Trong chuyển động của xe đạp chuyển động bạn đầu là chuyển động của bộ phận nào

Xe đạp đua là một phương tiện đã quá quen thuộc với nhiều người, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu hết về dòng xe đạp này, nó có những gì, cấu tạo từ những bộ phận nào? Làm thế nào để phân biệt chúng? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn về cấu tạo của xe đạp đua qua bài viết dưới đây nhé!

Cấu tạo xe đạp đua

Khung xe đạp đua

Khung xe thường được làm bằng vật liệu có độ bền cao như thép, nhôm, carbon, titan. Với ưu điểm là độ cứng, độ bền và tuổi thọ cao, bộ khung đóng vai trò như một lớp sương mù sống động của xe đạp vì nó giúp liên kết các bộ phận còn lại của xe thành một khối thống nhất.

Khung xe đạp đua được chia thành 2 phần chính là 2 hình tam giác, (UCI có quy định xe đạp thi đấu phải có 2 hình tam giác) trước sau.

Cấu tạo của xe đạp đua – Hệ thống truyền lực

Hệ thống truyền lực bao gồm: Bàn đạp (bàn đạp), đùi, trục giữa, đĩa, xích, pa lăng, derailleur trước và sau ..

Ly hợp xe đạp nhận truyền lực từ xích và truyền đến bánh sau của xe, làm cho bánh xe quay và chỉ quay theo chiều thuận. Nhờ cấu tạo của băng ga, người lái không cần liên tục nhấn bàn đạp mà bánh xe vẫn có thể chuyển động tịnh tiến theo quán tính.

Trong khi đi xe, nếu chúng ta không đạp bàn đạp thì đĩa xích sẽ không quay, theo quán tính bánh xe vẫn lăn về phía trước, đĩa xích và đĩa xích quay theo chiều kim đồng hồ, khi quay, đĩa xích bị trượt bên trong. răng của vành. cassette, nhấn lò xo xuống, đồng thời phát ra tiếng “cạch”.

Khi đứng yên, nếu ta quay đùi đĩa ngược chiều kim đồng hồ thì răng trong sẽ trượt lên đĩa xích, do đó đĩa xích sẽ không quay, do đó bánh xe sẽ không quay. Vì vậy, người ta gọi băng cassette là khớp quay một chiều.

Bộ khởi động xe đạp đua gồm có bộ khởi động trước sau, tay đề khởi động, dây cáp. Khi đi xe với từng địa hình, bạn có thể chỉnh số (sử dụng côn kết hợp) để đi hiệu quả hơn. Tác dụng lực lên cần khởi động để chọn số đĩa và băng, lực truyền qua cáp kéo trước và sau sẽ đẩy xích lên xuống khỏi đĩa và băng.

Hệ thống chuyển động

Hệ thống chuyển động này gồm bánh trước và bánh sau. Bánh xe bao gồm trục, trục, nan hoa, vành, săm và lốp.

– Trục làm bằng thép, bánh xe quay trên trục thông qua các ổ bi.

– Bánh xe thường làm bằng thép, liên kết với vành bánh xe bằng nan hoa.

– Vành nan hoa bằng thép.

– Vành bánh xe làm bằng hợp kim nhôm hoặc thép, đường kính thông thường 650mm.

– Săm và lốp được làm từ cao su tổng hợp giúp tăng độ êm ái cho xe trong quá trình di chuyển.

Hệ thống truyền lực và chuyển động phối hợp chặt chẽ với nhau trong chuyển động. Cụ thể: Khi tác dụng lực vào bàn đạp, lực truyền qua đùi có tác dụng làm trục giữa quay, khiến đĩa trước quay, kéo theo xích chuyển động. Xích kéo cassette và bánh sau quay. Sau đó bánh xe lăn trên đường và đi về phía trước.

Sự chuyển động này đạt được là nhờ sự kết hợp của trục, xích và cassette đan lưới với nhau giữa các mắt xích và răng nằm trên đĩa và cassette. Do đó, tốc độ của xe phụ thuộc vào lực truyền động cũng như tỷ số truyền giữa xích và các răng trên đĩa xích.

Cấu tạo của xe đạp đua – Hệ thống lái

Hệ thống lái bao gồm: Tay lái và ghi đông, cổ phuộc. Nhờ hệ thống lái, chúng ta có thể điều khiển xe dễ dàng theo hướng mong muốn. Bánh trước có nhiệm vụ dẫn hướng, khi tác động vào tay điều khiển sang trái hoặc phải sẽ có một lực truyền từ thanh điều khiển xuống cổ phuộc, cổ phuộc lên bánh trước giúp chuyển hướng chuyển động.

