Bảng khảo sát về văn hóa đọc của sinh viên năm 2024
- 1. DÂN LẬP VĂN LANG KHOA QUAN HỆ CÔNG CHÚNG & TRUYỀN THÔNG -O0O- MÃ TÀI LIỆU: 81218 ZALO: 0917.193.864 Dịch vụ viết bài điểm cao :luanvantrust.com NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS LÊ THỊ VÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2013
- 2. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................2 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU............................................................ 3 3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU................................ 3 4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................... 3 5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...............4 NỘI DUNG I. VỊ TRÍ, Ý NGHĨA CỦA VĂN HÓA ĐỌC ĐỐI VỚI NGƯỜI VIỆT NAM 1.1. KHÁI NIỆM ................................................................................. 4 1.2. LỊCH SỬ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN ................................................. 4 1.3. VỊ TRÍ, Ý NGHĨA CỦA VĂN HÓA ĐỌC TẠI VIỆT NAM ..... 5 ............................. 6 II. KHẢO SÁT THÓI QUEN ĐỌC SÁCH CỦA SINH VIÊN KHOA PR, TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG 2.1. TÌNH HÌNH ĐỌC SÁCH CỦA SINH VIÊN NÓI CHUNG....... 8 2.2. TÌNH HÌNH ĐỌC SÁCH CỦA SINH VIÊN KHOA PR, VĂN LANG...............................................................12 III.GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC 3.1. TÁC ĐỘNG VÀO NHẬN THỨC CỦA SINH VIÊN............... 14 3.2. TRANG BỊ “THIẾT BỊ LỌC” CHO NGƢỜI ĐỌC..................14 3.3.MỘT SỐ ĐỀ XUẤT KHÁC…....................................................15 KẾT LUẬN................................................................................................. 20 PHỤ LỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
- 3. chọn đề tài: MỞ ĐẦU Văn hóa đọc vẫn chiếm vị trí quan trọng trong đời sống. Đọc gì, ai đọc, đọc ở đâu? Đọc sách là một việc thiết thực, đọc sách không chỉ truyền bá tri thức mà còn thể hiện nét đẹp có tính biểu hiện cao của văn hóa. Văn hóa đọc có ý nghĩa thôi thúc con ngƣời tìm hiểu, mở mang kiến thức, nâng cao sự hiểu biết và góp phần cải thiện nhân cách. Không chỉ có vậy, đọc sách còn giúp chúng ta thƣ giãn, tích lũy kiến thức một cách có hiệu quả. Nhƣng thực tế hiện nay, bạn đọc đang giảm dần, nhất là lớp trẻđang thờ ơ với văn hóa đọc sách. Cái gì nhanh, cái gì tiện thì họ theo dõi và theo dòng chảy thời gian nhƣ vậy, họ cho rằng đọc sách là không cần thiết. Thử hỏi có bao nhiêu bạn sinh viên đọc hết quyển giáo trình triết, chứ không hẳn là những quyển sách đọc thêm về bộ môn này. Những quyển giáo trình nhƣ vậy dƣờng nhƣ bị quên lãng, hay thậm chí họ còn không đụng đến, chỉcần lƣớt web hay bây giờ giới trẻ đang có câu “cứ hỏi bác google là rõ nhất”. Vậy đó có phải lí do mà văn hóa đọc sách ngày càng xa rời giới trẻ, nhất là thế hệ 9X? Chọn đề tài “Văn hoá đọc trong đời sống sinh viên Khoa PR ”, một mặt, chúng tôi muốn đi sâu tìm hiểu văn hoá đọc trong đời sống sinh viên Văn Lang nói riêng, mặt khác muốn phần nào lý giải cắt nghĩa nguyên nhân vì sao văn hoá đọc đang bị các phƣơng tiện thông tin nghe nhìn lấn át. Làm thế nào để cách đọc sách và học hỏi từ những cuốn sách mang lại hiệu quả thực sự trong thời kì nhƣ hiện nay. Làm thế nào để duy trì và phát triển văn hóa đọc sách trong nhịp sống hiện đại là câu hỏi không dễ trả lời. Từ đó chúng tôi đề ra vài giải pháp, hy vọng sẽ giúp các bạn sinh viên không thờ ơ
- 4. mà luôn coi sách là ngƣời bạn đồng hành của mình . Bởi việc học là không có trang cuối cùng. 2. Mục đích nghiên cứu Sách đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống tinh thần của chúng ta từ xƣa đến nay. Đó là chiếc chìa khóa mở cửa cho chúng ta bƣớc đến khotàng tri thức vô biên, đến những tầm cao của trí tuệ và tâm hồn con ngƣời. Hơn nữa, sách còn là một ngƣời thầy dạy chúng ta mọi lẽ sống trên đời: chia sẻ, yêu thƣơng, biết hy sinh và làm những điều thiện. Chính vì lẽ đó, sách hiển nhiên trở thành một nhu cầu cần thiết cho mỗi ngƣời và cả xã hội. Trong đó, bộ phận giới trẻ chính là nguồn sức mạnh của xã hội, là những con ngƣời đầy nhiệt huyết, sống để cống hiến hết mình. Vì thế, việc luôn trang bị cho giới trẻ lƣợng kiến thức và tinh thần không ngừng học hỏi là vô cùng cần thiết. Muốn vậy, ta phải tìm kiếm trong sách vở. Tuy nhiên, đứng trƣớc thời đại công nghệ kỹ thuật và nhiều nhu cầu giải trí khác nhau. Sách có còn là sự lựa chọn hàng đầu trong lòng họ hay không? Thực trạng về việc đọc sách trong một bộ phận ngƣời trẻ hiện nay nhƣ thế nào? Đâu là nguyênnhân dẫn đến việc đó? Và đâu là giải pháp để đƣa sách gần gũi hơn với mỗi ngƣời? Để trả lời những câu hỏi trên là mục đích nghiên cứu của đề tài này. 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu a. Đối tượng nghiên cứu: Sinh viên là đại diện cho giới trẻ có nguồn tri thức nhất định, đƣợc trau dồi qua từng cấp bậc của hệ thống giáo dục Việt Nam. Bộ phận sinh viên sẽ phản ánh rõ nhiều mặt của văn hóa đọc hiện nay. Trong đó, sinh viên các ngành báo chí, khoa học xã hội liên quan rất nhiều đến việc đọc, viết, cũng nhƣ đƣa kiến thức và hiểu biết của mình đến với số đông công chúng. Cho nên đối tƣợng nghiên cứu của đề tài này sẽ là vấn đề đọc sách của sinh viên.
- 5. nghiên cứu: Do thời gian và năng lực có hạn, giới hạn của đề tài chỉ khuôn trong phạm vi sinh viên nói chung, phần thống kê, khảo sát chủ yếu thực hiện với sinh viên khóa K16, Khoa Quan hệ công chúng và Truyề ại học Văn Lang. 4. Phương pháp nghiên cứu Để tiến hành đề tài, chúng tôi sử dụng những phƣơng pháp sau: - khảo sát, thống kê, phân loại - P phân tích, so sánh - P hệ thống, tổng hợp khái quát 5. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài Ý nghĩa khoa học: Đề tài sử dụng những phƣơng pháp nghiên cứu phù hợp để khảo sát, miêu tả, phân tích và đi đến những nhận định khái quát vấn đề. Thành công của đề tài sẽ là một công trình khoa học nhỏ nhƣng góp phần vào việc gìn giữ, phát triển văn hoá đọc trong đời sống sinh viên và đời sống cộng đồng. Ý nghĩa thực tiễn: Sự thành công của đề tài rất có giá trị thực tiễn, bởi vì đối với sinh viên ngành truyền thông, việc hiểu rõ tầm quan trọng của việc đọc sẽ giúp mỗi cá nhân tự giác học hỏi, trau dồi kiến thức, tự hoàn thiện bản thân cũng nhƣ góp phần phát triển văn hóa đọc ở Việt Nam trong tình hình hiện nay. NỘI DUNG I. LỊCH SỬ VÀ TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HÓA ĐỌC TẠI VIỆT NAM 1.1. Khái niệm: Văn hoá đọc là một khái niệm có hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp. - Ở nghĩa rộng, văn hóa đọc là ứng xử đọc, giá trị đọc và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân, của cộng đồng xã hội và của các nhà quản lý và cơ quan quản lý nhà nƣớc.
