Cách mạng công nghệ 4.0

Công nghệ 4.0 là gì ? Industry 4.0 hay còn gọi là Cách mạng Công nghiệp 4.0 là một trong những chủ đề được thảo luận nhiều nhất hiện nay. Vẫn còn nhiều sự nhầm lẫn xung quanh Công nghiệp 4.0. Hôm nay chúng ta sẽ khám phá các công nghệ chính đằng sau công nghệ 4.0, cũng như các ứng dụng của nó trong thế giới thực.

Cách mạng công nghiệp 4.0 đang làm thay đổi cuộc sống của con người

Đọc thêm: Bên trong nhà máy sản xuất ô tô Vinfast và ứng dụng công nghệ 4.0?

Công nghệ 4.0 là gì?

Cách mạng Công nghiệp 4.0 [hay Cách mạng Công nghiệp lần thứ Tư] là sự ra đời của một loạt các công nghệ mới, kết hợp tất cả các kiến thức trong lĩnh vực vật lý, kỹ thuật số, sinh học, và ảnh hưởng đến nền kinh tế và các ngành công nghiệp.

Trong lĩnh vực công nghệ sinh học, cách mạng công nghiệp 4.0 tập trung nghiên cứu để tạo ra những đột phá trong nông nghiệp, thuỷ sản, y dược, chế biến thực phẩm, bảo vệ môi trường, năng lượng hoá tái tạo và hoá học.

Những công nghệ nổi bật trong công nghệ 4.0 là gì?

Artificial Intelligence [Trí tuệ nhân tạo – AI]: là một lĩnh vực của khoa học máy tính. Đây là công nghệ lập trình cho máy móc với các khả năng học tập [tìm kiếm, thu thập, áp dụng các quy tắc sử dụng thông tin], khả năng lập luận [đưa ra các phân tích, dự đoán chính xác hoặc gần chính xác] và khả năng tự sửa lỗi.
Big Data [Dữ liệu lớn]: cho phép con người có thể thu thập và lưu trữ một lượng dữ liệu khổng lồ. Trong ngành marketing, người ta có thể thu thập được một lượng lớn thông tin bao gồm thông tin cá nhân của từng khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp xác định các xu hướng, nhu cầu, mong muốn của người tiêu dùng từ đó có thể tạo ra những chiến lược đúng đắn và hiệu quả trong từng giai đoạn.
Internet of Things – IoT [vạn vật kết nối]: đề cập đến hàng tỷ thiết bị vật lý trên khắp thế giới hiện được kết nối với internet để thu thập và chia sẻ dữ liệu. “Với việc giới thiệu thu thập và phân tích dữ liệu toàn diện, theo thời gian thực, các nhà máy sản xuất có thể trở nên nhanh nhạy hơn đáng kể” – chuyên gia tư vấn McKinsey cho biết.
In 3D: In 3D hay còn gọi là công nghệ bồi đắp vật liệu, là một chuỗi kết hợp các công đoạn khác nhau để tạo ra một vật thể ba chiều. Trong In 3D, các lớp vật liệu được đắp chồng lên nhau và được định dạng dưới sự kiểm soát của máy tính để tạo ra vật thể. Nó được sử dụng trong phát triển sản phẩm để giảm thời gian tung ra thị trường, rút ngắn chu kỳ phát triển sản phẩm và tạo ra các hệ thống sản xuất và tồn kho linh hoạt hơn với chi phí thấp hơn.
Augmented Reality [AR]: Công nghệ AR [Augmented Reality – Thực tế Tăng cường] được hiểu là công nghệ thực tế ảo tăng cường kết hợp giữa thế giới thật với thông tin ảo, không phải tách người dùng ra một không gian riêng như thực tế ảo. Nó có thể hỗ trợ tương tác với nội dung ảo ngay trong đời thật…Hãy thử tưởng tượng một ngày nào đó, bạn bước ra đường sẽ chẳng phải sợ mỗi khi lạc đường vì sẽ có một màn hình hiện ra ngay lập tức, hiển thị đầy đủ các thông tin chi tiết về bản đồ, quán ăn, quán cà phê hay nhà hàng khách sạn gần đó.
Cloud computing [Điện toán đám mây]: là việc sử dụng các dịch vụ như nền tảng phát triển phần mềm, máy chủ, lưu trữ và phần mềm qua internet, thường được gọi là đám mây. Chi phí thấp hơn liên quan đến việc áp dụng đám mây không có máy chủ, xuất phát từ khả năng của nhà cung cấp để tập hợp tài nguyên giữa các khách hàng, đã dẫn đến một số công ty đóng cửa các trung tâm dữ liệu độc quyền.
Tự động quy trình robotic [RPA]: RPA là từ viết tắt của Robotic Process Automation, nghĩa là tự động hoá quy trình bằng robot. Đây là công nghệ phần mềm được tạo ra để bắt chước hành động của con người, thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại nhằm tăng hiệu quả công việc. Hiểu một cách đơn giản, con người sẽ “dạy” cho robot ảo các quy trình làm việc với nhiều bước, trên nhiều ứng dụng khác nhau như: nhận form, gửi tin nhắn xác nhận, sắp xếp form vào folder, nhập dữ liệu trên form.
Data Mining: Data Mining có nghĩa là khai thác dữ liệu, là quá trình phân tích thông tin có giá trị từ các tập dữ liệu lớn. Bằng cách sử dụng phần mềm và các công nghệ như AI, học máy để biến các dữ liệu thô, thành các thông tin hữu ích. Qua đó, doanh nghiệp có thể tìm hiểu thêm về mong muốn của khách hàng để phát triển các chiến lược tiếp thị hiệu quả hơn, giúp doanh nghiệp tăng doanh thu và giảm chi phí đầu vào.

