Thương mại điện tử hiện nay đang là một trong số các lĩnh vực việc làm hot nhất. Để hiểu thương mại điện tử là gì, tốt nghiệp ngành này sẽ làm những công việc gì, cơ hội tìm việc ra sao?,... là trăn trở của rất nhiều người có ý định theo đuổi ngành học này.
Dù còn rất mới mẻ nhưng thương mại điện tử lại có tốc độ phát triển nhanh, dần khẳng định được vị thế quan trọng của mình ở trong thị phần kinh tế, hoạt động kinh doanh. Thật không sai khi chúng ta khẳng định, ngành này chính là một ngành đào tạo rất hot..
1.1. Thương mại điện tử là gì?
Thương mại điện tử hay còn được gọi là E-commerce, EC, hiểu nôm na thì chính là sự mua bán sản phẩm, dịch vụ thông qua hệ thống điện tử [internet] và mạng máy tính [Theo Wikipedia]. Ngành này dựa trên các công nghệ hiện đại bao gồm chuyển tiền qua hình thức điện tử, tiếp thị qua internet, giao dịch trực tuyến, quản lý chuỗi dây chuyền cung ứng, trao đổi các dữ liệu điện tử [EDI], sử dụng các hệ thống điện tử để quản lý tồn kho hay thu thập dữ liệu.
Nói tới khái niệm, có thể rất nhiều người sẽ nhầm lẫn với khái niệm về kinh doanh điện tử. Nhưng, thương mại điện tử được coi như tập con của ngành kinh doanh điện tử.
Ngành này chú trọng nhiều đến vấn đề mua bán trực tuyến, hướng tới đối tượng bên ngoài còn kinh doanh điện tử lại là việc làm sử dụng internet cùng những công nghệ trực tuyến để tạo ra hoạt động kinh doanh bất kể là có lợi nhuận hay không, hướng chủ yếu tới các yếu tố bên trong.
Không có một khái niệm nhất định quy định về thương mại điện tử. Mỗi tổ chức uy tín lại đưa ra một khái niệm theo quy chuẩn của họ.
Thương mại điện tử là gì?
Tổ chức Thương mại thế giới WTO thì đưa ra khái niệm: thương mại điện tử là một ngành sản xuất, quảng bá, buôn bán và phân phối sản phẩm. Hình thức mua bán, trao đổi thông qua mạng internet, được giao nhận hữu hình.
Định nghĩa cũng được Ủy ban Thương mại điện tử của APEC [Tổ chức Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương] theo một cách riêng: Thương mại điện tử là ngành liên quan tới giao dịch thương mại, các giao dịch đó là sự trao đổi hàng hóa, dịch vụ giữa các cá nhân, các nhóm mang tính chất điện tử, thông qua internet. [Nguồn trích dẫn từ Wikipedia]
Tiếp tục, Ủy ban châu Âu đưa ra khái niệm: “thương mại điện tử có thể định nghĩa chung là sự mua bán, trao đổi hàng hóa hay dịch vụ giữa các doanh nghiệp, gia đình, cá nhân, tổ chức tư nhân bằng các giao dịch điện tử thông qua mạng Internet hay các mạng máy tính trung gian [thông tin liên lạc trực tuyến]... bao gồm việc đặt hàng và dịch thông qua mạng máy tính, nhưng thanh toán và quá trình vận chuyển hàng hay dịch vụ cuối cùng có thể thực hiện trực tuyến hoặc bằng phương pháp thủ công."
Qua những định nghĩa đã được Timviec365.vn thông tin và đưa ra ở trên, chúng ta có thể tóm gọn lại như sau: hoạt động ngành thương mại điện tử chỉ có thể diễn ra trong môi trường kinh doanh qua internet và những phương tiện điện tử giữa những nhóm với nhau.
Việc làm thương mại điện tử mang tới rất nhiều lợi ích cho những doanh nghiệp, cho người tiêu dùng cũng như toàn xã hội. Chúng ta cùng điểm danh lại xem đó là những lợi ích gì nhé.
Lợi ích đối với các doanh nghiệp: Ngành thương mại điện tử giúp cho các doanh nghiệp mở rộng về thị trường, giảm chi phí tiếp thị, bán hàng hóa cũng như cung ứng hàng hóa, qua đó giúp cải thiện về hệ thống phân phối doanh nghiệp, giảm thiểu chi phí thông tin, quản lý, giảm thời gian trong việc xử lý các giấy tờ và tăng cường hơn trong những mối liên hệ khách hàng để giao tiếp thuận lợi hơn trên mạng internet.
Lợi ích đối với người tiêu dùng: giúp khách hàng có nhiều sự lựa chọn về dịch vụ, sản phẩm. Ngoài ra, còn giúp tiết kiệm thời gian, chi phí. Từ đây, mang đến cho các bạn những cơ hội để được mua hàng có giá thấp hơn, có nguồn thông tin sản phẩm bổ ích hơn.
Lợi ích đối với xã hội: ngành này giúp đẩy mạnh hơn nữa sự phát triển của công nghệ thông tin. Từ đó góp phần không nhỏ vào sự chuyển dịch, hội nhập kinh tế đất nước.
