Nguyên tử là gì cho ví dụ năm 2024

Hóa học lớp 8 là nội dung đầu tiên của bộ môn Hóa học, cung cấp mảng kiến thức quan trọng về nguyên tử, phân tử. Dưới đây là tổng hợp các kiến thức cơ bản nhất về nguyên tử là gì, phân tử là gì và những kiến thức liên quan cho các bạn học sinh nắm được phần kiến thức nền của bộ môn Hóa học.

Mô hinh trực quan cấu tạo của nguyên tử

• Dùng proton, neutron và electron để tạo ra mô hình của một nguyên tử rồi xác định nguyên tố, khối lượng và điện tích của nó.
• Tiên đoán sự thay đổi nguyên tố, điện tích và khối lượng hạt nhân nguyên tử khi thêm/bớt số proton, neutron và electron.
• Dùng tên nguyên tố, khối lượng và điện tích hạt nhân để xác định số proton, neutron, và electron.
• Định nghĩa proton, neutron, electron, nguyên tử, và ion.
• Viết ký hiệu đồng vị của một nguyên tử nếu biết số proton, neutron và electron.

Nguyên tử là gì?

Nguyên tử là hạt siêu nhỏ và trung hòa về điện. Thành phần nguyên tử bao gồm hạt nhân nguyên tử [Proton và Notron] và vỏ nguyên tử [Electron]. Khối lượng của nguyên tử bằng khối lượng của hạt nhân nguyên tử.

Từ các kết quả thực nghiệm, các nhà khoa học đã xác định được thành phần cấu tạo nguyên tử gồm có hạt nhân và lớp vỏ electron. Trong đó:

Hạt nhân nằm ở tâm nguyên tử, gồm các hạt proton và nơtron

Vỏ nguyên tử bao gồm các e chuyển động trong không gian xung quanh hạt nhân.

\=> Nguyên tử được cấu tạo bởi 3 loại hạt cơ bản là: electron, proton và nơtron.

Khối lượng, kích thước của các hạt proton, electron và nơtron

Tên hạt

Kí hiệu

Khối lượng

Điện tích

Proton

P

1,6726.10-27 [kg] ≈ 1u

+ 1,602.10-19C 1+ [đơn vị điện tích]

Nơtron

N

1,6748.10-27 [kg] ≈ 1u

0

Electron

E

9,1094.10-31 [kg] ≈ 0u

– 1,602.10-19C 1- [đơn vị điện tích]

Phân tử là gì?

Phân tử là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.

Là hạt hợp thành của hầu hết các chất, các đơn chất kim loại… có hạt hợp thành là nguyên tử.

Phân tử là nhóm trung hòa điện tích, có nhiều hơn 2 nguyên tử, được hợp với nhau bằng các liên kết hóa học. Các phân tử sẽ được phân biệt với các ion nếu thiếu điện tích.

Còn trong lý thuyết động học của chất khí, thuật ngữ phân tử được sử dụng cho bất cứ hạt khí nào. Theo đó, các nguyên tử khí trơ được coi là phân tử vì chúng là các phân tử đơn phân tử.

Nguyên tử khối là gì?

Nguyên tử khối là khối lượng nguyên tử tính bằng đơn vị cacbon [đvC]. Mỗi nguyên tố có nguyên tử khối riêng.

1 đvC bằng 112 khối lượng của một nguyên tử cacbon. Khối lượng nguyên tử được tính bằng g hoặc kg, có trị số vô cùng nhỏ.

VD: mC = [1,6605].10-24g

\=> 1đvC = 112. 1,9926.10-23= 1,6605.10-24g.

Phân tử khối là gì?

Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính bằng đơn vị cacbon [đvC], là tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử.

Phân tử khối của một chất sẽ bằng tổng nguyên tử khối của các nguyên tử trong phân tử chất đó. Ví dụ như phân tử khối của nitơ [N2] bằng 14.2=28 đvC.

Số hiệu nguyên tử là gì?

Số hiệu nguyên tử chính là số proton[p] của nguyên tố hóa học, là số proton được tìm thấy trong hạt nhân của một nguyên tử. Nó bằng với số điện tích của hạt nhân. Số nguyên tử xác định duy nhất bởi một nguyên tố hóa học.

Trong một nguyên tử không tích điện, số lượng nguyên tử bằng số electron [p=e]

Kí hiệu nguyên tử

Kí hiệu nguyên tử biểu thị đầy đủ đặc trưng cho một nguyên tử của một nguyên tố hóa học vì nó cho biết Số khối và số hiệu nguyên tử Z. Công thức tổng quát:

X Z A

Trong đó:

X là kí hiệu hóa học,

A là số khối,

Z là số hiệu nguyên tử.

Hạt nhân nguyên tử là gì?

Được tạo ra bởi các nơtron và proton. Trong mỗi nguyên tử, số proton [p, +] bằng số electron [e, -]. Nghĩa là số p= số e. Hạt p và n có khối lượng tương đương nhau, còn hạt e có khối lượng rất bé, không đáng kể.

