“Lập” nghĩa là khởi đầu, “xuân” trong mùa xuân, tiết Lập xuân mang ý nghĩa thời điểm bắt đầu mùa xuân. Vào tiết Lập xuân, thời tiết sẽ trở nên ấm áp, độ ẩm tăng cao nên thường có mưa phùn. Đây cũng là lúc vạn vật sinh sôi, cây cối đâm chồi nảy lộc, các loài động vật ngủ đông quay trở lại kiếm ăn.
Lập xuân là gì? Lập xuân 2023 là ngày nào?
Lập xuân 2023 là ngày nào?
Lập xuân là khái niệm trong công tác lập lịch của các nước phương Đông chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa cổ đại. Lập xuân là một trong 24 tiết khí của các lịch Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên.
Theo lịch của người Trung Quốc cổ đại được tính theo vị trí của Trái đất trong chu kỳ chuyển động trên quỹ đạo xung quanh Mặt trời, nếu tính điểm xuân phân là gốc, khi kinh độ Mặt trời bằng 0 thì vị trí của điểm lập xuân là kinh độ Mặt trời bằng 315 độ.
Ngày bắt đầu tiết Lập xuân được tính theo Dương lịch hiện đại và thông thường rơi vào ngày 4 hoặc 5/2 Dương lịch và kết thúc vào ngày 18/2 hoặc 19/2 Dương lịch hàng năm, do ảnh hưởng quỹ đạo chuyển động của Trái đất xung quanh Mặt trời.
Vì vậy, tiết Lập xuân 2023 sẽ bắt đầu vào ngày 4/2/2023 Dương lịch tức 14/1 Âm lịch.
Đặc điểm của tiết Lập xuân
Ngày Lập xuân được coi là ngày bắt đầu mùa xuân ở Việt Nam, Trung Quốc và một số nước khác gần khu vực xích đạo ở Bắc bán cầu. Đối với các nước ở phía Bắc, ngày bắt đầu của mùa xuân là ngày diễn ra điểm xuân phân tính theo lịch Gregory. Thời điểm này ở Nam bán cầu Trái đất là đầu mùa thu.
Đặc điểm của tiết Lập xuân
Xét về mặt thời tiết, khí hậu thì từ thời điểm này trở đi, miền Bắc Việt Nam, tính từ đèo Hải Vân trở ra, do ảnh hưởng giao thời của hai luồng gió giao mùa là gió Đông Bắc và gió Đông Nam, bắt đầu có mưa nhỏ kéo dài còn gọi là mưa phùn làm độ ẩm của không khí và đất lên cao gây ra hiện tượng nồm.
Trong nông nghiệp, hiện tượng này mang lại một số lợi ích do cây trồng bắt đầu có đủ lượng nước cần thiết để phát triển. Tuy nhiên, trong đời sống hàng ngày, thời tiết như vậy gây ra nhiều khó khăn như các loại bệnh tật đối với người và gia cầm, gia súc cũng như cây trồng, do các loại vi khuẩn có điều kiện thuận lợi để phát triển do độ ẩm cao và nhiệt độ môi trường thích hợp.
Theo phong thủy, tiết Lập xuân là một thời điểm tiết khí tốt để xuất hành, khai trương, động thổ, làm đám cưới, cúng bái... Đây là thời điểm dương khí dồi dào, tốt cho vận khí của con người.
Ngoài ra, đây cũng là thời điểm thịnh vượng của những người có mệnh Mộc, việc làm ăn, buôn bán hay học hành sẽ rất thuận lợi. Trái lại, những ai mệnh Thổ cần chú ý để tránh xui xẻo và những điều không may mắn trong ngày này.
Theo đó, lập Xuân được hiểu là tiết khí đầu tiên của năm. Ngày lập Xuân là tiết khí quan trọng trong năm đánh dấu bắt đầu một năm mới và báo hiệu mùa xuân đã đến.
Ngày lập xuân thông thường bắt đầu vào ngày 04/02 [hoặc 05/02] và kết thúc vào ngày 18/02 [hoặc 19/02] Dương lịch hàng năm, do ảnh hưởng quỹ đạo chuyển động của Trái Đất xung quanh Mặt Trời.
Những điều kiêng kỵ trong ngày lập xuân gồm có:
- Không tranh cãi, bất hòa.
Vào ngày này, mọi người thường cố giữ hòa khí, không tranh cãi, gắt gỏng dù có khó chịu đến thế nào. Người lớn tránh quát mắng, trẻ con không khóc lóc để giữ cho một năm luôn vui vẻ, hòa thuận.