Lợi ích của thương mại điện tử là rất lớn như vậy cho nên ứng dụng thương mại điện tử vào trong đời sống luôn luôn là điều cần thiết. Từ đó việc làm trong ngành này luôn luôn được mở rộng.
1.2.2. Những xu hướng phát triển ngành thương mại điện tử ở Việt Nam
Với những lợi ích của ngành thương mại điện tử vừa phân tích được cho thấy nước ta sẽ có được những bước phát triển đáng kể. Theo thông tin điều tra được từ Cục Thương mại điện tử thì ngành Thương mại điện tử ở Việt Nam đang tăng trưởng tốt, do đó càng lúc càng có nhiều doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Nhiều website thương mại điện tử, báo thương mại điện tử mọc ra nhiều thậm chí còn xuất hiện cả các trang web thương mại điện tử quốc tế hoạt động trên thị trường Việt Nam, họ sẵn sàng bỏ tiền ra để đầu tư cho các trang web thương mại điện tử ở trong nước.
Sự mở rộng thị trường và cạnh tranh khốc liệt trong ngành thương mại điện tử là cơ sở thúc đẩy việc làm ngành này càng trở nên phong phú. Nhất là khi hiện nay đang hình thành nhiều xu hướng phát triển trong ngành, mỗi xu hướng sẽ mang đến sự đa dạng ngành nghề cho người lao động. Dù bạn ở trình độ nào thì cũng có cơ hội đặt một viên gạch nghề nghiệp cho mình ở trong ngành thương mại điện tử.
Trong giai đoạn 2020 – 2021, ngành thương mại điện tử ở Việt Nam được dự đoán sẽ tiếp tục tăng trưởng, phát triển theo nhiều xu hướng dưới đây:
• Số lượng người dùng ứng dụng di động gia tăng
• Cạnh tranh về giá vô cùng gay gắt
• Thương mại bùng nổ qua mạng xã hội
• Thanh toán khi giao hàng
1.3. Thực trạng nguồn nhân lực tham gia việc làm ngành thương mại điện tử
Ngày nay, ngành Thương mại điện tử hiện đang có tốc độ tăng trưởng, phát triển vô cùng mạnh mẽ. Các công ty kinh doanh đều hoạt động chủ yếu với hình thức thương mại. Mở rộng và phổ biến như vậy mang đến rất nhiều thuận lợi cho tình hình phát triển kinh tế song phía sau đó lại mang tới một thực trạng đáng lo ngại. Đó chính là bài toán về nguồn nhân lực trong ngành này làm sao để giải?
Cơ hội ngành nghề phát triển mở rộng, đòi hỏi nhiều hơn về nhân lực. Nhưng liệu thực tế có đáp ứng đủ nhu cầu đó hay không?
1.3.1. Nhu cầu về nguồn nhân lực của ngành Thương mại điện tử ở Việt Nam
Hầu hết các doanh nghiệp, công ty đều đảm bảo tuân thủ luật thương mại điện tử để kịp thời nắm bắt những cơ hội phát triển kinh doanh theo hình thức này. Những cơ sở công thương tại các tỉnh thành trên toàn cả nước chú trọng đề ra những kế hoạch dài hạn nhằm phát triển nguồn nhân lực ở địa phương với vô số các hoạt động thiết thực dành cho doanh nghiệp như: tuyên truyền, đào tạo người lao động; đầu tư phần mềm và trang thiết bị, tổ chức tham quan trải nghiệm học tập thực tế,...
Ngoài các chính sách của chính phủ, những dấu hiệu cho thấy sự khả quan về nhu cầu thị trường thì nguồn lao động trẻ tài năng, nhanh nhẹn ở trong lĩnh vực công nghệ cũng chính là một yếu tố vô cùng thuận lợi đối với sự phát triển nguồn nhân lực. Nhưng bài toán về nguồn nhân lực ở các khía cạnh thực trạng trong tình hình đào tạo, kinh nghiệm việc làm và kỹ năng của người lao động vẫn cần tìm lời giải đáp.
>>> Thương mại điện tử phát triển thì nhiều website ra đời cần nguồn nhân lực dồi dào để đáp ứng xã hội. Bởi vậy, việc làm thiết kế website, việc làm nhập liệu cũng từ đó phát triển theo và càng ngày càng có những yêu cầu cao trong công việc để phục vụ nhu cầu của doanh nghiệp hay cá nhân người dùng.
1.3.2. Việc phát triển nguồn nhân lực cho Thương mại điện tử gặp khó khăn
Cả nước có hơn 500 nghìn doanh nghiệp đang hoạt động, doanh nghiệp nào cũng có trang thông tin điện tử để có thể cập nhật thông tin hoạt động và quảng bá sản phẩm thường xuyên. Nhưng so với nhu cầu tuyển dụng thực tế hiện nay, số lượng nhân lực cung cấp cho ngành này không đủ.