Vì vậy, khối lượng hạt nhân được coi là khối lượng nguyên tử.

Năng lượng nguyên tử là gì?

Năng lượng nguyên tử là năng lượng được giải phóng trong quá trình biến đổi hạt nhân bao gồm năng lượng phân hạch, năng lượng nhiệt hạch, năng lượng do phân rã chất phóng xạ

Nguyên tử là đơn vị cấu tạo vô cùng nhỏ gần như là toàn bộ vật chất đều có cấu tạo từ nguyên tử. Trong bài viết này, VUIHOC sẽ cung cấp cho các em về thành phần cấu tạo của nguyên tử cùng với các bài tập luyện tập thành phần cấu tạo nguyên tử

1. Nguyên tử là gì?

Nguyên tử là đơn vị căn bản để cấu tạo và hình thành nên vật chất, được dùng để xác định nên cấu trúc của các nguyên tố. Nguyên tử cấu tạo gồm: một hạt nhân ở trung tâm và xung quanh được bao bọc bởi một đám mây điện tích âm là các electron. Nguyên tử là thành phần rất nhỏ có đường kính chỉ khoảng vài phần mười của nanomet.

Nguyên tử có cấu tạo bởi ba loại hạt đó là: Proton, notron ở nhân và electron ở lớp vỏ.

2. Phân tích thành phần cấu tạo nguyên tử

2.1. Lớp vỏ electron

Lớp electron là lớp vỏ chuyển động quanh hạt nhân và được sắp xếp thành từng lớp, mỗi lớp sẽ chứa số electron nhất định.

Những electron này mang điện tích âm, vô cùng nhẹ, nó thường bị hút lại bở proton mang điện tích dương [+] trái dấu. Số lượng electron [e] luôn bằng sô proton [p] để nguyên tử luôn trung hòa về điện [p=e].

2.2. Hạt nhân nguyên tử

Hạt nhân nguyên tử là thành phần thuộc ở trung tâm nguyên tử và được tạo nên bởi 2 loại hạt proton và nơtron.

Proton có kí hiệu p, có mang điện tích như electron nhưng ngược dấu với electron, ghi dấu dương [+], khối lượng bằng 1 đvC [đơn vị Cacbon].

Nơtron có kí hiệu n, trung hòa về mặt điện tích [không mang điện tích] và có khối lượng bằng 1 đvC.

Những nguyên tử cùng loại có cùng số proton trong hạt nhân và trong một nguyên tử đó thì số proton bằng số electron.

Proton và nơtron có khối lượng tương đương, còn khối lượng của electron thì rất nhỏ, không đáng kể. Vậy nên khối lượng của hạt nhân sẽ được coi là khối lượng của một nguyên tử.

Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập kiến thức và xây dựng lộ trình ôn thi THPT Quốc gia sớm và phù hợp nhất với bản thân

3. Mô hình cấu trúc của thành phần cấu tạo nguyên tử

Một nguyên tử gồm lớp vỏ electron mang điện tích [-] và hạt nhân gồm proton mang điện tích [+] và neutron không mang điện tích. Mô hình dưới đây đã mô tả về cấu trúc này.

4. Cách xác định thành phần cấu tạo nguyên tử

4.1. Phương pháp

Bước 1: Đặt ẩn:

Gọi các hạt proton, nơtron và electron ở trong nguyên tử theo thứ tự lần lượt là p, n và e.

Do nguyên tử trung hòa về mặt điện tích mà n không mang điện cho nên p = e.

Bước 2: Dựa vào dữ kiện của đề bài sẽ lập các phương trình. Lưu ý:

+] Tổng số hạt ở trong nguyên tử = p + n + e.

+] Tổng số hạt trong hạt nhân nguyên tử = p + n.

+] Tổng số hạt mang điện trong nguyên tử = p + e.

Bước 3: Kết hợp các phương trình với nhau, tìm ra nghiệm p, n, e và kết luận theo yêu cầu của đề bài.

4.2. Ví dụ minh hoạ

Có tổng số hạt có ở trong một nguyên tử X là 40, có số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 12 hạt. Hỏi rằng trong nguyên tử X có tổng bao nhiêu số hạt nơtron?

Hướng dẫn giải:

Ta gọi số hạt proton, nơtron và electron có trong X là p, n và e.

Tổng số hạt có trong nguyên tử X là 40 nên p + n + e = 40 [1]

Vì nguyên tử sẽ trung hòa về mặt điện tích nên p = e thay vào [1] có:

2p + n = 40 [2]

Trong nguyên tử X, các hạt mang điện nhiều hơn các hạt không mang điện là 12 nên:

[p + e] – n = 12, ta có p=e nên 2p – n = 12 [3]

Từ [2] và [3] ta giải hệ phương trình và được: p = 13 và n = 14.

Vậy X có tổng 14 nơtron trong nguyên tử.

5. Luyện tập về thành phần cấu tạo của nguyên tử

Câu 1: Các hạt cấu tạo nên hạt nhân của đa số nguyên tử là:

1. electron, proton và nơtron.

