Hiện tượng vặn mình ở trẻ sơ sinh thường xảy ra khi trẻ được 5 đến 6 tuần tuổi. Đây là hiện tượng hết sức bình thường và sẽ tự hết sau khi trẻ được 3 đến 4 tháng tuổi. Vậy tại sao trẻ sơ sinh hay vặn mình? Cùng nhau tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Tại sao trẻ sơ sinh ngủ hay vặn mình?
Theo sự giải thích của các bác sĩ chuyên khoa Nhi, hiện tượng trẻ sinh hay vặn hoặc rướn mình vốn chỉ là phản xạ sinh lý bình thường của cơ thể. Khi trẻ mới sinh ra, các tế bào thần kinh, vỏ não của trẻ chưa phát triển hoàn thiện nên phần dưới vỏ sẽ hoạt động chiếm ưu thế nhiều hơn. Chính vì vậy, việc trẻ vặn mình hay vận động tay chân là chỉ để tìm cách để thích nghi với môi trường ở bên ngoài tử cung của người mẹ.
Bên cạnh đó, thói quen vặn mình ở trẻ cũng có thể là do trẻ ngủ ở trên đệm quá cứng, tư thế ngủ của trẻ không phù hợp, môi trường ngủ không thoải mái hoặc do bé gối đầu quá cao.
Tuy nhiên, trong trường hợp trẻ vặn mình và kèm theo các biểu hiện bất thường khác như khó ngủ, hay giật mình, gồng mình, nôn ói, đổ nhiều mồ hôi trộm… thì đây có thể là biểu hiện của một số bệnh lý.
Những biểu hiện sinh lý và bệnh lý ở trẻ sơ sinh hay vặn mình
Các biểu hiện sinh lý và bệnh lý khi trẻ sơ sinh vặn mình sẽ có những sự khác nhau như sau:
Biểu hiện trẻ vặn mình do sinh lý
Với trường hợp trẻ vặn mình do sinh lý, trẻ thường gồng người trong vòng vài phút và sau khoảng 2 đến 3 tháng sẽ kết thúc tình trạng này, Khi ấy, cân nặng của trẻ vẫn tăng đều. Việc vặn mình do sinh lý ở trẻ có thể là do:
- Môi trường ngủ của trẻ không thoải mái, có nhiều ánh nắng và tiếng ồn.
- Trẻ sơ sinh thường cựa quậy, quấy khóc, vặn mình, uốn người.
- Khi trẻ đi ngoài thường rặn và vặn mình kèm theo tình trạng đỏ mặt.
- Môi trường xung quanh trẻ không thoải mái: do quấn khăn chặt, bỉm hoặc tã bị ướt.
Biểu hiện trẻ vặn mình do bệnh lý
Nếu trẻ vặn mình do bệnh lý, trẻ sẽ có những triệu chứng gây ảnh hưởng tới giấc ngủ, ăn uống, sụt cân, tổn thương da, tóc…
- Trẻ sơ sinh bị nôn ói, vặn mình, đổ mồ hôi trộm, giật mình, ngủ không yên giấc, lên cân chậm, mọc răng chậm, còi xương, rụng tóc…
- Trẻ bị tổn thương thần kinh hay vặn mình, gồng mình, khó ngủ, co giật.
- Bên cạnh đó, trẻ vặn mình có thể là do trẻ bị tổn thương da khi bị ngứa, côn trùng cắn…
Các bậc phụ huynh nên làm gì khi trẻ vặn mình?
Trong trường hợp trẻ sơ sinh vặn mình do bệnh lý, cha mẹ nên đưa trẻ nhỏ thăm khám để các bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác cũng như tư vấn cách chữa trị, chăm sóc tốt nhất cho trẻ.
Nếu trẻ sơ sinh vặn mình do đây là biểu hiện sinh lý bình thường, cha mẹ có thể áp dụng các cách như sau:
- Thay bỉm, tã và quần áo rộng thoải mái để trẻ dễ ngủ: Cha mẹ nên lựa chọn cho trẻ các loại bỉm, tã có độ thấm hút tốt và vừa vặn với mông bé. Việc mặc các loại quần áo rộng rãi sẽ tạo cảm giác thoải mái để bé ngủ ngon hơn.
- Đảm bảo môi trường ngủ thoải mái: Nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quá lạnh cũng đều ảnh hưởng đến giấc ngủ, khiến trẻ hay quấy khóc, vặn mình, giật mình. Chính vì vậy, các bậc phụ huynh hãy cho trẻ ngủ ở căn phòng yên tĩnh, thoáng mát và không có tiếng ồn.
- Giặt giũ chăn màn cho trẻ thường xuyên: Vệ sinh phòng sạch sẽ để tránh gây cho trẻ cảm giác ngứa ngáy, khó chịu.
- Nhẹ nhàng xoa dịu trẻ: Khi trẻ vặn mình, khó ngủ, quấy khóc, cha mẹ hãy ôm trẻ vào lòng để âu yếm, vỗ về, nói chuyện và hát ru cho trẻ để trẻ có được cảm giác an toàn và thoải mái.
