Mỡ máu hay còn gọi là lipid máu, là thành phần quan trọng trong cơ thể. Tuy nhiên, khi chỉ số lipid trong máu này quá cao sẽ gây ra bệnh máu nhiễm mỡ - căn bệnh khá phổ biến hiện nay.
1. Mỡ máu là gì?
Mỡ máu là tên gọi thông thường của lipid máu, bao gồm nhiều thành phần khác nhau, trong đó thành phần quan trọng nhất là cholesterol.
Nhiều người vẫn nghĩ cholesterol là thành phần xấu trong cơ thể, là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh. Thực tế, cholesterol rất quan trọng với cơ thể, góp mặt trong nhiều bộ phận như cấu trúc màng tế bào , tiền chất tạo vitamin D và một số hormon, giúp chúng ta phát triển và hoạt động khỏe mạnh. Chúng chỉ trở nên có hại khi có sự rối loạn giữa các loại cholesterol, mà bệnh lý điển hình gây ra là xơ vữa động mạch.
Vì là chất mỡ không hòa tan trong nước, cholesterol và các chất mỡ như triglyceride phải kết hợp với chất dễ tan trong nước là lipoprotein để dễ di chuyển trong máu. Vì vậy, khi xét nghiệm lượng mỡ máu ngoài tổng số Cholesterol, người ta còn phân tích cholesterol theo các loại Lipoprotein , trong đó có 2 loại quan trọng đó là LDL –c [lipoprotein tỉ trọng thấp ] “ mỡ xấu” và HDL-c [ Lipoprotein tỉ trọng cao] “mỡ tốt.” Mỡ máu tăng cao khi loại xấu tăng và loại tốt giảm, gây ra nhiều loại bệnh tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não...
Mỡ máu tăng cao gây ra nhiều loại bệnh tim mạch nguy hiểm như nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não...
Một thành phần quan trọng khác của mỡ máu đó là triglycerid , còn được gọi là chất béo trung tính , đóng vai trò quan trọng như là nguồn cung cấp năng lượng và chuyên chở các chất béo trong quá trình trao đổi chất . Nhưng nếu chỉ số tăng cao sẽ gây xơ vữa mạch. Tăng triglycerid thường gặp ở người bị béo phì, lười vận động, đái tháo đường, uống nhiều rượu bia và hút nhiều thuốc lá.
Những người bị tăng chỉ số này thường kéo theo tăng cholesterol toàn phần , tăng cholesterol có hại LDL và giảm cholesterol có lợi HDL.
Hầu hết những người bị tăng lượng cholesterol trong máu đều không có dấu hiệu gì rõ rệt, chúng sẽ phát triển thầm lặng trong cơ thể. Do vậy việc duy nhất để biết được mỡ máu bao nhiêu là cao đó là đi xét nghiệm máu.
Các chuyên gia khuyến cáo: Người trên 20 tuổi nên đi xét nghiệm máu ít nhất 5 năm 1 lần. Chỉ số xét nghiệm máu được tính bằng mg/DL hoặc mmol/L.
Sau đây là chỉ số cholesterol toàn phần và chỉ số triglycerid cho biết tình trạng mỡ máu trong cơ thể:
2.1. Bảng chỉ số mỡ máu cholesterol toàn phần
3. Mỡ máu cao nên ăn gì?
- Chế độ ăn uống cùng sinh hoạt cực kỳ quan trọng đối với người bị mỡ máu cao. Để không có nguy cơ tăng mỡ máu trong cơ thể, bạn nên ăn nhiều rau xanh, các loại trái cây mọng nước. Bởi trong rau và trái cây chứa nhiều vi chất và chất xơ tự nhiên giúp tiêu hóa thuận lợi, đặc biệt rất tốt cho máu. Một số thực phẩm có thể giúp làm giảm cholesterol như : Gừng, nấm hương, mộc nhĩ, hành tây, tỏi, chế phẩm từ đậu ...
- Nên bổ sung ăn thịt trắng thay vì thì đỏ, chẳng hạn như cá, mỗi tuần nên ăn từ 2-3 bữa cá thay thịt, đặc biệt với người cao tuổi. Nên dùng dầu thực vật thay vì mỡ động vật để nấu ăn.
- Để hạn chế sự tăng lượng cholesterol và triglycerid trong máu, nên hạn chế ăn đồ chiên/xào , nội tạng động vật [nhất là óc , thận , tim , gan], gạch cua , các loại thịt đỏ chứa nhiều chất béo; không nên ăn da gà, vịt, ngan. Không nên ăn nhiều đồ ngọt như mứt , kẹo , nước ngọt , kem... Không uống nhiều rượu bia, không hút thuốc lá.
Không nên ăn nhiều đồ ngọt như mứt , kẹo , nước ngọt , kem ..
Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, bạn cần tăng cường rèn luyện thể dục thể thao đều đặn, phù hợp với sức khỏe và điều kiện bản thân. Đi khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện cũng như có những biện pháp điều chỉnh phù hợp với tình trạng của bản thân.
Mỡ là thành phần quan trọng trong máu cũng như với hoạt động của các cơ quan trong cơ thể, tuy nhiên cần duy trì ở nồng độ thích hợp. Khi mỡ trong máu vượt ngưỡng bình thường, bạn có thể mắc phải bệnh máu nhiễm mỡ và đối mặt với nhiều nguy cơ sức khỏe khác. Vậy mỡ máu bao nhiêu là bình thường? Làm gì để duy trì mỡ máu ổn định?
1. Mỡ máu bao nhiêu là bình thường - băn khoăn thường gặp
Mỡ trong máu thực tế gồm 3 loại là cholesterol tốt, cholesterol xấu và chất béo trung tính triglyceride. Trong đó, cholesterol xấu là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh lý do nồng độ trong máu cao, tồn đọng gây xuất hiện mảng bám xơ vữa làm hẹp, vỡ động mạch.
Cholesterol có vai trò quan trọng trong cấu tạo tế bào và hoạt động của các cơ quan
Chất béo không tan trong nước cũng như trong máu, vì thế để di chuyển trong máu dễ dàng, hạn chế kết tụ thì cần kết hợp với lipoprotein. Khi xét nghiệm mỡ máu cũng như đánh giá chỉ số mỡ máu, cần dựa trên cả 3 chỉ số tương ứng với 3 chất béo trong máu này, bao gồm:
- Chỉ số cholesterol toàn phần: Bình thường dưới 200 mg/dL.
- Chỉ số cholesterol LDL: Bình thường dưới 130 mg/dL.
- Chỉ số cholesterol HDL: Bình thường trên 50 mg/dL.
- Chỉ số Triglyceride: Bình thường dưới 160 mg/dL.
Khi các chỉ số mỡ máu này của bạn trên mức bình thường nhưng dưới mức gây hại cho cơ thể, có nguy cơ phát triển bệnh mỡ máu. Như vậy, việc xét nghiệm mỡ máu là cần thiết trong khám sức khỏe tổng quát cũng như sàng lọc bệnh ở các đối tượng nguy cơ cao.
Mỡ trong máu gồm nhiều thành phần khác nhau
2. Khi nào nên đi xét nghiệm mỡ máu?
Hầu hết người bị tăng cholesterol trong máu giai đoạn đầu và giai đoạn tiến triển đều không xuất hiện dấu hiệu bệnh rõ rệt, khiến bệnh tiến triển âm thầm và nguy hiểm. Cách duy nhất để phát hiện bệnh sớm hoặc ngăn ngừa từ khi có nguy cơ phát triển bệnh là thực hiện xét nghiệm mỡ máu.
Các chuyên gia sức khỏe tim mạch khuyến cáo, người từ 20 tuổi trở lên nên có thói quen đi xét nghiệm máu nói chung và xét nghiệm mỡ máu nói riêng ít nhất 5 năm 1 lần. Nếu có nguy cơ hoặc đã mắc bệnh, bác sĩ có thể can thiệp kịp thời giúp điều chỉnh mỡ máu, bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Với các đối tượng nguy cơ cao hơn, nên xét nghiệm mỡ máu và khám sức khỏe tim mạch thường xuyên hơn, tuỳ thuộc từng mặt bệnh có thể 3 tháng, 6 tháng hay 1 năm 1 lần như:
- Người trên 45 - 50 tuổi.
- Người ít vận động, làm công việc yêu cầu ngồi nhiều trong thời gian dài.
- Người thừa cân, béo phì.
- Người mắc bệnh tiểu đường, tim mạch hoặc các bệnh liên quan khác.
- Người có kết quả xét nghiệm mỡ máu trước đó ở nhóm mắc bệnh hoặc nhóm nguy cơ cao.
MEDLATEC là bệnh viện cung cấp dịch vụ xét nghiệm mỡ máu nhanh và chính xác
Hiện nay hầu hết các cơ sở y tế công và tư trên cả nước đều có dịch vụ xét nghiệm mỡ máu, song hãy tìm đến địa chỉ tin cậy, có chất lượng. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở y tế tốt, dịch vụ khám chữa bệnh uy tín, chất lượng cùng cơ sở vật chất, thiết bị xét nghiệm hiện đại. Bên cạnh xét nghiệm theo yêu cầu, MEDLATEC còn cung cấp nhiều gói tầm soát sức khỏe tim mạch, mỡ máu, tiểu đường,... để mỗi bệnh nhân chủ động hơn trong bảo vệ sức khỏe bản thân.
