Tại Việt Nam, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh là những đối tượng có nguy cơ rất cao lây nhiễm bệnh tiêu chảy cấp. Một trong những tác nhân gây ra căn bệnh nguy hiểm này là virus Rota. Uống vacxin Rota từ sớm là biện pháp an toàn, hiệu quả, giúp ngăn ngừa nguy cơ bị tiêu chảy cấp do virus Rota. Vaccine Info giúp bạn hiểu rõ hơn về loại vắc-xin này với những thông tin ngay sau đây.
Mục lục bài viết
Vacxin Rota là gì?
Vắc-xin Rota là vắc-xin phòng bệnh tiêu chảy cấp do virus Rota gây ra. Bệnh có thể khởi phát bằng các triệu chứng đột ngột như nôn, trớ trong 1 – 3 ngày. Kèm theo đó, trẻ có thể bị sốt, tiêu chảy nhiều lần, hay thậm chí là sốc gây co giật. Nhiễm virus Rota làm trẻ bị mất nước rất nhanh, gây suy dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sức khỏe bé. Nếu không được cấp cứu kịp thời, trẻ có nguy cơ cao dẫn đến tử vong.
Nguy hiểm hơn, virus Rota rất dễ lây nhiễm và có khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng. Virus Rota lây truyền chủ yếu qua đường miệng, đường phân, hay qua tiếp xúc trực tiếp với vật thể nhiễm virus. Ngoài ra, virus Rota còn có khả năng lây lan qua đường hô hấp. Đặc biệt, loại virus này rất khó để tiêu diệt chỉ bằng các biện pháp vệ sinh thông thường.
Mùa thu đông đến mùa xuân là thời điểm “vàng” để virus Rota phát triển. Trong khoảng thời gian này, tiết trở mưa lạnh, ẩm ướt, tạo điều kiện thuận lợi để virus Rota phát triển. Do đó, bệnh dễ chuyển biến thành dịch nếu không được kiểm soát kịp thời. Trong đó, trẻ dưới 5 tuổi là đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao nhất.
Hiện nay chưa có loại thuốc đặc hiệu điều trị triệt để virus này. Do đó, cho trẻ sử dụng vắc-xin ngừa Rota là biện pháp tối ưu để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ lây nhiễm.
Nên uống vacxin Rota mấy lần?
Điểm khác biệt của vắc-xin Rota so với các dòng vắc-xin khác là sử dụng theo đường uống, không dùng để tiêm. Với mỗi dòng vắc-xin khác nhau, liều lượng và cách sử dụng cũng có sự khác biệt. Hiện nay, tại Việt Nam đang phân phối chủ yếu 3 loại bao gồm:
- Rotarix của Bỉ.
- Rotateq của Mỹ.
- Rotavin của Việt Nam.
Liều dùng cụ thể của từng loại vắc-xin như sau:
- Với Rotarix và Rotavin: Cho trẻ uống 2 liều, mỗi liều 1,5ml.
- Rotateq của Mỹ: Cho trẻ uống 3 liều, mỗi liều 2ml.
Uống vacxin Rota ngừa tiêu chảy khi nào?
Phác đồ sử dụng Rotarix và Rotavin
- Liều đầu tiên: khi trẻ được 6 tuần tuổi.
- Liều thứ 2: sau liều đầu tiên tối thiểu là 4 tuần.
- Cần kết thúc liệu trình trước khi trẻ đủ 24 tuần tuổi.
Lưu ý: Cha mẹ nên cho trẻ hoàn thành xong phác đồ vắc-xin trước 6 tháng tuổi.
Phác đồ sử dụng Rotateq
- Liều đầu tiên: khi trẻ được 7 – 12 tuần tuổi.
- Liều thứ 2: sau liều đầu tiên tối thiểu là 4 tuần.
- Hoàn thành liệu trình trước khi trẻ đủ 8 tháng tuổi.
Để chủ động phòng tránh nguy cơ lây nhiễm virus Rota, cha mẹ nên cho bé uống vắc-xin đúng thời gian và đủ liều lượng theo sự chỉ định từ cán bộ y tế.
Tác dụng phụ sau khi uống vacxin Rota
Thông thường, trẻ sử dụng bất kỳ loại vắc-xin nào cũng có thể gặp phải một số tác dụng phụ. Và vắc-xin phòng virus Rota cũng không phải là ngoại lệ. Một số triệu chứng thường gặp ở trẻ sau khi uống vắc-xin là: tiêu chảy, nôn trớ, đau bụng, quấy khóc,… Tuy nhiên, vắc-xin Rota được công nhận là loại vắc-xin có độ an toàn rất cao. Cho đến nay, các chuyên gia chưa ghi nhận trường hợp gặp phản ứng phụ nghiêm trọng khi sử dụng vắc-xin. Vì vậy, cha mẹ hoàn toàn có thể yên tâm cho trẻ sử dụng vắc-xin từ sớm.
