Đề bài: Cảm nhận về hình tượng nhân vật Bê-li-cốp trong truyện ngắn Người trong bao [Sê-khốp].
Bài làm
Sê-khốp là một trong những nhà văn hiện thực tiêu biểu của nền văn học Nga. Tác phẩm của ông đa số là truyện ngắn với những câu chuyện có cốt truyện giản dị nhưng có ý nghĩa sâu sắc, phản ánh những vấn đề của đời sống xã hội, có vai trò giáo dục con người lớn lao và giàu ý nghĩa nhân văn. Truyện ngắn "Người trong bao" là một tác phẩm thành công làm nên tên tuổi của ông, thông qua nhân vật Bê- li- cốp, tác giả đã dựng lên bầu không khí tù đọng, ngột ngạt của nước Nga những năm cuối thế kỉ XIX, phê phán lối sống của một kiểu người cổ hủ, kì dị.
Bê- li- cốp là một giáo viên dạy tiếng Hy lạp cổ tại một ngôi trường. Ông kỳ lạ từ vẻ ngoài cho đến tính cách. Mặt mũi lúc nào cũng nhợt nhạt, nhỏ bé choắt lại như mặt chồn, trang phục khác người, mọi thứ liên quan đến bản thân đều được ông ta cố tình che đậy rất mực cẩn thận. Bất kể lúc nào, dù trời nắng đẹp hay mưa rét, ông ta cũng mang một cái áo bành to tướng, đi đôi giày cao su, đeo kính râm,... như muốn che giấu điều gì đó. Mọi vật dụng sinh hoạt hằng ngày đều được cất giấu kĩ lưỡng trong bao. Miệng lúc nào cũng lo sợ: "Nhỡ xảy ra chuyện gì?"..., một kẻ nhút nhát, sợ hãi đến đáng thương.
Bê-li-cốp sống trong một căn phòng chật hẹp, thiếu sinh khí, khi nào lên giường đi ngủ cũng cố trùm chăn kín mít kẻ cả trời nắng nóng, trông hệt như một cái bao, gói gọn tất cả mớ suy nghĩ lo sợ vào trong con người hắn. Một cái bao che giấu hết bản thân của hắn để tránh tất cả những tác động bên ngoài. Mọi ý nghĩ, việc làm của hắn như muốn được che đậy. Hắn luôn thoả mãn, hài lòng với cách sống đó. Hắn khiến cho bao nhiêu người xung quanh phải sợ hãi, lo lắng, thậm chí là tránh xa. Bê-li-cốp như chỉ có một mình mà không có bất kì một mối liên hệ mật thiết nào với người xung quanh, đến trường lầm lì không nói, xem cách đến nhà đồng nghiệp chơi như một cách duy trì quan hệ mà chẳng nói một câu nào, ngồi lì rồi ra về. Với hắn, chỉ có những chỉ thị, lệnh cấm mới an toàn. Bê- li-cốp có một lối sống vô cùng lập dị khác người, con người là tổng hòa các mối quan hệ xã hội, nhưng với hắn thì không. Hắn luôn sợ hãi với chính mình, sợ hãi với mọi người xung quanh. Dường như khát khao mãnh liệt nhất của hắn là thu mình vào trong bao, tránh xa mọi sự thể bên ngoài, một lối sống khiến người khác phải e dè, kinh hoàng, và lo sợ. Sau cuộc cãi vã với chị em nhà Va-ren-ca, hắn thấy rất tức giận và vô cùng xấu hổ, nhục nhã, thậm chí rất sốc trước hành động cũng như thái độ của họ. Cuối cùng cái chết xảy ra với Bê-li-cốp như một lẽ tất yếu. Hắn chết trong niềm vui, sự mãn nguyện và bình thản, đó là cái chết mình chứng cho lối sống ích kỉ tự tiêu diệt chính mình, hắn được chui vào chiếc bao mãi mãi không bao giờ giải thoát được. Cái chết của y đã khiến không khí bớt ngột ngạt, mọi người thấy thoải mái nhẹ nhàng hơn được một thời gian, nhưng sau đó lại xuất hiện bao nhiêu kẻ "trong bao" như Bê-li- cốp. Cuộc sống lại đi vào ngõ cụt, chẳng thể tốt đẹp hơn được nữa.
Như vậy, Bê-li-cốp đã không chỉ là một phần tử đơn độc, một trường hợp duy nhất trong xã hội mà trở thành đại diện điển hình của xã hội thời bấy giờ. Lối sống ấy đã tồn tại âm ỉ trong văn hoá đời sống con người Nga thế kỉ XIX. Tác giả đã phê phán chế độ cũ lạc hậu, chuyên chế trì trệ thối nát đã sản sinh những kiểu người lập dị, trong bao. Muốn tiêu diệt nó phải xóa bỏ nền độc tài, đưa xã hội ngày một tiến bộ hơn.
Trong xã hội ngày nay, vẫn còn nhiều kiểu người như Bê-li-côp, lo sợ quyền lực, sống hèn nhát, nhu nhược, không dám bày tỏ chính kiến của bản thân, gió chiều nào xuôi theo chiều ấy. Sống trong lo sợ, đó là những thái độ sống đáng phê phán. Chúng ta những thế hệ tương lai phải sống hết mình, phải là chính mình, hãy nhìn cuộc sống bằng cái nhìn lạc quan và tố đẹp nhất, giữ cho tâm được an yên, bình lặng. Hãy sống chủ động, nắm bắt cơ hội và yêu thương, hoà đồng nhiều hơn, xoá bỏ lo sợ, xoá bỏ cái bao trong chính mình, xoá bỏ lối ích kỉ hẹp hòi để vươn tới những điều tốt đẹp hơn. Đừng tự giết tương lai của chính mình trong những cái bao vô hình đáng sợ.
Phân tích nhân vật Bê li cốp trong Người trong bao để thấy được sự phê phán của tác giả đối với lối sống tầm thường dung tục của tiểu tư sản Nga. Sau đây là dàn ý phân tích nhân vật Bê li cốp cùng với bài phân tích hình tượng nhân vật Bê li cốp hay chọn lựa.
- 8 mẫu tóm tắt tác phẩm Người trong bao siêu hay
1. Dàn ý phân tích nhân vật Bê-li-cốp
I. Mở bài: giới thiệu đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp
II. Thân bài: phân tích đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp
1. Chân dung Bê-li-cốp:
Ngoại hình: thu mình trong vỏ bọc, luôn tạo một thứ bao bọc, bảo vệ mình
Lối sống thu mình trong bao
Biểu tượng cho sự hèn nhát, quái gở
Lối sống thu mình
Lối sống trong bao, thu mình, hèn nhát
2. Tác động của Bê-li-cốp:
Lối sống đã đầu độc, làm ô nhiễm, khiến con người sợ hãi suốt 15 năm
Mọi người sợ sệt và xa lánh
3. Cái chết của Bê-li-cốp:
Bị đồng nghiệp trêu chọc, phản đối thô bạo
Chứng kiến đồng nghiệp ko sợ cấp trên
Bị cười nhạo vì ngã
Sợ ông hiệu trưởng
III. Kết bài: nêu cảm nhận của em về đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp
2. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 1
Sê-Khốp được biết tới là một nhà văn nổi tiếng của nước Nga, dòng văn nhưng mà ông theo đuổi và thành công đó chính là văn hiện thực. Ông là một người có công canh tân truyện ngắn và kịch nói. Sáng tác của ông luôn là chiếc gương phản chiếu lên án những hiện thực ở nước Nga. Trong những tác phẩm của ông tiêu biểu có tác phẩm Người trong bao. Nhưng mà qua chân dung và tính cách của nhân vật Bê-li-cốp ta thấy được những cái nhà văn muốn lên án xã hội con người Nga. Cụ thể ở đây chính là phê phán lối sống tầm thường dung tục của tiểu tư sản Nga.
Nhan đề của tác phẩm cũng thật đặc thù lúc ta thấy được rằng chính cái tên đó đã nói lên phần nào nhân vật Bê li cốp. Nhân vật đó đại diện cho từng lớp tiểu tư sản với lối sống dung tục, nhút nhát, giáo điều. Đối với bê li cốp “nếu ko có chỉ thị nào cho phép thì ta ko được làm”. Và cuối cùng thì anh ta cũng phải nằm trong bao nhưng mà đi chầu Diêm Vương. Nhan đề đó trình bày được cái sự hèn nhát của những người tri thức Nga. Và kết cuộc của những con người như thế thì ko tốt. Lối sống nhút nhát, dung tục đó sẽ có hại cho người dân Nga, nó gây đầu độc cuộc sống, gây hậu quả nghiêm trọng về sau. Ngoài ra cái bao kia cũng mang hàm ý đó là cái bao bọc bó hẹp, cuộc sống tù túng, đen tối của người tri thức Nga nhưng mà sống ko thoát ra được chết đi cũng thế.
Trước hết là chân dung của Bê li cốp thì nhân vật hiện lên với những cách ăn mặc và khuôn mặt của mình. y phục nhưng mà Bê li cốp diện thường xuyên đó chính là một chiếc áo bành tô, đi giày cao su và cầm ô. Những y phục đó làm cho ta thấy được Bê li cốp là một người chỉ sống vì quá khứ nhưng mà thôi. Những chiếc áo bành tô từ thời xưa cũng được anh mặc suốt ngày, ngặt một nỗi nữa là mặc quang năm mặc là mưa nắng hay gió bão gì, đã thế lại còn cầm ô, đi giày cao su nữa. Trông Bê li cốp giống như những người của thế kỉ xưa cũ. Đã thế khuôn mặt của anh ta lúc nào cũng dấu sau cái cổ áo bành tô đó, đi xe ngựa thì lại phải kéo mui xe xuống để che mặt. Không những thế tai hắn còn nhét bông nhưng mà người ta thầm nghĩ rằng là nhét “trong bao”. Vậy đấy chân dung của Bê li cốp hiện lên với những đồ vật có từ ngày xưa và những lập dị của hắn. Không những thế tất cả mọi thứ từ con người cho tới những đồ vật của anh ta đều được để ngăn nắp dấu kín trong bao. Chính vì thế nhưng mà ta có thấy cảm nhận thấy được rằng chính Bê li cốp đang cố tạo cho mình một cái bao cách trở với những người xung quanh, để tránh tác động tới bản thân mình. Phcửa ải chăng đó chính là sự ích kẻ hèn nhát của những con người trí thức trong xã hội Nga thời bấy giờ? Nói chúng qua chân dung của Bê li Cốp ta thấy được rằng đại đa số trí thức Nga lúc bấy giờ có lối sống dung tục hèn nhát như thế, mọi thứ trở thành lập di với xã hội và chính những điều đó gây tác động rất lớn tới cuộc sống của con người Nga.
Về phần tính cách của nhân vật này cũng rất kì lạ. Thu mình trong vỏ bọc là thế nhưng Bê li cốp lại có những ước mơ khát vọng khó hiểu lập dị. Đó là khát vọng cách trở với cuộc sống con người, chỉ biết sống cho mình, mình được an toàn và tránh xa mọi điều làm tổn hại tới sự an toàn đó. Tính cách của bê li cốp đó là sợ hãi hiện nay và tôn sùng những gì là của quá khứ. Anh ta say mê tiếng Hi Lạp cổ vì thế nhưng mà anh ta hạnh phúc nhất lúc thốt lên câu. Có nhẽ đó là khoảnh khắc duy nhất để anh ta chui ra khỏi cái bao bọc của mình. Tính tình anh ta giống như một kẻ thần kinh chỉ biết “lo lắng”, “sợ hãi”, “nhút nhát”. Không những thế Bê li cốp chỉ thích sống theo thông tư chỉ thị. Một lúc chưa có thông tư chỉ thị thì ko thể làm được. Tuân theo thông tư là tốt nhưng có những chuyện đợi thông tư tới thì sẽ muộn mất thì hắn vẫn ko dám khắc phục. Điều đó trình bày lối sống cứng nhắc quá mức. Chính do vậy nhưng mà anh ta ko thể nào thoát khỏi cái vỏ bọc của bản thân mình. Sống trong sợ hãi thì còn sống làm gì nữa. Đồng thời anh ta luôn chấp thuận với lối sống hủ lậu lỗi thời và ko chịu được cách sống thức thời của chị em nhà Va ren ca.