- 6. hẹp, văn hóa đọc là ứng xử, giá trị và chuẩn mực đọc của mỗi cá nhân. Ứng xử, giá trị và chuẩn mực này cũng gồm ba thành phần: thói quen đọc, sở thích đọc và kỹ năng đọc. 1.2. Vị trí, ý nghĩa, tác dụng của văn hoá đọc đối với đời sống con người Đọc sách để hiểu biết, nắm vững tri thức. Đọc sách để làm giàu về kinh tế. Một chuyện không phải bàn cãi, nền kinh tế tri thức là quan trọng nhất trong thế kỷ XXI này. Giá trị 1 ngày hay 1 giờ lao động từ bộ não là vô biên trong khi cùng thời gian đó, giá trị từ sức lao động chân tay thấp hơn rất nhiều. Một ví dụ mà ai cũng phải giật mình [mặc dù có thể đã biết] là cậu sinh viên Mark Zuckerberg đi vay 1 nghìn đô la Mỹ và lập ra Facebook để rồi Facebook ngày nay có giá 60 tỷ đô la. Có mấy ai biết rằng, Zuckerberg đọc rất nhiều, có vốn hiểu biết đáng kính nể và anh làm việc miệt mài. Còn biết bao tấm gƣơng thành công nhờ đọc sách nữa minh chứng cho sức mạnh của kinh tế tri thức. 1.3. Lịch sử và sự phát triển của văn hóa đọc sách tại Việt Nam Văn hóa đọc sách Việt Nam trong lịch sử chủ yếu chịu ảnh hƣởng lớn của hai nền văn minh: văn minh Trung Hoa và văn minh phƣơng Tây. Kể từ khi chế độ khoa cử ở Việt Nam bị dẹp bỏ, ảnh hƣởng của văn minh Trung Hoa đối với văn hóa đọc sách ở Việt Nam cũng phai nhạt dần. Giới trí thức bắt đầu quen với sách đọc từ phƣơng Tây, hoặc là đƣợc viết theo cách hành văn phƣơng Tây. Xu thế ấy vẫn đƣợc duy trì cho đến tận ngày nay. Do đó,khi bàn về văn hóa đọc ở Việt Nam hiện nay, tức là chúng ta đang bàn đến văn hóa đọc chịu ảnh hƣởng từ phƣơng Tây làchính. Trong quá khứ, văn hóa Việt Nam chủ yếu phát triển tƣ duy hình tƣợng hơn là tƣ duy diễn dịch liền mạch. Biểu hiện cụ thể nhất của sự phát triển tƣ duy hình tƣợng đó là những tác phẩm thi ca nở rộ và nổi trội hơn rất nhiều so với truyện ngắn và đặc biệt là tiểu thuyết. Bên cạnh đó, Việt Nam chịu
- 7. mẽ của Nho giáo Trung Hoa - nền văn hóa của chữ tƣợng hình. Trong nhiều thế kỷ, lối hành văn của cha ông ta đa phần là thơ từ và các bài văn biền ngẫu. Tuy nhiên, ở Trung Hoa vẫn phát triển tƣ duy liền mạch logic mà biểu hiện là các tác phẩm tiểu thuyết Minh Thanh đã đạt tới đỉnh cao. Trong khi đó ở Việt Nam, tác phẩm tiểu thuyết lớn nhất thời Trung đại chỉ có “Hoàng Lê nhất thống chí” vẫn còn mang đậm màu sắc của chép sử, chủ yếu ở dạng liệt kê thông tin. Do thiếu khả năng diễn dịch logic, nên môi trƣờng thông tin ở Việt Nam bị rơi vào tình trạng hỗn loạn và thiếu tính học thuật. Đã từng có thời kỳ khi văn hóa Pháp vào Việt Nam, rất nhiều nhà nghiên cứu nhƣ Phạm Quỳnh, Đào Duy Anh, Trần Đức Thảo… đã cố gắng gây dựng nền học thuật ở Việt Nam. Tuy nhiên, công cuộc này bị gián đoạn trong suốt thời gian chiến tranh. Tới giai đoạn sau chiến tranh, Việt Nam lại phải đối diện với nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế-xã hội, trong khi nguồn lực dành cho giáo dục và nghiên cứu học thuật còn hạn chế. Những điều kiện khách quan đó đã khiến văn hóa đọc của đại chúng ít nhiều bị giới hạn. Giữa bối cảnh nhƣ vậy, làn sóng Internet cùng thói quen tƣ duy chắpnối của thế giới ồ ạt dội vào đã đem lại những tác động hỗn độn cả tốt lẫn xấu trong văn hóa đọc của ngƣời Việt. Ngƣời ta trở nên quen với cách đọcdễ dãi, hời hợt. Điều đáng lo ngại hơn nữa là hiện nay, thậm chí kiểu tƣ duy hình tƣợng cũng dần bị thui chột vì lối sống gấp gáp không cho phép chúng ta có thời gian tìm hiểu sâu, chiêm nghiệm và hƣởng thụ vẻ đẹp của ngôn từ. Trong giới thanh niên không còn nhiều ngƣời yêu mến ca dao, dân ca, và càng bị hạn chế về tƣ duy logic liền mạch để tiếp cận những cuốn sách ra đời trong thời kỳ cận đại và hiện đại, vốn là những tinh hoa ẩn đằng sau hầu hết những thành tựu tiến bộ của những xã hội văn minh và phát triển. 1.4. Tình hình văn hoá đọc ở Việt Nam 1.4.1. Mặt tích cực: Có ngƣời đã thống kê số sách đƣợc đƣa vào xuất bản tăng khoảng 10%/năm. Năm 1975 chỉ chƣa đầy 4.000 tên sách, đến nay có khoảng
- 8. đƣợc xuất bản hàng năm, cùng với 400 đầu báo và tạp chí khác nhau. Hệ thống thƣ viện công cộng đƣợc tự động hoá thành thƣ viện điệntử/thƣ viện số. Hệ thống thƣ viện ngày càng nhiều, phát triển không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở các tỉnh nhỏ, huyện, xã với quy mô ngày đƣợc mở rộng về số lƣợng sách, cơ sở vật chất,… Ngoài ra, còn có thƣ viện phổthông, thƣ viện đại học, thƣ viện quân đội, thƣ viện tƣ nhân, thƣ viện g i a đình ngày đƣợc chú trọng. Sự xuất hiện của Internet đảm bảo cho chúng ta một khối lƣợng thông tin, kho tàng tri thức khổng lồ. Bên cạnh đó là một phƣơng pháp đọc vô cùng hiện đại. Trong nhiều năm trở lại đây xuất hiện một loạt tạp chí với mục đích giới thiệu, hƣớng dẫn đọc nhƣ: Tạp chí Xuất bản Việt Nam, Người đọc sách, Sách và Đời sống của cơ quan quản lý nhà nƣớc, của hội nghề nghiệp và của nhà xuất bản lớn cho công chúng rộng rãi. Đồng thời trên các phƣơng tiện truyền thông đại chúng nhƣ vô tuyến truyền hình, đài truyền thanh, các báo hàng ngày, báo tuần, tạp chí cũng có giới thiệu, hƣớng dẫnđọc xuất hiện nhiều hơn trƣớc đây. Hàng năm, các hội chợ sách diễn ra trên khắp cả nƣớc, tạo điều kiện để ngƣời dân dễ dàng tiếp cận với sách nhiều hơn với giá tiết kiệm, thu hút rất nhiều đối tƣợng đọc giả. 1.4.2. Mặt hạn chế Sự phân bố tài liệu đọc giữa thành thị và nông thôn còn rất chênh lệch, nghèo nàn về số lƣợng, nội dung ở nông thôn và xu hƣớng phù hợp với đối tƣợng có thu nhập cao ở thành thị. 80% là sách giáo khoa và giáo trình. Qua khảo sát sơ bộ, rất đáng tiếc là phần đông trong dân số Việt Nam [là nông dân] vẫn chƣa có điều kiện đọc sách. Vì các lý do khác nhau, số lƣợng sách họ đọc hằng năm còn rất thấp. Và nếu cứ với tình trạng này thì sự chênh lệch giữa thành phố và nông thôn về cả dân trí lẫn kinh tế ngày càng chênh lệch. Theo thống kê, năm 2009 Việt Nam xuất bản 25.589 đầu sách và 273,583 triệu bản sách. Mỗi ngƣời trung bình mua 3,3 cuốn sách và
