Về sơ đồ quy trình nhân giống cây hoa hồng bằng phương pháp ghép mắt

- Hoa hồng là một loài hoa đẹp nhất trong các loài hoa, được xem là biểu tượng của tình yêu và niềm hạnh phúc, nhưng nó cũng là loài hoa khó trồng. Khó không phải ở chỗ trồng cho cây mọc lên mà làm thế nào cây hồng đó cho được những đóa hoa to, đẹp.

- Hồng có nhiều loại, từ loại hoa nhỏ như hồng tỉ muội, hồng Huế, tường vi... đến những loại cho hoa to, màu đặc sắc như hồng Nhung màu đỏ thẫm [đang là giống hồng chủ lực của thị trường Hà Nội], hồng Vàng [còn gọi là Joséphine theo tên hoàng hậu Pháp, vợ của Napoléon Bonaparte], hồng Bạch, hồng Phấn [còn có tên Grace Kelly - vợ của ông hoàng Rainer de Monaco], hoa hồng B.B [theo tên minh tinh màn bạc nổi tiếng của Pháp - Brigitte Bardot]...

Kỹ thuật chiết cành cây hoa hồng

- Mỗi loài hoa hồng đều có vẻ đẹp riêng, màu sắc riêng. Đó là những đóa hoa không thể thiếu trong các phòng khách, phòng tiếp tân và hơn nữa, chúng làm cho người tặng lẫn người nhận đều cảm thấy hạnh phúc. Nhưng còn người trồng hoa hồng?

- Họ cũng có cảm nhận hạnh phúc, có khi còn nhiều hơn vì đây là những cây hoa hồng mà họ chăm sóc, trổ hoa, bắt đầu từ cách chiết hay cách ghép. Các loài hoa hồng màu sẫm thường mọc mạnh hơn các loài hoa màu nhạt. Trừ các giống hồng địa phương, cho hoa không đẹp như hồng dây leo, hồng tỉ muội... nhưng lại có sức sống rất mạnh, thường được trồng bằng cách giâm cành còn đa số các giống hồng cho hoa lớn đều được gây giống bằng cách chiết hay cách ghép.

- Cây hồng chiết, mọc nhanh hơn, đâm cành nhiều nhưng hoa ít đẹp và không bền bằng cây hồng ghép. Phương pháp ghép mang lại điều lợi là ta có được những giống hồng quý hoa to ngay trên những giống tầm thường nhưng sức sống mạnh và đã thích hợp với thủy thổ địa phương. Hơn nữa, ta có thể tạo ra nhiều giống hồng cho hoa khác nhau trên cùng một gốc ghép.

- Trong trường hợp này cần ghép mắt cây hồng có hoa yếu [màu nhạt] trước một thời gian rồi mới ghép mắt cây mạnh [hoa sẫm màu] sau. Thời gian thuận tiện cho việc ghép cây hoa hồng thường là vào mùa mưa [phía nam nước ta] hay mùa xuân [phía bắc]. Sau đây là những điểm chính của cách ghép hoa hồng:

+ Chọn gốc ghép: Thường dùng giống tầm xuân [Rosa canina], hồng sen [Rosa indica], hay hồng chùm [Rosa Multiflora] làm gốc ghép, vì chúng là những giống hồng rất mạnh. Gốc ghép được chuẩn bị bằng cách cắt từng đoạn, giâm cho ra rễ, các nhánh phát triển khoảng 3 tháng là dùng để ghép được.

+ Chọn cành: Chọn cành vừa tuổi, từ 7-10 cm tính từ mặt đất, trên cành này chọn chỗ không có gai, phía hướng đông, lau chùi bên ngoài vỏ cho sạch, rồi dùng dao thật bén rạch một đường ngang và một đường dọc thành chữ T.

+ Chọn mắt ghép: Trên cành của những giống hồng tốt mà ta muốn nhân giống, chọn cành tương đương gốc ghép và chưa mọc nhánh, bứt lá, chọn những mắt vừa nhú mầm và mập mạnh. Dùng dao bén gọt miếng vỏ gồm cả gỗ có mắt ở chính giữa, nhẹ tay tách vỏ ra khỏi phần gỗ sao cho đừng để mắt dính trên phần gỗ. Có thể cắt bớt 2 bên rìa phần vỏ này để vỏ vừa vặn với dấu rạch T ở gốc ghép.

+ Ghép mắt và chăm sóc: Đặt mắt vào gốc ghép sao cho phần vỏ có mắt đó vào giao điểm 2 đường rạch trên gốc ghép, mắt cách đường rạch ngang 0,5-1cm là vừa. Dùng dây nylon buộc chặt và xuôi cho quá đầu vết vỏ rạch ở trên gốc ghép. Không nên buộc dây thành cục, dễ làm đọng nước nơi ghép. Khoảng 10-15 ngày sau tháo dây. Dùng dao lam tỉa bỏ các mầm mọc ở gốc ghép và phần dưới mắt ghép. Trời nắng phải che mát nơi ghép. Cần tưới nước thường xuyên cho mắt ghép. Khi mắt phát triển thành mầm được 10-12cm thì cắt cành chịu ghép [của gốc ghép] phía trên mắt từ 1-2cm. Dùng cây chói nhỏ và dây buộc gốc ghép, tránh lay động. Từ đây, bắt đầu giai đoạn chăm sóc một cây hoa hồng.

