Cập nhật: 08:39 - 11/07/2022 | Lần xem: 1410
Một thế giới 8 tỷ người: Hướng tới một tương lai bền vững cho tất cả mọi người - Khai thác cơ hội, đảm bảo quyền và lựa chọn cho tất cả mọi người – Đây là chủ đề của ngày dân số thế giới năm 2022
Theo thống kế năm 2011, dân số thế giới đạt 7 tỷ người đến năm nay, con số sẽ đạt 8 tỷ. Đây là kết quả của những tiến bộ trong y học giúp kéo dài tuổi thọ con người, giảm tỷ lệ tử vong ở bà mẹ và trẻ em cũng như phát triển vắc xin trong thời gian kỷ lục. Bên cạnh đó, những đổi mới công nghệ đã giúp cuộc sống của chúng ta thoải mái hơn và kết nối chúng ta hơn bao giờ hết.
Tuy nhiên, dân số tăng cũng tạo điều kiện cho sự bất bình đẳng. Cụ thể, khoảng cách giới vẫn còn tồn tại. Khoảng cách kỹ thuật số khiến nhiều phụ nữ và những người ở các nước đang phát triển chưa thể tiếp cận. Phụ nữ vẫn đang chết trong quá trình sinh nở. Gần đây hơn, vắc xin phòng COVID-19 vẫn được phân phối không đồng đều. Bên cạnh đó là vấn đề: Biến đổi khí hậu, bạo lực, phân biệt đối xử. Thế giới đã đạt đến một cột mốc vào tháng 5: Hơn 100 triệu người phải di dời trên toàn thế giới.
Theo Bộ Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc, “Mặc dù tốc độ tăng dân số toàn cầu sẽ tiếp tục giảm trong những thập kỷ tới, nhưng dân số thế giới có thể sẽ lớn hơn từ 20 đến 30% vào năm 2050 so với năm 2020. Cần có những ước tính chính xác về xu hướng dân số và dự báo đáng tin cậy về những thay đổi trong tương lai, bao gồm cả quy mô dân số và sự phân bố của chúng theo độ tuổi, giới tính và vị trí địa lý. Đây là việc cần thiết cho việc xây dựng, thực hiện chính sách và là hướng dẫn để hỗ trợ các quốc gia đi theo con đường bền vững của sự phát triển."
Trong một thế giới lý tưởng, 8 tỷ người có nghĩa là 8 tỷ cơ hội cho các xã hội lành mạnh hơn được trao quyền với đầy đủ quyền và sự lựa chọn. Nhưng thực tế không diễn ra như vậy. Dựa trên giới tính, dân tộc, giai cấp, tôn giáo, khuynh hướng tình dục, sự khiếm khuyết và nguồn gốc, cùng với các yếu tố khác, quá nhiều người vẫn bị phân biệt đối xử, quấy rối và bạo lực.
Do đó, trong một thế giới 8 tỷ người luôn phải có không gian dành cho khả năng đầu tư vào nguồn nhân lực, vật chất để xây dựng các xã hội hòa nhập, hiệu quả nhằm duy trì quyền con người và quyền sinh sản. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể giải quyết những thách thức to lớn mà hành tinh của chúng ta phải đối mặt và xây dựng một thế giới nơi sức khỏe, nhân phẩm và giáo dục là quyền thực tế, không phải là đặc quyền và những lời hứa suông.
Ngọc Hà, Thủy Tiên – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM [tổng hợp]
Nguồn:
//www.unfpa.org/events/world-population-day
Tải file PDF tại đây
Thế giới đạt 8 tỉ người năm 2022: cột mốc đầy cơ hội - Ảnh: FREEPIK.COM
Theo Dự báo dân số thế giới năm 2022 do Vụ Kinh tế và xã hội của Liên Hiệp Quốc công bố ngày 11-7, dân số toàn cầu dự kiến sẽ đạt 8 tỉ người vào ngày 15-11-2022.