- 9. [trong đó khoảng 80% là sách giáo khoa]. Nhƣ vậy là ngƣờiViệt chúng ta mua sách ít, đọc không nhiều. Còn thƣ viện ƣ? Đến năm 2010,"phấn đấu đưa sách về đến cấp huyện và đưa sách đến phần lớn các xã để đạt chỉ tiêu 6 bản sách/người/năm". Nhƣ vậy, dựa vào hai con số từ ngành xuất bản và thƣ viện, chúng ta có thể tự đánh giá về văn hóa đọc hiện tại. Sốlƣợng tên sáchxuất bảnngàymột nhiều nhƣng chất lƣợng chƣacao,còn xu hƣớng chạy theo lợi nhuận, thiếu định hƣớng đƣợc rõ rệt trên haibình diện nâng cao và phổ cập kiến thức. Công tác tuyên truyền hƣớng dẫn đọc, các chƣơng trình khuyến đọc diễn ra chƣa thƣờng xuyên, thiếu tính hấp dẫn và sự đa dạng. Các tạp chí hƣớng dẫn đọc tuy đƣợc xuất bản nhiều nhƣng vẫn chƣađƣợc quần chúng biết đến rộng rãi, phổ biến. Các hội chợ sách hàng năm vẫn chƣa đến đƣợc với các tỉnh nhỏ mà chỉ tập trung ở các thành phố lớn. Sựra đời của Internet cùng với sự phát triển của nền kinh tế làm thói quen đọc sách của ngƣời dân bị mai một, thay vào đó là du lịch, phƣơng tiện nghe nhìn, game online,… Công tác giảng dạy ảnh hƣởng ít nhiều đến thói quen đọc sách của học sinh, sinh viên. Phƣơng pháp còn khô cứng, gò bó và khuôn khổ, chƣơng trình học quá tải không cho học sinh sinh viên có nhiều thời gian để tự học và đọc. II. KHẢO SÁT THÓI QUEN ĐỌC SÁCH CỦA SINH VIÊN KHOA PR ĐẠI HỌC VĂN LANG 2.1. Tình hình đọc sách của sinh viên nói chung Không thể phủ nhận rằng trong thời gian gần đây, nhiều bạn trẻ đã trở nên quan tâm đến sách hơn. Điều đó cũng thể hiện ở việc tại các quầy sách báo, các cửa hàng sách cũ đang rất đƣợc nhiều bạn trẻ lui tới. Vậy có thểcoi đó là một tín hiệu đáng mừng khi mà trƣớc đó, nhiều bài báo, lời nhận xét của các chuyên gia đều phản ánh về tình trạng lƣời đọc trong giới trẻ hiện đại. Dù thế nào, đọc sách vẫn là nhu cầu lớn của giới trẻ. Nhƣng dù vậy, tình hình đọc sách diễn ra không mấy khả quan do một số nguyên nhân sau đây:
- 10. vì không biết làm gì Tuấn [ ại học Giao thông ] luôn khiến các bạn cùng phòng kí túc khâm phục vì khả năng đọc sách của cậu. Lúc nào cũng đọc, đọc thâu đêm suốt sáng, đọc quên ăn quên ngủ. Và các bạn của Tuấn không khỏi thắc mắc là tại sao Tuấn rất lƣời học, có khi cả tuần không lên lớp một buổi nào mà cậu lại ham đọc sách nhƣ vậy. Đến khi đƣợc hỏi, Tuấn mới trảlời hồn nhiên, cậu tìm đến với sách đơn giản là vì không biết phải làm gì để giết thời gian cả. Chính vì không chịu lên giảng đƣờng, cũng không có quá nhiều bạn để đi chơi nên thời gian trống của Tuấn là rất nhiều. Chơi điện tử, ngủ… thì cũng chán. Cuối cùng, cậu tìm đến sách nhƣ là cách cuối cùng để giết thời gian. Ban đầu chỉ là vài cuốn truyện, vài cuốn tiểu thuyết võ hiệp mà có khi cậu đọc lai rai cả tuần mới xong. Lâu dần thì đọc sách vô hình trung đã tạo thành cho cậu một thói quen. Thế là thay vì những cuốn giáo trình, cậu đến với các tiểu thuyết võ hiệp dài kì của Trung Quốc và những cuốn tiểu thuyết trinh thám của phƣơng Tây… Đọc sách nhiều, nhƣng Tuấn lại chứng minh cho mọi ngƣời thấy một điều rằng đọc sách quá nhiều đôi khi lại là cả một sự tai hại. Theo những cuốn tiểu thuyết, Tuấn trở thành một ngƣời ảo tƣởng nặng. Nói chuyện, bàn luận với bạn bè về bất cứ lĩnh vực gì Tuấn cũng đem những điều trong sách ra để nói. Và bạn bè Tuấn đều cùng chung một cảm nhận rằng Tuấn sống rất thiếu thực tế. Không những thế, cậu luôn lấy hình mẫu nhân vật Dƣơng Quá trong tiểu thuyết “Thần điêu đại hiệp” làm hình mẫu lí tƣởng nhất và cho rằng phải nhƣ Dƣơng Quá mới đúng là namnhi. Lang thang dọc các phòng trong nhiều kí túc xá và các phòng trọ, ngƣời viết mới cảm nhận đƣợc phong trào đọc sách đang lên. Sách có thể mua,mƣợn ở thƣ viện hay cách đơn giản nhất là đọc trên mạng. Nhƣng để tìmđƣợc một ngƣời đọc sách để tìm kiếm những giá trị tri thức mà sách manglại quả thật là rất khó. Hầu hết các bạn tìm đến sách đều vì mục đích giải trí, giết thời gian là chính. Cũng chính vì thế mà sách các bạn đọc đều là những
