Nguyệt thực là gì? Nguyệt thực là một hiện tượng thiên văn thú vị, được nhiều người mong chờ nhất trong năm. Để có thêm nhiều thông tin hữu ích về hiện tượng nhật thực này, quý bạn hãy theo dõi nội dung thông tin được chia sẻ trong bài viết dưới đây của chúng tôi.
Hiện tượng nguyệt thực là gì?
Trước khi trả lời khái niệm nguyệt thực là gì chúng ta cần phải hiểu rõ là Mặt Trăng không tự phát ra ánh sáng như chúng ta thấy mà nó chỉ phản lại ánh sáng của Mặt Trời khi chiếu vào. Và hiện tượng Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất cùng nằm trên một đường thẳng hoặc xấp xỉ thằng hàng với nhau được gọi là nguyệt thực. Lúc này, Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất hay nói một cách khác, Mặt Trăng không nhận được ánh sáng từ Mặt Trời và được gọi là hiện tượng nguyệt thực.
Hiện tượng nguyệt thực còn phụ thuộc vào vị trí của Mặt Trăng so với các nút quỹ đạo của nó. Hơn nữa, do Trái Đất chỉ nằm được một phần ánh sáng Mặt Trời bởi kích cỡ chênh lệch nên chỉ có thể xảy ra khi Mặt Trăng đi qua một số vùng của bóng Trái Đất và những ngày trăng tròn.
>>> Bài viết tham khảo: Nhật thực là gì, những thời điểm nhật thực xảy ra trong năm
Phân loại nguyệt thực
Hiện tượng nguyệt thực được chia thành các loại sau đây:
Nguyệt thực toàn phần
Nguyệt thực toàn phần còn có tên gọi khác là mặt trăng máu. Đây là hiện tượng thiên văn được mọi người mong chờ nhất trong năm bởi vẻ đẹp hoàn hảo của nó. Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng tối của Trái Đất. Lúc này, bạn có thể nhìn thấy được khúc xạ của bóng Trái Đất với màu đỏ hồng và cam sẫm. Vậy nên, chúng được mọi người ví von là mặt trăng máu.
Nguyệt thực nửa tối
Hiện tượng nguyệt thực nửa tối xảy ra khi Mặt Trăng đi qua vùng nửa tối của Trái Đất làm cho ánh sáng mờ và tối đi. Đây là hiện tượng khó có thể quan sát bằng mắt thường nếu không có sự hỗ trợ từ các thiết bị quan sát thiên văn.
Nguyệt thực một phần
Khi Mặt Trăng, Trái Đất và Mặt Trời nằm trên một đường gần thẳng hàng thì hiện tượng này sẽ xảy ra. Lúc này, Mặt Trăng bị che khuất một phần, ánh sáng sẽ bị mờ và có thể thấy bóng của Trái Đất màu đen hoặc đỏ sẫm đang che Mặt Trăng. Trong quá tình xuất hiện nguyệt thực toàn phần, nguyệt thực một phần sẽ xảy ra trước và sau nguyệt thực toàn phần.
Nguyệt thực xảy ra khi nào?
Sự che khuất của Mặt Trăng xảy ra thì Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng sẽ phải thẳng hàng hoặc gần thẳng hàng vào ngày trăng tròn. Nói cách khác, nguyệt thực sẽ xảy ra khi Mặt Trăng đi vào vùng tối của Trái Đất. Chúng ta có thể nhìn thấy từ bất kỳ nơi nào có Mặt Trăng mọc trước khi bị che khuất.
Khác với nhật thực, con người có thể quan sát nguyệt thực bằng mắt thường một cách dễ dàng bởi hình ảnh nguyệt thực sẽ mờ hơn so với hình ảnh mặt trăng đầy đủ. Hiện tượng này kéo dài trong vài giờ, đủ để ta có thể chiêm ngưỡng hiện tượng thiên nhiên một cách mãn nhãn nhất.
Chu kỳ nguyệt thực là bao lâu?