Cột mốc quan trọng này là sự kiện vui nhưng cũng là lời nhắc nhở khẩn thiết đến toàn nhân loại về việc cùng tìm kiếm giải pháp giải quyết những thách thức cấp bách chúng ta đang phải đối mặt.
Cho đến nay, hàng triệu người vẫn tiếp tục sống trong cảnh nghèo đói và thiếu dinh dưỡng, không được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và bảo trợ xã hội, không thể hoàn thành chương trình giáo dục tiểu học và trung học có chất lượng.
Phụ nữ trên khắp thế giới vẫn chưa được thực hiện quyền cơ bản là đưa ra quyết định về cơ thể và tương lai của mình, thậm chí còn có sự tụt hậu đáng lo ngại về việc thực hiện quyền của phụ nữ ở nhiều quốc gia.
Những tác động của biến đổi khí hậu, xung đột, và COVID-19 có thể có ảnh hưởng qua nhiều thế hệ ở những nhóm dân số yếu thế và dễ bị tổn thương.
Mặc dù còn nhiều thách thức trước mắt nhưng cột mốc dân số thế giới đạt 8 tỉ người là một câu chuyện về thành công, theo Quỹ Dân số Liên Hiệp Quốc [UNFPA].
Thế giới đã giảm được tỉ lệ nghèo đói và đạt được những tiến bộ vượt bậc về chăm sóc sức khỏe. Chúng ta đang có dân số đông đảo hơn bao giờ hết, một phần là do tuổi thọ tăng lên và giảm tỉ lệ tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh.
Giám đốc điều hành UNFPA, tiến sĩ Natalia Kanem cho biết: "Đây là câu chuyện thành công, không phải kịch bản về ngày tận thế. Bất chấp tất cả những thách thức, thế giới của chúng ta là thế giới mà tỉ lệ người được giáo dục và sống lành mạnh nhiều hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây trong lịch sử".
Từ nay đến tháng 11-2022, UNFPA sẽ làm việc với các đối tác và cộng đồng trên thế giới để khai thác sức mạnh của 8 tỉ người, nhằm giải quyết những thách thức đang đe dọa xã hội và các vấn đề toàn cầu khác.
Theo bà Kanem, khi quyền và sự lựa chọn của tất cả mọi người được bảo vệ, ai cũng được hưởng một cuộc sống khỏe mạnh, được trao quyền và cơ hội, thì nhân loại sẽ có chiếc chìa khóa vạn năng để khai phá tiềm năng của tất cả mọi người, từ đó giải quyết những thách thức đang đe dọa xã hội và các vấn đề toàn cầu khác.
Theo UNFPA, cột mốc dân số thế giới đạt 8 tỉ người đòi hỏi cả tầm nhìn và hành động. Các Chính phủ có thể triển khai các chính sách dân số lấy người dân làm trọng tâm, lấy chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục và các quyền làm cốt lõi.
Tất cả chúng ta đại diện cho những khả năng vô hạn để hành động, phát triển và thay đổi. Để có thể tạo ra một thế giới công bằng và bền vững hơn, chúng ta cần phải đảm bảo các quyền và các cơ hội bình đẳng cho mỗi người - và cho tất cả mọi người, UNFPA nói.
Các phát hiện chính của Dự báo dân số thế giới năm 2022
1. Dân số thế giới được dự báo sẽ đạt mức cao nhất, khoảng 10,4 tỉ người trong những năm 2080 và duy trì ở mức đó cho đến năm 2100. Thế giới mất khoảng 12 năm để tăng từ 7 tỉ lên 8 tỉ, xấp xỉ thời gian từ 6 tỉ lên 7 tỉ. Một tỉ dân tiếp theo dự kiến sẽ cần khoảng 14,5 năm [2037].
