Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao ngắn gọn

Đề bài: Cảm nhận của em về nhân vật Huấn Cao trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.

Bài làm

Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao Xưa kia, tôi đã từng bắt gặp một nhân cách rất ngông Nguyễn Công Trứ. Nay, một lần nữa tôi lại bắt gặp nó trong một hình hài rất khác, rất đậm, ấy là Nguyễn Tuân. Thông qua hình tượng nhân vật Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù, Nguyễn Tuân đã mang đến cho đời một con người điển hình cho cái đẹp siêu việt với sự hội tụ của ba đặc điểm nghệ sĩ tài hoa khí phách hiên ngang thiên lương trong sáng.

Trong phong trào văn học 1930-1945, Nguyễn Tuân là người đứng giữa hai trường phái hiện thực và lãng mạn. Văn chương Nguyễn Tuân là sự hòa giao giữa hiện thực và lãng mạn, tập trung vào thể hiện cái đẹp tài hoa tuyệt đối của người nghệ sĩ. Trong văn Nguyễn Tuân, ngay cả một tên trộm gà cũng có kĩ nghiệ siêu đẳng. Phong cách văn chương Nguyễn Tuân vì thế có phần ngạo nghễ, kiêu bạc. Ông như đang chơi ngông với đời. Và hơn hết, Nguyễn Tuân còn là người cả đời đi tìm cái đẹp.

Truyện ngắn Chữ người tử tù được in trong tập Vang bóng một thời xuất bản năm 1940. Truyện ngắn tập trung vào việc xây dựng hình tượng nhân vật Huấn Cao để làm nổi bật lên cái tài hoa tuyệt đối của người nghệ sĩ và khí phách, phẩm hạnh của họ.

Huấn Cao không chỉ đại diện cho tuyến nhân vật tài hoa siêu đẳng mà còn là sự luyến tiếc về những nét văn hóa tốt đẹp xưa cũ từng vang bóng một thời thường thấy trong văn Nguyễn Tuân. Huấn Cao đi vào lòng người đọc như một vị thần bảo vệ và lưu giữ cái đẹp dân tộc muôn đời. Chính vì vậy, tác phẩm càng có giá trị hơn.

Trước hết, nhân vật Huấn Cao điển hình cho mẫu người tài hoa nghệ sĩ. Hình tượng nhân vật Huấn Cao xây dựng lên thông qua danh nhân lịch sử Cao Bá Quát một con người vô tiền khoáng hậu. Huấn Cao được giới thiệu thông qua cuộc đối thoại giữa viên quản ngục và thầy thơ lại: văn võ đều có tài cả, nổi tiếng chữ đẹp, khắp tỉnh Sơn ta đều biết.

Đặc biệt là, Huấn Cao có tài viết chữ đẹp. Có được cái bộ chữ do đích tay ông Huấn viết như có được một vật báu trên đời. Chữ ông Huấn chính là ước vọng cả đời của biết bao người mến mộ văn chương như quản ngục, thơ lại và nhiều trí thức khác. Trong xã hội trọng chữ nghĩa xưa kia, ông Huấn chính là người có tài số một.

Thứ hai, Huấn Cao là một người có khí phách hiên ngang. Huấn Cao xuất hiện trong vị trí của một kẻ tử tù, chờ ngày hành quyết. Thế nhưng, Huấn Cao chưa bao giờ khuất phục hay sợ hãi. Trước lũ tiểu nhân thị oai, ông vẫn dỗ gông tỏ ý khinh miệt, coi thường bọn chúng. Tư thế đó đáng trọng biết mấy.

Còn trong chuyện cho chữ, cả đời ông Huấn mới cho chữ hai người, nhưng là cho vì lòng yêu cái đẹp. Huấn Cao nhất sinh không vì vàng ngọc hay quyền thế mà phải ép mình viết, câu đối bao giờ. Cường quyền, thần quyền hay vật chất đều không có nghĩa lí với ông Huấn Hơn nữa, Ông chỉ cho chữ những ai? Là chỗ tri kỷ, là những người xứng đáng được có chữ và những người mà có tấm lòng biệt nhỡn liên tài.

Cảm nhận về nhân vật Huấn Cao

Khi quản ngục và thầy thơ lại bày tỏ sự kính nể với Huấn Cao bằng cách khoản đãi rượu thịt. Trái lại với những đấng trượng phu cương liệt không tiếp nhận thì Huấn Cao lại chọn cách thản nhiên ăn thịt, uống rượu như một việc vẫn làm trong hứng bình sinh. Điều này cho thấy Huấn Cao là người coi thường phép lệ tầm thường, để cho tâm hồn và cuộc sống tự do. Đây cũng có thể là bữa ăn cuối cùng cho người tử tù, nhưng Huấn Cao không hề quan tâm. Ông cứ làm mọi việc như thường làm.

Khí phách Huấn Cao hiện lên ngay trong chữ mà ông viết, những con chữ vuông, tươi tắn, nói lên được cái hoài bão, khí phách anh hùng của cả đời người. Một con người mà cả đời chỉ cúi đầu trước hao mai.

Vẻ đẹp của Huấn Cao trở nên bất tử vì thiên lương trong sáng. Khi phát hiện ra tấm lòng biệt nhỡn liên tài hiếm có của quản ngục, Huấn Cao đã đồng ý thỉnh cầu cho chữ của quản ngục.

Tái hiện lại cảnh cho chữ, một cảnh tượng xưa nay chưa từng có, Nguyễn Tuân sử dụng bút pháp tương phản, đối lập giữa một bên là buồng tối chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián với hình ảnh người tử tù tay đeo gông, chân vướng xiềng đang dậm tô những nét chữ bên tấm lụa trắng tinh và thoi mực thơm. Thông qua đó, tác giả đẩy nhân cách thanh cao, sáng trong của Huấn Cao lên đỉnh điểm.

Bóng Huấn Cao lồng lộng, vĩ đại bên bóng quản ngục cúi đầu, run run sóng đôi nói nên hai tâm hồn. Một kẻ sáng tạo nên cái đẹp bằng tâm hồn và một kẻ biết quý cái đẹp, muốn lưu giữ cái đẹp.

Tâm hồn cao đẹp của Huấn Cao chiếu rọi sang quản ngục. Lời khuyên của Huấn Cao dành cho quản ngục là cách thức để cái đẹp làm trong sạch xã hội. Rồi đây, quản ngục và thầy thơ lại cũng phải cân nhắc tới chuyện rời xa chốn nhem nhuốc để sống đời của kẻ lương thiện. Qua đó, Nguyễn Tuân muốn triết lí về cái đẹp: cái đẹp tuyệt đối không thể sống chung với cái xấu.

Tóm lại, truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân đã xay dựng thành công hình tượng nhân vật Huấn Cao điển hình cho lí tưởng thẩm mỹ. Đó cũng là con đường văn chương mà cả đời Nguyễn Tuân đeo đuổi.

Hoài Lê

• Facebook
• Twitter
• LinkedIn
• Pinterest