Trong một chu kì khi Z tăng thì hóa trị như thế nào
|
Chào các em học sinh, hôm nay Kiến Guru chia sẻ đến các em bài viết về bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đầy đủ nhất. Bảng nguyên tố là 1 phần rất quan trọng giúp chúng ta biết các chất nằm ở đâu, thuộc chu kì nào, có hóa trị bao nhiêu và hơn nữa là giúp cho các em hiểu được cấu tạo và nguyên tắc của chúng. Vậy chúng ta bắt đầu tìm hiểu nhé! Show
I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đầy đủ nhất- Các nguyên tố được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử. - Các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử sẽ được xếp thành một hàng ở chu kì - Các nguyên tố có cùng số e hóa trị trong nguyên tử được xếp thành một cột. (nhóm) II. Bảng nguyên tử khối và cấu tạo bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đầy đủ nhất1.Bảng nguyên tử khối2. Ô nguyên tốSố thứ tự của ô nguyên tố đúng bằng số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó (= số e = số p = số đơn vị điện tích hạt nhân). 3. Chu kìChu kì là dãy của các nguyên tố mà nguyên tử của chúng cùng số lớp electron và sẽ được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần. Số thứ tự của chu kì trùng với số lớp electron của nguyên tử các nguyên tố trong chu kì đó. * Chu kì nhỏ: gồm chu kì 1, 2, 3. * Chu kì lớn: gồm chu kì 4, 5, 6, 7. Ví dụ: 12Mg: 1s2/2s22p6/3s2. → Mg thuộc chu kì 3 vì có 3 lớp electron. 4. Nhóm nguyên tố- Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được xếp thành một cột. - Chỉ có 2 loại nhóm nguyên tố đó là nhóm A và nhóm B: + Nhóm A sẽ bao gồm các nguyên tố s và p. Số thứ tự nhóm A = tổng số e lớp ngoài cùng. + Nhóm B sẽ bao gồm các nguyên tố d và f có cấu hình e nguyên tử tận cùng dạng (n – 1)dxnsy: III. Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nóCác cấu hình electron trong nguyên tử và vị trí của các nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn có mối quan hệ qua lại với nhau. - Số thứ tự của ô nguyên tố = tổng số e của nguyên tử - Số thứ tự của chu kì = số lớp e - Số thứ tự của nhóm: + Nếu cấu hình e lớp ngoài cùng có dạng nsansp thì nguyên tố thuộc nhóm (a+b) A + Nếu cấu hình e kết thúc ở dạng (n-1)dxnsy thì nguyên tố thuộc nhóm B: Nhóm (x+y)B nếu 3 ≤ (x + y) ≤ 7. Nhóm VIIIB nếu 8 ≤ (x + y) ≤ 10. Nhóm (x + y - 10)B nếu 10 < (x + y). IV. Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tốVị trí nguyên tố cho biết:- Các nguyên tố thuộc nhóm (IA, IIA, IIIA) trừ B và H có tính kim loại. Các nguyên tố thuộc nhóm VA, VIA, VIIA có tính phi kim (trừ Antimon, bitmut, poloni). - Hoá trị cao nhất của nguyên tố với oxi, hóa trị với hiđro. - Công thức của oxit cao nhất và hidroxit tương ứng - Công thức của hợp chất khí với H (nếu có) - Oxit và hidroxit sẽ có tính axit hay bazo. Ví dụ: Cho biết S ở ô thứ 16 suy ra: - S ở nhóm VI, CK3, PK - Hoá trị cao nhất với oxi 6, với hiđro là 2. - CT oxit cao nhất SO3, h/c với hiđro là H2S. - SO3 là ôxit axit và H2SO4 là axit mạnh. V. So sánh tính chất hoá học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cậna. Trong chu kì theo chiều tăng của điện tích hạt nhân:- Tính kim loại yếu dần, tính phi kim mạnh dần. - Tính bazơ, của oxit và hiđroxit yêú dần, tính axit mạnh dần. b. Trong nhóm A theo chiều tăng của điện tích hạt nhân:Tính kim loại mạnh dần, tính phi kim yếu dần. * Lưu ý khi xác định vị trí các nguyên tố nhóm B . - Nguyên tố họ d : (n-1)dansbvới a = 1 → 10 ; b = 1 → 2 + Nếu a + b < 8 ⇒ a + b là số thứ tự của nhóm . + Nếu a + b > 10 ⇒ (a + b) – 10 là số thự tự