Trong số những công nghệ kể trên, trọng tâm của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 dồn vào: Trí tuệ nhân tạo [AI], Vạn vật kết nối – Internet of Things [IoT] và Dữ liệu lớn [Big Data].

Đọc thêm: Trí tuệ nhân tạo AI: Bước tiến mới của công nghệ tương lai

Đặc điểm của công nghệ 4.0: Kết nối, tự động hóa và xóa nhòa mọi ranh giới

Nếu như Cách mạng công nghiệp đầu tiên sử dụng năng lượng nước và hơi nước để cơ giới hóa sản xuất. Cuộc cách mạng lần 2 diễn ra nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất hàng loạt. Cuộc cách mạng lần 3 sử dụng điện tử và công nghệ thông tin để tự động hóa sản xuất. Cuộc Cách mạng Công nghiệp thứ tư đang nảy nở từ cuộc cách mạng lần ba, nó kết hợp các công nghệ lại với nhau, làm mờ ranh giới giữa vật lý, kỹ thuật số và sinh học. Cách mạng công nghiệp 4.0 tạo điều kiện thuận lợi cho việc ra đời của các nhà máy thông minh, thành phố thông minh. Sự phát triển của IoT cho phép vạn vật kết nối với nhau thông qua mạng internet mọi lúc, mọi nơi.

Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang báo hiệu một sự thay đổi hoàn toàn hoạt động sản xuất truyền thống. Ba từ khóa mô tả chính xác nhất quá trình thay đổi này là: kết nối, và tự động hóa linh hoạt và xóa nhòa mọi ranh giới.

Lịch sử phát triển các cuộc cách mạng công nghệ của nhân loại

Đọc thêm: Phần mềm ERP là gì để hiểu sự thay đổi trong ngành công nghiệp khi được ứng dụng công nghệ hiện đại

Cách mạng công nghiệp 4.0 mở ra kỷ nguyên mới của đầu tư, giúp quá trình sản xuất nhanh hơn, tốn ít sức người, năng suất và chất lượng cuộc sống của con người được tăng cao. Việc áp dụng sự tiến bộ của khoa học, kĩ thuật, máy móc vào sản xuất giúp cho năng suất lao động được tăng cao từ đó cải thiện được cuộc sống của con người. Đối với các nhà đầu tư, công nghệ 4.0 sẽ mở ra cơ hội thu được mức lợi nhuận khổng lồ tương tự như các cuộc cách mạng trước đem lại.

Tuy nhiên, hệ lụy của cách mạng công nghiệp 4.0 là nhiều lao động sẽ mất việc làm do bị máy móc thay thế. Các doanh nghiệp cũng gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu của công việc. Điều này có thể dẫn tới sự bất bình đẳng, thậm chí là phá vỡ thị trường lao động. Ngoài ra, cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi các doanh nghiệp phải thay đổi. Muốn tồn tại và phát triển, họ phải đầu tư và nâng cấp công nghệ, máy móc và nâng cao chất lượng nhân sự.