Theo Phó Giáo sư – Tiến sĩ Đoàn Thị Mỹ Hạnh công tác tại trường Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh, bà cho hay chỉ có hai trường đào tạo chuyên ngành thương mại điện tử, còn các trường khác chỉ coi Thương mại điện tử là một bộ môn nằm trong hệ thống những môn học thuộc ngành kinh tế nhưng tỉ lệ đó cũng rất khiêm tốn. Số lượng nhân lực mà hai ngôi trường đào tạo chuyên về thương mại điện tử trong toàn cả nước chỉ đáp ứng được 0,1% so với nhu cầu tuyển dụng.
Thêm nữa, ở trong bối cảnh nguồn lao động trẻ Việt Nam khá dồi dào thế nhưng lại có phần lớn chưa có đào tạo bài bản theo trường lớp về kiến thức, kỹ năng hoạt động ở trong ngành Thương mại điện tử thì chất lượng của nguồn lao động vẫn luôn là mối lo ngại hàng đầu của những người làm công tác tuyển dụng.
Thực trạng phát triển nguồn nhân lực ngành Thương mại điện tử
Mặc dù các doanh nghiệp lúc nào cũng sẵn sàng để dành một quỹ ngân sách riêng cho các vị trí thương mại điện tử thế nhưng họ vẫn gặp phải những khó khăn trong việc tìm kiếm ra những người ứng cử viên đảm bảo tiêu chí “phù hợp”. Do đó, đa số phải lựa chọn những giải pháp mang tính tạm thời, đó là để cho người nhân viên nội bộ đảm nhận luôn cả vai trò này. Vì không có trình độ chuyên môn thực sự về ngành thương mại điện tử cho nên ít nhiều sự thay thế này sẽ gây ảnh hưởng lớn tới hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Giám đốc điều hành công ty Nhân Minh – ông Nhân, người đã gắn liền với cái tên thương hiệu cà phê xuất khẩu Q-Coffee và cũng là một thành viên tích cực hoạt động trên sàn Thương mại điện tử Alibaba đã chia sẻ rõ ràng về những tiêu chí trong tuyển dụng nhân lực thương mại điện tử quốc tế của doanh nghiệp ông nói riêng và các doanh nghiệp khác nói chung rằng:
Để đáp ứng yêu cầu cơ bản của ngành, ứng viên cần thông thạo ngoại ngữ để đủ trình độ thực hiện thao tác giao dịch trực tuyến với bên đối tác. Đồng thời còn phải hiểu biết thị trường tiềm năng, có kinh nghiệm trong giao thương quốc tế. Không chỉ vậy, kiến thức về dịch vụ bán hàng cũng không thể thiếu được.
Như vậy có thể thấy, mặc dù nhu cầu nhân lực ở trong ngành Thương mại điện tử là vô cùng cần thiết thế nhưng đảm bảo chất lượng cho nguồn lao động là vấn đề được ưu tiên đưa lên hàng đầu.
1.3.3. Hướng phát triển của doanh nghiệp đối với việc giải quyết bài toán nguồn nhân lực trong ngành Thương mại điện tử
Nguồn nhân lực ở trong lĩnh vực Thương mại điện tử vẫn còn hạn chế nhiều, lại chưa được mở rộng trong toàn cả nước. Một trong những hướng đi mà đa số doanh nghiệp áp dụng hiện nay chính là sắp xếp nhân lực, tuyển dụng nhân sự có hiểu biết trong lĩnh vực này. Hoặc là cử cán bộ đi đào tạo để bổ sung thêm kiến thức về ứng dụng thương mại điện tử.
Nói chung những hướng đi này đã góp phần giúp giải quyết bài toán nhân lực của ngành trong các doanh nghiệp. Nhưng cũng chỉ mang tính chất tạm thời, không mang tính chất dài hạn cần có sự hỗ trợ, tham gia của rất nhiều tổ chức, đơn vị liên quan.
Theo Trưởng khoa ngành Thương mại điện tử, trường Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ Công Thương của Trung Ương cho rằng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của ngành thương mại điện tử không những thiếu về mặt số lượng, còn không đạt yêu cầu về mặt chất lượng. Người sinh viên sau khi ra trường có được kỹ năng về ngành nhưng kiến thức, kinh nghiệm, có trình độ ngoại ngữ yếu, chưa thể đáp ứng những nhu cầu của doanh nghiệp.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp ở trong việc đào tạo nguồn nhân lực, Sở công thương cả nước triển khai kế hoạch đào tạo chuyên sâu về lĩnh vực thương mại điện tử dành riêng cho doanh nghiệp, nhiều công ty tổ chức cũng thường xuyên tổ chức các buổi tư vấn, đào tạo cho nhân viên nội bộ để mang tới cho họ những kỹ năng, kinh nghiệm trong hoạt động của lĩnh vực thương mại điện tử nói chung và thương mại điện tử dành cho doanh nghiệp nói riêng.