- 11. theo kiểu giải trí, câu khách nhƣ các tiểu thuyết lãng mạn của Quỳnh Dao, tiểu thuyết võ hiệp Kim Dung… 2.1.2. Đọc sách theo phong trào Cách đây mấy năm, hai cuốn nhật k của liệt s Đặng Thùy Trâm và liệt s Nguyễn Văn Thạc đã trở thành một hiện tƣợng và nhanh chóng trở thành cuốn sách “gối đầu giường” của giới trẻ. Những tâm sự ngƣời lính, những khắc họa rõ nét về chiến tranh và đặc biệt là những khó khăn, gian khổ của những ngƣời đã sớm phải chôn vùi tuổi thanh xuân nơi trận mạc đã tạo rasức hút mãnh liệt đối với giới trẻ. Và chắc chắn rằng sau khi đọc xong các tác phẩm đó, những bạn trẻ sẽ học hỏi đƣợc rất nhiều, nhất là về lí tƣởngsống. Sau hai cuốn nhật ký đó là rất nhiều cuốn sách, đủ các thể loại của các tác gi trong và ngoài nƣớc cũng lập tức tạo đƣợc cơn sốt đối với giới trẻ nhƣ tập truyện ngắn “Bóng đè” của tác gia Đỗ Hoàng Diệu hay những truyện dài “Xin lỗi, em chỉ là con đĩ”,“Yêu anh hơn cả tử thần” của tác giả Tào Đình [Trung Quốc], “Rừng Na Uy” của tác giả Murakami [Nhật Bản]… Không thể phủ nhận khi đã tạo thành một trào lƣu thì nó sẽ khiến cho giới trẻ tìm đến sách nhiều hơn và góp phần làm giảm căn bệnh “lƣời đọc” vẫn đang tồn tại trong giới trẻ. Nhƣng trong số rất nhiều ngƣời đi theonhững trào lƣu đó, có mấy ngƣời sẽ cảm nhận đƣợc giá trị của tác phẩm haykhi trào lƣu qua đi, câu đối thoại về quyển sách đó chỉ đơn giản và duy nhất là hỏi: “Đọc chƣa?” và trả lời: “Đọc rồi”. Đặc biệt hơn nữa, với những ngƣời đọc sách thực sự vì đam mê và có vốn hiểu biết thì chắc chắn sẽ tìm đƣợc sự lựa chọn hợp lí khi quyết định đi hay không đi theo trào lƣu đó bởi trong vô vàn những tác phẩm tạo nên cơn sốt đó, không phải tác phẩm nào cũng phù hợp. Nhất là khi vấn đề “tình dục” đang đƣợc các tác giả hƣớng đến nhƣ một thứ “gia vị” để tăng sức hấpdẫn cho cuốn sách. Khi đƣợc hỏi lí do tại sao lại tìm đến những cuốn sách đang “nóng” trên thị trƣờng, V. [Đ Sƣ phạm Tp.HCM] đã trả lời thẳng thắn rằng cô đọc
- 12. đó vì thấy nhiều ngƣời cũng tìm đọc. Và hơn nữa, phải đọc những cuốn sách đó cô mới cảm thấy bằng bạn bằng bè và cũng là cách cô theo kịp thời đại. Chung một câu trả lời nhƣ V, nhiều bạn trẻ cũng đang tự huyễn hoặc mình rằng cứ đọc những cuốn sách theo phong trào mới là sành điệu, là đúng thời đại. Đọc để theo trào lƣu và nguy hiểm hơn là không có sự chọn lọc chính là hiện tƣợng dễ thấy ở đại đa số giới trẻ và đôi khi chính điều đósẽ tạo thành một căn bệnh còn nguy hiểm hơn cả bệnh lƣời đọc. Đó là chƣakể nếu cuốn sách trở thành trào lƣu mà không mang những nội dung, giá trị phù hợp thì sẽ tạo ảnh hƣởng xấu đối với suy nghĩ, tƣ tƣởng của giới trẻ. 2.1.3. Thư viện là nơi dành cho ngày thi Theo số liệu thống kê, năm 2010 của Thƣ viện Quốc gia Hà Nội, sốlƣợt bạn đọc là 268.983 ngƣời trong đó sinh viên là 187.862 lƣợt. Cũng theo số lƣợng thống kê, sinh viên chỉ lên thƣ viện học đông nhất vào thời gian thicử, còn vào những ngày thƣờng số lƣợng là rất ít. Vào những ngày thi cử, từthƣ viện trƣờng tới thƣ viện quốc gia luôn luôn trong tình trạng quá tải. Vàomùa ôn thi, nhiều bạn sinh viên trƣờng Tự nhiên và Nhân văn luôn tới trƣờng từ sớm để tranh thủ tìm chỗ ngồi. Đến muộn thì không c chỗ trống nào để ngồi. Thế nhƣng, vào những ngày thƣờng, các thƣ viện luôn vắng ngƣời. Bạn Toàn [sinh viên .HCM] cho biết: “Khi nào thi mới cần lên thư viện để tìm sách đọc còn vào những ngày bình thường, lên thư viện đọc sách thì thà đi chơi hay ở nhà ngủ còn hơn”. Cùng Toàn, nhiều bạn sinh viên cho biết họ rất ít khi lên thƣ viện vì lên đấy không thể tập trung học đƣợc vì nhiều bạn khác nóichuyện to hoặc ngủ gục trên bàn khiến ngƣời bên cạnh không thể tậptrung đƣợc. Anh Việt, phòng phục vụ bạn đọc tại Thƣ viện Quốc gia, cho biết: “Hầu như các bạn sinh viên lên thư viện đọc sách mang tính chất đối phó để vượt qua kì thi, phục vụ cho công việc học tập chứ không có ý đọc để nghiên
- 13. sâu cho việc mai đây ra trường. Bên cạnh đó, những cuốn sách hay có thể làm thay đổi cuộc đời, tư duy thì chẳng bao giờ họ động tới”. Điều này cho thấy văn hóa đọc trong sinh viên đang dần bị mai một. Để văn hóa đọc đƣợc nhân rộng và phát triển hơn, cần có những biện pháp cụthể kích thích niềm đam mê đọc sách của sinh viên, có nhƣ vậy văn hóa đọc mới đƣợc nhân ra rộng rãi. 2.1.4. Biết lựa chọn đầu sách, tìm đến giá trị đích thực của sách Tuy việc đọc sách đang bị mai một đối với nhiều sinh viên hiện nay, nhƣng không phủ nhận một điều rằng vẫn đang còn một bộ phận những bạn trẻ đến với sách với niềm say mê thực thụ và luôn có ham muốn học hỏi, nghiền ngẫm những cuốn sách mà các bạn đã đọc. Quyền [ Khoa họ và Nhân văn Tp.HCM] có một sở thích là đi mua sách. Là nhà báo tƣơng lai cho nên với Quyền việc đọc nhiều là vô cùng cần thiết, chính vì thế những khi có tiền, cậu lại đến các tiệm sách để tìm mua những cuốn sách mà cậu cho là có ích. Văn học Việt Nam, văn học nƣớc ngoài, kể cả những cuốn sách đƣợc cho là “bác học” cậu vẫn mua về đọc. Và điều quan trọng nữa là Quy n luôn có sự chọn lọc các tác phẩm. Qua những cuốn sách, Quy n đã học hỏi đƣợc rất nhiều về ngôn ngữ, về cách viết và cả giá trị nội dung, tri thức của những cuốn sách mà cậu đã đọc qua. Lan [ Ngoại thƣơng Tp.HCM] cũng thế. Từ nhỏ cô đã thừa hƣởng niềm đam mê sách của ba cô, một giáo viên dạy văn. Chính vìthế mà Lan đọc sách và giữ sách rất cẩn thận. Lan tâm sự rằng cứ mỗi khi đọc sách, cô nhƣ bƣớc vào một thế giới riêng và khi đọc xong, những gì côcảm nhận đƣợc cô đều ghi ra giấy. Đọc sách có khoa học, và giá trị củanhững cuốn sách đã đƣợc Lan cụ thể hóa qua vốn kiến thức mà bạn bè luôn ca ngợi. Hơn thế nữa, trong các cuộc thi, môn văn của cô đều đạt điểm rất cao. Và tất nhiên, vốn sống và khả năng sử dụng ngôn ngữ của Lan cũng tì lệ thuận với những cuốn sách cô đọc.