Hệ thống phanh

Hệ thống phanh bao gồm phanh tay, dây phanh, cụm má phanh. Đây là một trong những phát minh tuyệt vời giúp người đi xe đạp có thể an toàn khi đi xe đạp.

Phanh xe đạp được chia làm 2 loại chính là phanh vành và phanh đĩa, mỗi loại có thể là cơ khí (phanh bằng dây cáp hay còn gọi là phanh cơ) hoặc thủy lực (phanh bằng thủy lực). 

Còn phanh vành chia làm 2 loại do thiết kế: dạng đúc hẫng và kiểu kẹp phanh. Nếu hai mặt của giá phanh tách ra, đó là công xôn, và mặt trên phanh là một khối liên kết gọi là thước cặp.

Cantilever brake có 2 loại chính là phanh chữ U và phanh chữ V, được đặt tên theo thiết kế của phanh. 

Vị trí ngồi

Phần đầu của yên xe có tới 3 kiểu dáng: off set, set back (hoặc ngả lưng) và thẳng (thẳng). Với loại thẳng, phần gắn yên nằm trên thân trụ ngồi, thiết kế dạng lùi có thân trụ cong về phía sau. 

Ngoài những bộ phận này, xe đạp còn bao gồm nhiều bộ phận khác như chắn bùn, chắn xích, chuông, đèn, nan hoa .. và quan trọng hơn cả là ổ bi. Ổ bi dùng để giảm ma sát giữa các bộ phận quay tương đối với nhau như: trục quay với trục bánh trước, trục bánh sau …

Cấu tạo của ổ bi bao gồm: bô, bi, côn. Côn được lắp trên trục (hoặc chế tạo trên trục như ở tâm trục). Khi làm việc, viên bi lăn giữa nồi và hình nón. Ổ bi được lắp giữa trục bánh xe và trục quay.

Trên đây là Cấu tạo của xe đạp đua, nếu bạn muốn tìm hiểu thêm hãy tham khảo tư vấn chi tiết về xe đạp đua từ các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực xe đạp hoặc các phượt thủ. 

Có thể bạn quan tâm:

Các bộ phận của xe đạp ngày càng được biến đổi. Từ khi được chế tạo lần đầu tiên tới nay. Cấu tạo của xe đạp ngày càng được con người cải tiến và phát triển đa dạng. Xe đạp thay vì chỉ phục vụ cho mục đích đi lại là chủ yếu. Thì đến ngày nay xe đạp còn là một phương tiện. Được sử dụng để giải trí, rèn luyện bảo vệ sức khỏe. Hoặc thi đấu thể thao,… Mời bạn cùng Minh Hải tìm hiểu về cấu tạo xe đạp nhé!

Xe đạp ngày nay đã có rất nhiều sự thay đổi. Đặc biệt là về các bộ phận của xe đạp. Khi so với những thiết kế từ cách đây hơn 200 năm.

Các bộ phận của xe đạp lúc bắt đầu thường khá đơn giản. Chỉ bao gồm khung xe và hai chiếc bánh xe. Nguyên liệu để làm xe đạp chủ yếu là bằng gỗ. 

Ngày nay, tuy rằng xe đạp đã có khá nhiều các kiểu dáng khác nhau. Đồng thời cũng được sử dụng với các mục đích khác nhau. Tuy nhiên, chúng vẫn có được một số điểm chung. Xét về nguyên lý truyền động và cấu tạo của xe đạp.

Các bộ phận xe đạp đã được cải tiến theo thời gian để phục vụ lợi ích của người lái

Nếu tính theo công dụng thì các bộ phận của xe đạp sẽ bao gồm các bộ phận chính như sau:

Líp xe đạp là bộ phận sẽ nhận truyền động từ xích. Sau đó, chuyển đến bánh sau của xe. Dẫn đến việc làm quay bánh xe. Song song đó, bánh xe chỉ quay theo chiều thuận. 

Nhờ vào sự hoạt động của líp. Nên bánh xe vẫn đều đặn chuyển động về phía trước dựa theo quán tính. Mà người đi xe sẽ không cần phải đạp bàn đạp liên tục.

Líp xe đạp gồm 2 bộ phận chủ lực là: cốt và vành

Vành líp sẽ có răng ở bên trong và phía ngoài. Răng bên ngoài nhằm mục đích ăn khớp với xích. Còn răng bên trong sẽ có dạng răng cưa nằm nghiêng về một phía. Và sẽ ăn khớp với cá líp. Chính là một lưỡi thép nhỏ.

Trong đó, cốt líp thường có 2 rãnh. Nhằm mục đích đặt được 2 cá líp. Nằm bên trong các rãnh, sẽ có một chiếc lò xo nhỏ. Hay có thể là một cái lẫy. Được làm bằng sợi thép nhỏ. Và nó có tính đàn hồi (và được gọi là râu tôm). Nó ở vị trí luôn tì vào cá. 