Những lưu ý khi cho trẻ uống vắc-xin Rota
- Đây là vắc-xin dùng đường uống.
- Tuyệt đối không tiêm vắc-xin Rota trong bất cứ trường hợp nào.
- Khả năng bám dính của vắc-xin rất tốt. Do vậy, trẻ không cần sử dụng thêm liều trong trường hợp bị nôn, trớ sau uống vắc-xin.
- Trẻ chỉ được uống cùng 1 loại vắc-xin Rota. Tuyệt đối không dùng kết hợp 2 loại vắc-xin khác nhau.
- Chỉ nên dùng vắc-xin khi trẻ khỏe mạnh. Nếu bé đang có vấn đề, tạm hoãn và chờ đến khi trẻ hoàn toàn bình thường.
- Rota là vắc-xin chứa virus còn sống, cha mẹ cần thận trọng khi vệ sinh, thay tã cho trẻ sau uống vắc-xin.
- Không nên dùng vắc-xin Rota chung với vắc-xin phòng bại liệt do có thể gây ra tương tác thuốc, làm giảm tác dụng của vắc-xin và tăng nguy cơ viêm nhiễm đường tiêu hóa.
Chống chỉ định vacxin tiêu chảy Rota
- Vắc-xin Rota chống chỉ định cho trẻ quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin.
- Không sử dụng tiếp liều 2 nếu sau liều 1 trẻ có phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
- Không sử dụng cho trẻ tiền sử lồng ruột, có dị tật bẩm sinh đường tiêu hóa.
- Tạm hoãn dùng vắc-xin Rota khi trẻ đang sốt cao, có triệu chứng tiêu chảy, nôn mửa.
- Thận trọng khi sử dụng vắc-xin cho trẻ suy giảm miễn dịch, điều trị ức chế miễn dịch, mắc bệnh ác tính. Cân nhắc yếu tố nguy cơ và lợi ích để quyết định có nên cho trẻ sử dụng vắc-xin.
⇒ Trong các trường hợp này, cha mẹ nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ để có quyết định cho trẻ uống vắc-xin Rota hay không.
Uống vacxin Rota ở đâu?
Một thông tin đến cha mẹ là vắc-xin Rota không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, và chỉ có trong tiêm chủng dịch vụ. Do vậy, cha mẹ có thể liên hệ với các cơ sở tiêm chủng dịch vụ, trung tâm y tế. Tại đây, bé sẽ được khám sàng lọc, cũng như uống vắc-xin theo đúng phác đồ. Việc cho trẻ uống Rota cần được thực hiện tại các trung tâm tiêm chủng, hay các bệnh viện uy tín, cha mẹ tuyệt đối không tự ý cho bé sử dụng tại nhà.
Hiện nay, có rất nhiều địa chỉ tiêm chủng vắc-xin, bạn nên xem xét, lực chọn cẩn thận để đảm bảo sức khỏe cho bé. Lời khuyên dành cho các bậc phụ huynh là nên lựa chọn trung tâm uy tín, chất lượng, với các dòng vắc-xin được cập nhật liên tục, được bảo quản lạnh theo đúng tiêu chuẩn để đảm bảo chất lượng vắc-xin tốt nhất.
Uống vacxin Rota giá bao nhiêu?
Do không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng nên trẻ cần mất chi phí để được sử dụng vắc-xin Rota. Mức giá của nó thường không cố định và sẽ thay đổi tùy theo cơ sở, cũng như theo tình hình chung. Vắc-xin ngừa virus Rota là một trong những loại vắc-xin đắt nhất hiện nay.
Mức giá tham khảo của từng loại vắc-xin Rota như sau:
- Rotateq có giá dao động từ: 650.000 – 900.000 đồng.
- Rotarix có giá dao động từ: 815.000 – 1.000.000 đồng.
- Rotavin của Việt Nam có giá dao động từ: 490.000 – 600.000 đồng.
Một số thắc mắc khi dùng vắc-xin Rota cho trẻ
Uống vắc-xin Rota bị trớ có sao không? Có cần uống lại không?
Nôn, trớ là phản ứng thường gặp ở trẻ sau khi uống vắc-xin Rota. Nguyên nhân là do sau khi dùng vắc-xin, trẻ thường gặp tình trạng rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, triệu chứng này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, tối đa là 1 tuần và không gây ra nguy hiểm.
Cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ nếu bé nôn trớ quá nhiều lần, gây ảnh hưởng đến cân nặng của bé. Trong trường hợp này, trẻ có thể gặp phải một số bệnh lý như: trào ngược dạ dày thực quản, bụng bị chướng hơi,… Để khắc phục tình trạng, sau khi ăn, cha mẹ nên xoa nhẹ vào bụng bé để giảm bớt cảm giác đầy bụng, khó chịu.
Trẻ không cần phải uống lại vacxin Rota vì vacxin này có khả năng bám dính tốt vào niêm mạc đường tiêu hóa và niêm mạc miệng. Do đó, cơ thể bé đã kịp hấp phụ vacxin.
Không uống vắc-xin phòng tiêu chảy có sao không?
Virus Rota với khả năng lây lan nhanh trong cộng đồng, phát triển mạnh vào mùa đông xuân rất dễ diễn biến thành dịch. Với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, sức đề kháng của bé là quá yếu để chống lại sự lây nhiễm virus. Hơn thế, trẻ nhỏ có hệ tiêu hóa còn non nớt nên rất dễ bị lây nhiễm Rota virus. Vì vậy, không dùng vắc-xin sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm virus cho trẻ.
Uống vắc-xin Rota 1 lần có tác dụng không?
Muốn vắc-xin đạt hiệu quả tối ưu, trẻ nên được sử dụng vắc-xin đúng và đủ theo phác đồ. Thông thường, các loại vắc-xin Rota thường có liệu trình kéo dài 2 đến 3 liều. Nếu trẻ chỉ được uống vắc-xin Rota 1 lần duy nhất thì kháng thể tạo ra là không đủ để bảo vệ bé. Do đó, trẻ vẫn có nguy cơ cao bị lây nhiễm virus dù đã dùng vắc-xin.
Uống vắc-xin Rota và tiêm vắc-xin 6 trong 1 cùng lúc có được không?
Câu trả lời đến bạn là có. Với trẻ từ 2 tháng tuổi, bé hoàn toàn có thể tiêm vắc-xin 6 trong 1, vắc-xin phế cầu và uống vắc-xin phòng tiêu chảy Rota cùng lúc. Nhiều cha mẹ lo ngại rằng, việc sử dụng nhiều vắc-xin cùng lúc có thể ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe bé. Tuy nhiên, các chuyên gia đều cho rằng: việc kết hợp sử dụng nhiều loại vắc-xin trong cùng thời điểm là rất tốt, miễn là thành phần vắc-xin không gây ra tương tác thuốc. Các phản ứng phụ và miễn dịch tạo ra là hoàn toàn tương tự như khi dùng riêng lẻ từng loại vắc-xin.
Uống Rotarix và Rotateq loại nào tốt hơn?
Vắc-xin Rotateq của Mỹ được chỉ định phòng các bệnh do virus Rota typ G1, G2, G3, G4, G7 gây ra. Trong khi đó, vắc-xin Rotarix chỉ đáp ứng tốt nhất với virus typ G1. Tuy nhiên, Rotateq không dùng được cho người lớn, phụ nữ có thai và đang cho con bú. Số liều của Rotateq nhiều hơn và mức giá cũng cao hơn.
Mỗi loại vắc-xin Rota đều có những ưu, nhược điểm khác nhau. Hiệu quả vắc-xin mang lại không có sự chênh lệch đáng kể, cha mẹ có thể cho bé sử dụng bất kỳ loại vắc-xin nào.
Nên uống vắc-xin Rota của Bỉ hay Việt Nam?
Rotavin là vắc-xin phòng tiêu chảy cấp do virus Rota gây ra, được sản xuất tại Việt Nam, được nghiên cứu và phát triển tại Trung tâm nghiên cứu Polyvac. Đây cũng là loại vắc-xin Rota đầu tiên được nghiên cứu và sản xuất từ chủng virus của người Việt. Do vậy, Rotavin hoàn toàn phù hợp cho người Việt Nam. Kết quả kiểm nghiệm đã cho thấy, Rotavin của Việt Nam có tác dụng không hề thua kém so với các dòng vắc-xin nhập ngoại khác nhưng giá thành lại rẻ hơn nhiều. Vì vậy, cha mẹ hoàn toàn có thể cho bé sử dụng Rotavin thay cho vắc-xin của Mỹ hay của Bỉ.
Trên đây là những thông tin tổng quát về vắc-xin Rota phòng bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh. Hy vọng rằng, những thông tin trên sẽ giúp bạn giải đáp những băn khoăn, thắc mắc bấy lâu nay.