- 14. vàng” nhƣ thế trong cái đƣợc gọi là văn hóa đọc trong giới trẻ Việt Nam có thực sự nhiều? Có thể khẳng định là không ít, nhƣng vẫn ít hơn những “hạt sạn”. Đó là những điều cần phải suy ngẫm để xác định đƣợc hƣớng đi đúng đắn cho văn hóa đọc ở nƣớc ta, bởi nếu nhƣ đ i chệch hƣớng, việc đọc nhiều khi lại gây tác động xấu, trái ngƣợc với những gì tốt đẹp mà sách mang lại. 2.2. Tình hình đọc sách củ Văn Lang [xem bảng Phụ Lục] Với đề PR, TRƢỜ , tôi đã khảo sát 300 bạn sinh viên của các khoá trong đó có 100 bạn của khoá K16PR. Từ những số liệu thống kê thực tế, các câu hỏi phỏng vấn, các biểu đồ phân tích, đánh giá, chúng tôi đã rút ra đƣợc một số vấn đề sau: Thực trạng đọc sách ở khoa PR Các bạn trẻ khi đƣợc hỏi “Bạn có thích đọc sách không?” , thì 68% đã trả lời CÓ và 32% câu trả lời là KHÔNG. Con số 32% khiến chúng ta thấy sách đang có nguy cơ bị lãng quên, trong khi đó sách là nguồn học tập quan trọng của hầu hết các bạn. Việc đọc một cuốn sách, các bạn cho là bị mất nhiều thời gian, còn các hoạt động phong trào ngoài sách [đối với các bạn] vẫn là hấp dẫn hơn. Các bạn đọc sách để giải trí là chủ yếu. Internet bùng nổ, sách không còn là lựa chọn hàng đầu của các bạn trong việc tìm kiếm thông tin. Chỉ có 10% các bạn biết rằng ngày 23/4 hàng năm đƣợc xem là ngày Sách và bản quyền thế giới [hay còn gọi là ngàyĐọc sách thế giới]. Các bạn ít quan tâm đến những thông tin về sách cũng nhƣ không quan tâm đến việc sách có bản quyền có ý nghĩa nhƣ thế nào trong một xã hội hiện đại, khi mà công sức lao động của tác giả và ekip xuất bản ngày càng đƣợc coi trọng. Điều này cũng khó trách đƣợc khi Việt Namchúng ta là một trong những quốc gia vi phạm bản quyền trong nhiều lĩnh vực nhất thế giới.
- 15. vẫn có nhiều ý nghĩ tích cực khi thấy rằng, việc cầm trên tay một cuốn sách vẫn thú vị hơn là cầm một chiếc máy đọc, và sách vẫn có nhiều điều để các bạn học tập. Và lựa chọn hàng đầu của các bạn trẻ ngày nay là những quyển tiểu thuyếthay truyệ để mua một quyển sách không đơn thuần là nội dung hay cảm thấy nó có ích cho mình mà còn có thêm rất nhiều yếu tố thƣơng mại nhƣ ảnh bìa, tác giả, giá cả,… Nguyên nhân của việc lười đọc - , văn hóa nghe nhìn đang chiếm phần ƣu thế hơn văn hóa đọc sách. Các thiết bị nghe nhìn hiện đại nhƣ điện thoại, máy nghe nhạc, TV, Internet,... rất phổ biến và tiếp cận sâu rộng đến giới trẻ. Sự tiện ích của chúng làm cho sinh viên dần quên mất đi sự tồn tại của sách. Nhiều sinh viên nghĩ rằng, chỉ cần tra cứu trên mạng là sẽ có tất cả, sách không còn là công cụ hữu dụng duy nhất nhƣ trƣớc nữa. - Thứ hai là mặt thời gian, nhiều ngƣời cho rằng không còn thời gian để nhâm nhi đọc sách nhƣ ngày xƣa nữa. Các hoạt động giải trí khác chiếmnhiều thời gian của họ. Đây là thời đại sống một cách không phải chờ đợi, chủ động, thời gian là vàng, và việc đọc sách khiến các bạn tiêu tốn khá nhiều thì giờ. Họ phải cạnh tranh, chạy đua với thời gian để vừa đi học vừa kiếm tiền, nên việc đọc sách đối với họ là điều không tƣởng. - , giá cả của một cuốn sách cũng là vấn đề đáng quan tâm vì giá nhiều cuốn sách khá đắt đỏ. Việc bỏ tiền để mua sách cũng tạo một tâm lý khiến bạn đọc trở nên ngại tiếp xúc với sách hơn. Thêm nữa, khi thị trƣờng sách xuất bản ngày càng ào ạt, cũng là lúc xuất hiện nhiều cuốn sách không chất lƣợng. Và việc chọn mua một cuốn sách hay cũng là vấn đề gây khókhăn để các bạn tiếp xúc với sách. - , với các áp lực học tập và phƣơng pháp giảng dạy khô cứng, gò bó theo khuôn khổ từ các cấp Trung học phổ thông, các bạn cũng sẽ ít có cơ hội tìm tòi và đọc sách. Các cuốn sách mang nhiều giá trị giải trí nhƣ truyện tranh lại đƣợc lựa chọn nhiều hơn những cuốn sách phục vụchochuyên ngành, học tập, hay kỹ năng sống.