Còn vị Phó giám đốc của công ty OSB – Đại lý ủy quyền của Alibaba, ông Trần Đình Toản cho biết, để giải quyết tốt bài toán thiếu hụt nhân sự trong ngành thương mại điện tử của mỗi doanh nghiệp thì cần phải có sự chung sức của nhiều bên tham gia. Ngoài việc đẩy mạnh công tác đào tạo chính quy dài hạn thì cũng cần tổ chức các chương trình đào tạo ngắn hạn, bổ sung nguồn nhân lực sao cho đáp ứng đủ mức yêu cầu cơ bản của thực tế.
2. Những cơ hội nghề nghiệp của ngành thương mại điện tử
2.1. Ngành thương mại điện tử và cơ hội nghề nghiệp cho giới trẻ
Ngành thương mại điện tử dù có những khó khăn thách thức lớn như vậy nhưng nó cũng đã dần quen thuộc ở trong đời sống của chúng ta, là một sản phẩm tuyệt vời của xã hội hiện đại. Tiềm năng trong ngành không phải chỉ dừng lại ở vai trò làm cầu nối giữa các đơn vị doanh nghiệp với khách hàng mà còn mở ra nhiều cơ hội lớn về việc làm, đặc biệt hướng tới giới trẻ và thật đáng mừng khi có tới 80% doanh nghiệp cần tới đội ngũ nhân lực phục vụ lĩnh vực thương mại điện tử, tương đương với khoảng 1 ngàn doanh nghiệp đang có nhu cầu về tuyển dụng nhân sự ở trong ngành thương mại điện tử.
Bản chất, ngành thương mại điện tử là quá trình thực hiện một phần hoặc thực hiện toàn bộ những hoạt động thương mại thông qua các phương tiện hiện đại. Điều này tương tự quá trình của hình thức thương mại truyền thống ở việc “mua” và “bán”.
Dự đoán đến năm 2020, ngành thương mại điện tử của nước ta sẽ đạt tới con số 10 tỷ USD. Và đây là ngành được nhận định còn non trẻ, nhưng đổi lại nó có tốc độ tăng trưởng đáng mơ ước.
Với thực trạng ngành này trong xã hội Việt Nam, các chuyên gia đánh giá thương mại điện tử đang ở giai đoạn phổ cập, nó được chứng minh qua những kết quả khả quan với doanh nghiệp và người tiêu dùng khi thu hút mạnh mẽ hai đối tượng này.
Trong tương lai gần thì nhu cầu này sẽ còn tăng lên rất nhiều nữa khi mà đất nước ta đứng trong hàng ngũ có hàm lượng lớn về ứng dụng công nghệ thông tin và hoạt động sản xuất kinh doanh và quản lý kinh doanh
Theo cục Thương mại điện tử, Công nghệ thông tin của Bộ công thương thì hiện nay, ước tính có tới hơn 90 trường đại học, cao đẳng đào tạo ngành thương mại điện tử. Tỷ lệ tốt nghiệp ngành này ở một số trường đào tạo đạt nhiều hơn 90%.
Hình thức đào tạo chủ yếu dựa vào việc đào tạo thời gian ngắn hạn với 33% và đào tạo theo đơn đặt hàng chiếm tới 37%. Còn đào tạo chính quy dài hạn vào đào tạo trực tuyến chiếm tỷ lệ rất nhỏ, khoảng 16% và 9%. Các học viên tham gia vào các khóa đào tạo chủ yếu là sinh viên, chiếm tới 42%, cho thấy công tác đào tạo nhân lực theo hình thức chính quy mới chỉ phần nào đáp ứng cho nhu cầu thực tế mà thôi, còn lại về mặt chất lượng, số lượng vẫn còn cần phải cải thiện nhiều.
Tỷ lệ nguồn lao động đào tạo chính quy trong ngành thương mại điện tử ở các công ty lớn cũng vẫn chưa cao. Đặt ra yêu cầu phải có giải pháp khắc phục và tập trung hơn vào việc hợp tác giữa các cơ sở đào tạo.
Nhu cầu nhân lực của ngành này hiện nay đang ngày một thu hút bạn trẻ theo học. Lý do rất dễ hiểu bởi vì ngành này mang tới cơ hội việc làm khá rộng mở, lại có mức lương vô cùng hấp dẫn, môi trường làm việc năng động, mới mẻ, thỏa sức sáng tạo.
2.2. Học thương mại điện tử ở đâu?
Sau khi đã có những kiến thức cơ bản nhất về ngành thương mại điện tử thì bước tiếp theo, bạn hãy tự hỏi mình xem những địa chỉ nào đào tạo ngành này, tự tìm kiếm những tố chất phù hợp của bản thân có đủ để theo đuổi ngành nghề này hay không?
Với xu hướng hội nhập mỗi ngày một rộng hơn như hiện nay thì ngành thương mại điện tử đã trở thành chuyên ngành được đào tạo ở nhiều ngôi trường cao đẳng, đại học hay học viện,.. Do đó, bất cứ người sinh viên nào cũng sẽ nhận được cơ hội học tập và rèn luyện ở trong môi trường phù hợp nhất
Vậy những ngôi trường nào đào tạo ngành Thương mại điện tử? với sự phát triển vô cùng mạnh mẽ như ngày nay, ngành học này được đào tạo ở nhiều loại hình nghiệp vụ nhưng ở trình độ bậc đại học thì được đăng ký phổ biến hơn cả.