Đọc thêm: Giải pháp ERP Việt đầu tiên ứng dụng IoT vào quản lý sản xuất

Công nghệ 4.0 đang thay đổi các ngành nghề như thế nào?

Cách mạng công nghiệp 4.0 đang làm thay đổi tương lai của hầu hết các ngành nghề

Lĩnh vực vận tải:

Để minh chứng cho điều này thì có thể kể đến Grab – đơn vị đã tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong ngành vận tải ở quy mô thế giới và Việt Nam về sự thuận tiện, chi phí thấp. Với cách thức đặt xe hiện đại, 100% việc quản lý các cuốc xe được thực hiện qua phần mềm có thể hỗ trợ tài xế và hành khách mọi lúc mọi nơi. Điều này góp phần giải quyết nhu cầu di chuyển nhanh, an toàn và văn minh. Nhờ đó, Grab đã trở thành một trong những đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải công nghệ hàng đầu trên thế giới, dần thay thế vị trí của các hãng taxi truyền thống.

Trong lĩnh vực Y tế:

Cỗ máy IBM Watson có biệt danh “Bác sỹ biết tuốt” có thể lướt duyệt cùng lúc hàng triệu hồ sơ bệnh án để cung cấp cho các bác sĩ những lựa chọn điều trị trong vòng vài giây nhờ khả năng tổng hợp dữ liệu khổng lồ và tốc độ xử lý mạnh mẽ. “Bác sĩ biết tuốt” này còn cho phép con người tra thông tin về tình hình sức khỏe của mình. Các bác sĩ chỉ cần nhập dữ liệu người bệnh để được phân tích, so sánh với kho dữ liệu khổng lồ có sẵn để đưa ra gợi ý hướng điều trị chính xác. Một số bệnh viện tại TP HCM và Hà Nội đã thực hiện ca mổ với sự hỗ trợ của robot. Với bốn cánh tay, đầu camera thông minh, góc phẫu thuật rộng 540 độ, hình ảnh 3D, robot có thể phẫu thuật ở những vị trí khó, hỗ trợ các bác sĩ tiến hành ca mổ với sự xâm lấn tối thiểu và độ chính xác, hiệu quả an toàn hơn, giúp bệnh nhân ít mất máu, ít đau, giảm nguy cơ tai biến và mau hồi phục.

Sản xuất: Tạo ra các nhà máy thông minh:

Máy móc có thể nói chuyện với nhau: Giống như một cái gì đó từ một bộ phim khoa học viễn tưởng là máy móc đang nói chuyện với nhau. Tuy nhiên, thay vì âm mưu hủy diệt loài người, điều này đang giúp tiết kiệm thời gian, cắt giảm chất thải và tiết kiệm tiền. Tất cả là nhờ vào Internet of Things [IoT] với khả năng thu thập thông tin và kết nối cho phép các thiết bị làm việc thông minh hơn.

Trong một nhà máy thông minh, việc kết nối thông tin cho phép người dùng quyền truy cập thời gian thực vào dữ liệu từ đó có thể có những quyết định chính xác nhất.

Đọc thêm: [Video] Smart factory – Nhà máy thông minh là gì?

Ngành nông nghiệp 4.0:

Trang trại kỹ thuật số sẽ hiệu quả và bền vững hơn so với các trang trại truyền thống trước đây. Tại đây, máy kéo có thể tự lái, thời gian thu hoạch có thể được xác định bằng hình ảnh kỹ thuật số của các cánh đồng và nông dân thường làm việc với một nhà công nghệ để nâng cao hiệu quả về sản lượng. Ở Tennessee, chủ sở hữu của một trang trại đang thay đổi cách họ trồng rau theo những cách ấn tượng bằng cách sử dụng máy bay không người lái để tưới cho rau, hình ảnh vệ tinh theo dõi về thời gian thu hoạch.

Lợi ích và hạn chế của công nghệ 4.0 là gì

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 được coi như điểm nhấn của kỷ nguyên số và nó có tác động mạnh mẽ đến tất cả các ngành và nghề trong nền kinh tế của mỗi quốc gia. Công nghệ 4.0 sẽ thúc đẩy sự linh hoạt trong sản xuất, giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh chóng với sự thay đổi của thị trường.