- 16. KHẮC PHỤC 3.1. Tác động vào nhận thức của sinh viên Muốn đất nƣớc phát triển, chúng ta cần những trí thức, trong đó mỗi ngƣời phải hội đủ ba chữ "thức". Đầu tiên là kiến thức [thu nhận từ sách, cuộc sống], nhƣng kiến thức cũng không quan trọng bằng cách thức [cách làm thật] và cuối cùng, quan trọng hơn cả là nhận thức. Chúng ta cần thay đổi nhận thức về văn hóa đọc ở quy mô toàn dân. Đọc sách phải trở thành nhu cầu bình thƣờng của cuộc sống. 3.2. Trang bị “thiết bị lọc” cho người đọc Bằng kinh nghiệm và khảo sát riêng trong quá trình làm việc của mình, tôi thấy rằng, bạn đọc của chúng ta vẫn còn một bộ phận thích đọc những sách thuộc nhóm "lá cải". Những cuốn sách liên quan đến sex, vụ án và chém giết, chuyện giật gân, chuyện tranh nhiều hình, ít chữ. Rất may mắn là chúng ta cũng thấy nhiều nhóm bạn đọc tâm huyết với sách, tri thức, tìm đọc những tác phẩm có chất lƣợng, mang những giá trị cả vật chất lẫn tinh thần cho chính mình và xã hội. Chúng ta sẽ đồng ý với nhau rằng, nếu ta đọc gì, xem gì thƣờng xuyên, chắc chắn ta bị ảnh hƣởng. Vậy nên, chọn sách đểđọc, chọn phim để xem, chọn chƣơng trình để giải trí vô cùng quan trọng. Để làm đƣợc điều này vai trò của các nhà xuất bản, các công ty sách, các thƣ viện và cả các nhà sách là "đầu lọc" đầu tiên để chọn sách giúp bạn đọc. Chính những ngƣời làm ra và mang sách đến tay bạn đọc cần nêu cao hơn trách nhiệm của mình. Bởi sách là văn hóa, là tri thức, là tƣơng lai của chính chúng ta và cả xã hội. Nếu vì lợi nhuận mà ai đó, cơ quan nào đó nhắm mắt làm liều thì lợi bất cập hại, kiếm đƣợc ít tiền nhƣng cái hại thì lớnhơn nhiều. Một con số cũng làm không ít ngƣời suy nghĩ: Thế giới hiện nay có khoảng 2 tỷ ngƣời dùng máy tính và Internet. Ở Việt Nam, con số này là31% dân số. Đây chính là hai mặt của cuộc sống. Internet rất thuận tiện, nhƣng mặt khác nó có thể dẫn ta đi về "bóng tối" nếu ta đọc, xem nhữngthứ độc hại. Tôi muốn nhấn mạnh đến nhóm các bạn trẻ vì có đến 20 triệu dân
- 17. nhóm tuổi "teen" [từ 10 đến 20 tuổi]. Nếu các em không đƣợc trang bị những "thiết bị lọc", nếu không đƣợc ngƣời lớn hƣớng dẫn t h ìcó thể sa ngã và không kiểm soát đƣợc mình. Đọc sách in rất tốt. Đọc sách điện tử [bản pdf hay các định dạng khác] cũng rất tốt. Ngày nay đã có cả sách nói. Đọc bằng hình thức nào, ở đâu cũng không quan trọng bằng đọc cái gì. Nếu đã chọn đƣợc sách có giá trị đểđọc thì dù có đọc ở thƣ viện hay ở nhà, đọc sách in hay trên máy tính cũng đều tốt cả. Chỉ sợ nhất là ngụy biện rằng không có thời gian và đọc những cuốn sách không có giá trị, nhất là sách lậu. 3.3. Một số đề xuất khác - Tổ chức Tháng đọc quốc gia vào tháng 8 hàng năm [thời gian này học sinh, sinh viên đang đƣợc nghỉ hè]. Mục đích nhằm xây dựng thói quen đọc sách trong dân chúng, nhất là trong tầng lớp thanh thiếu niên - tƣơng lai của đất nƣớc và tôn vinh những ngƣời viết sách, những ngƣời đọc sách. - Đi kèm theo tháng đọc sách là tổ chức các Hội chợ sách không chỉ ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh mà tổ chức trên 64 tỉnh t rong cả nƣớc, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho ngƣời dân đƣợc tiếp cận với sách mới. - Tổ chức các cuộc thi đọc sách trên quy mô quốc gia gắn liền với hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu Chiến binh Việt Nam, Hội Nông dân... - Xây dựng một chƣơng trình giáo dục kỹ năng đọc trong môi trƣờng truyền thống và môi trƣờng điện tử để giảng dạy không chỉ ở các trƣờng đại học mà còn tổ chức giảng dạy cho trẻ em ngay khi cắp sách tới trƣờng chotới bậc đại học. Tinh thần chủ đạo là đọc có phê phán và sáng tạo. - Xây dựng một đội ngũ những nhà viết sách có chất lƣợng cao trên hai loại sách: sách nghiên cứu và sách phổ cập thuộc mọ nh vực khoa học kỹ thuật, văn hoá xã hội, kinh tế, tôn giáo,... nhƣng trƣớc hết, ƣu tiên phát triể nh vực kinh tế, văn hoá, xã hội đặc thù Việt Nam nhằm phát triển tri thức Việt Nam và nâng cao dân trí ngang tầm các nƣớc tiên tiến trong khu
- 18. tế. Đồng thời, có chế độ ƣu đãi đối với họ nhằm có đƣợc những cuốn sách có chất lƣợng cao và đƣợc xuất bản với giá cả hợp với túi tiền của công chúng. Chọn lọc có hệ thống các tác phẩm tiêu biểu về các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, văn hoá xã hội, kinh tế, y học của thế giới để dịch sang Việt ngữ. - Xây dựng một đội ngũ các nhà viết sách cho thanh thiếu niên có chất lƣợng cao. Đồng thời có chế độ ƣu đãi đối với họ để có đƣợc những những cuốn sách thanh th u niên đƣợc xuất bản đẹp và giá rẻ. Nhà nƣớc cần có chính sách trợ giá cho các loại sách viết cho thanh thiếu niên, đặc biệt là những thiếu niên nghèo, thanh thiếu niên sống ở vùng sâu vùng xa. - Hàng năm trao các giải thƣởng sách cho các tác giả viết sách, hoạ sĩ trình bày, nhà in có sách đƣợc xuất bản trong năm đạt trình độ cao về nộidung và hình thức thuộc mọi lãnh vực tri thức ở hai trình độ nghiên cứu và phổ cập, kể cả sách dịch đạt chất lƣợng cao. - Nhà nƣớc đầu tƣ hơn nữa cho các hệ thống thƣ viện, đặc biệt là h ệthống thƣ viện phổ thông [cơ quan giáo dục ngoài nhà trƣờng, nơi học tậpsuốt đời cho mọi công dân]. Thƣ viện trƣờng học có đủ kinh phí hoạt động và phát triển, đảm bảo cho các em học sinh đƣợc sử dụng thƣ viện trƣờnghọc nhƣ một công cụ học tập có hiệu quả và quan trọng hơn là xây dựng thói quen đọc và giáo dục kỹ năng đọc, kỹ năng khai thác tri thức trong thƣ viện, kể cả khai thác tri thức trong môi trƣờng điện tử. - Tổ chức tiến hành nghiên cứu định kỳ về thực trạng đọc trong xã hội làm cơ sở xây dựng các kế hoạch dài hạn phát triển toàn diện và đồng bộ văn hoá đọc, nhằm xác định thực trạng dân chúng đang đọc nhƣ thế nào? Bao nhiêu phần trăm dân chúng có thƣ viện cá nhân? Họ có mua sách không? Mua bao nhiêu cuốn sách trong một năm ở những gia đình có thu nhập thấp, ở những gia đình có thu nhập trung bình và ở những gia đình có thu nhập cao? Họ sử dụng thƣ viện công cộng và các hệ thống thƣ viện khác nhƣ thế nào [bao nhiêu phần trăm trong dân chúng]. Ai là ngƣời giới thiệu