Có thể nói nhân vật hiện lên như một thảm họa của tạo hóa, một con người cô độc lạc lõng, kì quái, kinh khủng và ko hiểu cuộc sống đương thời.
Chính vì cái kì quái đó nhưng mà làm cho biết bao nhiêu ngươi sợ hắn. Các thầy cô giáo trong trường hay tới hiệu trưởng cũng sợ hắn. Tầm thường hắn tới thăm nhà thầy cô giáo nhưng mà hắn cho rằng công việc đó nhằm duy trì tình bạn tốt đẹp. thế nhưng lúc tới thì hắn chẳng nói chẳng rằng, chỉ ngồi phổng ra đó và rồi đưa mắt nhìn xung quanh làm cho người ta phải sợ. Rồi một lát thì cáo từ về. Tới chơi nhưng mà ko nói gì thì tới để làm gì?. Các bà diễn kịch cũng ko dám họp mặt hắn, phải dấu. Các nhà tu thì ko dám ăn thịt và đánh bài lúc có mặt hắn. Quả thật Bê li cốp giống như một con ma đáng sợ làm cho cả thành thị con người Nga phải sợ hãi hắn. Cuộc sống như thế có khác nào địa ngục nhưng mà hắn cứ chui cái thân thể và cả tâm hồn mình trong cái vỏ bọc. Có thể nói chính cái lối sống của hắn đã tác động tới cuộc sống và con người Nga hiện nay và tương lai. Nhân vật đó giống như nền phong kiến tối tăm của Nga lúc bấy giờ.
Hắn cứ thế sống quanh năm với những nỗi lo sợ của mình. Nào là sợ ánh sáng ban ngày, sợ bóng tối, sợ trộm. Trong nhà lúc nào cũng đóng then cài cửa, đắp chăn kín mít cả đầu. Hắn toàn mơ thấy những điều kinh khủng nhất và chính vì thế nhưng mà hắn luôn thức dậy với khuôn mặt tái nhợt. Không thể nào quên kể tới câu chuyện tình của Bê li cốp với cô nàng Va ren ca. lúc nàng tới thì Bê li cốp đã yêu nàng. Và chính vì thế nhưng mà anh ta để hắn cả một tấm hình của người đẹp lên trên bàn làm việc của mình. Anh ta còn tính tới chuyện cưới xin nữa, thế rồi có người vẽ tranh biếm họa về đám cưới của anh ta và Va ren ca. Bức biếm họa đó được gửi tới cả trường nam và trường nữ. Trong một lần Bê li cốp nhìn thấy chị em nhà Va ren ca cưỡi xe đạp giữa đường thì hắn cho rằng như thế chẳng ra thể thống gì cả. và hắn quyết định tới nói với chị em họ. Cô chị ko có nhà chỉ có cô em. Hai bên cãi vã nhau và Va len cô đẩy bê li cốp xuống cầu thang làm cho anh ta ngã nhào. Không thể quên được tiếng cười ha ha của Va ren cô. Tiếng cười đó ko những kết thúc chuyện cưới xin nhưng mà còn phê phán cái lối sống trong bao của Bê li cốp nói riêng và người tri thức Nga nói chúng. Và sau một tháng thì Bê li cốp chết, anh ta được nằm trong cái bao vĩnh viễn.
Qua đây ta thấy được nhà văn Sê-Khốp đã lên án cái lối sống của những con người tri thức hủ lậu lỗi thời, lo sợ chỉ biết sống cho chính bản thân mình. Cách sống đó đã tác động rất nhiều tới cuộc sống của con người Nga hiện nay và con người tương lai. Chính vì thế lên án để nhưng mà ko sống tương tự nữa.
3. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 2
Một tác phẩm truyện ngắn hay và chân chính trước hết có nhẽ lôi cuốn người đọc bởi hình tượng nghệ thuật lạ mắt, tiêu biểu. Bởi đó là tài năng và tâm huyết của người nghệ sĩ lăn lộn trong hành trình cuộc đời để góp nhặt nên những tính cách và số phận để qua đó gửi gắm thông điệp nhân văn. Với Sê-khốp, con linh điểu của buổi tịch dương trên đồng cỏ dại nước Nga xưa, với hình tượng Bê-li-cốp trong truyện ngắn “Người trong bao” đã cho thấy số phận thảm kịch của người dân Nga lúc bấy giờ.
Bê-li-cốp là một thành phầm quái thai nhưng mà xã hội chuyên chế Nga hoàng nặng nề đã sản sinh ra. Hắn là người trong bao. Trang phục của hắn trông thật kì lạ: chân đi giày cao su, tay cầm ô, thân thể mặc áo măng tô cốt bông. Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu, cả khuôn mặt hắn dường như lúc nào cũng để trong bao nốt. Điều đó chứng tỏ, hắn sợ nắng gió, hắn sợ mưa tuyết của tự nhiên cũng như cuộc đời. Đồ vật của hắn từ cái dao cắt giấy hắn cũng để trong bao nốt, qua đó thấy được rằng hắn sợ mất đồ, sợ bị thất lạc. Hắn sợ cả những điều tưởng như ko có gì để đáng sợ. Nhân dạng hắn thì hắn dấu mặt trong chiếc áo bành tô, tai nhét bông chứng tỏ hắn sợ nghe, sợ nhìn sợ phải đương đầu với mọi điều xung quanh. Nghề nghiệp của hắn là dạy tiếng Hy Lạp một thứ tiếng nói cổ và khó hiểu, trong lúc cả toàn cầu đang ko ngừng hướng tới những điều mới mẻ thì hắn đi trái lại với toàn cầu, với thực tại.
Với mọi người xung quanh, hắn tới nhà và ko nói chuyện chỉ ngồi im một chỗ khoảng chừng 15 phút rồi ra về. Hắn cho đó là cách để giao tiếp với mọi người xung quanh. Điều đó chứng minh rằng, hắn cũng sợ cô độc, sợ mất mối quan hệ nhưng lại luôn giấu giếm và sợ sệt tất cả mọi thứ, tức là hắn sợ chịu trách nhiệm với lời nói của mình. Tới cả trong tình yêu, dường như hắn cũng muốn nhốt nó vào bao nốt. Hắn muốn tù đày tình yêu của mình, cái bao đấy chính là ko được xúc tiếp với cái mới. Như vậy hắn sợ cái mới, mô lệ vào cái cũ, tù đày chính mình và hắn chết ngay cả lúc còn đang sống, từng giờ, từng phút, từng giây hắn đang chết trong chiếc báo sợ hãi nhưng mà chính hắn tạo ra. Qua đó phản ánh chân thực số phận của những người dân Nga dưới cơ chế Nga Hoàng nặng nề chuyên chế đã sản sinh ra những con người tự do về thân thể nhưng lại bị tù đày về tâm hồn, chết ngay cả lúc đang sống. thật đáng sợ biết bao, qua đó bộc bạch niềm cảm thương cho số phận những người dân nước Nga xưa của Sê-khốp.
Bằng tài năng xây dựng những hình tượng tiêu biểu lôi cuốn và thu hút người đọc Sê-khốp đã giúp người đọc nhìn thấy thâm thúy và sống động xã hội Nga lúc bấy giờ, bộc bạch niềm cảm thương thâm thúy cho những thân phận thảm kịch đó.
4. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 3
Xã hội Nga cuối thế kỷ XIX ngập trong bầu ko khí chuyên chế thủ cựu nặng nề và ngột ngạt. Môi trường xã hội đó đã để lại lắm thứ thành phầm người kì quái. Bêlicốp, nhân vật chính trong truyện ngắn Người trong bao của Sê-khốp, là một nhân vật tiêu biểu của xã hội đó.
Người trong bao ko chỉ thuần tuý là sự phản ánh “một thực trạng xã hội nhưng mà còn có ý nghĩa nói chung triết lý thâm thúy”. Bê-li-cốp, một thành phầm tiêu biểu của xã hội Nga thủ cựu. Ý nghĩa tiêu biểu đó ko chỉ trình bày trong tính cách nhưng mà còn trong cả những thói quen và hình dáng.
Bê-li-cốp hiện dần qua từng lời kể của Bùi-kin, một đồng nghiệp của Bê-li-cốp ở trường trung học. Từ khi việc mô tả ngoại hình và những thói quen. Bất kỳ lúc nào, dù ngày mưa gió hay cả những ngày đẹp trời Bê-li-cốp [người kể chuyện gọi là “hắn”] đều “đi giày cao su, cầm ô và nhất quyết là mặc bành tô cốt bông”. Một con người thủ cựu tiêu biểu. Hắn bao bọc mình bởi những lớp quần áo giày và mũ, kín mít. Cứ như thể hắn sợ có một hạt bụi nào dính vào thân thể hắn vậy. Sự hủ lậu, thủ cựu đó khiến hắn mắc một chứng bệnh: luôn sợ hãi. Cũng vì sợ hãi nhưng mà hắn cố nhét mình vào trong một cái bao. “Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu và lúc rút chiếc dao nhỏ để gọt bút chì thì chiếc dao đó cũng đặt trong bao”. Tệ hại hơn, “cả khuôn mặt hắn dường như cũng ở trong bao”. Và cái con người đó lúc nào cũng có “khát vọng mãnh liệt thu mình vào trong một cái vỏ, tạo cho mình một cái bao có thể cách trở, bảo vệ hắn khỏi những tác động bên ngoài’.
Từ sự thủ cựu chuyên chế dẫn tới sự thu mình trong bao, càng thu mình bao nhiêu càng trình bày sự thủ cựu bấy nhiêu. Quả là một cái vòng luẩn quẩn trong chính cái bao do hắn tạo ra. Hình ảnh “cái bao” là một “phát hiện nghệ thuật” ‘của nhà văn và nó mang ý nghĩa tiêu biểu. “Bao” thường dùng để bọc đồ, đựng đồ. Nhưng trong truyện ngắn của Sê-khốp, “cái bao” đó dùng để bọc con người, và rộng hơn là để bọc cả một xã hội. Không nhìn thấy, ko nghe thấy hay là ko muốn nhìn sự thay đổi của cuộc sống, ko muốn nghe những âm thanh mới đang rộn vang?
Cuối thế kỷ XIX, toàn cầu đã có những bước chuyển mình lớn lao, nước Nga cũng ko nằm ngoài quỹ đạo đó. Sự chuyển đổi đó hẳn sẽ gây nên những rối loạn trong đời sống xã hội. Đối với những con người còn mang trong mình tư tưởng cũ như Bê-li-cốp, tàn tích của cơ chế Nga hoàng chuyên chế thì điều đó là khó có thể chấp nhận. Bê-li- cốp lúc nào cũng ngợi ca quá khứ, quá khứ là huy hoàng và là cái ô chở che giúp hắn trốn tránh cuộc sống thực tại. Đó là sự thủ cựu tới cố chấp! Quá khứ là lịch sử. Giữ gìn và bảo vệ quá khứ là tốt, song bảo vệ ko đồng nghĩa với thủ cựu. Ở xã hội Việt Nam sau này, vào những năm 30 – 45 lúc làn gió Âu hoá tràn vào cũng đã gây nhiều biến động. Một số người tiếp thu nó và một số người chống lại. Mặc dù vậy ko có tức là thủ cựu, đóng kín hoàn toàn và tiếp thu tất cả. Cần bảo vệ cái gọi là bản sắc và tiếp thu những tinh hoa, những trị giá mới để thích hợp với quy luật tăng trưởng của xã hội. Trong bối cảnh xã hội Nga ngạt thở bởi bầu ko khí chuyên chế những năm cuối thế kỷ XIX thì những con người như Bê-li-cốp xuất hiện cũng ko có gì là lạ. Hay nói khác đi, Bê-li-cốp là một trong những thành phầm của xã hội Nga cuối thế kỷ XIX – một nhân vật tiêu biểu. Nói như Bi-ê-lin-xki thì đó là “người lạ nhưng mà quen biết”, kiểu như Chí Phèo của văn học hiện thực Việt Nam đầu thế kỷ XX.