2. Một nửa trong số 1 tỉ người được bổ sung vào mốc 8 tỉ của dân số thế giới là ở châu Á. Châu Phi đứng thứ hai với gần 400 triệu người. Có 10 quốc gia đã đóng góp hơn một nửa mức tăng trưởng dân số từ 7 tỉ đến 8 tỉ, đứng đầu là Ấn Độ, sau đó là Trung Quốc và Nigeria. Châu Phi và châu Á sẽ thúc đẩy sự gia tăng dân số thế giới cho đến khi đạt mốc 9 tỉ người vào năm 2037.
3. Ngày nay, 2/3 dân số toàn cầu sống ở một quốc gia hoặc khu vực có mức sinh dưới 2,1 con trên một phụ nữ [còn gọi là mức sinh thay thế]. Tuổi thọ trung bình toàn cầu đạt 72,8 tuổi năm 2019, tăng gần 9 năm tuổi kể từ năm 1990. Nhưng năm 2021, tuổi thọ ở các nước kém phát triển nhất đã bị tụt hậu 7 năm tuổi so với mức trung bình toàn cầu.
HỒNG VÂN
Theo Liên Hợp Quốc, động lực chính thúc đẩy tăng trưởng dân số toàn cầu là việc tuổi thọ tiếp tục tăng lên - Ảnh minh họa
Về tốc độ tăng dân số, nhóm nghiên cứu thuộc Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc cho biết sau khi đạt đỉnh vào đầu những năm 1960, tốc độ tăng dân số thế giới đã giảm mạnh. Cụ thể, tốc độ tăng dân số hằng năm đã giảm từ mức 2,1% trong giai đoạn 1962-1965 xuống còn dưới 1% vào năm 2020 và con số này có thể giảm xuống còn 0,5% vào năm 2050 do tỉ lệ sinh giảm.
Về tỉ suất sinh, năm 2021, tỉ suất sinh ở mức 2,3 con/phụ nữ, giảm từ mức 5 con/phụ nữ vào năm 1950. Con số này sẽ giảm xuống 2,1 con/phụ nữ vào năm 2050.
Theo Liên Hợp Quốc, động lực chính thúc đẩy tăng trưởng dân số toàn cầu là việc tuổi thọ tiếp tục tăng lên 72,8 năm vào năm 2019, cao hơn 9 năm so với năm 1990. Đến năm 2050, tuổi thọ trung bình vào khoảng 77,2 năm.
Kết quả này có nghĩa là tỉ lệ những người hơn 65 tuổi sẽ tăng từ 10% vào năm 2022 lên 16% vào năm 2050. Xu hướng dân số già hóa sẽ tác động đến thị trường lao động và hệ thống hưu trí quốc gia khi dịch vụ chăm sóc người cao tuổi sẽ tăng cao.
Trung Quốc và Ấn Độ, 2 nước đông dân nhất thế giới hiện tại, sẽ hoán đổi vị trí vào năm 2030. Theo đó, dân số Trung Quốc từ 1,4 tỷ người giảm xuống còn 1,3 tỷ người vào năm 2050.
Đến cuối thế kỷ này, dân số Trung Quốc có thể giảm xuống còn 800 triệu người. Trong khi đó, Ấn Độ sẽ vượt Trung Quốc vào năm 2023 và đạt con số 1,7 tỷ người vào năm 2050. Kế tiếp 2 nước trên, Mỹ tiếp tục là quốc gia đông dân thứ 3 trên thế giới vào năm 2050 và sẽ ngang bằng với Nigeria với 375 triệu người./.
Theo TTXVN
Dân số thế giới dự kiến sẽ đạt 8 tỷ người vào ngày 15/11/2022, theo Dự báo dân số thế giới năm 2022 [World Population Prospects 2022] do Vụ Kinh tế và xã hội của Liên hợp quốc công bố ngày 11/7.
Mặc dù còn nhiều thách thức trước mắt nhưng con số 8 tỷ người và việc thế giới chạm tới cột mốc quan trọng này là một câu chuyện về thành công.
Đó là giảm được tỷ lệ nghèo đói và đạt được những tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe; có dân số đông đảo hơn bao giờ hết, một phần là do tuổi thọ tăng lên và giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh./.
[TTXVN/Vietnam+]