Cốt líp được lắp chặt với moay-ơ của bánh sau bằng ren. Thông thường, đầu nhọn của cá líp sẽ quay theo chiều thuận (nghĩa là theo chiều kim đồng hồ). Thông qua bộ phận truyền động của xích. Trong lúc đó, lò xo sẽ đẩy cá líp lên dẫn đến răng trong vành líp sẽ mắc vào cá líp. Rồi kéo cốt líp quay đều theo cùng chiều vành của líp. Cuối cùng, làm bánh xe quay theo. 

Khi bạn đang đi xe. Trường hợp bạn không đạp bàn đạp. Thì vành líp sẽ không quay. Đồng thời, theo quán tính thì bánh xe vẫn lăn đều về phía trước. Như đã giải thích ở trên, cá líp và cốt líp sẽ cùng quay theo chiều kim đồng hồ. Hơn thế nữa, khi cá líp quay trượt trên răng bên trong của vành líp. Thì sẽ ép lò xo xuống. Song song đó, xe sẽ phát ra những tiếng kêu “tạch tạch”. 

Ngược lại, khi xe ở trạng thái đứng yên. Thì nếu ta quay đùi đĩa theo ngược với chiều kim đồng hồ. Sẽ làm răng bên trong trượt lên cá líp. Dẫn đến việc cốt líp không quay được. Cũng vì thế, bánh xe sẽ không quay. Do đó, líp còn được gọi với cái tên là khớp quay một chiều.

Bánh xe (trước và sau).

Trong đó bánh xe gồm: moay-ơ, trục, nam hoa, săm, lốp, vành.

Trục xe thường được làm bằng thép. Cách hoạt động của nó là bánh xe sẽ quay trên trục bằng cách thông qua ổ bi.

Nan hoa của xe thường được làm bằng thép.

Săm, lốp sẽ được chế tạo bằng cao su tổng hợp. Nhằm mục đích tăng độ êm cho xe, diễn ra trong suốt quá trình chuyển động.

Moay – ơ của xe cũng được làm bằng thép. Đồng thời, moay – ơ được liên kết với vành của bánh xe thông qua nan hoa.

Vành bánh xe thường được làm bằng hợp kim thép hay hợp kim nhôm. Và chúng thường có đường kính là 650mm.

Hệ thống chuyển động và các bộ phận của xe đạp truyền lực sẽ có tác dụng truyền động và truyền lực. 

Chúng hoạt động khi chúng ta bắt đầu đạp bàn đạp. Lúc đó, lực truyền đi qua đùi xe sẽ làm cho trục giữa quay. Kéo theo việc đĩa quay sẽ kéo xích chuyển động. Dẫn đến việc xích kéo líp và bánh sau cùng quay (bánh chủ động).

Tiếp theo đó, khi bánh xe bắt đầu lăn và quay đều trên mặt đường. Thì sẽ làm cho xe bắt đầu chuyển động về phía trước. 

Theo đó nguyên tắc truyền động được hiểu như sau:

Lực từ chân của người đạp sẽ chuyển đến bàn đạp. Từ bàn đạp đi đến đùi xe. Rồi từ trục giữa đi lên đĩa. Tiếp theo là từ xích lên líp. Sau đó được chuyển đến bánh xe sau. Cuối cùng làm xe chuyển động. 

Chuyển động được truyền dần từ trục tới xích. Rồi líp nhờ sự ăn khớp giữa các mắt xích và răng trên đĩa, líp thường được gọi là truyền động xích. Vận tốc của xe đạp dựa vào tốc độ đạp xe của người lái. Đồng thời phụ thuộc vào tỉ số truyền của bộ truyền động xích.

Tỷ số truyền động này sẽ được tính dựa theo công thức sau:

Trong đó:

D1: đường kính của đĩa (mm)

D2: đường kính của líp (mm)

Z1: số răng của đĩa

Z2: số răng của líp

n1: tốc độ quay của đĩa (đơn vị tính là vòng/phút)

n2: tốc độ quay của líp (vòng/phút)

Theo đó, tốc độ quay của đĩa n1. Sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào tốc độ đạp chậm hay nhanh của người lái xe. 

Đồng thời, tốc độ của xe. Còn phụ thuộc khá nhiều vào tốc độ quay đều của bánh xe sau (nghĩa là tốc độ quay của líp) n2. Theo đó, với tốc độ quay n1 của đĩa (một trong các bộ phận của xe đạp). Thì chúng ta sẽ có thể sinh ra nhiều tốc độ quay n2 khác nhau của bánh xe. Dựa trên việc đường kính D1 thay đổi (nghĩa là thay đổi số răng Z1). Hay cũng có thể là thay đổi D2 (nghĩa là thay đổi số răng Z2).