Thu mình trong bao ko dám ngó nhìn những ánh nắng đẹp của rạng đông. Cũng chẳng khác gì những con ốc sên cứ cố giấu mình trong lớp vỏ cứng rồi tự cho mình là an toàn, mạnh mẽ. Nhưng chính điều đó khiến con ốc chậm trễ, sợ hãi và trở thành yếu ớt, bạc nhược. Những con người sống trong bao như Bê-li-cốp cũng vậy, cũng mắc chứng bệnh sợ hãi và bạc nhược của loài ốc sên. Cuộc sống làm hắn khó chịu, sợ hãi, buộc hắn phải thường xuyên lo lắng và có nhẽ như để bào chữa cho thái độ nhút nhát, kinh tởm đối với hiện nay”. Sống giữa hiện nay nhưng mà lại sợ hiện nay, sống với cuộc sống nhưng mà lại sợ cuộc sống khác nào người phụ nữ muốn có con nhưng mà lại kinh tởm, lại sợ người đàn ông. Cái nghịch lý đó đã tạo ra một con người kì quái như Bê-li-cốp. Phcửa ải chăng đó cũng chính là triết lí thâm thúy của tác phẩm?
Ý nghĩa tiêu biểu của nhân vật Bê-li-cốp còn được biểu thị trong những nét tính cách, những suy nghĩ. Tất cả đều mang một vẻ thật kỳ quái. “Cả ý tưởng của mình Bê-li-cốp cũng giấu vào bao”. Những ý tưởng chứa đựng ở trong đầu cũng ko an toàn và hắn cần giấu vào bao. Phcửa ải cất thật kĩ, gói ghém thật kĩ. Như vậy mới an toàn, đó thế nhưng hắn vẫn sợ hãi. “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì?” Giấu mình trong bao chưa đủ hắn còn giấu cái bao đó trong một cái hộp. Chứng cứ là quang cảnh căn buồng ngủ của hắn. Với sự mô tả tỉ mỉ, sự quan sát tinh tường và nhạy cảm của các giác quan, nhà văn đã tái tạo lại căn buồng chật như chiếc hộp của Bê-li-cốp với đủ thứ âm thanh nghe rùng rợn.
Sự ngột ngạt của căn buồng phải chăng cũng là sự ngột ngạt của cả xã hội Nga lúc bấy giờ? Và căn buồng đóng kín của Bê-li-cốp vô tưởng tượng cũng là một tiêu biểu của xã hội đó? Trong xã hội đó, với những con người tiêu biểu như Bê-li-cốp, mọi người cũng chịu tác động của họ. Hay nói cho đúng hơn họ ko dám chống lại hoặc ko thể chống lại sự tác động đó. Vì sao? Một câu hỏi quả là khó trả lời trong thời khắc đó. “Dưới tác động của những kẻ như Bê-li-cốp, quần chúng trong thành thị đâm ra sợ tất cả: sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách, sự hỗ trợ người nghèo. Thậm chí thầy hiệu trưởng cũng phải sợ hắn. Một thực tiễn thật đáng buồn và cũng thật nực cười.
Ta tự hỏi ko biết cuộc đời của những con người như Bê-li-cốp là cuộc đời gì? Hắn trở thành gầy gò hơn và “thu mình sâu hơn trong cái bao của hắn” lúc mọi người biết hắn mến Va-ren- ca, chị gái của một đồng nghiệp cùng trường. Hắn tái ngắt mặt mũi, bực dọc bỏ ăn, bỏ buổi lên lớp lúc thấy chị em Va-ren-ca đi xe đạp. Đối với hắn tương tự là “ko hợp với tư thế của một nhà giáo dục thiếu niên”.
Nếu thầy giáo nhưng mà đi xe đạp thì học trò chỉ còn nước tiên phong xuống đất. Nhất là nữ giới con gái như Va-ren-ca nhưng mà đi xe đạp thì quả là chuyện kinh khủng. Với Bê-li-cốp, chỉ có những chỉ thị, thông tư, những bài toán quy định cấm đoán điều này, điều nọ “mới là rõ ràng, quan trọng”. Vì vậy nếu ko có chỉ thị nào cho phép thầy giáo được đi xe đạp thì ko được làm. Sự thủ cựu diễn ra từ trong ý tưởng, quả đúng là tương tự. Những phạm vi, những quy tắc đã gò bó con người và chính những con người như Bê -li – cốp cũng tự nhốt mình trong những quy tắc đó. Để rồi cuối cùng, lúc chết đi lại cũng tự chui vào trong những quy tắc đó. Cũng giống như cái chết của Bê-li-cốp. Hắn chết là phải. Và lúc đã nằm trong quan tài, “vẻ mặt hắn trông hiền lành, thoải mái, thậm chí còn có vẻ tươi tỉnh nữa, cứ hệt như hắn mừng rằng cuối cùng hắn đã được chui vào cái bao nhưng mà từ đó ko bao giờ hắn phải thoát ra nữa”.
Người trong bao cuối cùng cùng chui vào bao và đối với Bê-li-cốp, điều đó là hạnh phúc nhất. Nghĩa là, hắn đã đạt được mục tiêu cuộc đời.
Thật đáng thương.- Cái chết của Bê-li-cốp phải chăng là sự giải thoát đối với hắn, đối với xã hội? Mọi người đều cảm thấy nhẹ nhõm thoải mái lúc thoát khỏi hắn, thoát khỏi sự ngột ngạt của những quy ước, quy tắc. Thế nhưng chỉ là phút chốc thôi. Cuộc sống lại trở về nhịp độ cũ, mỏi mệt, nhàm chán, vô vị và nặng nề dù ko bị chỉ thị nào cấm đoán. Vì sao? Bởi trong thực tiễn xã hội đó còn bao nhiêu con người Bê-li-cốp. Và đó là hệ quả thế tất của một xã hội chuyên chế và thủ cựu. Nó cũng tương tự như xã hội Việt Nam phong kiến đã đẻ ra Chí Phèo và những đứa con của nó. Một sự so sánh ko mấy khập khiễng. Bởi để có thể xóa đi những con người đó thì xã hội cần thay đổi. Không phải một tư nhân con người nào nhưng mà là cả một lớp người, cả xã hội. Phcửa ải chăng đó cũng là động lực cho sự bùng nổ của cách mệnh tháng mười sau này?
Cũng giống như Chí Phèo, Bê-li-cốp là thành phầm của một cơ chế xã hội, là một nhân vật tiêu biểu cho nền văn học hiện thực Nga cuối thế kỷ XIX. Đúng như nhà văn Nguyễn Tuân đã nhận xét: “Truyện Bê-li-cốp là một áng văn đả kích lên tới tuyệt đỉnh; hình thù và tên họ nhân vật đã thành một cái sự đã thành một tưởng tượng từ ngày nay vẫn còn tác dụng lớn”. Nghĩa là nó cảnh tỉnh chúng ta trước những kẻ giống như “người trong bao”, trước tình trạng xã hội như Người trong bao. Phcửa ải lật tấm “bao” đó để nhìn ra lối cho xã hội tăng trưởng”.
5. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 4
Sê-khốp một trong những nhà văn lỗi lạc của văn học Nga. Ông ko chỉ là nhà viết kịch tài năng, nhưng mà còn là một nhà viết truyện ngắn bậc thầy. Người trong bao được viết năm 1880, là một trong những truyện ngắn nổi tiếng nhất của ông. Tác phẩm nổi trội với hình tượng Bê-li-cốp – hình ảnh tiêu biểu cho người dân Nga lúc bấy giờ.
Chân dung Bê-li-cốp được nhà văn lựa chọn những cụ thể tiêu biểu nhất để mô tả. Ông ta là một thầy cô giáo dạy tiếng Hi Lạp cổ – một thứ tiếng đã trở thành lỗi thời, rất ít người học. Hắn là có một ngoại hình hết sức kì quái, mọi thứ đều được hắn ta cho vào trong “bao”. Trong những ngày đẹp trời nhất hắn vẫn đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô, chiếc áo bành tô tô cổ luôn dựng đứng tới lấp cả gương mặt. Không chỉ vậy ra ngoài hắn luôn phải đeo kính râm, lỗ tai nhét bông và ngồi trên xe ngựa nhất mực phải kéo mui. Ở nhà, một ko gian riêng tư nhưng cái “bao” của hắn vẫn ko hề thay đổi, áo khoác vẫn mặc, cửa đóng, then cài, luôn sợ sẽ có kẻ trộm đột nhập. Giường ngủ của Bê-li-cốp được tác giả mô tả là chật và kín như cái hộp, nóng nực, ngột ngạt, lúc ngủ luôn trùm chăn kín đầu. Hình như luôn có nỗi sợ hãi bủa vây xung quanh Bê-li-cốp khiến hắn phải phòng ngừa hết sức. Những cụ thể mô tả rất sức cụ thể đã cho thấy những chiếc bao hữu hình đang bủa vây, quấn chặt lấy Bê-li-cốp. Đồng thời cũng cho người đọc bước đầu thấy chân dung quái gở, kì quái của hắn.
Nhưng đó mới chỉ là chân dung bên ngoài, để làm rõ sự kì quái của Bê-li-cốp, Sê-khốp còn đi sâu vào những biểu thị toàn cầu bên trong. Bê-li-cốp luôn mang trong mình khát vọng mãnh liệt, ở mọi lúc, mọi nơi đó là “thu mình vào trong một cái vỏ, tạo ra cho mình một cái bao có thể bảo vệ, cách trở hắn khỏi những tác động bên ngoài”. Bởi cuộc sống ngoài kia đối với hắn quả đáng sợ hãi, hắn kinh tởm hiện nay, và hắn luôn ngợi ca quá khứ, cho đó là quãng thời kì huy hoàng, xinh xắn nhất, chính bởi vậy nghề dạy tiếng Hi Lạp cổ cũng thật thích hợp với hắn. Hắn tôn thờ những chỉ thị, thông tư, đối với hắn chỉ có những bài báo cấm đoán mới là điều rõ ràng. Và con người đó còn túc trực trong đầu suy nghĩ “nhỡ xảy ra chuyện gì”. Những cụ thể mô tả tâm lí bên trong của Bê-li-cốp đã cho ta thấy đầy đủ hơn kiểu “người trong bao” của xã hội Nga cuối thế kỉ XIX. Hắn luôn lo lắng, sợ hãi, phải tự bao bọc bản thân để có thể tránh sự xúc tiếp với toàn cầu bên ngoài. Bê-li-cốp ko phải bỗng dưng xuất hiện, hắn chính là con đẻ của xã hội tù túng, ngột ngạt của xã hội Nga chuyên chế lúc bấy giờ.
Trong mối quan hệ với mọi người, Bê-li-cốp cũng tỏ ra mình là kẻ hết sức kì cục. Tạo mối quan hệ với mọi người là điều thế tất đối với mỗi con người lúc chúng ta đang sống trong một tập thể, một tập thể. Bê-li-cốp ý thức rất rõ điều đó, chỉ có điều cách hắn làm chỉ khiến người khác hoảng sợ, ghét bỏ: “Hắn có một thói quen kì quái là đi hết nhà này tới nhà khác” hắn “kéo ghế ngồi, chẳng nói chẳng rằng, mắt nhìn xung quanh như tìm kiếm vật gì. Hắn cứ ngồi im như phổi thế rồi độ một giờ sau thì cáo từ. Hắn gọi đó là cách duy trì những mối quan hệ tốt với đồng nghiệp”. Sê-khốp đã thật khôn khéo lúc lựa chọn cụ thể này, nó đã giúp bổ sung tính cách “trong bao” của hắn ở cách cư xử, hành động. Hắn ta tưởng rằng làm tương tự là đúng mực nhưng mà ko hề nhìn thấy mình đang quấy rầy, đang làm người khác ghê sợ. Lối sống của hắn và những người như hắn đã khiến bầu ko khí trở thành ngột ngạt, căng thẳng, những nỗi sợ vô hình cứ thế chất chồng lên những con người phổ biến: “sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách,, hỗ trợ người nghèo, sợ dạy học chữ”. Những nỗi sợ thật vô lí nhưng lại hợp pháp lúc cuộc sống của những con người nơi đây bị tắm đẫm trong những tư tưởng, lối sống trong bao của Bê-li-cốp. Một thói quen kì quái của Bê-li-cốp nhưng lại có thể khống chế được cả một trường học, một thành thị trong cả chục năm trời, đó quả là một điều phi lí. Giọng kể có vẻ khách quan nhưng đằng sau đó ta vẫn thấy giọng điệu châm biếm, phê phán của tác giả.