1. electron và nơtron.

1. proton và nơtron.

1. electron và proton.

Câu 2: Các hạt cấu tạo nên hầu đa số của các nguyên tử là:

1. electron, proton và nơtron.

1. electron và nơtron.

1. proton và nơtron.

1. electron và proton.

Câu 3: Trong nguyên tử có hạt mang điện là:

1. Electron.

1. Electron và nơtron.

1. Proton và nơtron.

1. Proton và electron.

Câu 4: Loại hạt mang điện ở trong hạt nhân của nguyên tử đó là:

1. Electron.

1. Proton.

1. Nơtron.

1. Nơtron và electron.

Câu 5: Trong hình vẽ dưới đây, có bao nhiêu nguyên tử có số lượng electron lớp ngoài cùng là 5?

1. 3.

1. 2.

1. 1.

1. 4.

Câu 6: Nguyên tử của nguyên tố X có tổng số hạt proton, nơtron, electron là 36, trong đó số hạt mang điện nhiều gấp đôi số hạt không mang điện. Số lượng hạt proton của X là:

1. 10.

1. 12.

1. 15.

1. 18.

Câu 7: Trong nguyên tử A có 9 electron nằm ở lớp vỏ, hạt nhân của nguyên tử có 10 nơtron. Tổng số hạt proton, nơtron và electron có ở bên trong nguyên tử này là:

1. 9.

1. 18.

1. 19.

1. 28.

Câu 8: Nguyên tử A có tổng số các hạt mang điện và các hạt không mang điện là 28, số lượng hạt mang điện gấp 1,8 lần số hạt không mang điện. A là:

1. Ar.

1. Ne.

1. F.

1. O.

Câu 9: Nguyên tố X có tổng số hạt trong nguyên tử là 73. Số hạt nơtron nhiều hơn số hạt electron là 4. Tổng số hạt có mang điện có trong nguyên tử là

1. 46.

1. 50.

1. 54.

1. 51.

Câu 10: Tổng số hạt trong nguyên tử của nguyên tố X là 28. Trong đó số lượng hạt không mang điện chiếm 35,71% tổng các loại hạt. X là

1. S

1. N

1. F

1. O

Đáp án tham khảo:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 C A D B B B D C A C

PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA

Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:

⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+

⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích

⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô

⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi

⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề

⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập

Đăng ký học thử miễn phí ngay!!

Nguyên tử là phần học căn bản và nền móng để tiếp cận để những kiến thức hóa học sau này. VUIHOC đã giúp các em học tốt hơn phần này bằng cách tổng hợp cô đọng lý thuyết và bài tập về thành phần cấu tạo nguyên tử. Để học thêm được nhiều các kiến thức hay và thú vị về Hoá học 10 cũng như Hoá học THPT thì các em hãy truy cập vuihoc.vn hoặc đăng ký khoá học với các thầy cô VUIHOC ngay bây giờ nhé!

Khái niệm nguyên tử là gì?

Nguyên tử là hạt siêu nhỏ và trung hòa về điện. Thành phần nguyên tử bao gồm hạt nhân nguyên tử [Proton và Notron] và vỏ nguyên tử [Electron]. Khối lượng của nguyên tử bằng khối lượng của hạt nhân nguyên tử. Vỏ nguyên tử bao gồm các e chuyển động trong không gian xung quanh hạt nhân.27 thg 3, 2022nullHóa học lớp 8: So sánh nguyên tử và phân tử, nguyên tử khối là gìvinalab.org.vn › kien-thuc-huu-ich › hoa-hoc-lop-8-so-sanh-nguyen-tu-va...null

Khái niệm nguyên tử là gì lớp 7?

Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ và trung hòa về điện. Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và vỏ tạo bởi một hay nhiều electron mang điện tích âm. Phân tử là hại đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất.5 thg 4, 2022nullNguyên tử là gì? Nguyên tử được cấu tạo bởi những hạt nào?monkey.edu.vn › Ba mẹ cần biết › Giáo dục › Kiến thức cơ bảnnull

Thế nào là nguyên tố hóa học cho ví dụ?

Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số proton trong hạt nhân. Ví dụ như là Kí hiệu hóa học của canxi là Ca.nullNguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số gì? - Luật Minh Khuêluatminhkhue.vn › nguyen-to-hoa-hoc-la-nhung-nguyen-tu-co-cungnull

Nguyên tử là gì nguyên tử có cấu tạo gồm mấy phần lấy ví dụ?

Nguyên tử cấu tạo gồm: một hạt nhân ở trung tâm và xung quanh được bao bọc bởi một đám mây điện tích âm là các electron. Nguyên tử là thành phần rất nhỏ có đường kính chỉ khoảng vài phần mười của nanomet. Nguyên tử có cấu tạo bởi ba loại hạt đó là: Proton, notron ở nhân và electron ở lớp vỏ.6 thg 12, 2023nullThành phần cấu tạo nguyên tử là gì? Hoá học 10 VUIHOCvuihoc.vn › Tin tứcnull