Vấn đề nghiên cứu tiếng Anh là gì
|
Ở bài viết trước, mình đã chia sẻ về cấu trúc đề cương chuẩn, bao gồm: Show Đặt vấn đề > Ý nghĩa của đề tài > Tổng quan nghiên cứu > Đối tượng và Khách thể nghiên cứu > Phạm vi (không gian, thời gian, nội dung nghiên cứu) > Câu hỏi nghiên cứu > Giả thuyết nghiên cứu > Phương pháp nghiên cứu > Khung phân tích. Đấy là những gì sách giao khoa viết ra, giờ chúng ta sẽ cùng nhìn lại từng hạng mục một. Hãy xem nghiên cứu của mình là một chuyến đi và chúng ta sẽ làm rõ từng khâu một. Tiêu chí của chủ đề Đề cương nghiên cứu này được gói gọn trong 6 chữ: Hiểu rõ điều mình đang làm 1. Xác định vấn đềNếu đề cương nghiên cứu định hướng cho nghiên cứu, thì việc xác định đúng vấn đề nghiên cứu sẽ định hướng cho nội dung của đề cương. Suy cho cùng, Xã hội học nghiên cứu về các vấn đề xã hội, cùng lúc nghiên cứu mà các bạn thực hiện sẽ được sử dụng để tìm hiểu, khám phá hoặc giải quyết một vấn đề xã hội nào đó, vậy nên trước khi bắt tay thực hiện nghiên cứu, hãy khiến bản thân và sau này là người đọc hiểu được vấn đề bạn đang giải quyết là gì. Hay nói cách khác, bạn cần biết tại sao mình phải đi trước khi "xách ba lô lên và chạy." Các lĩnh vực khác nhau sẽ có cách tiếp cận khác nhau. Chính vì thế, nội dung của bài viết này sẽ gồm 2 phần cần làm rõ: "Vấn đề nghiên cứu" & "Vấn đề xã hội". Bạn cần biết tại sao mình phải đi trước khi xách ba lô lên và chạy Vấn đề xã hội là gì ?
Tất nhiên đây không phải là câu hỏi dễ trả lời, bởi các xã hội khác nhau sẽ có cách hiểu về vấn đề khác nhau. Thứ được xem là vấn đề của xã hội này chưa chắc đã là vấn đề của xã hội khác và ngược lại. Hãy cùng xem các ví dụ sau (ảnh chỉ mang tính chất minh họa): Ví dụ 1: Hiện tượng các bạn trẻ tại Việt Nam không sử dụng Tiếng Anh một cách thành thạo có được xem là một vấn đề xã hội ? Image source: http://alouc.com/wp-content/uploads/2018/08/tieng-anh.png Câu trả lời là có thể, nếu chúng ta đặt chúng trong bối cảnh chung của toàn cầu hóa và sự xuất hiện của khái niệm công dân toàn cầu. Trong các bối cảnh sống đó, xã hội đề cao giá trị sống và là m việc ở bất cứ đâu. Vậy thì việc sử dụng tiếng Anh không thành thạo sẽ là trở lực khiến Việt Nam nói chung và các bạn trẻ tại Việt NAm nói riêng phát triển. Đây là vấn đề xã hội được dư luận quan tâm, có tính cấp bách cần giải quyết. Tuy nhiên, nếu chúng ta tiếp cận dưới góc độ quan hệ làng xã trong gia đình người thân với nhau, thì việc giao tiếp tốt bằng Tiếng Anh chưa thực sự được coi là vấn đề, bởi tiếng mẹ đẻ đã giải quyết được rào cản ngôn ngữ. Vậy nên, đây chưa được xem là vấn đề xã hội. Ví dụ 2: Việc các bạn thấy phương tiện truyền thông ca ngợi sự dân chủ trong quyền tham chính của phụ nữ các dân tộc vùng cao, trong khi đó quyền quyết định mọi chuyện vẫn thuộc về đàn ông - đây có phải là vấn đề xã hội? Image source: http://svhttdldienbien.gov.vn//uploads/News_5_2016/baucuct2.jpg Câu trả lời là có thể, nếu như