ĐỊNH LƯỢNG ANTI-TPO
[Anti thyroid peroxydase]
NGUYÊN LÝ
Anti-TPO là kháng thể kháng TPO. Xét nghiệm Anti-TPO thường được chỉ định trong Viêm tuyến giáp Hasimoto. Một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến giáp, Basedow.
Anti-TPO được định lượng theo nguyên lý miễn dịch cạnh tranh sử dụng công nghệ hóa phát quang hay điện hóa phát quang.
Đầu tiên: Bệnh phẩm được ủ với kháng thể kháng TPO đánh dấu phức hợp ruthenium.
Sau khi thêm TPO đánh dấu biotin và các vi hạt phủ streptavidin, kháng thể kháng TPO trong mẫu cạnh tranh với kháng thể kháng TPO đánh dấu phức hợp ruthenium vào vị trí gắn kết trên kháng nguyên TPO đánh dấu biotin. Toàn bộ phức hợp trở nên gắn kết với pha rắn thông qua sự tương tác giữa biotin và streptavidin.
Hỗn hợp phản ứng được chuyển tới buồng đo, ở đó các vi hạt đối từ được bắt giữ lên bề mặt của điện cực. Những thành phần không gắn kết sẽ bị thải ra ngoài buồng đo bởi dung dịch ProCell. Cho điện áp vào điện cực sẽ tạo nên sự phát quang hóa học được đo bằng bộ khuếch đại quang tử.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
01 cán bộ đại học, 01 kỹ thuật viên chuyên ngành hóa sinh.
Phương tiện, hóa chất
+ Phương tiện: Máy xét nghiệm như Cobas e411, e170. e601, Architect….
+ Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm Anti-TPO, chất chuẩn Anti-TPO, chất kiểm tra chất lượng Anti-TPO .
Người bệnh
Người bệnh cần được giải thích về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm.
Phiếu xét nghiệm
Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa phòng, chẩn đoán của người bệnh và ghi rõ chỉ định xét nghiệm
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Lấy bệnh phẩm
Lấy 3 ml máu tĩnh mạch vào ống không có chất chống đông hay ống có chất chống đông là NH4,Li, Na-Heparin và K3-EDTA, Natri Citrat, Na fluoride, K Oxalate. Máu không vỡ hồng cầu.
Sau khi lấy máu, đem ly tâm tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.
Bệnh phẩm ổn định 3 ngày ở 2–8°C, 1 tháng ở -20°C.
Bệnh phẩm chỉ rã đông 1 lần và phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi phân tích. Để tránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, chất kiểm tra chất lượng nên phân tích trong vòng 2 h.
Tiến hành kỹ thuật
Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được cài đặt chương trình xét nghiệm Anti-TPO. Máy đã được chuẩn với xét nghiệm AntiTPO. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm Anti-TPO đạt yêu cầu không nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật kiểm tra chất lượng.
Người thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông tin người bệnh và chỉ định xét nghiệm vào máy phân tích hoặc hệ thống mạng [nếu có].
Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tích
Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm
Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy
Khi có kết quả cần xem xét đánh giá kết quả sau đó in báo cáo hoặc ghi kết quả vào phiếu xét nghiệm để trả cho người bệnh.
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Trị số bình thường:
Anti-TPO máu tăng trong: Viêm tuyến giáp Hasimoto. Một số bệnh về tuyến giáp như: viêm tuyến giáp, Basedow.
NHỮNG SAI SÓT VÀ XỬ TRÍ
Những yếu tố gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng khi:
+ Huyết thanh vàng: Bilirubin < 66 mg/dL .
+ Tán huyết: Hemoglobin
+ Huyết thanh đục: Triglyceride < 2100 mg/dl.
+ Biotin 5 mg/ngày cần lấy máu xét nghiệm ít nhất 8h sau khi sử dụng Biotin lần cuối.
+ RF
Khắc phục: Có thể hòa loãng bệnh phẩm và thực hiện lại xét nghiệm sau đó nhân kết quả với độ hòa loãng [Trường hợp có hòa loãng tự động trên máy thì kết quả không cần nhân với độ hòa loãng do máy đã tự tính toán].