- Tắm nắng cho trẻ thường xuyên: Việc tắm nắng sẽ giúp cho cơ thể của trẻ tự tổng hợp được vitamin D thông qua da, giúp cơ thể hấp thụ phốt pho và canxi một cách tốt nhất. Theo đó, cha mẹ hãy cho trẻ tắm nắng trong 10 đến 15 phút vào các khung thời gian từ 6 đến 9 giờ sáng hoặc sau 17 giờ chiều.
- Kiểm tra các vùng da nhạy cảm ở cơ thể trẻ: Khi trẻ khó chịu, quấy khóc và hay vặn mình, cha mẹ nên để ý kỹ các vùng da nhạy cảm để kiểm tra xem trẻ có bị viêm loét, hăm, mẩn đỏ hay không. Nếu bị, cha mẹ nên đưa trẻ thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
- Bổ sung chế độ dinh dưỡng cho mẹ và bé: Cha mẹ nên bổ sung canxi cho trẻ bằng cách tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Đối với những trẻ đang bú mẹ thì các mẹ cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi như cá hồi, cá ngừ… để cung cấp canxi cho trẻ thông qua nguồn sữa mẹ.
Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn lý giải vấn đề tại sao trẻ sơ sinh hay vặn mình. Bạn hãy để ý đến những dấu hiệu ở trẻ để có thể đưa ra biện pháp khắc phục kịp thời khi trẻ hay vặn mình nhé.
Trẻ sơ sinh hay vặn mình là hiện tượng bình thường trong giai đoạn 5 - 6 tuần tuổi. Tuy nhiên, nếu xuất hiện kèm theo các biểu hiện đỏ mặt, giật mình, quấy khóc, nôn ói, đổ mồ hôi,... thì ba mẹ cũng nên đặc biệt lưu ý. Để biết thêm thông tin chi tiết, hãy cùng AVAKids tham khảo bài viết dưới đây.
1Hiện tượng vặn mình ở trẻ sơ sinh
Biểu hiện trẻ sơ sinh hay vặn mình thường xuất hiện trong vài phút khi thức hoặc khi ngủ và xảy ra ở hầu hết các trẻ em sơ sinh trong khoảng vài tuần tuổi cho đến 2 tháng tuổi và sẽ kết thúc khoảng từ 3 - 4 tháng tuổi.
Đây là một hiện tượng sinh lý bình thường, do bé chưa quen với cuộc sống bên ngoài, các tế bào thân kinh chưa biệt hóa, vỏ não và thể vẫn chưa hoàn chỉnh nên hoạt động dưới vỏ chiếm ưu thế hơn. Vì vậy, trẻ sẽ thường có biểu hiện vờn, vận động tay chân thường xuyên.
Trong đó, hiện tượng vặn mình ở trẻ sơ sinh cũng được phân thành 3 loại: vặn mình do sinh lý, yếu tố khách quan và vặn mình do bệnh lý. Do đó, ba mẹ cần lưu ý để xem hiện tượng đó thuộc dấu hiệu bình thường hay bất thường để có hướng giải quyết kịp thời.
Trẻ sơ sinh vặn mình là hiện tượng bình thường
2Nguyên nhân trẻ sơ sinh hay vặn mình
Nguyên nhân khách quan từ môi trường
Trẻ sơ sinh hay vặn mình thường có thể do các yếu tố bên ngoài tác động nên, trong đó phải kể đến một số nguyên nhân sau:
- Phòng ngủ của bé kín, không thoáng mát, quá lạnh hoặc quá nóng, nhiều ánh sáng và tiếng ồn lớn.
- Trẻ đang bị đói hoặc quá nó, đặc biệt khi quá no trẻ vặn mình có thể gây ọc sữa vô cùng nguy hiểm.
- Trẻ bị táo bón, khi đi phải rặn, gồng mình quá nhiều để cố đẩy chất thải ra bên ngoài.
- Bỉm, tả bị ướt, quần áo quá chật chội,... khiến trẻ cảm thấy khó chịu nên cũng khiến bé vặn mình.
Nguyên nhân sinh lý
Trẻ sơ sinh hay văn mình cũng có thể đang bị một số nguyên nhân sinh lý bình thường và không nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ như:
- Trào ngược dạ dày ở trẻ do tư thế thường xuyên nằm.
- Cơn colic.
- Cơn ngưng thở ở trẻ sơ sinh do vùng điều hòa hô hấp não ở trẻ chưa hoàn thiện và diễn ra trong thời gian ngắn.
Không nên để trẻ nằm úp ngay sau khi bú sữa
Nguyên nhân bệnh lý
Trẻ sơ sinh hay vặn mình có thể do bệnh lý nguy hiểm, hiểm gặp thường kèm theo nhiều biểu hiện như: ngủ không ngon, đồ mồ hôi trộm nhiều, nấc cục, nôn ói, vặn mình, quấy khóc, rụng tóc, còi xương, chậm mọc răng,... có thể đang gặp vấn đề do.
- Hạ canxi máu do không được chăm sóc hợp lý.
- Biến chứng não do tình trạng vàng da ở trẻ sơ sinh.