- Không vay tiền, mượn tiền.
Ngày này, tư gia đều tránh cho vay, đi vay, đòi nợ hay trả nợ... Theo quan niệm của dân gian, nếu đi vay thì cả năm sẽ túng thiếu cùng quẫn còn cho vay thì tiền bạc phân tán, không được may mắn, phát đạt.
- Kiêng nói những điều xui
Những phát ngôn ngày Lập Xuân sẽ có ảnh hưởng đến những chuyện sẽ xảy ra trong năm. Vì vậy, gia chủ không nên nói những từ ngữ xui xẻo... Thay vào đó, gia chủ nên nói chuyện với mọi người bằng những từ ngữ dễ chịu, vui vẻ và những câu mang lại may mắn không chỉ cho bản thân mà cho cả người xung quanh mình.
Lưu ý: Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.
Ngày lập xuân là gì? Những điều kiêng kỵ trong ngày lập xuân là gì? [Hình từ Internet]
Lịch nghỉ Tết của cán bộ, công chức, viên chức năm 2024?
Căn cứ tại Thông báo 5015/TB-LĐTBXH năm 2023 về việc nghỉ tết Âm lịch của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động như sau:
1. Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội [sau đây gọi tắt là công chức, viên chức] được nghỉ tết Âm lịch năm 2024 từ thứ Năm ngày 08/02/2024 Dương lịch [tức ngày 29 tháng Chạp năm Quý Mão] đến hết thứ Tư ngày 14/02/2024 Dương lịch [tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Giáp Thìn]. Đợt nghỉ này bao gồm 05 ngày nghỉ tết Âm lịch và 02 ngày nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần theo quy định tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật Lao động.
2. Công chức, viên chức nghỉ lễ Quốc khánh năm 2024 từ thứ Bảy ngày 31/8/2024 đến hết thứ Ba ngày 03/9/2024 Dương lịch. Đợt nghỉ này bao gồm 02 ngày nghỉ lễ Quốc khánh, 02 ngày nghỉ hằng tuần.
3. Các cơ quan, đơn vị thực hiện lịch nghỉ tết Âm lịch và nghỉ lễ Quốc khánh năm 2024 lưu ý thực hiện: bố trí, sắp xếp các bộ phận làm việc hợp lý để giải quyết công việc liên tục, đảm bảo tốt công tác phục vụ tổ chức, Nhân dân.
4. Các cơ quan, đơn vị không thực hiện lịch nghỉ cố định thứ Bảy và Chủ Nhật hằng tuần, sẽ căn cứ vào chương trình, kế hoạch cụ thể của đơn vị để bố trí lịch nghỉ cho phù hợp.
5. Đối với người lao động không thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Thông báo này, người sử dụng lao động quyết định lựa chọn phương án nghỉ tết Âm lịch và nghỉ lễ Quốc khánh năm 2024 như sau:
- Đối với dịp nghỉ tết Âm lịch: lựa chọn 01 ngày cuối năm Quý Mão và 04 ngày đầu năm Giáp Thìn hoặc 02 ngày cuối năm Quý Mão và 03 ngày đầu năm Giáp Thìn hoặc 03 ngày cuối năm Quý Mão và 02 ngày đầu năm Giáp Thìn.
- Đối với dịp nghỉ lễ Quốc khánh: thứ Hai ngày 02/9/2024 Dương lịch và lựa chọn 01 trong 02 ngày: Chủ Nhật ngày 01/9/2024 hoặc thứ Ba ngày 03/9/2024 Dương lịch.
- Thông báo phương án nghỉ tết Âm lịch và nghỉ lễ Quốc khánh năm 2024 cho người lao động trước khi thực hiện ít nhất 30 ngày.
- Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết quy định tại khoản 1 Điều 112 Bộ luật Lao động thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp theo quy định tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật Lao động.
- Khuyến khích người sử dụng lao động áp dụng thời gian nghỉ tết Âm lịch cho người lao động như quy định đối với công chức, viên chức.
Như vậy, lịch nghỉ Tết của cán bộ, công chức, viên chức sẽ bắt đầu từ ngày 29 tháng Chạp năm Quý Mão đến hết thứ Tư ngày 14/02/2024 Dương lịch [tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Giáp Thìn].
Công chức nhà nước trực Tết âm lịch 2024 được hưởng chế độ như thế nào?