Anti TPO [Thyroid Antibody] còn được gọi là Thyroid Peroxidase Antibody [TPO-Ab] – kháng thể kháng enzyme Thyroid Peroxidase. Thyroid peroxidase là một enzyme tham gia quá trình tổng hợp nội tiết tố của tuyến giáp, giúp gắn phân tử iod vào khung protein là thyroglobulin. Khi cơ thể xuất hiện tự kháng thể tấn công enzyme này sẽ gây giảm hoặc chấm dứt quá trình trên.
1. Khi nào nên thực hiện xét nghiệm Anti TPO?
Khi cơ thể bạn xuất hiện những triệu chứng bất thường sau thường được khuyến cáo đi khám và xét nghiệm tuyến giáp, khi đó bác sĩ lâm sàng sẽ quyết định chỉ định xét nghiệm thích hợp tùy thuộc vào các triệu chứng trên từng người bệnh, trong đó có cả xét nghiệm Anti TPO:
- Xuất hiện các triệu chứng của bệnh viêm giáp tự miễn Hashimoto [tuyến giáp sưng to, biểu hiện các dấu hiệu suy giáp như mệt mỏi, uể oải, chịu lạnh kém, da khô, sưng to lưỡi và mặt, rụng tóc, suy giảm trí nhớ, rong kinh…]. Bệnh hay gặp ở nữ giới với tỷ lệ nhiều hơn nam gấp 7 lần, đặc biệt ở phụ nữ mang thai.
- Phụ nữ gặp khó khăn về khả năng sinh sản khi lâm sàng có nghi ngờ có liên quan đến bệnh lý tự miễn tuyến giáp.
2. Chỉ số Anti TPO cho biết điều gì?
Khoảng giá trị bình thường của xét nghiệm Anti TPO là < 34 U/ml, khi đó chỉ xuất hiện lượng kháng thể kháng enzyme Thyroid Peroxidase rất nhỏ trong máu, được coi là âm tính.
Trong quần thể vẫn có một lượng người có các bệnh về tuyến giáp tự miễn không xuất hiện các tự kháng thể trong máu, tuy nhiên kết quả xét nghiệm Anti TPO âm tính thường sẽ hướng đến các nguyên nhân khác nhiều hơn là các bệnh tự miễn dịch.
Khi xét nghiệm Anti TPO Dương tính [nồng độ Anti TPO trong máu ≥ 34 U/L] thường gặp trong các bệnh lý:
- Bệnh viêm giáp Basedow, viêm giáp tự miễn Hashimoto
- Một số bệnh lý ngoài tuyến giáp như viêm khớp dạng thấp, bệnh Addison, Lupus ban đỏ hệ thống, thiếu máu ác tính.
3. Yếu tố ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm Anti TPO?
- Trong trường hợp hồng cầu bị vỡ [có thể do dung huyết vì bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng máu hoặc do kỹ thuật lấy mẫu xét nghiệm].
- Nồng độ Bilirubin huyết thanh quá mức cho phép [> 66 mg/dl].
- Huyết thanh nhiễm mỡ [nồng độ mỡ máu của người bệnh quá cao]
4. Ý nghĩa của chỉ số Anti TPO cao
Khi bác sĩ lâm sàng có nghi ngờ người bệnh có rối loạn tự miễn trong đó nồng độ kháng thể Anti TPO tăng dần theo thời gian sẽ tiến hành xét nghiệm lại 1-2 lần sau lần xét nghiệm đầu tiên [cách 1-2 ngày]. Mức độ tăng theo thời gian sẽ có ý nghĩa lâm sàng hơn so với mức nồng độ ổn định vì nó phản ánh sự gia tăng hoạt động tự miễn của cơ thể.
Nồng độ Anti TPO tăng trong một số bệnh lý như viêm giáp tự miễn Hashimoto, Basedow, đái tháo đường, một số trường hợp ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên nồng độ Anti TPO trong máu người bệnh không phản ánh mức độ tình trạng bệnh.
Xét nghiệm Anti TPO cũng được khuyên làm trên những phụ nữ mang thai có tiền sử bản thân và gia đình có bệnh lý rối loạn chức năng tuyến giáp, nếu nồng độ Anti TPO trong máu người mẹ tăng cao cũng có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Ngoài ra theo thống kê có 3-5% số người có xét nghiệm Anti TPO dương tính không có bệnh lý.
Đăng trong Sức khỏe, Ung thư, Xét nghiệm | Tags: sức khoẻ, xét nghiệm