Dự kiến trong giai đoạn 2021-2030, Việt Nam có thêm 3 tỉnh lên thành phố trực thuộc Trung ương, gồm Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế và Khánh Hòa.
Ngày 21/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 1210/2016 về phân loại đô thị và Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 1211/2016 về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.
Tại phiên họp trên, lãnh đạo Bộ Xây dựng và Bộ Nội vụ cho hay, tỉnh Bắc Ninh đang thực hiện các bước để thực hiện theo hướng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương. Một số tiêu chí của Bắc Ninh có thể đạt, đơn cử về dân số, tuy nhiên hạn chế lớn nhất của Bắc Ninh hiện nay là diện tích bởi tỉnh này chỉ hơn 800 km2, trong khi thành phố trực thuộc Trung ương phải có diện tích tự nhiên từ 1.500 km2 trở lên.
Việt Nam hiện có 5 thành phố trực thuộc Trung ương, gồm Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, TPHCM và Cần Thơ.
Ngoài Bắc Ninh, các tỉnh Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa cũng được dự kiến lên thành phố trực thuộc Trung ương.
Cụ thể, tại nghị quyết số 54 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nêu rõ một trong các mục tiêu là "đến năm 2025, Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương" trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản cố đô và bản sắc văn hóa Huế, với đặc trưng văn hóa, di sản, sinh thái, cảnh quan, thân thiện môi trường và thông minh.
Với Khánh Hòa, nghị quyết 09 của Bộ Chính trị ban hành đầu năm nay, nêu mục tiêu "đến năm 2030, Khánh Hòa là thành phố trực thuộc Trung ương" trên cơ sở phát huy cao độ tiềm năng và lợi thế về biển...
Theo quy định hiện hành [nghị quyết 1211/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội], tiêu chuẩn của thành phố trực thuộc trung ương là: Quy mô dân số từ 1,5 triệu người trở lên; diện tích tự nhiên từ 1.500 km2 trở lên; có từ 11 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc trở lên; tỷ lệ số quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên; đã được công nhận đô thị loại đặc biệt hoặc loại I...
Ngoài ra, địa phương muốn lên thành phố trực thuộc Trung ương phải có cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt quy định, như: có số dư cân đối thu chi ngân sách; thu nhập bình quân đầu người năm so với cả nước [1,75 lần]; mức tăng trưởng kinh tế trung bình ba năm gần nhất đạt bình quân của cả nước.
Thành phố trực thuộc Trung ương cũng phải có tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế chiếm 90%; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp nội thành, nội thị, thị trấn, quận và phường đạt 90%; tỷ lệ hộ nghèo trung bình 3 năm gần nhất đạt bình quân của cả nước.
Bắc Ninh có 2 thành phố và 6 huyện; dân số hơn 1,4 triệu; thu nhập bình quân đầu người/tháng hơn 5,4 triệu đồng, là tỉnh có thu nhập đứng thứ 3 vùng Đồng bằng sông Hồng và xếp thứ 6/63 tỉnh, thành; tổng sản phẩm trên địa bàn [GRDP] năm 2021 đạt 133,6 nghìn tỷ đồng.
Thừa Thiên Huế có 6 huyện, 2 thị xã và 1 thành phố; diện tích trên 5.000 km2; dân số hơn 1,1 triệu; thu nhập bình quân đầu người/tháng trên 4,2 triệu đồng; GRDP năm 2021 đạt 58.690 tỷ đồng.
Khánh Hòa có 2 thành phố, 1 thị xã và 6 huyện; diện tích hơn 5.137 km2; dân số gần 1,3 triệu người; thu nhập bình quân đầu người/tháng hơn 5,1 triệu đồng; GRDP năm 2021 đạt gần 44.560 tỷ đồng.
Ngoài Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế và Khánh Hòa, ở cấp địa phương, một số tỉnh đã và đang nghiên cứu định hướng dự kiến lên thành phố trực thuộc Trung ương như Quảng Ninh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu...
Theo Nguyễn Dương/Dantri.com.vn
Link gốc: //dantri.com.vn/xa-hoi/nhung-tinh-nao-du-kien-len-thanh-pho-truc-thuoc-trung-uong-20220923001546833.htm
Từ 01/01/2023, tiêu chí Thành phố trực thuộc Trung ương sẽ thay đổi so với hiện nay theo Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15. Vậy, tiêu chí Thành phố trực thuộc Trung ương từ 2023 thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp rõ vấn đề này.