Theo một khảo sát mới nhất thì năm nào cũng sẽ có tối thiểu là 4 lần nhật thực và nguyệt thực xảy ra. Con số này có thể nhiều hơn, tùy thuộc vào từng năm nhưng lại không thể có 8 lần/năm. Đây là hiện tượng tự nhiên của vũ trụ, đang được các nhà khoa học khám phá. Nếu như bạn biết được ngày và thời gian của các thiên thực thì bạn có thể đoán được sự xuất hiện của các nguyệt thực.
Hiện tượng nguyệt thực có xuất hiện trong năm 2021 không?
Năm 2021 được coi là năm có nhiều hiện tượng thiên văn diễn ra nhiều nhất trong đó không thể không nhắc tới hiện tượng nguyệt thực. Cụ thể:
Khu vực Đông Nam Á trong đó có Việt Nam sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng hiện tượng “trăng máu” bởi nguyệt thực toàn phần vào ngày 26/5. Hiện tượng này xảy ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt Trăng thẳng hàng, sao cho bóng của Trái Đất che phủ toàn bộ bề mặt của Mặt Trăng.
Khi ánh sáng diễn ra pha toàn phần, ánh sáng Mặt Trời khi chiếu qua khí quyển của Trái Đất sẽ bị bẻ cong [khúc xạ] và để lại ánh sáng màu đỏ trên bề mặt Mặt Trăng. Lúc này nó sẽ chuyển từ màu xám đậm sang màu cam đỏ nên được gọi là “trăng máu”.
Đặc biệt, lần nguyên thực toàn phần này sẽ tùng với lúc Mặt Trăng ở gần Trái Đất nhất nên được gọi là “siêu trăng” vì Mặt Trăng sẽ to và sáng hơn thông thường.
Nguyệt thực toàn phần sẽ xảy ra vào ngày 19/11. Mặc dù là nguyệt thực toàn phần nhưng có đến 95% Mặt Trăng sẽ bị bóng tối của Trái Đất bao phủ. Vì ở pha cực đại nên Mặt Trăng có thể hiện ra như nguyệt thực toàn phần nhưng trong một thời gian ngắn với màu đỏ hoặc cam.
>>> Bài viết tham khảo: Sóng điện từ là gì| Khái niệm, đặc điểm và ứng dụng
Với các thông tin chi tiết trên đây về hiện tượng nguyệt thực hy vọng sẽ giúp ích bạn. Nếu bạn là người yêu thích thiên văn học thì hãy update ngay các nội dung thông tin hữu ích trên website ruaxetudong.org để không bỏ lỡ bất kỳ hiện tượng thiên văn trong năm 2021 nhé.
Nhật thực và nguyệt thực là những hiện tượng tự nhiên vô cùng thú vị của vũ trụ. Mỗi năm có rất nhiều lần hiện tượng nhật thực và nguyệt thực xảy ra. Tuy nhiên không phải ai cũng biết đâu là nguyệt thực, đâu là nhật thực và sự khác biệt giữa hai hiện tượng này là gì? Trong bài này, hãy cùng đội ngũ 24h Thông Tin chúng tôi tìm hiểu xem nhật thực và nguyệt thực khác nhau như thế nào nhé.
Thời điểm xảy ra hiện tượng nguyệt thực và nhật thực?
Nhật thực và nguyệt thực là hai hiện tượng thiên văn xảy ra khi trái đất, mặt trăng, mặt trời cùng nằm trên cùng một mặt phẳng và thẳng hàng với nhau. Tuy nhiên, vị trí của mặt trăng, mặt trời và trái đất sẽ có sự thay đổi thứ tự nên mới tạo ra hai hiện tượng thú vị trên. Vậy khi nào xảy ra hiện tượng nhật thực và nguyệt thực?
- Hiện tượng nhật thực xảy ra khi Mặt trăng, Mặt trời và Trái đất cùng nằm trên một mặt phẳng, thẳng hàng hoặc gần thẳng hàng với nhau. Lúc này, Mặt trăng sẽ nằm ở giữa Trái đất và Mặt trời. Vì nằm ở giữa nên Mặt trăng sẽ che phủ toàn bộ hoặc một phần ánh sáng của Mặt trời chiếu lên Trái đất, dẫn đến hiện tượng trời tối giữa ban ngày [còn gọi là nhật thực].