- 19. đọc [nhân viên thƣ viện, ngƣời bán sách, bạn bè, cha mẹ, thầy cô giáo...]. Trong mỗi gia đình cha mẹ có đọc cho con cái nghe không? - Tổ chức, đƣa vào hoạt động và nuôi dƣỡng một Trung tâm nghiên cứu về đọc ở Thƣ viện Quốc gia Việt Nam, để tiếp thu các thành tựu nghiên cứu đọc thế giới [hiện nay rất phát triển và đạt nhiều thành tựu quan trọng] và phát triển nghiên cứu đọc ở Việt Nam. Gia nhập và tham gia vào các hoạt động Hội Đọc Quốc tế [The International Reading Association-IRA]. - Khuyến khích và phát triển các hội nghề nghiệp liên quan tới đọc nhƣ Hội Tác gia, Hội Xuất bản, Hội Thƣ viện, Hội Thông tin tƣ liệu... Khuyến khích các nhà kinh doanh thành đạt tài trợ cho các hoạt động phát triển văn hoá đọc nhƣ in sách phổ cập, trao giải thƣởng sách hàng năm, thi đọc sách, cung cấp sách cho các trẻ em nghèo, trẻ em ở vùng sâu vùng xa, tổ chức Ngày đọc sách thế giới [23/4 hàng năm], tôn vinh các bậc cha mẹ đọc cho con nghe, tôn vinh những ngƣời tự học thành đạt… Ðể văn hóa đọc phát huy tầm ảnh hƣởng của mình, có sức hấp dẫn đông đảo bạn đọc, một vấn đề rất quan trọng đặt ra là phải có nhiều tác phẩm đọc đa dạng, phong phú bổ ích và hấp dẫn. Muốn cho trẻ em ham đọc sách, thoát nghiện trò chơi điện tử thì phải có sách hay cho các em đọc. Dƣluận đã lƣu ý còn quá nhiều truyện tranh nhiều tập lôi cuốn các em xem tranh hơn là đọc. Những lời thoại có dòng chữ ngắn ngủi, lí nhí nhiều khi lại thô thiển. Mặc dù, công tác xuất bản những năm gần đây có rất nhiều cố gắng, đƣa ra thị trƣờng nhiều loại sách đa dạng, trong đó có những cuốnsách quý, tuy nhiên cũng xuất hiện không ít những ấn phẩm in rất đẹp, bìa dày nhƣng nội dung nhạt nhẽo, vô bổ khiến cho ngƣời đọc cảm thấy đọc mấtthời gian. Cùng với việc phát triển công nghệ hiện đại đã xuất hiện loại hình đọc mới nhƣ trang thông tin điện tử, báo điện tử, sách điện tử. Ðây là cơ hội mới để phát triển văn hóa đọc trong thời hiện đại. Tuy còn là bƣớc khởi đầu ở nƣớc ta song đòi hỏi chúng ta cần nhanh chóng nắm bắt quản lý tốt loại hình này, bảo đảm chất lƣợng về nội dung và hình thức, đáp ứng nhu cầu
- 20. trong tình hình mới, góp phần nâng cao nhận thức, bồi dƣỡng tƣ tƣởng, tình cảm cho con ngƣời. KẾT LUẬN Thực tế cho thấy, dù xã hội phát triển đến đâu, văn hóa đọc vẫn giữ vai trò rất quan trọng, vẫn vô cùng cần thiết đối với mỗi con ngƣời. Việc đọc gắn liền với sự ra đời của chữ viết có những đặc trƣng riêng biệt, vì thế không có hình thức nào để thay thế đƣợc nó. Quá trình đọc là quá trình hấp thụ tri thức qua cảm nhận của ngƣời đọc. Trong quá trình đọc, con ngƣờiphải suy nghĩ, phân tích tổng hợp, tƣ duy, biến tri thức của nhân loại thành tri thức của riêng mình. Tri thức sẽ hằn sâu trong trí não của mỗi ngƣời và đọng lại trở thành vốn kiến thức để con ngƣời vận dụng vào công việc và cuộc sống của chính mình, có tác dụng hơn hẳn những tiếng nói thoáng qua, những hình ảnh lƣớt qua. Văn hóa đọc cũng giúp con ngƣời tăng trí tƣởngtƣợng nhất là những tác phẩm văn học. Từ những dòng chữ, thông qua ngôn ngữ văn học, những nhân vật, những khung cảnh thiên nhiên, xã hội nhƣ hiển hiện trƣớc mắt ngƣời đọc. Ðọc các tác phẩm văn học có tác dụng bồidƣỡng tâm hồn, tƣ tƣởng và sự sáng tạo cho ngƣời đọc. Có thể nói văn h ó ađọc giữ vai trò chủ chốt trong quá trình học tập, quá trình nhận thức của mỗi ngƣời chúng ta. Nhƣ vậy văn hóa đọc rất cần thiết trong cuộc sống hiện đại góp phần không nhỏ cho sự phát triển xã hội. Cho nên cần phải tuyên truyền giáo dục để mọi ngƣời nhận thức sâu sắc về vai trò và tầm quan trọng của sách, của văn hóa đọc với mỗi ngƣời, văn hóa đọc phải trở thành nhu cầu không thể thiếu của con ngƣời. Ngay cả ở những nƣớc công nghiệp phát triển, văn hóa đọc vẫn đƣợc coi trọng. Trong cuộc sống thƣờng ngày hối hả, bận rộn chúngta vẫn chứng kiến cảnh ngƣời ta say mê đọc sách báo trên máy bay, trên tàu điện ngầm, trong khi chờ đợi. Ðọc sách báo đã trở thành thói quen. Bên cạnh đó phải hình thành hệ thống thiết chế văn hóa đọc chủ yếu là mạng lƣới thƣviện. Trƣớc đây, nhiều tỉnh, thành phố đã xâydựng đƣợc mạng lƣới thƣ viện
- 21. sở, làng, xã. Tuy nhiên, hệ thống này hoạt động yếu, kém, cơ sở vật chất thiếu thốn, vốn ngân sách dành cho sách, báo ít ỏi nghèo nàn, cho nên phần lớn các thƣ viện đều vắng bạn đọc, bụi phủ đầy sách báo. Văn hóa đọc cần đƣợc khơi dậy ngay từ cơ sở, tạo thành phong trào quần chúng ham đọc sách báo, cần phải đầu tƣ nhiều hơn nữa cho mạng lƣới thƣ viện để c ónhiều đầu sách báo phong phú, đổi mới hình thức hoạt động thu hút đông đảo bạn đọc. Những năm gần đây xuất hiện một số cách làm mới nhƣ xây dựng các bƣu điện văn hóa xã kết hợp giải quyết nhu cầu thông tin liên lạc cùng với nhu cầu đọc sách của nhân dân, xây dựng những thƣ viện gia đình, cụm dân cƣ làm nòng cốt cho phong trào đọc sách báo ở cơ sở. Tất cả những việc làm đó đều nhằm mục đích tạo điều kiện cho mọi tầng lớp nhân dân tiếp cận với sách, báo, với văn hóa đọc. C.W. Curtix đã nói một câu bất hủ: “Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của sự thông thái tích lũy lại”. Và cũng có ai đó nói rằng: "Chúng ta không thể ôm hết giá trị nhân văn của nhân loại. Do đó, đọc ít hay nhiều không quan trọng, mà chỉ cần cảm thấy hạnh phúc khi đọc là được. Sách không phải là của người đọc nó, mà là của người cần nó”. Bỏ quên sách cũng nhƣ bỏ quên một giá trị vĩnh hằng, nguồn cung cấp kiến thức chính yếu đã tồn tại từ rất xa xƣa. Hãy cùng chung tay để giữ gìn thói quen đọc sách, phát triển văn hóa đọc, bảo tồn sách - kho tàng vô giá của nhân loại! PHỤ LỤC
- 22. VỀ THÓI QUEN ĐỌC SÁCH CỦA SINH VIÊN K16PR: “SÁCH CÓ CÕN LÀ NGƯỜI BẠN THÂN THIẾT CỦA SINH VIÊN HAY KHÔNG?” Câu 1: Bạn thƣờng tiếp nhận thêm nhiều nguồn kiến thức từ đâu? Internet Tivi Sách Khác Câu 2: Bạn có thích đọc sách không? Có Không Câu 3: Theo bạn, sách đóng vai trò nhƣ thế nào trong cuộc sống? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Không quan trọng Quan trọng Câu 4: Bạn đọc sách từ đâu? Đọc online hoặc offline [ebook] Mƣợnsách[từngƣờikháchoặctừthƣviện] Mua sách Khác [Ghi nguồn] Câu 5: Lần gần nhất bạn đọc sách là khi nào? Trong 3 ngày gần đây Tuần trƣớc Tháng trƣớc Lâu rồi không nhớ Câu 6: Bạn hay đọc thể loại sách nào? [Có thể chọn nhiều câu] Sách chuyên ngành Sách văn học [tình cảm, trinh thám, tiểu sử - hồi ký,…] Văn hóa nghệ thuật
- 23. đời sống Truyện tranh Khác Câu 7: Bạn đọc sách để làm gì? Có thêm kiến thức Rèn luyện kĩ năng đọc và viết Giải trí Không có gì làm nên đọc sách Khác Câu 8: Tiêu chí để bạn chọn mua một quyển sách? Nội dung giới thiệu hay Bìa sách đẹp Tác giả Giá cả Vì bị bắt buộc Khác Câu 9: Theo bạn, đọc sách bằng máy tính bảng, máy đọc sách,… có thay thế đƣợc việc cầm quyển sách để đọc hay không? Dĩ nhiên là có thể, cuộc sống cần phải công nghệ hóa Tùy thôi, nhƣng rõ ràng đọc nhƣ vậy sẽ tiện lợi hơn rất nhiều Cảm giác cầm quyển sách đọc vẫn thú vị hơn Ý kiến khác Câu 10: Lý do nào khiến việc đọc sách gây trở ngại với bạn? Vì lƣời và không có hứng thú Tốn nhiều thời gian Không có điều kiện Các hoạt động khác hấp dẫn hơn Ý kiến khác Câu 11: Sau khi đọc xong một cuốn sách hay, bạn cảm thấy nhƣ thế nào?