của nhóm. + Nếu 8 ≤ a + b ≤ 10 ⇒ nguyên tố thuộc nhóm VIII B - Nguyên tố họ f : (n-2)fansbvới a = 1 → 14 ; b = 1 → 2 + Nếu n = 6 ⇒ Nguyên tố thuộc họ lantan. + Nếu n = 7 ⇒ Nguyên tố thuộc họ acti Khối nguyên tố (block) Các nguyên tố trong bảng tuần hoàn thuộc 4 khối: khối s, khối p, khối d và khối f e cuối cùng điền vào phân lớp nào ( theo thứ tự mức năng lượng ) thì nguyên tố thuộc khối đó Đặc biệt nguyên tố H hiện nay được xếp ở vị trí là ngón IA và VIIA đều ở chu kì 1. Nguyên tố He mặc dù có 2e lớp ngoài cùng nhưng được xếp ở nhóm VIIIA. Điều này hoàn toàn phù hợp vì H giống kim loại kiềm đều có 1e ở lớp ngoài cùng nhưng nó cũng giống các halogen vì chỉ thiếu 1e nữa là đạt cấu hình bền giống khí hiếm He: còn He mặc dù có 2e ở lớp ngoài cùng nhưng giống các khí hiếm khác là cấu hình e đó là bão hòa Các em đã xem qua ý nghĩa của bảng tuần hoàn nguyên tố hóa học đầy đủ nhất. Qua bài viết này, Kiến Guru đã giúp các em đọc được bảng tuần hoàn, hiểu được ý nghĩa của nó. Hãy đọc và ghi nhớ nó để ôn tập thật tốt các em nhé! Chúc các em học tốt và đạt điểm cao trong kì thi sắp tới!
Theo lý thuyết bảng tuần hoàn: Trong một chu kì nhỏ, đi từ trái sang phải thì hoá trị cao nhất của các nguyên tố trong hợp chất với oxi tăng lần lượt từ 1 đến 7. CÂU HỎI HOT CÙNG CHỦ ĐỀ
A. Na, Mg, Al, K
B. K, Na, Mg, A1
C. A1, Mg, Na, K
D. Na, K, Mg, A1 Xem đáp án » 13/03/2020 10,997
Theo chiều tăng điện tích hạt nhân của nguyên tử các nguyên tố, tính kim loại và phi kim của các nguyên tố biến đổi ra sao? Hóa trị của các nguyên tố có thay đổi theo quy luật nào không? Thành phần và tính chất của hợp chất các nguyên tố biến đổi như thế nào?
Để trả lời câu hỏi trên, bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu về Định luật tuần hoàn Men-đê-lê-ép (Mendeleev) được phát biểu ra sao? Sự biến đổi trong 1 chu kỳ, trong một nhóm A của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn theo quy luật nào? Độ âm điện của Flo, Oxi, Na,… là bao nhiêu và Độ âm điện của một nguyên tử đặc trưng cho khả năng gì? I. Tính kim loại, tính phi kim Bạn đang xem: Định luật tuần hoàn Men-đê-lê-ép, Độ âm điện, Sự biến đổi tính chất trong 1 Chu kỳ, 1 Nhóm – Hóa 10 bài 9 – Tính kim loại là tính chất của một nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ mất electron để trở thành ion dương. – Kim loại càng mạnh khi khả năng mất electron càng lớn. – Tính phi kim là tính chất của một nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ thu electron để trở thành ion âm. – Phi kim càng mạnh khi khả năng nhận electron càng lớn. 1. Sự biến đổi tính chất trong 1 chu kỳ – Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tính hạt nhân, tính kim loại giảm dần, tính phi kim tăng dần. – Trong 1 chu kỳ, khi đi từ trái sang phải, điện tích hạt nhân tăng dần, số lớp electron không đổi, lực hút giữa hạt nhân và electron lớp ngoài cùng tăng, làm cho bán kính nguyên tử giảm, khả năng mất electron giảm, khả năng nhận electron tăng.  2. Sự biến đổi tính chất trong một nhóm A – Trong một nhóm A theo chiều tăng dần điện tích hạt nhân, tính kim loại tăng dần, tính phi kim giảm dần. – Trong một nhóm A, theo chiều từ trên xuống dưới, điện tích hạt nhân tăng, số lớp electron cũng tăng dần, làm cho bán kính nguyên tử tăng, lực hút giữa hạt nhân và electron lớp ngoài cùng giảm, khả năng mất electron tăng (tính kim loại tăng), khả năng nhận electron giảm (tính phi kim giảm). 