Vậy bạn có thể đăng ký học tại các trường: Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Thương mại, Đại học Kinh tế - Luật, đại học Sư phạm Kỹ thuật,... Khi lựa chọn được những địa điểm chính quy và uy tín, chất lượng để tham gia rèn luyện, đào tạo thì bạn sẽ dễ dàng định hướng những bước tiếp theo cho sự nghiệp của mình hơn.
Cơ hội việc làm ngành Thương mại điện tử
Khi theo học ngành nghề này, người sinh viên sẽ được cung cấp kiến thức nghiệp vụ trong kinh doanh điện tử, biết cách lập kế hoạch, phát triển về mặt chiến lược thương mại, tiến hành giao dịch – thanh toán qua hình thức điện tử. Ngoài ra, bạn còn được trau dồi kiến thức mảng quản trị kinh doanh và các nghiệp vụ thương mại, ứng dụng được công nghệ phục vụ cho chính công việc của mình.
Việc lựa chọn nơi học tập, đào tạo ngành nghề này vì thế mà cần phải có quyết định sáng suốt, cân nhắc thật kỹ. Một số trường, ngoài việc đào tạo kiến thức cơ bản, họ còn đặc biệt chú trọng tới việc đào tạo về kỹ năng mềm cho học viên.
Để thực hiện tốt chương trình đó, trường đào tạo đã tổ chức thường xuyên đưa sinh viên đi thực hành thực tế, cọ xát nhiều hơn trong lĩnh vực này với các giờ học chuyên sâu, có sự giảng dạy và hướng dẫn nhiệt tình của người giảng dạy giàu kinh nghiệm.
Ngoài việc tìm kiếm, nắm bắt các thông tin về những trường có đào tạo ngành thương mại điện tử thì bạn cũng cần phải tìm hiểu về thang điểm thi tuyển. Sau đây là điểm chuẩn của một số trường mà bạn có thể tham khảo để chuẩn bị hành trang kiến thức tốt nhất cho mình khi theo đuổi ngành này.
• Trường Đại học Thương mại: từ 18 đến 22 điểm, áp dụng tất cả tổ hợp môn.
• Trường Đại học Công nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh: từ 14 – 20 điểm
• Đại học Sư phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh: điểm chuẩn 29 điểm
• Đại học Kinh tế - Luật Thành phố Hồ Chí Minh: từ 18 đến 23 điểm
Khi lựa chọn được một ngôi trường phù hợp để học tập ngành Thương mại điện tử sẽ giúp phát huy năng lực, niềm đam mê của bạn.
2.3. Học thương mại điện tử ra làm gì?
2.3.1. Học những gì trong ngành Thương mại điện tử?
Theo đuổi ngành học này, các bạn sinh viên sẽ được đào tạo những kiến thức nghiệp vụ chuyên sâu. Bao gồm: các mô hình kinh doanh, nghiệp vụ kinh doanh quốc tế, phương pháp lập kế hoạch, phát triển chiến lược trong thương mại điện tử, thực hiện giao dịch – thanh toán điện tử. Ngoài ra còn được học những kiến thức về quản trị kinh doanh nhất là nghiệp vụ trong ngành, nắm bắt phương thức ứng dụng công nghệ thông tin vào công việc.
Bên cạnh những nghiệp vụ cơ bản của ngành thì bạn còn được đào tạo kiến thức về điều khoản luật, kiến thức ngân hàng, kiến thức Kinh tế, quản trị doanh nghiệp,...
Ví dụ, đối với trường Đại học Kinh tế Tài Chính thành phố Hồ Chí Minh chẳng hạn, nếu theo đuổi ngành này, bạn sẽ được đào tạo tiếng anh chuyên ngành. Từ đó mang đến những thuận lợi để bạn có cơ hội làm việc sau khi ra trường. Tại ngôi trường này, bạn còn được rèn luyện nhiều kỹ năng quan trọng, đó là kỹ năng giao tiếp, tin học,... nhờ vậy mà sinh viên không chỉ giỏi về nghiệp vụ mà còn rất tinh thông trong lĩnh vực công nghệ, ứng dụng vào hoạt động kinh doanh.
Những môn học được đào tạo trong ngành này bao gồm:
• Hệ thống quản trị dữ liệu
• Hệ thống thông tin quản lý
• Thương mại điện tử
• Mạng và truyền thông
• Nghiên cứu thương mại điện tử
• Marketing điện tử
• Phân tích và thiết kế hệ thống thông tin
• Chiến lược thương mại điện tử
• Lập trình mạng
• ...
2.3.2. Ngành thương mại điện tử ra trường có dễ xin việc không?
Đây là câu hỏi băn khoăn của nhiều người. Nội dung bên dưới sẽ gợi ý để bạn tìm ra đáp án nhé!
Trong 2 năm 2017 – 2018, nhu cầu mua sắm hàng hóa trực tuyến ở nước ta tăng cao ở mức đột biến. Cụ thể là năm 2017 tăng 0,9%, đến năm 2018 đã vượt lên mức 2,7%. Đây là lý do kéo theo hình thức kinh doanh qua mạng internet đã ra đời và phát triển, càng khiến cho nhu cầu nhân lực ở nước ta trong lĩnh vực thương mại điện tử tăng cao.
Tính đến năm 2017, theo bản báo cáo của Hiệp hội Thương mại thì nước ta có nhiều hơn 30% các doanh nghiệp thiếu hụt nguồn nhân lực có chuyên môn ở lĩnh vực thương mại điện tử. Mặc dù đã có nhiều trường cao đẳng, đại học mở rộng quy mô chương trình nhằm đào tạo nguồn nhân lực cho ngành này song vấn đề nằm ở chỗ đào tạo chuẩn đầu ra như thế nào để có thể đáp ứng đúng theo nhu cầu về nguồn nhân lực trong doanh nghiệp?
Trường Đại học Kinh tế Tài chính tổ chức đào tạo ngành Thương mại điện tử theo chương trình song ngữ, tạo ra môi trường học tập mang tầm vóc quốc tế cho sinh viên. Do đó, theo học ngôi trường này bạn sẽ nắm bắt ngay những cơ hội nghề nghiệp vô cùng rộng mở.
2.3.3. Học thương mại điện tử ra làm gì?
Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành này, chúng ta sẽ có nhiều cơ hội trong đi nộp CV xin việc ở các công ty lớn. Cụ thể, bạn có thể tạo và tải CV phù hợp với thương mại điện tử để có thể có cơ hội làm việc ở những bộ phận sau:
• Quản lý điều hành, xây dựng hệ thống kinh doanh thương mại điện tử. Môi trường làm việc cụ thể là các doanh nghiệp, các công ty
• Có cơ hội đảm nhận vị trí giám đốc Marketing, giám đốc Thông tin
• Quản lý và điều hành website về hoạt động kinh doanh của công ty
• Nhân viên nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ ở Trung tâm, ban ngành, các cơ quan
• Học lên cao hơn ở học vụ thạc sĩ, sau đó có thể giảng dạy ở nhiều trường cao đẳng, đại học
• Chuyên viên hoạch định, lập dự án cho các chính sách phát triển lĩnh vực công nghệ
• Làm tư vấn viên ở những công ty tư vấn các dự án công nghệ thông tin, làm quản trị doanh nghiệp điện tử
2.4. Làm việc ở đâu sau khi tốt nghiệp ngành Thương mại điện tử
Tùy vào nhu cầu cũng như môi trường làm việc để chọn lựa ra một nơi làm việc phù hợp nhất với bạn. Sự phù hợp sẽ giúp cho chúng ta dễ dàng phát huy hết năng lực cũng như tiềm năng vốn có.
Với những vị trí việc làm vừa kể trên, các tân sinh viên của ngành thương mại – điện tử có thể làm việc ở đâu?
• Phòng nghiệp vụ kinh doanh, phòng Marketing, phòng Kế hoạch ở tất cả các công ty hoạt động trong lĩnh vực thương mại, kinh doanh. Có lẽ bạn đã từng nghe tới cái tên Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại điện tử Lotte Việt Nam, Công ty tnhh thương mại điện tử lin,... đây chính là những địa điểm hấp dẫn để bạn làm việc.
• Công ty về công nghệ thông tin, tin học đảm nhận chức trách thực hiện giải pháp về công nghệ đối với hoạt động thương mại. Đó là Công ty thương mại điện tử Thiên Bảo, Công ty tnhh thương mại điện tử Cao Tốc,...
• Các trường học, các viện nghiên cứu và trung tâm công nghệ, tại các sở có liên quan đến lĩnh vực này
Trong những năm gần đây, cả nước đã chứng kiến sự hoạt động mạnh mẽ của những “ông lớn” ở trong ngành này như thương mại điện tử Tiki hoặc lotte thương mại điện tử. Điều đó càng chứng tỏ hình thức kinh doanh trên các phương tiện internet đang dần thay thế hiệu quả những thức kinh doanh kiểu truyền thống, thủ công. Từ đó, chúng ta có được những dấu hiệu đáng mừng dành cho những người tân cử nhân tốt nghiệp ngành Thương mại điện tử trong công cuộc tìm việc làm.
2.5. Cơ hội việc làm thông qua tìm hiểu các hình thức thương mại điện tử
Ngành thương mại điện tử hiện nay có liên quan tới toàn bộ mọi lĩnh vực của xã hội. Với cấp độ tổ chức, nhiều tổ chức tài chính hay tập đoàn lớn đều sử dụng mạng lưới internet để có thể trao đổi nguồn thông tin dữ liệu về tài chính, qua đó nhằm tạo ra những điều kiện thuận lợi nhất đối với hoạt động kinh doanh ở cả trong và ngoài nước.