Căn cứ theo Điều 12 Luật Cán bộ, công chức 2008 quy định về quyền của cán bộ, công chức về tiền lương và các chế độ liên quan đến tiền lương như sau:
Quyền của cán bộ, công chức về tiền lương và các chế độ liên quan đến tiền lương
1. Được Nhà nước bảo đảm tiền lương tương xứng với nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước. Cán bộ, công chức làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc trong các ngành, nghề có môi trường độc hại, nguy hiểm được hưởng phụ cấp và chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.
2. Được hưởng tiền làm thêm giờ, tiền làm đêm, công tác phí và các chế độ khác theo quy định của pháp luật.
Căn cứ theo Điều 98 Bộ luật Lao động 2019 quy định về tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm như sau:
Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm
1. Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc đang làm như sau:
a] Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;
b] Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;
c] Vào ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.
.....
Căn cứ quy định Thông báo 5015/TB-LĐTBXH năm 2023 về lịch nghỉ tết âm lịch 2024 của cán bộ, công chức viên chức như sau:
1. Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội [sau đây gọi tắt là công chức, viên chức] được nghỉ tết Âm lịch năm 2024 từ thứ Năm ngày 08/02/2024 Dương lịch [tức ngày 29 tháng Chạp năm Quý Mão] đến hết thứ Tư ngày 14/02/2024 Dương lịch [tức ngày mùng 5 tháng Giêng năm Giáp Thìn]. Đợt nghỉ này bao gồm 05 ngày nghỉ tết Âm lịch và 02 ngày nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần theo quy định tại khoản 3 Điều 111 Bộ luật Lao động.
....
Thông qua quy định trên, chế độ trực Tết âm lịch 2024 đối với cán bộ công chức nhà nước sẽ bao gồm tiền làm thêm giờ, tiền làm đêm và các khoản khác. Việc tính tiền lương làm việc thuộc chế độ trực Tết đối với cán bộ, công chức được xác định theo pháp luật lao động.
Theo đó, cán bộ công chức được nghỉ tết âm lịch 07 ngày từ 29 Âm lịch đến Mùng 5 Tết.
Trong trường hợp công chức trực Tết tại cơ quan vào các ngày nghỉ trên sẽ được tính lương như sau:
- Được trả ít nhất 300% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương, chưa kể tiền lương ngày nghỉ tết được hưởng nguyên lương.
- Làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.
- Trường hợp làm thêm giờ ban đêm vào các nghỉ tết thì ngoài việc được trả lương làm thêm vào lễ tết, lương làm việc vào ban đêm thì người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày làm việc bình thường hoặc của ngày nghỉ hằng tuần hoặc của ngày nghỉ lễ, tết.
Lập Xuân là ngày bao nhiêu âm lịch?
Theo quy ước, tiết Lập Xuân là khoảng thời gian bắt đầu từ ngày 4 hoặc ngày 5/2. Lập Xuân được coi là ngày bắt đầu mùa xuân ở Việt Nam, Trung Quốc và một số nước gần khu vực xích đạo ở Bắc bán cầu. Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, ngày Lập Xuân năm 2024 là ngày 4/2/2024 nhằm ngày 25/12 âm lịch.
Lập xuân năm 2024 là ngày nào?
Ngày lập xuân 2024 là ngày 04 tháng 02 năm 2024 Dương lịch [rơi vào Chủ Nhật, 25 Tết]. Lập Xuân 2024 sẽ bắt đầu từ lúc 15 giờ 27 phút.
Nên làm gì vào ngày lập xuân?
Theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà, Lập Xuân là ngày tốt để bắt đầu cho một năm mới. Vào ngày này, gia chủ có thể thực hiện các việc như: Cúng tế, cầu phúc, cầu tự, đính hôn, ăn hỏi, cưới gả, giải trừ, chữa bệnh, động thổ, đổ mái, sửa kho, khai trương...
Lập xuân có nghĩa là gì?
“Lập” nghĩa là khởi đầu, “xuân” trong mùa xuân, “tiết Lập xuân” mang ý nghĩa thời điểm bắt đầu mùa xuân. Vào tiết Lập xuân, thời tiết sẽ trở nên ấm áp, độ ẩm tăng cao nên thường có mưa phùn. Đây cũng là lúc vạn vật sinh sôi, cây cối đâm chồi nảy lộc, các loài động vật ngủ đông quay trở lại kiếm ăn.