- 24. học đƣợc nhiều điều từ đó Bình thƣờng, mình chỉ nắm một vài điều ở đó Mình không suy nghĩ gì cả Mình chƣa bao giờđọc hế cuốn sách Câu 12: Bạn có biết rằng ngày 23/4 hàng năm đƣợc UNESCO công nhận là ngày Sách và Bản quyền Thế giới [hay Ngày Đọc sách Thế giới]? Mình có biết Hình nhƣ là vậy Lần đầu tiên mình nghe nói điều này Không cần biết Câu 13: Là một sinh viên PR, bạn đánh giá nhƣ thế nào về tầm quan trọng của sách đối với ngành học của mình? Rất quan trọng, kiến thức từ sách vở làm mình cảm thấy rất an tâm Không quan trọng, theo mình thì kinh nghiệm thực tế vẫn tốt hơn Sách cũng có nhiều cái hay, nên kết hợp từ sách và kinh nghiệm thực tế Không quan tâm lắm về vấn đề này Ý kiến khác Rất cảm ơn bạn đã thực hiện bản khảo sát này! Nhận xét: Thống kê kết quả khảo sát:
- 25. thch dge etch khéng? C6 kn6ng 68 68# 3 Theo bin, sâch d6ng val try nhw the nee trongcu§c sbngt 4 Khdng quan trpng Rât quantrgng c. ayn dgc aAeh th' daut [c6 tkA chgn nhl5u phuong én] Ono onllne hate o...' 1 - Kh6ng quan trgng 0 0% 2 1 1% 3 S 396 4 8 89 15 1.5°4 15 15% 21 21°4 12 129» 15 15% 10 - Rât quan trong 8 8% Oec onilne ho4c. oftllne [eboo8j Mltpn aâCh [tir ngo6i kh6t ho$c td’ nu' vignj 62 e6 gz6 66% MU8990h 60 609t• Olher 2 *6 NgzC/J dUPg £0theChg0rhl$Lih9pkl
rrI. YIV4gtilfi ph$nF8rfi cd the tang thtm tdJ hcrn 100%. 35'A Turn trrdc 27 Thing trwdc 16 16W L6u r6I kh0ng nh6 22 2?'
- 26. dgc the loll s&ch nâo? [co the chgn nhleu phwong én] Sach chuyén nganh 48 489a 86ch ciiuydn ogbnh S6chvanhoc[tin... Sach y8nhoc [tlnfi c6m,.trinh thAm, tieu eu'- h6ikj. ...] 56 56% Vdn héangh§thu t 31 319a ThUdng thñc •ddi... Truy8n franh. Other 0 1”1 ”22 33” 4’4 ’SP 66 Other 7 7°4 NgLroidungcéthéchonnhieuhopkiém,vivâytiiephântrâmco thâ tâng thém UI hon 100°4. 7. Bin dgc aéch dli Iâm get [Cd thg chqn nhleu phuongan] Cé Ih6rn ki6n lh0s R6n luytn ki rlang. kh6ngc6gligm n... 0her Eg u'ai ding ca the chgn nhleu nDp klém, vl v§y tl lg ph6n tram 8. TlAu chi d$ bin chgn mue m0t quyJln s6cht [Cd.thg chgn nhleu phmmg 6n] Tuythdi,nhu'ng r6rtngdpenhuHgyct tifinlelhonlit nhi+u 24 *4*‹ C6mgiâc cam quyân aâch dgc v8nthd v|hon SS SSL N§i dung gI6I tnitu hay Bia e6Gh Grp Tac pit C6m hay C6.lh Vi b| bât bu§c Oth htgu'd ding cd ne chpn nh 6u •oih4‹s•yhenjo'inon0o Thuo'ng thee -.oo'T 9dng 35 3596 Van hda ngh8 !hu8l TMyontranh. SZ 5296 C6th4m 8l4r thu'c Rtn luy n kTngng’dpc v.6 vJgi 7'2 26 7z'X. 264 Gf6ltrf 77 774 Kh0ng c6,gl tarn n0n «qc cach 1s 81
- 27. nAo khi6n vide dge a6ch g9y tré' ngyl véi bin? Vi lurrl vâ kh6ng co h0ng thu 31 3196 Vi kdbi v8 kh0ng ... T6n nhl6u th0'i gran 41 4196 Kh6ng ca dl0u kl0n 27 2796 Cac hoqt d§ng khac hip ddn hon 41 4196 Kh6ng c0 didu kt8ct Other 5 596 NgLré'iddngcothéchqnnhi6uhopklem,viv ytlIephantram c0 thé tang th6m toi hon 10096. 0 ”8 36 24 32 40 48 11. Ssu khl did song mgt gugn ¥dch hay, bin thud•rig sâm they nhir thé mat Toytl v'di. minn h9c dtz9c nhleu dlii If 46 S8 S6Y 4 v.1i di'6u 6 dv { ’gQj klinli cliv: bno uid Olnn‹ f!i] 12. Gyn eé bfH ring ng5y 23/4 hung n0m dug'c UNEgoo oang nh$n f6 ng6y g6oh v5 Gin quy5n 1‘h4 glél [hay Ng6y bra e4oh Bu’on§ nhl6n la blot xri0rrj u» f› hin { N]ñh FthLI' Ig V§y Lind4utlennghedim Kh6ng quan t6m 19 t0’A 18 18% 45 4S% 27 27'¥ Kh6ng puantiorq.IheomJnh INbnhñghMIM t£vénI6t hon IC 13 • Sashs0ngsareiiéusâihay,rnkirnghrnénIdlfrogIsénthos*0'seenv¥kmhrglh4mifiusIN 61 6i°.i. Khñug guantgmIémvévân édnky 8 OF B1nh tho6ng. mlnh chlnilm m0t vâl dlâu b dd 20 2096 Mlnh kh6ñg4uy ñghTgl câ 12 12% Mlnh ence beo gib dqG h4t 1 cu6n gâcn, 7 7'l›
- 28. KHẢO 1. Bách khoa toàn thƣ mở [//vi.wikipedia.org/wiki/Văn_hóa]. 2. Danh ngôn về sách [//www.cdsplaocai.edu.vn/diendan/showthread.php?tid=1]. 3. Thƣ viện quốc gia Việt Nam [//nlv.gov.vn/van-hoa-doc]. 4. Trung tâm thƣ viện học viện Bƣu chính viễn thông PTIT [//ilc.ptit.edu.vn/index.php/vi/thu-vien/nghiep-vu-thong-tin-thu- vien/194-van-hoa-doc-la-gi-.html]. 5. Mortimer J.Adler, .