Một số lợi ích của công nghiệp 4.0 là:

Lợi thế cạnh tranh: Khi những công nghệ mới được ứng dụng sẽ giúp thúc đẩy năng suất, sản xuất nhanh hơn, tốn ít sức người hơn, dữ liệu thu thập đầy đủ hơn, quyết định được đưa ra nhanh chóng. Điều này dẫn đến tăng doanh thu và lợi nhuận, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường.
Tăng năng suất, độ chính xác và An toàn lao động: Các robot có thể hoạt động 24 giờ mỗi ngày, liên tục và không ngừng nghỉ. Ngoài ra, robot hoạt động vô cùng chính xác theo những gì được lập trình. Nếu quy định độ dài sản phẩm là 10cm thì máy móc sẽ cắt gọt vừa đủ 10cm, không dư cũng không thiếu một li nào. Nhờ vào sự chính xác của hệ thống này, nhà sản xuất có thể kiểm soát mọi chi tiết của sản phẩm. Bạn sẽ không sợ một công nhân nào đó sơ ý làm sản phẩm thiếu hụt hoặc dư thừa các chi tiết, khiến sản phẩm bị lỗi và không sử dụng được. Robot cũng có thể thay thế con người làm những công việc nặng và nguy hiểm, do đó có thể giảm tỉ lệ tử vong và bệnh tật cho người lao động.
Tạo ra các sản phẩm mới: Với bất kỳ cuộc cách mạng công nghệ nào, các dịch vụ, sản phẩm và phần mềm mới sẽ hỗ trợ sự chuyển đổi của các tổ chức. Điều này sẽ tạo ra các danh mục sản phẩm hoàn toàn mới, công việc mới và hơn thế nữa.

Hạn chế của cách mạng công nghiệp 4.0

Chi phí đầu tư cao cao: Các công nghệ 4.0 như: IoT, AI, AR sẽ có chi phí rất lớn, do đó doanh nghiệp cần chuẩn bị ngân sách để đầu tư.
An ninh mạng: Con người, sản phẩm và thiết bị đang và sẽ ngày càng được kết nối với internet. Mặc dù điều này cho phép chúng ta truy cập nhiều hơn vào dữ liệu thông qua đám mây, nhưng nó lại mở ra cơ hội cho tin tặc truy cập mạng và lấy dữ liệu từ doanh nghiệp.
Người lao động buộc phải nâng cao kỹ năng để bắt kịp và hòa nhập với thời đại: Với việc chuyển sang các hệ thống được kết nối kỹ thuật số, đặt ra nhu cầu lớn về nguồn nhân lực có trình độ cao. Lao động trình độ thấp hoặc không được đào tạo kỹ lưỡng sẽ khó có thể tìm được việc làm. Do đó, người lao động sẽ phải thay đổi liên tục và cập nhật để có thể bắt kịp, hòa nhập vào thời đại.

Qua bài viết trên hy vọng đã giúp các bạn hiểu khái niệm cơ bản Công nghệ 4.0 là gì và ứng dụng của Công nghệ 4.0 trong thực tế. Bạn có thể theo dõi trang page của ITG Technology để cập nhật những xu hướng ứng dụng công nghệ 4.0 nổi bật ở Việt Nam và trên thế giới.

Đọc thêm: Đặc trưng của nhà máy thông minh trong CMCN 4.0

Tag: công nghệ 4.0 là gì

4.9/5 - [215 bình chọn]

Tags: công nghệ 4.0

4.9/5 - [215 bình chọn]

Bạn muốn chuyên gia tư vấn nhanh?

Bạn đang tìm hiểu về các giải pháp chuyển đổi số và muốn chuyên gia tư vấn trực tiếp tức thì? Đừng ngại ngần kết nối với chúng tôi để được hỗ trợ giải pháp nhanh chóng

Tồn kho an toàn là gì?

29/12/2022

KPI trong sản xuất – “Công cụ vàng” đánh giá...

27/12/2022

Cảm biến là gì? Các loại cảm biến trong sản...

22/12/2022

Cycle time và những phương pháp tối ưu chu kỳ sản...

21/12/2022

AIoT là gì? Ứng dụng của AIoT

19/12/2022

Phần mềm ERP là gì? Hệ thống ERP | Giải pháp ERP...

01/11/2022

Công nghệ 4.0 và những điều bạn cần biết

26/05/2020

Hệ thống MES là gì mà nhà máy thông minh không thể...

28/02/2021

Nhà máy thông minh – Mô hình kiến trúc và đặc...

05/12/2022

Quản lý sản xuất là gì? Những thông tin cực hữu...

23/11/2021