3. Độ âm điện là gì? a) Khái niệm độ âm điện – Độ âm điện của một nguyên tử đặc trưng cho khả năng hút electron của nguyên tử đó khi hình thành liên kết hóa học. b) Bảng độ âm điện của nguyên tử một số nguyên tố – Trong một chu kì theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân giá trị độ âm điện tăng dần – Trong một nhóm A theo chiều tăng dần của diện tích hạt nhân, giá trị độ âm điện giảm dần. – Quy luật biến đổi độ âm điện phù hợp với sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim của các nguyên tố trong 1 chu kỳ và trong một nhóm A. – Kết luận: Tính kim loại, tính phi kim của các nguyên tố biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. – Độ âm điện của một nguyên tố càng lớn thì tính phi kim càng mạnh, tính kim loại càng giảm và ngược lại. * Ví dụ: Từ bảng độ âm điện của nguyên tử một số nguyên tố ở trên ta thấy: – Độ âm điện của Na là: 0,93 – Độ âm điện của Flo là: 3,98 – Độ âm điện của Oxi là: 3,44 3. Hóa trị của các nguyên tố – Trong chu kì 3 đi từ trái sang phải, hóa trị cao nhất của các nguyên tố đối với oxi tăng từ 1 đến 7 còn hóa trị trong hợp chất khí đối với hiđro giảm từ 4 đến 1 – Trong chu kì hóa trị cao nhất của các nguyên tố đối với oxi tăng dần và hiđro giảm dần * Bảng minh họa sự biến đổi tuần hóa trị của các nguyên tố
III. Oxit và Hidroxit của các nguyên tố nhóm A thuộc cùng chu kỳ – Trong một chu kỳ, đi từ trái sang phải theo chiều tăng của điện tích hạt nhân, tính bazơ của các oxit và hiđroxit giảm dần đồng thời tính axit của chúng tăng dần.
IV. Định luật tuần hoàn Men-đê-lê-ép (Mendeleev) – Tính chất của các nguyên tố và đơn chất, cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất tạo nên từ các nguyên tố đó biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử. V. Bài tập về định luận tuần hoàn và sự biến đổi tính chất của các nguyên tố * Bài 1 trang 47 SGK Hóa 10: Trong một chu kì, bán kính nguyên tử các nguyên tố. A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. B. Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. C. Giảm theo chiều tăng của tính phi kim. D. B và C đều đúng. Chọn đáp án đúng nhất. ° Lời giải bài 1 trang 47 SGK Hóa 10: • Chọn đáp án: D. B và C đều đúng. * Bài 2 trang 47 SGK Hóa 10: Trong một nhóm A, bán kính nguyên tử của các nguyên tố: A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. B. Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. C. Giảm theo chiều tăng của tính kim loại. D. B và C đều đúng. Chọn đáp án đúng nhất. ° Lời giải bài 2 trang 47 SGK Hóa 10: • Chọn đáp án: A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. * Bài 3 trang 47 SGK Hóa 10: Những tính chất nào sau đây biến đổi tuần hoàn? a) Hóa trị cao nhất với oxi. b) Nguyên tử khối. c) Số electron lớp ngoài cùng. d) Số lớp electron. e) Số electron trong nguyên tử. ° Lời giải bài 3 trang 47 SGK Hóa 10: • Những tính chất sau đây biến đổi tuần hoàn. a) Hóa trị cao nhất với oxi. c) Số electron lớp ngoài cùng. * Bài 4 trang 47 SGK Hóa 10: Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính nguyên tử giảm dần (từ trái sang phải) như sau A. I, Br, Cl, F. B. F, Cl, Br, I. C. I, Br, F, Cl. D. Br, I, Cl, F. Chọn đáp án đúng ° Lời giải bài 4 trang 47 SGK Hóa 10: • Chọn đán án đúng: A. I, Br, Cl, F; * Bài 5 trang 48 SGK Hóa 10: Các nguyên tố của chu kì 2 được sắp xếp theo chiều giá trị độ âm điện giảm dần theo thứ tự từ trái sang phải như sau: A. F, O, N, C, B, Be, Li. B. Li, B, Be, N, C, F, O. C. Be, Li, C, B, O, N, F. D. N, O, F, Li, Be, B, C. Chọn đáp án đúng. ° Lời giải bài 5 trang 48 SGK Hóa 10: • Chọn đán án đúng: A. F, O, N, C, B, Be, Li. * Bài 6 trang 48 SGK Hóa 10: Oxit cao nhất