Mục lục bài viết [Ẩn]
1. 5 tiêu chí Thành phố trực thuộc Trung ương từ 01/01/2023
Căn cứ Điều 4 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 được sửa đổi bởi Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15 [có hiệu lực từ 01/01/2023] quy định 05 tiêu chuẩn Thành phố trực thuộc Trung ương cụ thể như sau:
STT
Tiêu chí
Thời điểm
Hiện nay
Từ 01/01/2023
1
Quy mô dân số
Từ 1,5 triệu người trở lên
Từ 01 triệu người trở lên
2
Diện tích tự nhiên
1.500 km2 trở lên
3
Đơn vị hành chính trực thuộc
- Có 11 huyện trực thuộc trở lên
- Tỷ lệ số quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên
- Có 09 huyện trực thuộc trở lên
- Tỷ lệ số quận, thị xã, thành phố trực thuộc trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên [có ít nhất là 02 quận]
4
- Đã được công nhận là đô thị loại đặc biệt hoặc loại I; hoặc
- Khu vực dự kiến thành lập Thành phố trực thuộc Trung ương đã được phân loại đạt tiêu chí của đô thị loại đặc biệt hoặc loại I.
5
Cơ cấu, trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt quy định
Theo đó, cụ thể tiêu chuẩn cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố trực thuộc Trung ương từ 01/01/2023 gồm:
STT
Chỉ tiêu
Tiêu chuẩn
1
Cân đối thu chi ngân sách
Đủ
2
Thu nhập bình quân đầu người/tháng so với trung bình cả nước [lần]
1,75
3
Mức tăng trưởng kinh tế trung bình 03 năm gần nhất [%]
Đạt bình quân của cả nước
4
Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều trung bình 03 năm gần nhất [%]
Đạt bình quân của cả nước
5
Tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế
90%
6
Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp nội thành, nội thị, thị trấn, quận và phường
90%
Như vậy, có thể thấy từ 01/01/2023, một số nội dung tiêu chuẩn Thành phố trực thuộc Trung ương đã được sửa đổi theo hướng “nới lỏng” hơn so với hiện nay. Điều này tạo điều kiện cho nhiều thành phố có cơ hội trở thành Thành phố trực thuộc Trung ương.
2. Cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính Thành phố trực thuộc Trung ương
Điều 15 Nghị quyết 1211/2016/NQ-UBTVQH13 hướng dẫn cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính đối với Thành phố trực thuộc Trung ương như sau:
- Quy mô dân số:
- Từ 01 triệu người trở xuống được tính 20 điểm;
- Trên 01 triệu người thì cứ thêm 30.000 người được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 30 điểm.
- Diện tích tự nhiên:
- Từ 1.000 km2 trở xuống được tính 20 điểm;
- Trên 1.000 km2 thì cứ thêm 50 km2 được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 25 điểm.
- Số đơn vị hành chính trực thuộc:
- Có từ 10 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc trở xuống được tính 2 điểm; trên 10 đơn vị hành chính cấp huyện thì cứ thêm 01 đơn vị hành chính được tính thêm 0,5 điểm, tối đa không quá 06 điểm;
- Có tỷ lệ số quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 40% trở xuống được tính 01 điểm; trên 40% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 4 điểm.
- Trình độ phát triển kinh tế - xã hội:
- Có tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách trung ương từ 20% trở xuống được tính 10 điểm; trên 20% thì cứ thêm 1% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 15 điểm;
- Tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ từ 70% trở xuống được tính 1 điểm; trên 70% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Thu nhập bình quân đầu người từ mức bình quân chung cả nước trở xuống được tính 01 điểm; trên mức bình quân chung cả nước thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế từ mức bình quân chung cả nước trở xuống được tính 1 điểm; trên mức bình quân chung cả nước thì cứ thêm 0,5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp từ 65% trở xuống được tính 01 điểm; trên 65% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm…
- Yếu tố đặc thù:
- Dân số tạm trú quy đổi từ 10% - 20% so với dân số thường trú được tính 01 điểm;
- Trên 20% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 05 điểm.
3. Dự kiến đến 2030 sẽ có thêm 3 Thành phố trực thuộc Trung ương
Hiện nay, Việt Nam đã có 05 Thành phố trực thuộc Trung ương gồm: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Tại Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030 nêu rõ dự kiến 03 tỉnh thành sau sẽ trở thành Thành phố Trực thuộc trung ương trong tương lai: Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế và Khánh Hòa.
Cụ thể:
- Dự kiến tỉnh Bắc Ninh là thành phố trực thuộc trung ương.
- Dự kiến tỉnh Thừa Thiên Huế là Thành phố trực thuộc trung ương theo Nghị quyết 54-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
- Dự kiến tỉnh Khánh Hòa là thành phố trực thuộc trung ương theo Kết luận 53-KL/TW về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.