Khi tỉ số truyền i>1. Điều này có nghĩa là tốc độ quay đều của đĩa là n1. Thì bánh xe sẽ quay nhanh hơn i lần (n2=i.n1). Nhưng nếu thiết kế tỉ số truyền lực ngày càng lớn. Thì lực của người đạp lên bàn đạp ngày càng lớn. 

Cũng chính vì thế, tỉ số truyền động phải không được quá lớn. Đồng thời, khi căn cứ vào tốc độ tối đa của xe đạp có thể đạt được. Mà người chế tạo xe đạp sẽ thiết kế tỉ số truyền lực. Sao cho thích hợp nhất với mục đích sử dụng xe. Đặc biệt, bạn có thể thấy rõ và hiểu sau về nguyên lý này. Khi sử dụng các dòng xe đạp địa hình.

Tay lái (ghi đông)

Cổ phuộc

Hệ thống lái là một trong các bộ phận của xe đạp sẽ giúp chúng ta điều khiển xe dễ dàng và nhẹ nhàng nhất có thể. Nhất là khi muốn chuyển hướng. 

Lúc đó, bánh xe trước sẽ có nhiệm vụ dẫn hướng. Nghĩa là hướng chuyển động của xe dựa theo hướng chuyển động rẽ ngoặc của bánh xe trước. Do chính người điều khiển bẻ ngoặc tay lái (ghi – đông) sang trái hay phải.

Nguyên tắc truyền động của hệ thống lái như sau: 

Người đi xe sẽ điều khiển tay lái của xe (ghi- đông), lực sẽ được truyền đến cổ phuộc. Tiếp đó là đến càng trước rồi ảnh hưởng đến bánh xe trước. Cuối cùng bạn sẽ có thể thay đổi hướng chuyển động của xe.

Hệ thống lái sẽ giúp chúng ta điều khiển xe dễ dàng và nhẹ nhàng nhất có thể

Hệ thống phanh thường bao gồm:

Tay phanh

Dây phanh

Cụm má phanh

Đây chính là một phát minh về các bộ phận của xe đạp cực kì tốt. Có nhiệm vụ giúp người điều khiển xe đạp. Có thể làm chủ được vận tốc của xe khi di chuyển trên đường. Nhằm mục đích có được sự an toàn cần thiết khi điều khiển xe. 

Phanh xe là một trong các phần quan trọng nằm trong cấu tạo của xe đạp, giúp người lái an toàn khi tham gia giao thông

Lúc mới bắt đầu khung xe chủ yếu được làm bằng vật liệu là gỗ. Nhưng qua thời gian, xe đạp đã được làm bằng nhiều nguyên liệu tốt hơn. Ví dụ như hợp kim thép hợp kim nhôm, carbon. 

Khung xe đạp chính là một trong các bộ phận của xe đạp cực quan trọng. Làm xương sống của toàn bộ xe. Chúng có nhiệm vụ liên kết các bộ phận khác nhau của xe lại với nhau. Để trở thành một khối thống nhất.

Yên xe là vị trí ngồi của người lái. Giúp cho người lái xe đạp có được vị trí điều khiển xe thoải mái, hợp lý nhất.

Yên xe là một trong các cấu tạo của xe đạp, giúp người lái có vị trí ngồi thoải mái

Ổ bi chính là một trong các bộ phận của xe đạp, dùng để giảm thiểu ma sát. Ở giữa những chi tiết có chuyển động thường xuyên xoay tròn với nhau như: moay-ơ liên kết với trục bánh trước và trục bánh sau…

Cấu tạo của ổ bi thường bao gồm: côn, bi, nồi. 

Côn xe được lắp vào trục (hay được thiết kế liền trục giống như ở trục giữa). 

Khi làm việc thì bi sẽ lăn giữa côn và nồi. 

Đồng thời, ổ bi được lắp ở giữa moay-ơ và trục bánh xe.

Nếu không có ổ bi. Thì khi quay moay-ơ sẽ hoạt động cọ xát lên trục. Dẫn đến việc sinh ra ma sát lớn. Làm cho nhiệt độ tại mối ghép tăng lên nhanh chóng. Và cuối cùng thì các chi tiết bị mài mòn nhanh hơn.

Ngoài các bộ phận của xe đạp chủ yếu như trên. Thì xe đạp còn có một số các bộ phận khác như: chuông, chắn xích, đèn, chắn bùn,…

Trên đây là những thông tin về các bộ phận của xe đạp và cấu tạo của xe đạp. Hi vọng những thông tin trên sẽ giúp cho các bạn biết thêm về loại phương tiện thú vị này nhé. Hẹn gặp lại các bạn ở bài viết chia sẻ tiếp theo của Minh Hải.