Để phân chia hình thức của ngành Thương mại điện tử, đã có rất nhiều ý kiến được đưa ra với nội dung trái chiều nhau. Cụ thể như sau:
• Nếu phân theo đối tượng thì có ba đối tượng gồm: Chính phủ, Doanh nghiệp, Khách hàng. Nếu kết hợp theo từng đôi một các đối tượng trên, chúng ta có 9 hình thức
• Ngoài ra còn có hình thức O2O [Online – to – Offline]
3. Những yêu cầu cơ bản để tham gia làm việc ngành thương mại điện tử
Nhìn nhận để biết bản thân có phù hợp làm việc trong ngành Thương mại điện tử hay không là điều hết sức quan trọng. Vì thế, bạn phải là người nắm rõ những yêu cầu của ngành này cùng với khả năng đáp ứng của chính mình.
Việc tự hỏi xem ngành Thương mại điện tử có những yêu cầu gì?, bạn phải có những tố chất nào? sẽ mở ra hướng đi cho các bạn để lựa chọn đúng con đường tương lai cho mình. Vậy để có thể thành công với ngành Thương mại điện tử thì chúng ta hãy lưu ý tìm kiếm ở chính mình những yếu tố sau đây.
3.1. Yêu thích công nghệ, đam mê kinh doanh
Do ngành thương mại điện tử được hình thành từ sự kết hợp của các bước tiến trong công nghệ cùng với nghệ thuật kinh doanh. Vì thế niềm đam mê và sự yêu thích dành cho hai lĩnh vực này là yêu cầu quan trọng hàng đầu với những ai có ý định sẽ gắn bó lâu dài bởi vì khi có niềm yêu thích, đam mê thì người ta mới có động lực để vượt qua nhiều khó khăn và phấn đấu hết mình cho sự nghiệp sau này.
3.2. Kỹ năng giao tiếp, đàm phán tốt
Yêu cầu việc làm ngành Thương mại điện tử
Đàm phán và thuyết phục chính là một trong những kỹ năng vô cùng quan trọng vì nó giúp bạn dễ dàng tiến đến thành công trong kinh doanh. Nhất là đối với việc thu hút, giữ chân nhân tài cùng những khách hàng tiềm năng, từ đó đòi hỏi những người làm trong lĩnh vực thương mại điện tử cần nhạy bén với thời cuộc để nắm bắt tâm lý và đoán định trước các nhu cầu của thị trường, của người tiêu dùng để đưa ra phương hướng cũng như chiến lược kinh hiệu quả.
3.3. Tư duy sáng tạo
Những ý tưởng sáng tạo đóng vai trò là chủ chốt để những người trong ngành có đủ sức mạnh tham gia vào cuộc đua không có hồi kết ở trên thương trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Hầu hết, mỗi “đường đi nước bước” trong hoạt động của ngành đều cần tới sự sáng tạo, từ các phương thức quảng bá sản sản phẩm, giao diện của website bán hàng cho tới việc sử dụng công cụ hỗ trợ khách hàng,... cần phải liên tục được đổi mới. Vì chúng có tác động trực tiếp đến thị hiếu của người tiêu dùng.
3.4. Khả năng về ngoại ngữ
Việc kinh doanh thông qua hình thức thương mại điện tử đồng nghĩa với việc bạn đang tiến vào trong một lĩnh vực không có giới hạn về lãnh thổ. Nếu như bạn có thêm kỹ năng tiếng Anh thì sẽ đáp ứng tốt những nhu cầu về giao tiếp xã hội, xử lý tốt vấn đề chuyên môn và đó cũng chính là một lợi thế lớn cho bạn.
Không chỉ dừng lại ở những yêu cầu trên, bạn còn vô vàn những điều cần lưu ý. Chẳng hạn, bạn còn phải là một người năng động, người có kỹ năng quản lý thời gian tốt, biết cách giải quyết mọi tình huống trong thực tiễn kinh doanh.
Ở nhiều ngôi trường đào tạo về ngành này như Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Thương mại, Đại học Kinh tế tài chính,... các bạn sẽ được trang bị nhiều kỹ năng, kiến thức quan trọng để có thể dễ dàng thích ứng với xã hội. Đồng thời, với những điều đó bạn cũng trở nên nổi bật hơn nữa ở trong lĩnh vực nghề nghiệp của mình.
Khi đã xác định rõ được những tố chất cùng thiên hướng nghề nghiệp coi như bạn đang tạo ra được một bước đà quan trọng cho lộ trình sự nghiệp của mình sau này. Khi đã biết được mình cần gì để đáp ứng ngành học Thương mại điện tử thì hãy nhanh chóng lựa chọn một ngôi trường phù hợp.
4. Tìm việc làm ngành thương mại điện tử bằng cách nào?
4.1. Tìm hiểu bộ câu hỏi phỏng vấn để tự tin đối diện nhà tuyển dụng
Câu hỏi phỏng vấn là một trong những vũ khí sắc bén, quan trọng giúp nhà tuyển dụng dễ dàng “chiêu mộ” nhân tài. Thông qua các câu hỏi đó, con người và kỹ năng của ứng viên sẽ được bộc lộ một phần, đây là lý do mà tất cả chúng ta cần phải tìm hiểu trước về những câu hỏi thường được đưa vào trong buổi phỏng vấn.