- Bại não, động kinh hoặc biểu hiện sớm của trẻ rối loạn phổ tự kỷ.
Có thể bạn quan tâm: Rụng tóc vành khăn ở trẻ nhỏ là do thiếu vitamin hay nguyên nhân nào khác?
3Trẻ sơ sinh hay vặn mình có nguy hiểm không?
Đa phần hiện tượng vặn mình hay ưỡn người thường do các nguyên nhân lành tính, không quá lo ngại. Trường hợp này sẽ chỉ xuất hiện trong khoảng vài phút mỗi lần và kéo dài đến khoảng khi bé được 3 - 4 tháng tuổi sẽ hết.
Tuy nhiên, nhiều hiện tượng trẻ sơ sinh hay vặn mình kèm theo các triệu chứng bất thường thì các ba mẹ cần chú ý hơn về tình trạng sức khỏe của bé, có thể trẻ đang gặp đề và cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị.
4Trẻ vặn mình ưỡn người phải làm sao?
Âu yếm trẻ
Khi trẻ vặn mình ba mẹ có thể ôm trẻ vào lòng và âu yếm để bé cảm thấy dễ chịu hơn. Ba mẹ có thể hát ru, nói chuyện để trẻ cảm thấy được an toàn và che chở.
Âu yếm để trẻ cảm thấy được bảo vệ
Tránh để tã ướt
Ba mẹ nên kiểm tra thường xuyên tả của trẻ để thay thế tránh khiến trẻ cảm thấy khó chịu vì bỉm tả quá ướt. Tốt nhất nên chọn những loại tã thấm hút tốt, tạo cảm giác thoải mái.
Mặc quần áo rộng rãi cho trẻ
Quần áo sơ sinh cần chọn những bộ rộng rãi, không được quá chật và ôm sát và người, điều này sẽ khiến bé cảm thấy khó chịu.
Tắm nắng cho trẻ thường xuyên
Để da trẻ luôn được sạch sẽ và không mắc các bệnh lý liên quan gây ngứa ngáy, khó chịu thì ba mẹ hãy bổ sung vitamin D cho bé bằng cách tắm nắng.
Tắm nắng để ngăn ngừa các bệnh về da
Quan tâm đến cảm xúc của trẻ
Trẻ vặn mình cũng là cách để giao tiếp với ba mẹ khi bị mệt mỏi, khó chịu, đói,... Do đó, ba mẹ cũng cần lưu ý đến những cảm xúc của con để có biện pháp khắc phục kịp thời.
Điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp
Nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quá lạnh sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ, do đó ba mẹ cần điều chỉnh mức nhiệt phù hợp.
Kiểm tra xem trẻ có biểu hiện bệnh không
Ba mẹ nên kiểm tra xem da của trẻ có bị đỏ, viêm loét hay nổi mẩn không, kiểm tra vùng hậu môn xem có gì bất thường không hay trẻ có sốt, nóng không và đưa bé đến ngay các cơ sở y tế.
Bổ sung canxi cho trẻ
Ba mẹ nên bổ sung canxi cho trẻ vừa đủ dưới sự tư vấn của bác sĩ, đối với những bé đang bú thì mẹ nên ăn các thực phẩm giàu canxi để bé có thể hấp thụ qua nguồn sữa mẹ.
Không sử dụng mẹo dân gian
Tuyệt đối không sử dụng các mẹo: xông hơi, chườm nóng, đắp lá,... nếu chưa có sự chỉ định của các sĩ, điều này có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của trẻ. Nếu phát hiện điều bất thường thì ba mẹ có thể đưa bé đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị tốt nhất.
5Khi nào cần đưa trẻ sơ sinh hay vặn mình đến bác sĩ?
Nếu trẻ vặn mình với các hiện tượng sinh lý bình thường thì ba mẹ có thể hoàn toàn yên tâm. Tuy nhiên nếu ba mẹ thấy trẻ đang có những dấu hiệu bất thường sau thì cần đưa trẻ đến bác sĩ để được thăm khám ngay:
- Trẻ chậm lên cân, thường xuyên quấy khóc ban đêm, đổ mồ hôi trộm, nôn ói, rụng tóc, nấc cụt,...
- Trẻ tỉnh giấc thường xuyên kèm theo cơn khó thở thì có khả năng đang mắc chứng tắc nghẽn mãn tính.
- Trẻ có dấu hiệu tổn thương dây thần kinh, rối loạn dây thần kinh bẩm sinh, giật mình khi ngủ.
Bác sĩ Hoàng Quốc Tưởng chuyên thăm khám, chẩn đoán và điều trị các vấn đề thuộc khoa nhi. Bác sĩ đang công tác tại bệnh viện Nhi Đồng 2 và sở hữu một phòng khám riêng. Với bề dày kinh nghiệm, chuyên môn cao, bác sĩ nhận được rất nhiều bệnh nhân tin yêu.
6Đôi lời từ AVAKids
Bài viết trên AVAKids đã chia sẻ đến ba mẹ những thông tin hữu ích về vấn đề trẻ sơ sinh hay vặn mình. Tuy nhiên, các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế các chẩn đoán và điều trị y khoa.