chúng ta đặt trong bối cảnh thế kỷ XXI là thời đại cho sự vươn lên của phụ nữ, phụ nữ có vai trò quan trọng trong tiến bộ xã hội và phụ nữ làm lãnh đạo là xu hướng chung không thể thiếu trong sự phát triển của quốc gia, khu vực và toàn cầu. Nó cũng sẽ là vấn đề nếu chính quyền địa phương tuyên bố một đằng nhưng thực tế lại diễn ra một nẻo. Tuy nhiên, nếu chúng ta tiếp cận dưới góc độ một địa phương cụ thể như một ngôi làng của người dân tộc thiểu số. Nơi mà các khái niệm quyền tham chính của phụ nữ còn xa vời và việc đàn ông nắm quyền quyết định là nhân tố giúp cân bằng tính cộng đồng, làng xã hoặc các lý do tâm linh khiến người phụ nữ bằng lòng với việc để đàn ông ra quyết định. Rất có thể tại với khu vực này - cái gọi là vấn đề thiếu dân chủ trong quyền tham chính theo quan điểm của chúng ta - không hẳn đã là vấn đề xã hội đối với họ. (Cho tới khi có người lên tiếng và khiến dư luận quan tâm về điều đó). Nhìn chung, người đọc không phải lúc nào cũng có cùng suy nghĩ và đánh giá vấn đề như bạn. Do đó trong quá trình viết mục đặt vấn đề ta cần làm rõ lý do tại sao bạn xem đó là vấn đề (xã hội) cần được nghiên cứu, để thuyết phục người nghe ta cần lập luận sao cho ra được vấn đề. Đề mục này tại Việt Nam đôi khi còn được gọi là Tính cấp thiết của đề tài, mà việc giải quyết nó cùng các lợi ích mang lại - chính là Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu. Tóm lại:Vấn đề xã hội là những hiện tượng có biểu hiện mâu thuẫn với giá trị chung của xã hội, có tính cấp bách và được dư luận quan tâm. Vấn đề xã hội có thể được khám phá và giải quyết khi thực hiện trên cơ sở của nghiên cứu khoa học. Nhưng không phải ai cũng đủ khả năng để nghiên cứu toàn bộ vấn đề mà thường chỉ có thể tìm hiểu một số chiều cạnh nhất định. Khi ấy, các bạn cần xác thu hẹp lại vấn đề xã hội thành một vấn đề cụ thể, giới làm khoa học gọi đó là vấn đề nghiên cứu (problem research). Vấn đề nghiên cứu là gì ?Vấn đề nghiên cứu là khoảng cách biệt tạm thời giữa việc bắt đầu với một sự kỳ vọng và kết thúc với việc đạt được kỳ vọng mong muốn. Khoảng cách biệt tạm thời nằm giữa sự bắt đầu và kết thúc chính là vấn đề cần nghiên cứu, mà thực hiện nghiên cứu chính là động thái lấp đầy khoảng trống ấy. Vấn đề nghiên cứu là khoảng cách biệt tạm thời giữa việc bắt đầu với một sự kỳ vọng và kết thúc với việc đạt được kỳ vọng mong muốn Hãy suy nghĩ xem, đó là gì: Ví dụ 1: Hiện tượng các bạn trẻ Việt Nam sử dụng tiếng Anh kém đang được xem là vấn đề xã hội. Vậy đâu là vấn đề nghiên cứu cho hiện tượng này? Với tình huống trên, chúng ta cần đi xa hơn một chút về việc bạn muốn hướng tới điều gì: 1. Nếu bạn quan tâm tới lý do các bạn trẻ nói tiếng Anh kém, vậy thì việc chưa xác định được lý do cản trở các bạn trẻ nói tiếng Anh (bắt đầu) và việc nắm bắt được các lý do đó (kết thúc) - nhưng chưa thể tìm ra hoặc chưa thể kiểm chứng nếu không thực hiện nghiên cứu - chính là vấn đề nghiên cứu. Từ đó, các bạn hình thành nên câu hỏi nghiên cứu: lý do gì cản trở các bạn trẻ Việt Nam giao tiếp tốt bằng tiếng Anh? 2. Nếu bạn quan tâm tới việc cải thiện việc nói tiếng Anh của các bạn trẻ, vậy thì việc chưa xác định được phương pháp cụ thể để cải thiện việc nói tiếng Anh (bắt đầu) và việc xác định được các phương pháp đó (kết thúc) - nhưng chưa thể tìm ra hoặc chưa thể kiểm chứng nếu không thực hiện nghiên cứu - chính là vấn đề nghiên cứu. Từ đó, các bạn hình thành nên câu hỏi nghiên cứu: đâu là các phương pháp giúp cải thiện việc sử dụng tiếng Anh cho các bạn trẻ tại Việt Nam? Có rất nhiều chiều cạnh trong nghiên cứu cần được làm rõ ngay từ đầu Ví dụ 2: Hiện tượng thiếu dân chủ trong quyền tham chính của phụ nữ các dân tộc thiểu số là một vấn đề xã hội. Vậy đâu là vấn đề nghiên cứu cho hiện tượng này? Với tình huống này, chúng ta cũng cần làm rõ điều bạn muốn hướng tới là gì: 1. Nếu bạn quan tâm tới các thực trạng thiếu dân chủ trong việc tham chính của phụ nữ các dân tộc thiểu số, vậy thì việc chưa biết được các thực trạng cụ thể mang biểu hiện thiếu dân chủ (bắt đầu) và việc nắm được thành công các biểu hiện cụ thể ấy (kết thúc) - nhưng chưa thể tìm ra hoặc chưa thể kiểm chứng nếu không thực hiện nghiên cứu - chính là vấn đề nghiên cứu. Từ đó, các bạn (có thể) hình thành nên câu hỏi nghiên cứu: thực trạng thiếu dân chủ trong vấn đề tham chính của phụ nữ các dân tộc thiểu số biểu hiện qua các chiều cạnh nào? 2. Nếu bạn quan tâm tới nguyên nhân sâu xa dẫn tới hiện trạng thiếu dân chủ trong việc tham chính của phụ nữ các dân tộc thiểu số, vậy thì việc chưa xác định được nguyên nhân sâu xa (bắt đầu) và việc làm rõ được các nguyên nhân ấy (kết thúc) - nhưng chưa thể tìm ra hoặc chưa thể kiểm chứng nếu không thực hiện nghiên cứu - chính là vấn đề nghiên cứu Từ đó, các bạn (có thể) hình thành nên câu hỏi nghiên cứu: điều gì khiến phụ nữ các dân tộc thiểu số sẵn sàng thỏa hiệp với việc ra quyết định của đàn ông? Tóm lại:Vấn đề nghiên cứu là khoảng cách biệt tạm thời giữa việc bắt đầu với một sự kỳ vọng và kết thúc với việc đạt được kỳ vọng mong muốn. Xác định đúng vấn để nghiên cứu giúp hình thành nên các câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu (chúng ta sẽ bàn kỹ ở bài viết sau), mà việc thực hiện nghiên cứu chính là tiến trình lấp đầy khoảng cách biệt ấy - thông qua việc kiểm định giả thuyết và trả lời câu hỏi nghiên cứu. Kết luận:Giả thuyết nghiên cứu được đưa ra từ câu hỏi nghiên cứu. Câu hỏi nghiên cứu được hình thành từ vấn đề nghiên cứu. Vấn đề nghiên cứu cụ thể lại được xác định trên cơ sở của vấn đề xã hội tổng quát. Vậy nên, nếu bạn muốn triển khai nghiên cứu của mình hiệu quả, tức là việc trả lời các câu hỏi nghiên cứu hoặc kiểm định giả thuyết - bạn cần xác định ngay từ đầu đâu là vấn đề xã hội, từ đó chỉ ra vấn đề nghiên cứu của mình. Hẹn gặp lại các bạn trong bài viết tới! --- Tài liệu tham khảo chính:
Video liên quan |