Đối với ngành Thương mại điện tử, chúng ta đều biết đây là một ngành còn rất trẻ ở trong thị trường kinh tế Việt Nam. Do đó, những câu hỏi phỏng vấn được đưa ra cũng hết sức linh hoạt, không có bất cứ tài liệu nào khẳng định rằng nhà tuyển dụng sẽ hỏi ứng viên câu hỏi A hay B.
Nhưng chúng ta cũng cần phải chuẩn bị vì ít nhất điều đó giúp cho bạn có được tinh thần tốt hơn trước khi tham gia phỏng vấn. Đồng thời, qua quá trình tìm hiểu bộ câu hỏi phỏng vấn, chúng ta cũng một phần nào đó hiểu sâu hơn về ngành này, để biết được ngành thường quan tâm đến vấn đề gì, thường có yêu cầu gì đối với ứng viên,...?
Trong mỗi ngành nghề đều tồn tại rất nhiều lĩnh vực, chính vì thế mà chúng ta nên tìm hiểu theo phương pháp chia nhỏ đi sâu vào từng lĩnh vực một. Ở đây, chúng tôi gợi ý bạn những câu hỏi phỏng vấn dành riêng cho vị trí nhân viên kinh doanh ngành Thương mại điện tử.
• Hãy giới thiệu về bản thân bạn?
• Hãy nói về điểm mạnh/ điểm yếu lớn nhất của bạn
• Bạn mong muốn có các chế độ và mức lương như thế nào?
• Vì sao bạn nghỉ việc?
• Mục tiêu nghề nghiệp của bạn là gì?
• Hãy cho biết đặc điểm khách hàng mục tiêu của dòng sản phẩm A mà bạn đã từng bán trước đây.
• Với sản phẩm B của chúng tôi, theo bạn nên phát triển kênh bán hàng như thế nào?
• Bạn có cách gì để thuyết phục khách hàng mua sản phẩm C của công ty?
• Nhiệm vụ chính của một người Nhân viên kinh doanh thương mại điện tử là gì?
• Bạn đã học hỏi được điều gì từ kinh nghiệm trước đây.
• Vì sao bạn ứng tuyển vị trí Nhân viên kinh doanh thương mại điện tử?
• Theo bạn, 3 kỹ năng quan trọng nhất mà người nhân viên kinh doanh thương mại điện tử cần có là gì?
• Những phương pháp, công cụ được dùng trong việc làm nhân viên kinh doanh thương mại điện tử là gì? Làm thế nào để bạn sử dụng được chúng?
• Nói về những nguyên tắc làm việc của bạn?
• Bạn muốn hỏi chúng tôi điều gì không?
Cách tìm việc làm ngành Thương mại điện tử
4.2. Mẹo phỏng vấn việc làm Thương mại điện tử
Chính thức bước vào cuộc phỏng vấn, coi như bạn có 1 nửa của sự thành công, nửa còn lại phụ thuộc vào cách bạn chinh phục nhà tuyển dụng trong buổi phỏng vấn đó như thế nào? Dưới đây là một trong những cách để giúp bạn làm điều đó hiệu quả.
Thứ nhất, hãy tìm hiểu về vị trí công việc thuộc ngành Thương mại điện tử mà bạn muốn làm, sau đó tìm hiểu kỹ hơn về các loại câu hỏi phỏng vấn có khả năng được nhà tuyển dụng sử dụng. Lưu ý phân nhóm các câu hỏi phỏng vấn, ví dụ, đối với vị trí Nhân viên kinh doanh thương mại điện tử thì sẽ gồm có những câu hỏi phỏng vấn liên quan tới ngành và các câu hỏi có liên quan tới chức danh.
Thứ hai, tìm hiểu về các tiêu chuẩn, yêu cầu trong công việc là nhiệm vụ không kém phần quan trọng mà bạn phải làm. Muốn thế, hãy xem xét bản mô tả công việc cho vị trí mình đang ứng tuyển vì khả năng lớn nhà tuyển dụng có thể hỏi bạn câu như Bạn đã thực hiện công việc đó thế nào?...
Thứ ba, hãy tìm hiểu về quy trình phỏng vấn cơ bản nhất của việc làm ngành Thương mại điện tử, nhất là đi sâu vào chính vị trí bạn mong muốn làm việc. Bởi vì mỗi một vị trí sẽ có những quy trình khác nhau, nếu chỉ dừng lại ở trạng thái tìm hiểu chung chung thì sẽ dễ khiến cho bạn có cảm giác thiếu tự tin, chưa chắc chắn với những gì sắp diễn ra trong buổi phỏng vấn
Như vậy, tất cả những nội dung quan trọng nhất về vấn đề việc làm ngành Thương mại điện tử đã được chúng tôi gửi gắm trong bài viết này. Hy vọng, nó sẽ mang tới những thông tin bổ ích nhất để hỗ trợ cho bạn tìm việc làm thành công.