Không chỉ vậy, Bê-li-cốp còn rất dị ứng và sợ những cái mới. Trong cuộc đời hắn ta, chưa bao giờ hắn nhìn thấy một người con gái cưỡi xe đạp, bởi vậy lúc nhìn thấy Va-ren-ca cưỡi xe đi qua, mặt hắn ngẩn ra, trắng bệch, dường như ko thể tin vào mắt mình. Điều đó làm hắn khó chịu, hốt hoảng và hắn quyết định tới nhà Cô-va-len-cô để giảng giải mọi điều. Hắn thổ lộ tâm tình, hắn ko hiểu vì sao nhưng mà mọi người lại giễu cợt mình, bởi lúc nào hắn “cũng cư xử như một người tử tế, đúng mực”. Bê-li-cốp rất có ý thức về bản thân mình, nhưng lại ko đủ sáng suốt để nhận thấy sự kì quái về chính mình, luôn sống trong ngộ nhận. Ý đồ giảng giải ko được thực hiện, hắn bị Cô-va-len-cô đánh ngã dúi trên bậc thang, cùng với tiếng cười giòn tan lúc Va-ren-ca đi về đã làm hắn nhục nhã, xấu hổ trở về nhà nằm một tháng sau rồi chết. Hắn chết nhưng ko đau buồn, tiếc thương, bởi hắn đã được ở trong chiếc bao lớn lao, cứng cáp nhất nhưng mà hắn ko bao giờ phải chui ra nữa, đó cũng chính là mục tiêu cuộc đời hắn, vẻ mặt Bê-li-cốp trở thành hiền lành, thoải mái, thậm chí còn có cả phần tươi tỉnh. Và cái chết đó cũng làm cho những người xung quanh như thoát được khỏi một gánh nắng “Từ bãi tha ma trở về, lòng chúng tôi đều cảm thấy nhẹ nhõm, thoải mái”. Nhưng sự thoải mái đó cũng chỉ diễn ra chỉ trong một tuần, một tuần sau cái chết của Bê-li-cốp mọi thứ lại trở về như cũ. Vậy vấn đề ở đây ko phải chỉ bởi tư nhân Bê-li-cốp nhưng mà rộng hơn là cái bao ngột ngạt của xã hội chuyên chế Nga hoàng lúc bấy giờ đã kìm kẹp, giam hãm con người. Hoàn cảnh đó yêu cầu con người phải thức tỉnh, đứng lên đấu tranh. Cái chết của Bê-li-cốp cũng như một lời dự đoán về cuộc cách mệnh sau này.
Xây dựng nhân vật Bê-li-cốp, tác giả đã lựa chọn những cụ thể tiêu biểu nhất. Trong truyện ngắn này hay bất kỳ truyện ngắn nào mọi cụ thể ông xây dựng đều vừa vặn, khôn khéo, ko có bất kỳ cụ thể thừa. Những cụ thể nhỏ nhặt cũng góp phần khắc họa tính cách nhân vật và làm nổi trội chủ đề tác phẩm. Nhân vật Bê-li-cốp là nhân vật tiêu biểu của kiểu người trong bao của xã hội. Nghệ thuật kể truyện rực rỡ, giúp có cái nhìn chân thực, khách quan nhất về nhân vật. Giọng điệu chuyển đổi linh hoạt, trình bày ý kiến của người viết về nhân vật.
Bằng con mắt quan sát tinh tường, Sê-khốp đã phát xuất hiện “cái tầm thường dung tục” tưởng là rất đỗi phổ biến trong nhân vật Sê-khốp. Hình tượng người trong bao Sê-khốp ko chỉ là vấn đề của một thời nhưng mà nó là vấn đề xã hội muôn thuở. Trong mỗi chúng ta người nào cũng tồn tài một Bê-li-cốp, việc của chúng ta là phải phá bỏ mọi rào cản, để ko trở thành những “cái bao” quái giở của xã hội. Tác phẩm và hình tượng của Sê-khốp có ý nghĩa, trị giá muôn thuở.
6. Phân tích hình tượng Bê-li-cốp trong tác phẩm Người trong bao
Nhân vật trong tác phẩm văn học có tác dụng tái tạo cuộc sống và trình bày quan niệm của nhà văn về cuộc đời. Cũng như bao nhân vật khác trong trang văn, Bê-li-cốp là hình tượng nhân vật được tác giả Sê-khốp khắc họa thật tài tình dưới ngòi bút châm biếm, đả kích con người sống trong cơ chế xã hội tù túng, ngột ngạt. Bê-li-cốp là nhân vật mang ý nghĩa nhân văn thâm thúy và đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn nhưng mà nhà văn gửi gắm lúc thực hiện nhiệm vụ là “thư kí trung thành của thời đại”.
Quảng Cáo
Bê-li-cốp hiện lên qua lời của một đồng nghiệp trong trường với nhân vật kể lại cho thầy thuốc I-van I-va-nứt nghe. Có nhẽ người đọc sẽ thật ấn tượng với ngoại hình kì lạ của hắn “nổi tiếng về điều là lúc nào cũng vậy, thậm chí cả lúc rất đẹp trời, hắn đều đi giày cao su, cầm ô và nhất quyết là mặc áo bành tô ấm cốt bông”. Những cụ thể tưởng nghe đâu vặt vãnh, nhỏ lẻ thì lại được tác giả mô tả cụ thể, tỉ mỉ như chiếc ô, đồng hồ quả quýt, chiếc dao nhỏ gọt bút chì, bông nhét lỗ tai, cổ áo, kính râm, kéo mui xe ngựa… tất cả đều làm nổi trội lên chân dung kì quái, lạ thường và nét tính cách nhân vật. Trong tất cả các cụ thể đó có đôi giày cao su, cái ô gắn liền với Bê-li-cốp quanh năm suốt tháng, làm cho nhân vật hiện lên như một bức tranh biếm họa. Đó là lúc đi ra đường còn về nhà hắn cũng chẳng được thông thoáng hơn một tẹo: “vẫn mặc áo khoác ngoài, đội mũ, đóng cửa, cài then, có đủ sự nghiêm cấm và hạn chế”. Bê-li-cốp thật dị thường với vẻ vẻ ngoài làm cho người ta tò mò ko hiểu vì sao hắn lại tương tự?
Tất cả là bởi từ trong suy nghĩ xoành xoạch “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”. Có tới năm lần Bê-li-cốp lặp lại cụ thể này, dường như sự sợ hãi chẳng bao giờ rời khỏi hắn ta. Nỗi sợ đó túc trực cả trong những thói quen giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày. Khi đi tới chơi nhà đồng nghiệp hắn thường “kéo ghế ngồi, hắn thường chẳng nói chẳng rằng mắt nhìn xung quanh như tìm kiếm vật gì. Ngồi im như phỗng rồi độ một giờ sau thì cáo từ”. Ngay cả cái buồng ngủ cũng chật như một cái hộp, lúc ngủ thường kéo chăn trùm đầu kín mít, nằm trong chăn nhưng “hắn vẫn cảm thấy rợn rợn. Hắn sợ nhỡ lại có chuyện gì, sợ kẻ trộm chui vào nhà”. Sê-khốp đã phát xuất hiện ở nhân vật có một khát khao mãnh liệt là được thu mình trong vỏ bọc, hắn tự tạo ra những “cái bao”để chui vào trong đó cho an toàn. Nhưng vẫn không thể an tâm và chính nỗi sợ hãi cũng là một cái bao để hắn chui vào. Kế bên những cái bao hữu hình ngoài đời thực còn có những cái bao vô hình như ngợi ca quá khứ, ngợi ca những cái ko có thật, ngợi ca thứ tiếng Hi Lạp cổ, che giấu suy nghĩ là những cái bao nhưng mà hắn tự tạo ra để bao bọc bản thân khỏi bị tác động bởi ngoại cảnh bên ngoài.
Bê-li-cốp còn là một con người có tư tưởng thủ cựu và luôn tôn thờ chính quyền thậm chí là sợ hãi cấp trên vô cùng. Khi hắn thấy hai chị em Cô-va-len-cô đạp xe ngoài đường thì trong thâm tâm hắn dù có thích Va-ren-ca rất nhiều thì cũng ko thể chấp nhận nổi hành động đó của một người con gái, một thầy cô giáo đứng lớp nên đã kịch liệt phản đối và tới nhà họ để cho lời khuyên, nhưng lúc nghe lời dọa nạt của Cô-va-len-cô “Kẻ nào thò mũi vào chuyện riêng nhà ta, ta cho chầu Diêm Vương tất” phản ứng của hắn trở thành gay gắt vô cùng: “Tôi yêu cầu anh lúc có mặt tôi, đừng bao giờ nói như thế về cấp trên. Anh cấp thiết thái độ kính trọng đối với chính quyền”. Người ta có thể tôn thờ, ủng hộ cho chính quyền tốt đẹp còn hắn sợ động tới cấp trên [hiệu trưởng và thanh tra] ko thể phân biệt nổi đâu là tốt là xấu. Hắn chỉ muốn che đậy đi tâm lí run sợ của mình trước quyền lực vô thượng. Đặc trưng câu nói cuối cùng lúc hắn dọa nạt Cô-va-len-cô: “tôi chỉ muốn báo trước cho anh rằng…Tôi sẽ phải làm việc đó” đã lí giải cho nguyên nhân vì sao hắn lại trở thành lo lắng, hèn nhát, bạc nhược lúc nói tới chính quyền bởi lúc nào hắn cũng sợ bị người khác nghe thấy, sợ bị xuyên tạc, vu cáo. Chính câu nói đã khắc họa sâu thêm tính cách, lối suy nghĩ của nhân vật. Hình như trong mắt hắn cuộc sống này luôn đầy rẫy những thứ xấu xa, đớn hèn và hoàn cảnh xung quanh hắn đã tạo nên cái vỏ bọc xuất sắc.
Không chỉ vậy hắn còn luôn sợ bị “thành trò cười cho người đời” lúc bị đánh ngã từ trên cầu thang xuống, việc làm trước tiên của Bê-li-cốp là “sờ lên mũi xem kính có còn nguyên vẹn ko”đối với hắn thể diện quan trọng hơn tính mệnh con người, hắn sợ chuyện này sẽ tới tai hiệu trưởng, thanh tra rồi họ sẽ ép mình về hưu non. Tiếng cười “haha” của Va-ren-ca đã kết thúc chuyện cưới xin và kết thúc cả cuộc đời Bê-li-cốp. Cái chết của hắn thật bất thần nhưng mà cũng ko bất thần chút nào. Bất thần là bởi mọi người trong thành thị khá ngạc nhiên và có phần vui tươi bởi lối sống lập dị của anh ta đã khống chế trường học trong suốt mười lăm năm và cả thành thị nữa “Các bà cô tối thứ bảy ko dám tổ chức diễn kịch tại nhà nữa, sợ rằng hắn biết thì lại phiền, giới tu hành lúc có mặt hắn ko dám ăn thịt và đánh bài”. Không bất ngời bởi đây là dụng ý nghệ thuật của nhà văn dùng cái chết để càng đậm tô tính cách nhân vật bởi lúc nằm trong quan tài, vẻ mặt hắn trông hiền lành, thoải mái thậm chí có vẻ tươi tỉnh như hắn đang mừng rỡ, toại nguyện lúc được nằm trong “cái bao” tốt nhất, vững bền nhất.