của 1 nguyên tố R ứng với công thức RO2. Nguyên tố R đó là A. Magie B. Nitơ C. Cacbon D. Photpho. Chọn đáp án đúng. ° Lời giải bài 6 trang 48 SGK Hóa 10: • Chọn đán án đúng: C. Cacbon – Vì Nitơ và photpho có oxit cao nhất dạng R2O5 trong khi Magie là RO. * Bài 7 trang 48 SGK Hóa 10: Theo quy luật biến đổi tính chất đơn chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn thì: A. Phi kim mạnh nhất là iot. B. Kim loại mạnh nhất là liti. C. Phi kim mạnh nhất là flo. D. Kim loại yêu nhất là xesi. Chọn đáp án đúng ° Lời giải bài 7 trang 48 SGK Hóa 10: • Chọn đán án đúng: C. Phi kim mạnh nhất là flo. * Bài 8 trang 48 SGK Hóa 10: Viết cấu hình electron của nguyên tử magie (Z = 12). Để đạt được cấu hình electron nguyên tử của khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử magie nhân hay nhường bao nhiêu electron? Magie thể hiện tính chất kim loại hay phi kim? ° Lời giải bài 8 trang 48 SGK Hóa 10: – Cấu hình electron của nguyên tử Mg (Z = 12) là: 1s22s22p63s2. – Để đạt cấu hình electron của khí hiếm gần nhất (Ne) trong Bảng tuần hoàn nguyên tử Mg nhường 2 electron để đạt 8e ở lớp ngoài cùng. – Mg có tính kim loại: Mg – 2e → Mg2+ * Bài 9 trang 48 SGK Hóa 10: Viết cấu hình electron nguyên tử của lưu huỳnh S (Z = 16). Để đạt được cấu hình electron của khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử lưu huỳnh nhận hay nhường bao nhiêu electron? Lưu huỳnh thể hiện tính chất kim loại hay phi kim? ° Lời giải bài 9 trang 48 SGK Hóa 10: – Cấu hình electron của nguyên tử S (Z = 16) là: 1s22s22p63s23p4. – Để đạt cấu hình electron của khí hiếm gần nhất (Ar) trong Bảng tuần hoàn nguyên tử S nhận 2 electron để đạt 8e ở lớp ngoài cùng. – S có tính phi kim: S + 2e → S2- * Bài 10 trang 48 SGK Hóa 10: Độ âm điện của một nguyên tử là gì? Gía trị độ âm điện của nguyên tử các nguyên tố trong các nhóm A biến đổi như thế nào theo chiều điện tích hạt nhân tăng? ° Lời giải bài 10 trang 48 SGK Hóa 10: – Độ âm điện của một nguyên tố đặc trưng cho khả năng hút electron của nguyên tử nguyên tố đó trong phân tử (những electron bị hút là những electron nằm trong liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử). – Độ âm điện của nguyên tử các nguyên tố trong các nhóm A giảm dần theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. * Ví dụ: Độ âm điện giảm theo chiều tăng điện tích hạt nhân
* Bài 11 trang 48 SGK Hóa 10: Nguyên tử của nguyên tố nào có giá trị độ âm điện lớn nhất? Tại sao? ° Lời giải bài 11 trang 48 SGK Hóa 10: • Nguyên tử của nguyên tố Flo có giá trị độ âm điện lớn nhất vì: – Flo là phi kim mạnh nhất. – Trong cùng một chu kỳ, các nguyên tử của các nguyên tố nhóm VIIA có độ âm điện lớn nhất (độ âm điện tăng từ trái qua phải). – Trong cùng một nhóm A, độ âm điện của nguyên tử nguyên tố đứng đầu là lớn nhất (độ âm điện giảm từ trên xuống dưới). * Bài 12 trang 48 SGK Hóa 10: Cho hai dãy chất sau: Li2O; BeO; B2O3; CO2; N2O5. CH4; NH3; H2O; HF. Xác định hóa trị của các nguyên tố với oxi và với hiđro. ° Lời giải bài 12 trang 48 SGK Hóa 10: • Trong dãy chất: Li2O; BeO; B2O3; CO2; N2O5. – Hóa trị cao nhất với oxi tăng dần từ I đến V. • Trong dãy chất: CH4; NH3; H2O; HF. – Hóa trị với hidro giảm dần từ IV xuống I. Hy vọng với bài viết về Định luật tuần hoàn Men-đê-lê-ép, Độ âm điện, Sự biến đổi tính chất trong 1 Chu kỳ, 1 Nhóm ở trên hữu ích cho các em. Mọi góp ý và thắc mắc các em vui lòng để lại nội dung dưới phần bình luận để HayHocHoi.Vn ghi nhận và hỗ trợ, chúc các em học tập tốt. Đăng bởi: THPT Sóc Trăng Chuyên mục: Giáo Dục |