Bên cạnh đó, nên duy trì xét nghiệm mỡ máu cũng như khám chữa bệnh tại 1 cơ sở y tế tin cậy cố định, có bác sĩ chuyên theo dõi, như vậy thông tin các lần khám bệnh sẽ được cập nhật nhanh chóng để phục vụ chẩn đoán, điều trị. Hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 hoặc tới trực tiếp cơ sở y tế MEDLATEC trên cả nước để được tư vấn.
3. Làm gì để duy trì mỡ máu ở mức bình thường?
Xét nghiệm mỡ máu thường xuyên là cần thiết để có biện pháp điều hòa, cân bằng mỡ trong máu ở mức bình thường, an toàn cho sức khỏe. Chỉ số mỡ trong máu chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chế độ ăn uống và tập thể dục hàng ngày, dưới đây là một số cách bạn có thể tham khảo:
Kiểm soát cân nặng tốt giúp ngăn ngừa mỡ máu cao
3.1. Kiểm soát cân nặng cơ thể
BMI là chỉ số đánh giá cân nặng cơ thể khá chính xác, bạn nên thường xuyên kiểm tra để thay đổi chế độ ăn uống, luyện tập giúp duy trì cân nặng ở mức khỏe mạnh. Những người thừa cân, béo phì có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu rất cao, ngoài ra còn gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
3.2. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống duy trì chỉ số mỡ máu an toàn, ngăn ngừa thừa cân, béo phì, mỡ máu cao là chế độ ăn hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa từ thực phẩm chế biến sẵn. Thay vào đó, chế độ ăn của bạn nên bổ sung nhiều:
- Chất xơ từ rau củ quả tươi, các loại ngũ cốc vừa giúp giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt, loại bỏ nguy cơ máu nhiễm mỡ vừa bổ sung dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
- Thực phẩm giàu chất béo tốt, thường là các loại dầu thực vật như: dầu đậu phộng, dầu đậu nành, dầu ô liu,... giúp ổn định mỡ máu, tốt với cả người bình thường lẫn người mắc bệnh mỡ máu.
- Ăn thực phẩm chứa chất đạm phù hợp, nên ưu tiên các loại cá biển như cá mòi, cá hồi, cá trích,... và các loại thịt trắng như thịt gà, thịt vịt,... thay vì thịt đỏ.
Luyện tập thể thao vừa giúp tăng cường sức khỏe, vừa giảm mỡ máu
3.3. Xây dựng chế độ luyện tập thường xuyên
Bên cạnh chế độ ăn thì luyện tập thể thao thường xuyên cũng giúp bạn đốt cháy năng lượng dư thừa, tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa mỡ nhiễm máu và các bệnh tim mạch khác. Các bài tập phù hợp duy trì hàng ngày được các chuyên gia khuyến cáo bao gồm: chạy bộ, đi bộ nhanh, đạp xe, tập yoga,...
Hy vọng qua thông tin MEDLATEC chia sẻ trên đây đã giúp bạn đọc nắm bắt được mỡ máu bao nhiêu là bình thường cũng như các biện pháp chăm sóc sức khỏe, duy trì mỡ máu ở mức ổn định. Nếu đang gặp vấn đề mỡ máu cao, hãy sớm đi khám, xét nghiệm kiểm tra và điều trị kịp thời phòng ngừa biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
Chỉ số mỡ máu bao nhiêu là nguy hiểm?
Giới hạn cao: 150 – 199 mg/dL. Cao: 200 – 499 mg/dL. Rất cao: ≥500 mg/dL.
Chỉ số mỡ máu cao bao nhiêu thì phải uống thuốc?
Mỡ máu cao bao nhiêu thì phải uống thuốc và các thuốc điều trị mỡ máu cao. Mỡ máu cao bao nhiêu thì phải uống thuốc? Trong đa số trường hợp, mức cholesterol LDL cao hơn 190 mg/dL là đã có thể được chỉ định dùng thuốc.
Mỡ trong máu cao nên kiêng ăn gì?
Bệnh nhân bị mỡ máu kiêng ăn gì?.
Thực phẩm chứa hàm lượng cholesterol cao. ... .
Chất béo no là thực phẩm người bị mỡ máu nên kiêng ăn. ... .
Đồ uống có cồn. ... .
Đường. ... .
Thuốc lá ... .
Thịt chế biến sẵn. ... .
Thức ăn quá mặn..
Mỡ máu cao nên ăn hoa quả gì?
Ngoài chuối, dưa hấu, bơ cũng giàu kali, tốt cho người mỡ máu cao. Dâu tây, mâm xôi, việt quất, anh đào... dồi dào chất xơ và chất chống oxy hóa, góp phần ngăn ngừa bệnh tim, giảm cholesterol xấu. Quả mọng có thể ăn trực tiếp hoặc cho vào sinh tố, sữa chua để tăng hương vị.