Nhân vật Bê-li-cốp đã được khắc họa thật cụ thể, tỉ mỉ từ ngoại hình bên ngoài tới suy nghĩ, hành động khác người, khác thường, khác biệt. Hắn vừa là tội nhân cũng vừa là nạn nhân, vừa đáng thương cũng vừa đáng trách cho một kiếp người sống vô nghĩa. Hắn là tội nhân vì đã reo rắc tác động tới cuộc sống mọi người xung quanh, tội nhân vì chính người như hắn là con đẻ của cơ chế xã hội phong kiến Nga ở cuối thế kỉ XIX. Hình tượng đó ko phải mang tính chất tư nhân nhưng mà nó là căn bệnh chúng của toàn xã hội. Bê-li-cốp đã chết nhưng còn biết bao nhiêu người trong bao trong tương lai như thế. Sự tác động và tác động dằng dai của Bê-li-cốp trong xã hội cũ đầy ám ảnh, đầu độc cuộc sống con người. Trong xã hội ngày nay cũng có ko ít kẻ vẫn đang tìm cho mình một cái bao, tạo những cái vỏ bọc cho bản thân, phó mặc cho cuộc đời. Đó là lối sống ích kỉ, hèn nhát ko đáng để được tồn tại. Qua hình tượng nhân vật Bê-li-cốp nhà văn đã cất lên tiếng nói phê phán kiểu người có lối sống trong bao, trốn tránh thực tại, ko dám đối diện với hiện thực và cũng là lên án, tố cáo xã hội Nga đương thời tù túng, ngột ngạt. Nhà văn đã thức tỉnh và kêu gọi mọi người thay đổi cách sống ko thể sống theo kiểu “Người trong bao” hèn nhát, bạc nhược và ích kỉ tương tự.
Sê-khốp chọn ngôi kể thứ ba để đặc tả hình tượng nhân vật Bê-li-cốp cho thấy con người hắn hiện lên chân thực, khách quan với giọng kể mỉa mai, phê phán để lại cho độc giả có cái nhìn về xã hội và con Nga lúc bấy giờ. Đúng như Nguyễn Tuân đã nhận xét “Truyện Bê-li-cốp là một áng văn đả kích lên tới tuyệt đỉnh: hình thù, tên họ nhân vật đã thành một cái sự, đã thành một tưởng tượng từ ngày đó vẫn còn tác dụng lớn”. Bê-li-cốp ko chỉ phản ánh lại hiện nhưng mà còn có ý nghĩa nhân sinh thâm thúy đối với mọi thời đại.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên phân mục Văn học – Tài liệu của Thư Viện Hỏi Đáp VN.
Top 6 bài phân tích nhân vật Bê li cốp trong Người trong bao siêu hay
[rule_3_plain]Phân tích nhân vật Bê li cốp trong Người trong bao để thấy được sự phê phán của tác giả đối với lối sống tầm thường dung tục của tiểu tư sản Nga. Sau đây là dàn ý phân tích nhân vật Bê li cốp cùng với bài phân tích hình tượng nhân vật Bê li cốp hay chọn lựa.
8 mẫu tóm tắt tác phẩm Người trong bao siêu hay
1. Dàn ý phân tích nhân vật Bê-li-cốp I. Mở bài: giới thiệu đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp II. Thân bài: phân tích đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp 1. Chân dung Bê-li-cốp: Ngoại hình: thu mình trong vỏ bọc, luôn tạo một thứ bao bọc, bảo vệ mình Lối sống thu mình trong bao Biểu tượng cho sự hèn nhát, quái gở Lối sống thu mình Lối sống trong bao, thu mình, hèn nhát 2. Tác động của Bê-li-cốp: Lối sống đã đầu độc, làm ô nhiễm, khiến con người sợ hãi suốt 15 năm Mọi người sợ sệt và xa lánh 3. Cái chết của Bê-li-cốp: Bị đồng nghiệp trêu chọc, phản đối thô bạo Chứng kiến đồng nghiệp ko sợ cấp trên Bị cười nhạo vì ngã Sợ ông hiệu trưởng III. Kết bài: nêu cảm nhận của em về đoạn trích Người trong bao của Sê-khốp 2. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 1 Sê-Khốp được biết tới là một nhà văn nổi tiếng của nước Nga, dòng văn nhưng mà ông theo đuổi và thành công đó chính là văn hiện thực. Ông là một người có công canh tân truyện ngắn và kịch nói. Sáng tác của ông luôn là chiếc gương phản chiếu lên án những hiện thực ở nước Nga. Trong những tác phẩm của ông tiêu biểu có tác phẩm Người trong bao. Nhưng mà qua chân dung và tính cách của nhân vật Bê-li-cốp ta thấy được những cái nhà văn muốn lên án xã hội con người Nga. Cụ thể ở đây chính là phê phán lối sống tầm thường dung tục của tiểu tư sản Nga. Nhan đề của tác phẩm cũng thật đặc thù lúc ta thấy được rằng chính cái tên đó đã nói lên phần nào nhân vật Bê li cốp. Nhân vật đó đại diện cho từng lớp tiểu tư sản với lối sống dung tục, nhút nhát, giáo điều. Đối với bê li cốp “nếu ko có chỉ thị nào cho phép thì ta ko được làm”. Và cuối cùng thì anh ta cũng phải nằm trong bao nhưng mà đi chầu Diêm Vương. Nhan đề đó trình bày được cái sự hèn nhát của những người tri thức Nga. Và kết cuộc của những con người như thế thì ko tốt. Lối sống nhút nhát, dung tục đó sẽ có hại cho người dân Nga, nó gây đầu độc cuộc sống, gây hậu quả nghiêm trọng về sau. Ngoài ra cái bao kia cũng mang hàm ý đó là cái bao bọc bó hẹp, cuộc sống tù túng, đen tối của người tri thức Nga nhưng mà sống ko thoát ra được chết đi cũng thế. Trước hết là chân dung của Bê li cốp thì nhân vật hiện lên với những cách ăn mặc và khuôn mặt của mình. y phục nhưng mà Bê li cốp diện thường xuyên đó chính là một chiếc áo bành tô, đi giày cao su và cầm ô. Những y phục đó làm cho ta thấy được Bê li cốp là một người chỉ sống vì quá khứ nhưng mà thôi. Những chiếc áo bành tô từ thời xưa cũng được anh mặc suốt ngày, ngặt một nỗi nữa là mặc quang năm mặc là mưa nắng hay gió bão gì, đã thế lại còn cầm ô, đi giày cao su nữa. Trông Bê li cốp giống như những người của thế kỉ xưa cũ. Đã thế khuôn mặt của anh ta lúc nào cũng dấu sau cái cổ áo bành tô đó, đi xe ngựa thì lại phải kéo mui xe xuống để che mặt. Không những thế tai hắn còn nhét bông nhưng mà người ta thầm nghĩ rằng là nhét “trong bao”. Vậy đấy chân dung của Bê li cốp hiện lên với những đồ vật có từ ngày xưa và những lập dị của hắn. Không những thế tất cả mọi thứ từ con người cho tới những đồ vật của anh ta đều được để ngăn nắp dấu kín trong bao. Chính vì thế nhưng mà ta có thấy cảm nhận thấy được rằng chính Bê li cốp đang cố tạo cho mình một cái bao cách trở với những người xung quanh, để tránh tác động tới bản thân mình. Phcửa ải chăng đó chính là sự ích kẻ hèn nhát của những con người trí thức trong xã hội Nga thời bấy giờ? Nói chúng qua chân dung của Bê li Cốp ta thấy được rằng đại đa số trí thức Nga lúc bấy giờ có lối sống dung tục hèn nhát như thế, mọi thứ trở thành lập di với xã hội và chính những điều đó gây tác động rất lớn tới cuộc sống của con người Nga. Về phần tính cách của nhân vật này cũng rất kì lạ. Thu mình trong vỏ bọc là thế nhưng Bê li cốp lại có những ước mơ khát vọng khó hiểu lập dị. Đó là khát vọng cách trở với cuộc sống con người, chỉ biết sống cho mình, mình được an toàn và tránh xa mọi điều làm tổn hại tới sự an toàn đó. Tính cách của bê li cốp đó là sợ hãi hiện nay và tôn sùng những gì là của quá khứ. Anh ta say mê tiếng Hi Lạp cổ vì thế nhưng mà anh ta hạnh phúc nhất lúc thốt lên câu. Có nhẽ đó là khoảnh khắc duy nhất để anh ta chui ra khỏi cái bao bọc của mình. Tính tình anh ta giống như một kẻ thần kinh chỉ biết “lo lắng”, “sợ hãi”, “nhút nhát”. Không những thế Bê li cốp chỉ thích sống theo thông tư chỉ thị. Một lúc chưa có thông tư chỉ thị thì ko thể làm được. Tuân theo thông tư là tốt nhưng có những chuyện đợi thông tư tới thì sẽ muộn mất thì hắn vẫn ko dám khắc phục. Điều đó trình bày lối sống cứng nhắc quá mức. Chính do vậy nhưng mà anh ta ko thể nào thoát khỏi cái vỏ bọc của bản thân mình. Sống trong sợ hãi thì còn sống làm gì nữa. Đồng thời anh ta luôn chấp thuận với lối sống hủ lậu lỗi thời và ko chịu được cách sống thức thời của chị em nhà Va ren ca. Có thể nói nhân vật hiện lên như một thảm họa của tạo hóa, một con người cô độc lạc lõng, kì quái, kinh khủng và ko hiểu cuộc sống đương thời. Chính vì cái kì quái đó nhưng mà làm cho biết bao nhiêu ngươi sợ hắn. Các thầy cô giáo trong trường hay tới hiệu trưởng cũng sợ hắn. Tầm thường hắn tới thăm nhà thầy cô giáo nhưng mà hắn cho rằng công việc đó nhằm duy trì tình bạn tốt đẹp. thế nhưng lúc tới thì hắn chẳng nói chẳng rằng, chỉ ngồi phổng ra đó và rồi đưa mắt nhìn xung quanh làm cho người ta phải sợ. Rồi một lát thì cáo từ về. Tới chơi nhưng mà ko nói gì thì tới để làm gì?. Các bà diễn kịch cũng ko dám họp mặt hắn, phải dấu. Các nhà tu thì ko dám ăn thịt và đánh bài lúc có mặt hắn. Quả thật Bê li cốp giống như một con ma đáng sợ làm cho cả thành thị con người Nga phải sợ hãi hắn. Cuộc sống như thế có khác nào địa ngục nhưng mà hắn cứ chui cái thân thể và cả tâm hồn mình trong cái vỏ bọc. Có thể nói chính cái lối sống của hắn đã tác động tới cuộc sống và con người Nga hiện nay và tương lai. Nhân vật đó giống như nền phong kiến tối tăm của Nga lúc bấy giờ. Hắn cứ thế sống quanh năm với những nỗi lo sợ của mình. Nào là sợ ánh sáng ban ngày, sợ bóng tối, sợ trộm. Trong nhà lúc nào cũng đóng then cài cửa, đắp chăn kín mít cả đầu. Hắn toàn mơ thấy những điều kinh khủng nhất và chính vì thế nhưng mà hắn luôn thức dậy với khuôn mặt tái nhợt. Không thể nào quên kể tới câu chuyện tình của Bê li cốp với cô nàng Va ren ca. lúc nàng tới thì Bê li cốp đã yêu nàng. Và chính vì thế nhưng mà anh ta để hắn cả một tấm hình của người đẹp lên trên bàn làm việc của mình. Anh ta còn tính tới chuyện cưới xin nữa, thế rồi có người vẽ tranh biếm họa về đám cưới của anh ta và Va ren ca. Bức biếm họa đó được gửi tới cả trường nam và trường nữ. Trong một lần Bê li cốp nhìn thấy chị em nhà Va ren ca cưỡi xe đạp giữa đường thì hắn cho rằng như thế chẳng ra thể thống gì cả. và hắn quyết định tới nói với chị em họ. Cô chị ko có nhà chỉ có cô em. Hai bên cãi vã nhau và Va len cô đẩy bê li cốp xuống cầu thang làm cho anh ta ngã nhào. Không thể quên được tiếng cười ha ha của Va ren cô. Tiếng cười đó ko những kết thúc chuyện cưới xin nhưng mà còn phê phán cái lối sống trong bao của Bê li cốp nói riêng và người tri thức Nga nói chúng. Và sau một tháng thì Bê li cốp chết, anh ta được nằm trong cái bao vĩnh viễn. Qua đây ta thấy được nhà văn Sê-Khốp đã lên án cái lối sống của những con người tri thức hủ lậu lỗi thời, lo sợ chỉ biết sống cho chính bản thân mình. Cách sống đó đã tác động rất nhiều tới cuộc sống của con người Nga hiện nay và con người tương lai. Chính vì thế lên án để nhưng mà ko sống tương tự nữa. 3. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 2 Một tác phẩm truyện ngắn hay và chân chính trước hết có nhẽ lôi cuốn người đọc bởi hình tượng nghệ thuật lạ mắt, tiêu biểu. Bởi đó là tài năng và tâm huyết của người nghệ sĩ lăn lộn trong hành trình cuộc đời để góp nhặt nên những tính cách và số phận để qua đó gửi gắm thông điệp nhân văn. Với Sê-khốp, con linh điểu của buổi tịch dương trên đồng cỏ dại nước Nga xưa, với hình tượng Bê-li-cốp trong truyện ngắn “Người trong bao” đã cho thấy số phận thảm kịch của người dân Nga lúc bấy giờ. Bê-li-cốp là một thành phầm quái thai nhưng mà xã hội chuyên chế Nga hoàng nặng nề đã sản sinh ra. Hắn là người trong bao. Trang phục của hắn trông thật kì lạ: chân đi giày cao su, tay cầm ô, thân thể mặc áo măng tô cốt bông. Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu, cả khuôn mặt hắn dường như lúc nào cũng để trong bao nốt. Điều đó chứng tỏ, hắn sợ nắng gió, hắn sợ mưa tuyết của tự nhiên cũng như cuộc đời. Đồ vật của hắn từ cái dao cắt giấy hắn cũng để trong bao nốt, qua đó thấy được rằng hắn sợ mất đồ, sợ bị thất lạc. Hắn sợ cả những điều tưởng như ko có gì để đáng sợ. Nhân dạng hắn thì hắn dấu mặt trong chiếc áo bành tô, tai nhét bông chứng tỏ hắn sợ nghe, sợ nhìn sợ phải đương đầu với mọi điều xung quanh. Nghề nghiệp của hắn là dạy tiếng Hy Lạp một thứ tiếng nói cổ và khó hiểu, trong lúc cả toàn cầu đang ko ngừng hướng tới những điều mới mẻ thì hắn đi trái lại với toàn cầu, với thực tại. Với mọi người xung quanh, hắn tới nhà và ko nói chuyện chỉ ngồi im một chỗ khoảng chừng 15 phút rồi ra về. Hắn cho đó là cách để giao tiếp với mọi người xung quanh. Điều đó chứng minh rằng, hắn cũng sợ cô độc, sợ mất mối quan hệ nhưng lại luôn giấu giếm và sợ sệt tất cả mọi thứ, tức là hắn sợ chịu trách nhiệm với lời nói của mình. Tới cả trong tình yêu, dường như hắn cũng muốn nhốt nó vào bao nốt. Hắn muốn tù đày tình yêu của mình, cái bao đấy chính là ko được xúc tiếp với cái mới. Như vậy hắn sợ cái mới, mô lệ vào cái cũ, tù đày chính mình và hắn chết ngay cả lúc còn đang sống, từng giờ, từng phút, từng giây hắn đang chết trong chiếc báo sợ hãi nhưng mà chính hắn tạo ra. Qua đó phản ánh chân thực số phận của những người dân Nga dưới cơ chế Nga Hoàng nặng nề chuyên chế đã sản sinh ra những con người tự do về thân thể nhưng lại bị tù đày về tâm hồn, chết ngay cả lúc đang sống. thật đáng sợ biết bao, qua đó bộc bạch niềm cảm thương cho số phận những người dân nước Nga xưa của Sê-khốp. Bằng tài năng xây dựng những hình tượng tiêu biểu lôi cuốn và thu hút người đọc Sê-khốp đã giúp người đọc nhìn thấy thâm thúy và sống động xã hội Nga lúc bấy giờ, bộc bạch niềm cảm thương thâm thúy cho những thân phận thảm kịch đó. 4. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 3 Xã hội Nga cuối thế kỷ XIX ngập trong bầu ko khí chuyên chế thủ cựu nặng nề và ngột ngạt. Môi trường xã hội đó đã để lại lắm thứ thành phầm người kì quái. Bêlicốp, nhân vật chính trong truyện ngắn Người trong bao của Sê-khốp, là một nhân vật tiêu biểu của xã hội đó. Người trong bao ko chỉ thuần tuý là sự phản ánh “một thực trạng xã hội nhưng mà còn có ý nghĩa nói chung triết lý thâm thúy”. Bê-li-cốp, một thành phầm tiêu biểu của xã hội Nga thủ cựu. Ý nghĩa tiêu biểu đó ko chỉ trình bày trong tính cách nhưng mà còn trong cả những thói quen và hình dáng. Bê-li-cốp hiện dần qua từng lời kể của Bùi-kin, một đồng nghiệp của Bê-li-cốp ở trường trung học. Từ khi việc mô tả ngoại hình và những thói quen. Bất kỳ lúc nào, dù ngày mưa gió hay cả những ngày đẹp trời Bê-li-cốp [người kể chuyện gọi là “hắn”] đều “đi giày cao su, cầm ô và nhất quyết là mặc bành tô cốt bông”. Một con người thủ cựu tiêu biểu. Hắn bao bọc mình bởi những lớp quần áo giày và mũ, kín mít. Cứ như thể hắn sợ có một hạt bụi nào dính vào thân thể hắn vậy. Sự hủ lậu, thủ cựu đó khiến hắn mắc một chứng bệnh: luôn sợ hãi. Cũng vì sợ hãi nhưng mà hắn cố nhét mình vào trong một cái bao. “Ô hắn để trong bao, chiếc đồng hồ quả quýt cũng để trong bao bằng da hươu và lúc rút chiếc dao nhỏ để gọt bút chì thì chiếc dao đó cũng đặt trong bao”. Tệ hại hơn, “cả khuôn mặt hắn dường như cũng ở trong bao”. Và cái con người đó lúc nào cũng có “khát vọng mãnh liệt thu mình vào trong một cái vỏ, tạo cho mình một cái bao có thể cách trở, bảo vệ hắn khỏi những tác động bên ngoài’. Từ sự thủ cựu chuyên chế dẫn tới sự thu mình trong bao, càng thu mình bao nhiêu càng trình bày sự thủ cựu bấy nhiêu. Quả là một cái vòng luẩn quẩn trong chính cái bao do hắn tạo ra. Hình ảnh “cái bao” là một “phát hiện nghệ thuật” ‘của nhà văn và nó mang ý nghĩa tiêu biểu. “Bao” thường dùng để bọc đồ, đựng đồ. Nhưng trong truyện ngắn của Sê-khốp, “cái bao” đó dùng để bọc con người, và rộng hơn là để bọc cả một xã hội. Không nhìn thấy, ko nghe thấy hay là ko muốn nhìn sự thay đổi của cuộc sống, ko muốn nghe những âm thanh mới đang rộn vang? Cuối thế kỷ XIX, toàn cầu đã có những bước chuyển mình lớn lao, nước Nga cũng ko nằm ngoài quỹ đạo đó. Sự chuyển đổi đó hẳn sẽ gây nên những rối loạn trong đời sống xã hội. Đối với những con người còn mang trong mình tư tưởng cũ như Bê-li-cốp, tàn tích của cơ chế Nga hoàng chuyên chế thì điều đó là khó có thể chấp nhận. Bê-li- cốp lúc nào cũng ngợi ca quá khứ, quá khứ là huy hoàng và là cái ô chở che giúp hắn trốn tránh cuộc sống thực tại. Đó là sự thủ cựu tới cố chấp! Quá khứ là lịch sử. Giữ gìn và bảo vệ quá khứ là tốt, song bảo vệ ko đồng nghĩa với thủ cựu. Ở xã hội Việt Nam sau này, vào những năm 30 – 45 lúc làn gió Âu hoá tràn vào cũng đã gây nhiều biến động. Một số người tiếp thu nó và một số người chống lại. Mặc dù vậy ko có tức là thủ cựu, đóng kín hoàn toàn và tiếp thu tất cả. Cần bảo vệ cái gọi là bản sắc và tiếp thu những tinh hoa, những trị giá mới để thích hợp với quy luật tăng trưởng của xã hội. Trong bối cảnh xã hội Nga ngạt thở bởi bầu ko khí chuyên chế những năm cuối thế kỷ XIX thì những con người như Bê-li-cốp xuất hiện cũng ko có gì là lạ. Hay nói khác đi, Bê-li-cốp là một trong những thành phầm của xã hội Nga cuối thế kỷ XIX – một nhân vật tiêu biểu. Nói như Bi-ê-lin-xki thì đó là “người lạ nhưng mà quen biết”, kiểu như Chí Phèo của văn học hiện thực Việt Nam đầu thế kỷ XX. Thu mình trong bao ko dám ngó nhìn những ánh nắng đẹp của rạng đông. Cũng chẳng khác gì những con ốc sên cứ cố giấu mình trong lớp vỏ cứng rồi tự cho mình là an toàn, mạnh mẽ. Nhưng chính điều đó khiến con ốc chậm trễ, sợ hãi và trở thành yếu ớt, bạc nhược. Những con người sống trong bao như Bê-li-cốp cũng vậy, cũng mắc chứng bệnh sợ hãi và bạc nhược của loài ốc sên. Cuộc sống làm hắn khó chịu, sợ hãi, buộc hắn phải thường xuyên lo lắng và có nhẽ như để bào chữa cho thái độ nhút nhát, kinh tởm đối với hiện nay”. Sống giữa hiện nay nhưng mà lại sợ hiện nay, sống với cuộc sống nhưng mà lại sợ cuộc sống khác nào người phụ nữ muốn có con nhưng mà lại kinh tởm, lại sợ người đàn ông. Cái nghịch lý đó đã tạo ra một con người kì quái như Bê-li-cốp. Phcửa ải chăng đó cũng chính là triết lí thâm thúy của tác phẩm? Ý nghĩa tiêu biểu của nhân vật Bê-li-cốp còn được biểu thị trong những nét tính cách, những suy nghĩ. Tất cả đều mang một vẻ thật kỳ quái. “Cả ý tưởng của mình Bê-li-cốp cũng giấu vào bao”. Những ý tưởng chứa đựng ở trong đầu cũng ko an toàn và hắn cần giấu vào bao. Phcửa ải cất thật kĩ, gói ghém thật kĩ. Như vậy mới an toàn, đó thế nhưng hắn vẫn sợ hãi. “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì?” Giấu mình trong bao chưa đủ hắn còn giấu cái bao đó trong một cái hộp. Chứng cứ là quang cảnh căn buồng ngủ của hắn. Với sự mô tả tỉ mỉ, sự quan sát tinh tường và nhạy cảm của các giác quan, nhà văn đã tái tạo lại căn buồng chật như chiếc hộp của Bê-li-cốp với đủ thứ âm thanh nghe rùng rợn. Sự ngột ngạt của căn buồng phải chăng cũng là sự ngột ngạt của cả xã hội Nga lúc bấy giờ? Và căn buồng đóng kín của