- Hiện tượng nguyệt thực xảy ra khi mặt trời, mặt trăng và trái đất nằm trong một mặt phẳng đồng thời thẳng hàng với nhau. Tuy nhiên lúc này, vị trí của trái đất và mặt trăng được hoán đổi cho nhau. Tức là trái đất nằm ở giữa mặt trời và mặt trăng. Mặt trăng không có khả năng tự phát sáng nữa. Chúng ta có thể nhìn thấy mặt trăng là nhờ ánh sáng của mặt trời chiếu lên. Chính vì vậy nên khi trái đất nằm giữa sẽ che khuất hoàn toàn ánh sáng của mặt trời chiếu lên mặt trăng từ đó xuất hiện hiện tượng nguyệt thực [dân gian còn gọi là hiện tượng gấu ăn mặt trăng].
Nguyệt thực và nhật thực có những loại nào?
Nguyệt thực và nhật thực được phân thành nhiều loại khác nhau, phụ thuộc vào vị trí của mặt trời, mặt trăng và trái đất khi cùng nằm trên một đường thẳng [có thể là trùng nhau, lệch sang trái hoặc lệch sang phải].
1. Phân loại nhật thực
- Nhật thực toàn phần: Khi mặt trăng, mặt trời và trái đất thẳng hàng với nhau. Đồng thời mặt trăng ở gần trái đất nên che phủ hoàn toàn mặt trời.
- Nhật thực một phần: Khi mặt trăng, mặt trời và trái đất không hoàn toàn thẳng hàng với nhau. Lúc này mặt trăng chỉ có thể che khuất một phần mặt trời.
- Nhật thực hình khuyên: Khi mặt trăng, mặt trời và trái đất nằm thẳng hàng với nhau nhưng do mặt vị trí của mặt trăng khá xa trái đất nên không thể che khuất được hết mặt trời mà chỉ tạo ra hình tròn màu đen ở giữa.
2. Phân loại nguyệt thực
- Nguyệt thực toàn phần [hay còn gọi là hiện tượng “mặt trăng máu”]: Xảy ra khi mặt trăng, mặt trời và trái đất nằm thẳng hàng nhau. Ánh sáng của mặt trời vốn có rất nhiều màu. Tuy nhiên chỉ có duy nhất màu đỏ có thể xuyên qua khí quyển của trái đất và chiếu đến mặt trăng. Chính vì vậy lúc này mặt trăng sẽ có màu đỏ và được gọi là mặt trăng máu.
- Nguyệt thực một phần: Xảy ra khi mặt trăng, trái đất và mặt trời không nằm thẳng hàng nhau. Lúc này trái đất chỉ che phủ một phần của mặt trăng, phần còn lại vẫn được mặt trời chiếu sáng.
Số lần xuất hiện nguyệt thực và nhật thực trong năm
Hiện tượng nhật thực thường sẽ xảy ra ít nhất 2 lần và nhiều nhất là 5 lần trong một năm. Trong khi đó, nguyệt thực chỉ xảy ra khoảng 1 đến 2 lần trong năm, trong vòng 5 năm sẽ có 1 năm không xảy ra hiện tượng nguyệt thực. Lịch sử thiên văn học Thế giới ghi nhận chưa có năm nào xảy ra 8 lần nhật thực và nguyệt thực.
Nguyệt thực ít khi xuất hiện nhưng lại dễ dàng quan sát hơn vì có một nửa trên Trái Đất có thể nhìn thấy nguyệt thực. Trong khi đó nhật thực chỉ xảy ra ở một phạm vi hẹp nên rất hiếm khi được nhìn thấy hiện tượng này. Thậm chí có những nơi trên Trái Đất đến 200 tới 300 năm mới được nhìn thấy hiện tượng nhật thực toàn phần.
Trên đây là những thông tin về nguyệt thực và nhật thực mà chúng tôi muốn chia sẻ với bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn đã biết sự khác nhau giữa nhật thực, nguyệt thực là gì và những vấn đề liên quan đến hai hiện tượng thiên văn đầy thú vị này. Xin cảm ơn các bạn đã xem bài viết!
Tham khảo thêm: