, rêu sừng cũng như thực vật nhiều túi bào tử.

Những nghiên cứu phát sinh chủng loài tới nay vẫn tiếp tục cho ra những kết quả mâu thuẫn với nhau. Cụ thể, những nghiên cứu dựa vào trình tự gen gợi ý rằng rêu là nhóm cận ngành, trong khi đó những nghiên cứu dựa vào dịch mã amino acid của chính những gen đó thì lại gợi ý rằng rêu chính là nhóm đơn ngành.

Một nghiên cứu cho ra kết quả vào năm 2014 thì lại kết luận rằng những thiên lệch thành phần chịu trách nhiệm cho những khác biệt này và rằng rêu chính là nhóm đơn ngành.

Rêu sinh sản theo hình thức nào?

Các loại rêu được cho là tiến hóa bởi những lớp tảo vì vậy mà mặc dù ngay từ khi sinh sản chúng đã thích nghi với đời sống trên cạn tuy nhiên thụ tinh vẫn còn phải nhờ nước. Trong quá trình xen kẽ thế hệ của rêu, so với thể bảo tử trong vòng đời phát triển thì thể giao tử vẫn chiếm ưu thế hơn.

Vậy rêu sinh sản theo hình thức nào? Rêu sinh sản bằng gì? Rêu có những cách sinh sản điển hình gồm: Sinh sản sinh dưỡng bằng chén truyền thể và tách nhánh tản; Sinh sản vô tính bằng bào tử; Sinh sản hữu tính bằng noãn giao.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Tìm hiểu cách sinh sản, duy trì giống của loài rêu.

Sinh sản sinh dưỡng bằng chén truyền thể và tách nhánh tản

Trên một phiến mỏng màu lục có hình dạng chén của rêu xuất hiện một tản nhô lên và trong đó có chứa rất nhiều mẩu nhỏ màu lục được gọi là thể truyền giống. Những thể truyền giống này rơi xuống giá thể và chúng sẽ phát triển thành những cây rêu mới khi gặp điều kiện thuận lợi.

Sinh sản vô tính bằng bào tử

Cây rêu hình thành một thể đặc biệt được gọi là túi bào tử và trong chúng có chứa những bào tử (1n). Khi chính, những bảo tử này sẽ rơi xuống giá thể, chúng sẽ nảy mầm tạo thành sợi nguyên (nguyên ty) khi gặp điều kiện thuận lợi rồi phát triển thành những cây rêu mới.

Ở sinh sản vô tính, rêu không hình thành túi giao tử và ở chúng cũng không có sự phân biệt giữa cây rêu đực và cây rêu cái. Đặc biệt, giai đoạn thể giao tử sẽ không hiện hữu ở kiểu sinh sản vô tính bằng bào tử này.

Sinh sản hữu tính bằng noãn giao

Rêu sinh ra những túi giao tử ở giai đoạn trưởng thành, chúng bao gồm túi tinh (ở rêu đực) và túi noãn (ở rêu cái). Túi noãn sinh ra những noãn cầu ở đáy của túi noãn hình chai còn túi tinh chứa những tinh trùng 2 roi. Tinh trùng này sẽ nhờ nước mà bơi tới túi noãn để kết hợp với noãn cầu tạo thành hợp tử (2n). Hợp tử này sau đó phát triển thành phôi và hình thành túi bào tử phát triển nằm ở trên đỉnh của cây rêu cái, đồng thời ở túi bào tử xảy ra quá trình nguyên phân tạo thành những bào tử (1n).

Túi bào tử mở nắp khi chín để phát tán những bào tử (1n) ra môi trường và những bào tử này sẽ nảy mầm thành cây rêu mới. Thể giao tử của rêu bắt đầu kể từ khi tinh trùng 2 roi thụ tinh cho noãn ở túi noãn và kéo dài cho đến hết quá trình giảm phân ở giao tử để tạo ra các bào tử, trải qua quá trình nảy mầm để phát triển tạo tinh trùng, noãn tử cho tới khi cây rêu chết đi.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Quan sát hình ảnh mô phỏng quá trình sinh sản của rêu.

Sự xen kẽ thế hệ mang tính đặc biệt ở rêu bởi thể bào tử chiếm ưu thế hơn so với thể giao tử. Hơn nữa, thể giao tử phải sống ký sinh trên thể bào tử trong trường hợp rêu không có diệp lục.

Rêu thường sống ở đâu?

Ở phần trên của bài viết chúng ta đã biết rằng rêu thuộc nhóm thực vật sinh sống trên cạn. Tuy nhiên, trên thực tế loại thực vật này lại xuất hiện chủ yếu tại những địa hình, môi trường ẩm ướt chứa nhiều nước điển hình như: các nơi ẩm ướt quanh nhà, trên đất hay trên những thân cây to hoặc các chân tường hoặc bờ tường ẩm,….

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Rêu thường sống ở những môi trường ẩm ướt nhiều nước.

Vậy vì sao rêu ở trên cạn nhưng chúng chỉ sống được ở những nơi ẩm ướt? Lý do là:

Cấu tạo của rêu chưa có bộ rễ chính thức

Khi quan sát chúng ta có thể thấy được rằng rêu có bộ rễ khá dài. Tuy nhiên, bộ rễ này của rêu trên thực tế chỉ là rễ giả, nghĩa là chúng không đảm nhiệm chức năng tương tự như các bộ rễ của những loại cây thông thường khác. Hiểu đơn giản thì chúng chỉ đảm nhiệm chức năng bám dính trên mặt địa hình và ngoài ra không làm gì khác, không thể hút nước cũng như chất dinh dưỡng từ bề mặt để cung cấp cho cây.

Lá và thân của cây rêu không có mạch dẫn là nguyên nhân rêu chỉ sống được ở chỗ ẩm ướt

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học thì rêu là một loại thực vật chưa có cấu tạo hoàn chỉnh bởi phần thân và lá của chúng đều không hề có mạch dẫn. Theo đó, rêu không thể dẫn được nước đi nuôi khắp những bộ phận của cơ thể.

Rêu có thể hấp thụ được nước cùng chất dinh dưỡng bằng cách chính là thông qua hình thức thẩm thấu qua bề mặt rễ thân lá. Do đó, rêu cần có một môi trường đảm bảo luôn luôn được ẩm ướt để có thể thực hiện được dễ dàng công việc hấp thụ các dưỡng chất của mình.

Qua đó, rêu có thể thực hiện được công việc phát triển và sinh sản. Đây cũng chính là lý do giải thích cho việc rằng bạn thường xuyên tìm thấy được rêu tại những môi trường nhiều nước và cũng giải đáp cho câu hỏi tại sao nước có rêu.

Và dù rêu sinh sản theo hình thức nào đi chăng nữa thì cũng cần phải nhờ vào nước. Bởi vậy mà để rêu có thể sinh trưởng và phát triển cần phải cung cấp đủ một lượng nước cực lớn cho chúng.

Như vậy, rêu không thể nhờ vào bộ rễ để tự lấy nước đi nuôi cơ thể bởi chức năng dẫn truyền của chúng chưa thực sự hoàn chỉnh. Điều này cũng đồng nghĩa nước không thể dẫn truyền theo cơ chế thông qua mạch tương tự như ở các loại cây thông thường khác. Do đó, rêu cần phải sinh sống ở các nơi ẩm ướt để thẩm thấu nước cũng như các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể.

Xem thêm: Dương xỉ là gì? Dương xỉ sinh sản như thế nào?

Vai trò của rêu là gì?

Mặc dù rêu là loài thực vật với kích thước nhỏ và cấu tạo của rêu cũng đơn giản nhưng chúng đóng một phần quan trọng trong tự nhiên. Cụ thể như sau:

Rêu phong hóa đá

Rêu bám trên mặt đá trong một khoảng thời gian dài có khả năng thúc đẩy quá trình hóa đá trở nên mạnh mẽ hơn. Qua đó, hình thành đất và giúp bổ sung nguồn tài nguyên đất cho con người.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Rêu giúp phong hóa đá hiệu quả.

Rêu là thức ăn chủ yếu của một số loài động vật

Rêu còn là một phần trong chuỗi thức ăn trên cạn vì chúng là nguồn thức ăn số 1 của một số loại cá hoặc những động vật khác. Nói đến đây sẽ có nhiều người thắc mắc rằng tại sao trong các bể cá lại thường có rêu?

Trong các bể cá rêu có thể xuất hiện một cách tự nhiên nhưng cũng có thể là được con người nuôi trồng nhằm mục đích cung cấp thức ăn cho các loại cá cảnh. Bởi thế mà trong hệ thống sinh thái tự nhiên, rêu xuất hiện tương tự như một thành phần quan trọng và chúng mang tới nhiều ý nghĩa.

Tại sao cây rêu la sinh sản vô tính
Rêu là thức ăn số 1 của một số loài động vật nhất định.

Rêu tạo than đá và than bùn

Rêu là loài thực vật có khả năng tạo ra nhiều chất mùn để làm thành than đá, than bùn hoặc phân bón. Theo đó, rêu cung cấp cho con người những chất đốt cũng như phân tươi để tưới cây.

Kết Luận

Rêu là một loài thực vật tuy nhỏ bé, cấu tạo của rêu khá đơn giản tuy nhiên chúng lại có nhiều đặc tính riêng biệt mang ý nghĩa rất lớn trong tự nhiên cũng như đời sống của con người.

Do đó, nếu đâu đó bạn thấy xuất hiện một đám rêu nhưng nó không ảnh hưởng gì tới cuộc sống của bản thân thì đừng vội phá hỏng nó đi nhé! Đặc biệt là khi thấy chúng trong những bể cá. Lý do là vì không phải tự nhiên mà trong bể cá rêu lại mọc lên đâu nhé! Bởi biết được đâu rằng chúng sẽ mang đến rất nhiều những lợi ích cho bạn nói riêng và môi trường sinh thái tự nhiên nói chung.

Hy vọng những thông tin liên quan đến chủ đề cây rêu là gì mà mayruaxegiadinh.com.vn đã tổng hợp và vừa chia sẻ trên đây hữu ích với bạn đọc. Qua đó, bạn hiểu rõ được những đặc điểm đặc trưng ở loài thực vật này, đặc biệt biết được rêu sinh sản theo hình thức nào, cấu tạo của rêu, rêu thường sống ở đâu,…. Cảm ơn đã theo dõi bài viết và nhớ theo dõi chúng mình thường xuyên hơn để cập nhật nhanh những thông tin bổ ích hơn nhé!