Bê-li-cốp vô tưởng tượng cũng là một tiêu biểu của xã hội đó? Trong xã hội đó, với những con người tiêu biểu như Bê-li-cốp, mọi người cũng chịu tác động của họ. Hay nói cho đúng hơn họ ko dám chống lại hoặc ko thể chống lại sự tác động đó. Vì sao? Một câu hỏi quả là khó trả lời trong thời khắc đó. “Dưới tác động của những kẻ như Bê-li-cốp, quần chúng trong thành thị đâm ra sợ tất cả: sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách, sự hỗ trợ người nghèo. Thậm chí thầy hiệu trưởng cũng phải sợ hắn. Một thực tiễn thật đáng buồn và cũng thật nực cười. Ta tự hỏi ko biết cuộc đời của những con người như Bê-li-cốp là cuộc đời gì? Hắn trở thành gầy gò hơn và “thu mình sâu hơn trong cái bao của hắn” lúc mọi người biết hắn mến Va-ren- ca, chị gái của một đồng nghiệp cùng trường. Hắn tái ngắt mặt mũi, bực dọc bỏ ăn, bỏ buổi lên lớp lúc thấy chị em Va-ren-ca đi xe đạp. Đối với hắn tương tự là “ko hợp với tư thế của một nhà giáo dục thiếu niên”. Nếu thầy giáo nhưng mà đi xe đạp thì học trò chỉ còn nước tiên phong xuống đất. Nhất là nữ giới con gái như Va-ren-ca nhưng mà đi xe đạp thì quả là chuyện kinh khủng. Với Bê-li-cốp, chỉ có những chỉ thị, thông tư, những bài toán quy định cấm đoán điều này, điều nọ “mới là rõ ràng, quan trọng”. Vì vậy nếu ko có chỉ thị nào cho phép thầy giáo được đi xe đạp thì ko được làm. Sự thủ cựu diễn ra từ trong ý tưởng, quả đúng là tương tự. Những phạm vi, những quy tắc đã gò bó con người và chính những con người như Bê -li – cốp cũng tự nhốt mình trong những quy tắc đó. Để rồi cuối cùng, lúc chết đi lại cũng tự chui vào trong những quy tắc đó. Cũng giống như cái chết của Bê-li-cốp. Hắn chết là phải. Và lúc đã nằm trong quan tài, “vẻ mặt hắn trông hiền lành, thoải mái, thậm chí còn có vẻ tươi tỉnh nữa, cứ hệt như hắn mừng rằng cuối cùng hắn đã được chui vào cái bao nhưng mà từ đó ko bao giờ hắn phải thoát ra nữa”. Người trong bao cuối cùng cùng chui vào bao và đối với Bê-li-cốp, điều đó là hạnh phúc nhất. Nghĩa là, hắn đã đạt được mục tiêu cuộc đời. Thật đáng thương.- Cái chết của Bê-li-cốp phải chăng là sự giải thoát đối với hắn, đối với xã hội? Mọi người đều cảm thấy nhẹ nhõm thoải mái lúc thoát khỏi hắn, thoát khỏi sự ngột ngạt của những quy ước, quy tắc. Thế nhưng chỉ là phút chốc thôi. Cuộc sống lại trở về nhịp độ cũ, mỏi mệt, nhàm chán, vô vị và nặng nề dù ko bị chỉ thị nào cấm đoán. Vì sao? Bởi trong thực tiễn xã hội đó còn bao nhiêu con người Bê-li-cốp. Và đó là hệ quả thế tất của một xã hội chuyên chế và thủ cựu. Nó cũng tương tự như xã hội Việt Nam phong kiến đã đẻ ra Chí Phèo và những đứa con của nó. Một sự so sánh ko mấy khập khiễng. Bởi để có thể xóa đi những con người đó thì xã hội cần thay đổi. Không phải một tư nhân con người nào nhưng mà là cả một lớp người, cả xã hội. Phcửa ải chăng đó cũng là động lực cho sự bùng nổ của cách mệnh tháng mười sau này? Cũng giống như Chí Phèo, Bê-li-cốp là thành phầm của một cơ chế xã hội, là một nhân vật tiêu biểu cho nền văn học hiện thực Nga cuối thế kỷ XIX. Đúng như nhà văn Nguyễn Tuân đã nhận xét: “Truyện Bê-li-cốp là một áng văn đả kích lên tới tuyệt đỉnh; hình thù và tên họ nhân vật đã thành một cái sự đã thành một tưởng tượng từ ngày nay vẫn còn tác dụng lớn”. Nghĩa là nó cảnh tỉnh chúng ta trước những kẻ giống như “người trong bao”, trước tình trạng xã hội như Người trong bao. Phcửa ải lật tấm “bao” đó để nhìn ra lối cho xã hội tăng trưởng”. 5. Phân tích nhân vật Bê-li-cốp – Mẫu 4 Sê-khốp một trong những nhà văn lỗi lạc của văn học Nga. Ông ko chỉ là nhà viết kịch tài năng, nhưng mà còn là một nhà viết truyện ngắn bậc thầy. Người trong bao được viết năm 1880, là một trong những truyện ngắn nổi tiếng nhất của ông. Tác phẩm nổi trội với hình tượng Bê-li-cốp – hình ảnh tiêu biểu cho người dân Nga lúc bấy giờ. Chân dung Bê-li-cốp được nhà văn lựa chọn những cụ thể tiêu biểu nhất để mô tả. Ông ta là một thầy cô giáo dạy tiếng Hi Lạp cổ – một thứ tiếng đã trở thành lỗi thời, rất ít người học. Hắn là có một ngoại hình hết sức kì quái, mọi thứ đều được hắn ta cho vào trong “bao”. Trong những ngày đẹp trời nhất hắn vẫn đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô, chiếc áo bành tô tô cổ luôn dựng đứng tới lấp cả gương mặt. Không chỉ vậy ra ngoài hắn luôn phải đeo kính râm, lỗ tai nhét bông và ngồi trên xe ngựa nhất mực phải kéo mui. Ở nhà, một ko gian riêng tư nhưng cái “bao” của hắn vẫn ko hề thay đổi, áo khoác vẫn mặc, cửa đóng, then cài, luôn sợ sẽ có kẻ trộm đột nhập. Giường ngủ của Bê-li-cốp được tác giả mô tả là chật và kín như cái hộp, nóng nực, ngột ngạt, lúc ngủ luôn trùm chăn kín đầu. Hình như luôn có nỗi sợ hãi bủa vây xung quanh Bê-li-cốp khiến hắn phải phòng ngừa hết sức. Những cụ thể mô tả rất sức cụ thể đã cho thấy những chiếc bao hữu hình đang bủa vây, quấn chặt lấy Bê-li-cốp. Đồng thời cũng cho người đọc bước đầu thấy chân dung quái gở, kì quái của hắn. Nhưng đó mới chỉ là chân dung bên ngoài, để làm rõ sự kì quái của Bê-li-cốp, Sê-khốp còn đi sâu vào những biểu thị toàn cầu bên trong. Bê-li-cốp luôn mang trong mình khát vọng mãnh liệt, ở mọi lúc, mọi nơi đó là “thu mình vào trong một cái vỏ, tạo ra cho mình một cái bao có thể bảo vệ, cách trở hắn khỏi những tác động bên ngoài”. Bởi cuộc sống ngoài kia đối với hắn quả đáng sợ hãi, hắn kinh tởm hiện nay, và hắn luôn ngợi ca quá khứ, cho đó là quãng thời kì huy hoàng, xinh xắn nhất, chính bởi vậy nghề dạy tiếng Hi Lạp cổ cũng thật thích hợp với hắn. Hắn tôn thờ những chỉ thị, thông tư, đối với hắn chỉ có những bài báo cấm đoán mới là điều rõ ràng. Và con người đó còn túc trực trong đầu suy nghĩ “nhỡ xảy ra chuyện gì”. Những cụ thể mô tả tâm lí bên trong của Bê-li-cốp đã cho ta thấy đầy đủ hơn kiểu “người trong bao” của xã hội Nga cuối thế kỉ XIX. Hắn luôn lo lắng, sợ hãi, phải tự bao bọc bản thân để có thể tránh sự xúc tiếp với toàn cầu bên ngoài. Bê-li-cốp ko phải bỗng dưng xuất hiện, hắn chính là con đẻ của xã hội tù túng, ngột ngạt của xã hội Nga chuyên chế lúc bấy giờ. Trong mối quan hệ với mọi người, Bê-li-cốp cũng tỏ ra mình là kẻ hết sức kì cục. Tạo mối quan hệ với mọi người là điều thế tất đối với mỗi con người lúc chúng ta đang sống trong một tập thể, một tập thể. Bê-li-cốp ý thức rất rõ điều đó, chỉ có điều cách hắn làm chỉ khiến người khác hoảng sợ, ghét bỏ: “Hắn có một thói quen kì quái là đi hết nhà này tới nhà khác” hắn “kéo ghế ngồi, chẳng nói chẳng rằng, mắt nhìn xung quanh như tìm kiếm vật gì. Hắn cứ ngồi im như phổi thế rồi độ một giờ sau thì cáo từ. Hắn gọi đó là cách duy trì những mối quan hệ tốt với đồng nghiệp”. Sê-khốp đã thật khôn khéo lúc lựa chọn cụ thể này, nó đã giúp bổ sung tính cách “trong bao” của hắn ở cách cư xử, hành động. Hắn ta tưởng rằng làm tương tự là đúng mực nhưng mà ko hề nhìn thấy mình đang quấy rầy, đang làm người khác ghê sợ. Lối sống của hắn và những người như hắn đã khiến bầu ko khí trở thành ngột ngạt, căng thẳng, những nỗi sợ vô hình cứ thế chất chồng lên những con người phổ biến: “sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách,, hỗ trợ người nghèo, sợ dạy học chữ”. Những nỗi sợ thật vô lí nhưng lại hợp pháp lúc cuộc sống của những con người nơi đây bị tắm đẫm trong những tư tưởng, lối sống trong bao của Bê-li-cốp. Một thói quen kì quái của Bê-li-cốp nhưng lại có thể khống chế được cả một trường học, một thành thị trong cả chục năm trời, đó quả là một điều phi lí. Giọng kể có vẻ khách quan nhưng đằng sau đó ta vẫn thấy giọng điệu châm biếm, phê phán của tác giả. Không chỉ vậy, Bê-li-cốp còn rất dị ứng và sợ những cái mới. Trong cuộc đời hắn ta, chưa bao giờ hắn nhìn thấy một người con gái cưỡi xe đạp, bởi vậy lúc nhìn thấy Va-ren-ca cưỡi xe đi qua, mặt hắn ngẩn ra, trắng bệch, dường như ko thể tin vào mắt mình. Điều đó làm hắn khó chịu, hốt hoảng và hắn quyết định tới nhà Cô-va-len-cô để giảng giải mọi điều. Hắn thổ lộ tâm tình, hắn ko hiểu vì sao nhưng mà mọi người lại giễu cợt mình, bởi lúc nào hắn “cũng cư xử như một người tử tế, đúng mực”. Bê-li-cốp rất có ý thức về bản thân mình, nhưng lại ko đủ sáng suốt để nhận thấy sự kì quái về chính mình, luôn sống trong ngộ nhận. Ý đồ giảng giải ko được thực hiện, hắn bị Cô-va-len-cô đánh ngã dúi trên bậc thang, cùng với tiếng cười giòn tan lúc Va-ren-ca đi về đã làm hắn nhục nhã, xấu hổ trở về nhà nằm một tháng sau rồi chết. Hắn chết nhưng ko đau buồn, tiếc thương, bởi hắn đã được ở trong chiếc bao lớn lao, cứng cáp nhất nhưng mà hắn ko bao giờ phải chui ra nữa, đó cũng chính là mục tiêu cuộc đời hắn, vẻ mặt Bê-li-cốp trở thành hiền lành, thoải mái, thậm chí còn có cả phần tươi tỉnh. Và cái chết đó cũng làm cho những người xung quanh như thoát được khỏi một gánh nắng “Từ bãi tha ma trở về, lòng chúng tôi đều cảm thấy nhẹ nhõm, thoải mái”. Nhưng sự thoải mái đó cũng chỉ diễn ra chỉ trong một tuần, một tuần sau cái chết của Bê-li-cốp mọi thứ lại trở về như cũ. Vậy vấn đề ở đây ko phải chỉ bởi tư nhân Bê-li-cốp nhưng mà rộng hơn là cái bao ngột ngạt của xã hội chuyên chế Nga hoàng lúc bấy giờ đã kìm kẹp, giam hãm con người. Hoàn cảnh đó yêu cầu con người phải thức tỉnh, đứng lên đấu tranh. Cái chết của Bê-li-cốp cũng như một lời dự đoán về cuộc cách mệnh sau này. Xây dựng nhân vật Bê-li-cốp, tác giả đã lựa chọn những cụ thể tiêu biểu nhất. Trong truyện ngắn này hay bất kỳ truyện ngắn nào mọi cụ thể ông xây dựng đều vừa vặn, khôn khéo, ko có bất kỳ cụ thể thừa. Những cụ thể nhỏ nhặt cũng góp phần khắc họa tính cách nhân vật và làm nổi trội chủ đề tác phẩm. Nhân vật Bê-li-cốp là nhân vật tiêu biểu của kiểu người trong bao của xã hội. Nghệ thuật kể truyện rực rỡ, giúp có cái nhìn chân thực, khách quan nhất về nhân vật. Giọng điệu chuyển đổi linh hoạt, trình bày ý kiến của người viết về nhân vật. Bằng con mắt quan sát tinh tường, Sê-khốp đã phát xuất hiện “cái tầm thường dung tục” tưởng là rất đỗi phổ biến trong nhân vật Sê-khốp. Hình tượng người trong bao Sê-khốp ko chỉ là vấn đề của một thời nhưng mà nó là vấn đề xã hội muôn thuở. Trong mỗi chúng ta người nào cũng tồn tài một Bê-li-cốp, việc của chúng ta là phải phá bỏ mọi rào cản, để ko trở thành những “cái bao” quái giở của xã hội. Tác phẩm và hình tượng của Sê-khốp có ý nghĩa, trị giá muôn thuở. 6. Phân tích hình tượng Bê-li-cốp trong tác phẩm Người trong bao Nhân vật trong tác phẩm văn học có tác dụng tái tạo cuộc sống và trình bày quan niệm của nhà văn về cuộc đời. Cũng như bao nhân vật khác trong trang văn, Bê-li-cốp là hình tượng nhân vật được tác giả Sê-khốp khắc họa thật tài tình dưới ngòi bút châm biếm, đả kích con người sống trong cơ chế xã hội tù túng, ngột ngạt. Bê-li-cốp là nhân vật mang ý nghĩa nhân văn thâm thúy và đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn nhưng mà nhà văn gửi gắm lúc thực hiện nhiệm vụ là “thư kí trung thành của thời đại”. Quảng Cáo Bê-li-cốp hiện lên qua lời của một đồng nghiệp trong trường với nhân vật kể lại cho thầy thuốc I-van I-va-nứt nghe. Có nhẽ người đọc sẽ thật ấn tượng với ngoại hình kì lạ của hắn “nổi tiếng về điều là lúc nào cũng vậy, thậm chí cả lúc rất đẹp trời, hắn đều đi giày cao su, cầm ô và nhất quyết là mặc áo bành tô ấm cốt bông”. Những cụ thể tưởng nghe đâu vặt vãnh, nhỏ lẻ thì lại được tác giả mô tả cụ thể, tỉ mỉ như chiếc ô, đồng hồ quả quýt, chiếc dao nhỏ gọt bút chì, bông nhét lỗ tai, cổ áo, kính râm, kéo mui xe ngựa… tất cả đều làm nổi trội lên chân dung kì quái, lạ thường và nét tính cách nhân vật. Trong tất cả các cụ thể đó có đôi giày cao su, cái ô gắn liền với Bê-li-cốp quanh năm suốt tháng, làm cho nhân vật hiện lên như một bức tranh biếm họa. Đó là lúc đi ra đường còn về nhà hắn cũng chẳng được thông thoáng hơn một tẹo: “vẫn mặc áo khoác ngoài, đội mũ, đóng cửa, cài then, có đủ sự nghiêm cấm và hạn chế”. Bê-li-cốp thật dị thường với vẻ vẻ ngoài làm cho người ta tò mò ko hiểu vì sao hắn lại tương tự? Tất cả là bởi từ trong suy nghĩ xoành xoạch “Sợ nhỡ lại xảy ra chuyện gì”. Có tới năm lần Bê-li-cốp lặp lại cụ thể này, dường như sự sợ hãi chẳng bao giờ rời khỏi hắn ta. Nỗi sợ đó túc trực cả trong những thói quen giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày. Khi đi tới chơi nhà đồng nghiệp hắn thường “kéo ghế ngồi, hắn thường chẳng nói chẳng rằng mắt nhìn xung quanh như tìm kiếm vật gì. Ngồi im như phỗng rồi độ một giờ sau thì cáo từ”. Ngay cả cái buồng ngủ cũng chật như một cái hộp, lúc ngủ thường kéo chăn trùm đầu kín mít, nằm trong chăn nhưng “hắn vẫn cảm thấy rợn rợn. Hắn sợ nhỡ lại có chuyện gì, sợ kẻ trộm chui vào nhà”. Sê-khốp đã phát xuất hiện ở nhân vật có một khát khao mãnh liệt là được thu mình trong vỏ bọc, hắn tự tạo ra những “cái bao”để chui vào trong đó cho an toàn. Nhưng vẫn không thể an tâm và chính nỗi sợ hãi cũng là một cái bao để hắn chui vào. Kế bên những cái bao hữu hình ngoài đời thực còn có những cái bao vô hình như ngợi ca quá khứ, ngợi ca những cái ko có thật, ngợi ca thứ tiếng Hi Lạp cổ, che giấu suy nghĩ là những cái bao nhưng mà hắn tự tạo ra để bao bọc bản thân khỏi bị tác động bởi ngoại cảnh bên ngoài. Bê-li-cốp còn là một con người có tư tưởng thủ cựu và luôn tôn thờ chính quyền thậm chí là sợ hãi cấp trên vô cùng. Khi hắn thấy hai chị em Cô-va-len-cô đạp xe ngoài đường thì trong thâm tâm hắn dù có thích Va-ren-ca rất nhiều thì cũng ko thể chấp nhận nổi hành động đó của một người con gái, một thầy cô giáo đứng lớp nên đã kịch liệt phản đối và tới nhà họ để cho lời khuyên, nhưng lúc nghe lời dọa nạt của Cô-va-len-cô “Kẻ nào thò mũi vào chuyện riêng nhà ta, ta cho chầu Diêm Vương tất” phản ứng của hắn trở thành gay gắt vô cùng: “Tôi yêu cầu anh lúc có mặt tôi, đừng bao giờ nói như thế về cấp trên. Anh cấp thiết thái độ kính trọng đối với chính quyền”. Người ta có thể tôn thờ, ủng hộ cho chính quyền tốt đẹp còn hắn sợ động tới cấp trên [hiệu trưởng và thanh tra] ko thể phân biệt nổi đâu là tốt là xấu. Hắn chỉ muốn che đậy đi tâm lí run sợ của mình trước quyền lực vô thượng. Đặc trưng câu nói cuối cùng lúc hắn dọa nạt Cô-va-len-cô: “tôi chỉ muốn báo trước cho anh rằng…Tôi sẽ phải làm việc đó” đã lí giải cho nguyên nhân vì sao hắn lại trở thành lo lắng, hèn nhát, bạc nhược lúc nói tới chính quyền bởi lúc nào hắn cũng sợ bị người khác nghe thấy, sợ bị xuyên tạc, vu cáo. Chính câu nói đã khắc họa sâu thêm tính cách, lối suy nghĩ của nhân vật. Hình như trong mắt hắn cuộc sống này luôn đầy rẫy những thứ xấu xa, đớn hèn và hoàn cảnh xung quanh hắn đã tạo nên cái vỏ bọc xuất sắc. Không chỉ vậy hắn còn luôn sợ bị “thành trò cười cho người đời” lúc bị đánh ngã từ trên cầu thang xuống, việc làm trước tiên của Bê-li-cốp là “sờ lên mũi xem kính có còn nguyên vẹn ko”đối với hắn thể diện quan trọng hơn tính mệnh con người, hắn sợ chuyện này sẽ tới tai hiệu trưởng, thanh tra rồi họ sẽ ép mình về hưu non. Tiếng cười “haha” của Va-ren-ca đã kết thúc chuyện cưới xin và kết thúc cả cuộc đời Bê-li-cốp. Cái chết của hắn thật bất thần nhưng mà cũng ko bất thần chút nào. Bất thần là bởi mọi người trong thành thị khá ngạc nhiên và có phần vui tươi bởi lối sống lập dị của anh ta đã khống chế trường học trong suốt mười lăm năm và cả thành thị nữa “Các bà cô tối thứ bảy ko dám tổ chức diễn kịch tại nhà nữa, sợ rằng hắn biết thì lại phiền, giới tu hành lúc có mặt hắn ko dám ăn thịt và đánh bài”. Không bất ngời bởi đây là dụng ý nghệ thuật của nhà văn dùng cái chết để càng đậm tô tính cách nhân vật bởi lúc nằm trong quan tài, vẻ mặt hắn trông hiền lành, thoải mái thậm chí có vẻ tươi tỉnh như hắn đang mừng rỡ, toại nguyện lúc được nằm trong “cái bao” tốt nhất, vững bền nhất. Nhân vật Bê-li-cốp đã được khắc họa thật cụ thể, tỉ mỉ từ ngoại hình bên ngoài tới suy nghĩ, hành động khác người, khác thường, khác biệt. Hắn vừa là tội nhân cũng vừa là nạn nhân, vừa đáng thương cũng vừa đáng trách cho một kiếp người sống vô nghĩa. Hắn là tội nhân vì đã reo rắc tác động tới cuộc sống mọi người xung quanh, tội nhân vì chính người như hắn là con đẻ của cơ chế xã hội phong kiến Nga ở cuối thế kỉ XIX. Hình tượng đó ko phải mang tính chất tư nhân nhưng mà nó là căn bệnh chúng của toàn xã hội. Bê-li-cốp đã chết nhưng còn biết bao nhiêu người trong bao trong tương lai như thế. Sự tác động và tác động dằng dai của Bê-li-cốp trong xã hội cũ đầy ám ảnh, đầu độc cuộc sống con người. Trong xã hội ngày nay cũng có ko ít kẻ vẫn đang tìm cho mình một cái bao, tạo những cái vỏ bọc cho bản thân, phó mặc cho cuộc đời. Đó là lối sống ích kỉ, hèn nhát ko đáng để được tồn tại. Qua hình tượng nhân vật Bê-li-cốp nhà văn đã cất lên tiếng nói phê phán kiểu người có lối sống trong bao, trốn tránh thực tại, ko dám đối diện với hiện thực và cũng là lên án, tố cáo xã hội Nga đương thời tù túng, ngột ngạt. Nhà văn đã thức tỉnh và kêu gọi mọi người thay đổi cách sống ko thể sống theo kiểu “Người trong bao” hèn nhát, bạc nhược và ích kỉ tương tự. Sê-khốp chọn ngôi kể thứ ba để đặc tả hình tượng nhân vật Bê-li-cốp cho thấy con người hắn hiện lên chân thực, khách quan với giọng kể mỉa mai, phê phán để lại cho độc giả có cái nhìn về xã hội và con Nga lúc bấy giờ. Đúng như Nguyễn Tuân đã nhận xét “Truyện Bê-li-cốp là một áng văn đả kích lên tới tuyệt đỉnh: hình thù, tên họ nhân vật đã thành một cái sự, đã thành một tưởng tượng từ ngày đó vẫn còn tác dụng lớn”. Bê-li-cốp ko chỉ phản ánh lại hiện nhưng mà còn có ý nghĩa nhân sinh thâm thúy đối với mọi thời đại.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên phân mục Văn học – Tài liệu của Thư Viện Hỏi Đáp VN.
[rule_2_plain]#Top #bài #phân #tích #nhân #vật #Bê #cốp #trong #Người #trong #bao #siêu #hay
- Tổng hợp: Thư Viện Hỏi Đáp
- Nguồn: //bigdata-vn.com/top-6-bai-phan-tich-nhan-vat-be-li-cop-trong-nguoi-trong-bao-sieu-hay/