Lưu ý: Để cây hoa hồng nhanh ra rễ, tỉ lệ sống cao có thể sử dụng một số loại chất kích thích sinh trưởng sau: Alpha NAA, Alpha Na - NAA, IBA, K - IBA, Atonik,...

Nguồn: Admin tổng hợp

3. Kĩ thuật nhân giống cây hoa hồng

Thảo luận với các bạn trong nhóm và trả lời các câu hỏi sau:

• Kể tên các dụng cụ, nguyên vật liệu cần thiết cho việc nhân giống hoa hồng bằng giâm cành, chiết cành, ghép cành.
• Vẽ các sơ đồ quy trình nhân giống hoa hồng bằng giâm cành, chiết cành và ghép mắt

Tên các dụng cụ, nguyên vật liệu cần thiết cho việc nhân giống hoa hồng bằng giâm cành, chiết cành, ghép cành:

Các sơ đồ quy trình nhân giống hoa hồng bằng giâm cành, chiết cành và ghép mắt:

Tuần vừa qua có rất nhiều bạn trong hội hoa hồng hỏi mình về phương pháp nhân giống hoa hồng bằng cách sinh sản hữu tính , thụ phấn giữa 2 cây hoa hồng . Và tạo ra cây hoa hồng lai bằng phương pháp gieo hạt

• Vậy nhân bản hữu tính hoa hồng là gì ? 
• Để có một cây hoa hồng lai đẹp mắt , Chọn cây hoa hồng bố mẹ như thế nào ? 
• Hướng dẫn kỹ thuật thụ phấn cho hoa hồng 
• làm thế nào để hoa hồng đậu quả , cách bảo quản hạt giống , gieo hạt giống đạt tỉ lệ cao 
• cách chăm sóc cây hoa hồng lai 
• Ưu và nhược điểm của kỹ thuật nhân bản hữu tính . Người chơi hoa hồng có nên nhân giống hoa hồng bằng phương pháp sinh sản hữu tính hay không ? 

Nhân giống hoa hồng bằng phương pháp sinh sản hữu tính là cách để cho cây hoa hồng A thụ phấn có chủ đích với cây hoa hồng B , sau đó sẽ ra quả . Đợi quả chín , tách lấy hạt ,  để gieo trồng tạo ra cây con F1 . Điều này cực kỳ thần thánh và khác hoàn toàn với các phương pháp thụ phấn trong tự nhiên và nhân giống hoa hồng truyền thống như 

• Giâm cành hoa hồng bằng cát 
•  phương pháp ghép cành 
• nhân giống vô tính nuôi cấy mô tế bào 
• Và kỹ thuật chiết cành

Chọn cây bố mẹ là cây thuần chủng và mang những đặc điểm tốt . Như sai hoa , độ lặp hoa nhanh , dễ trồng và dễ chăm sóc , hoa có hương thơm và màu sắc lạ mắt 

mình chọn cây hoa hồng ngoại Night owl rose làm cây bố . Vì hoa hồng nước ngoài rất khó gieo hạt . 

Đặc điểm của giống này là ra hoa rất thơm , kích thước bông lớn , có màu sắc tím đặc biệt . Nhưng rất chảnh và khó chăm sóc , độ lặp hoa trung bình

Tiếp theo là chọn cây mẹ :
mình chọn cây hoa hồng quế đơn, ra bông quanh năm, không có hương thơm , nhưng rất dễ trồng và chăm sóc . Điều đặc biệt là có thể dễ dàng gieo hạt được , thực tế ở vườn chúng tự rụng và nảy mầm dễ dàng

Hình ảnh về hoa hồng quế đơn  nở hoa suốt 365 ngày 

Hoa hồng là loài hoa lưỡng tính , tức là chúng không có hoa đực và không có hoa cái . Mà cơ quan sinh sản của chúng cùng nằm trên một bông hoa . Và chúng có thể tự thụ phấn cho chính nó .

Tức là lúc này nhị hoa chứa các hạt phấn [ gọi là cây đực ] 

nhụy hoa chứa vòi nhụy nối với noãn [ là cây cái ] 

khi nhụy gặp được phấn . Đó là quá trình thụ phấn và ghép đôi giữa loài hoa hồng 

qua ảnh trên ta thấy nhị hoa chính là phần màu vàng , gọi là "cây đực " .  Trên bao phấn có rất nhiều hạt phấn [  là "nòi giống " của cây đực ]

Nhụy hoa hồng là gì ? : là phần trung tâm của hoa  ,Chính là " cây cái " . Khi nhụy gặp phấn thì các hợp tử sẽ đi xuống noãn , tức là phần đế hoa để tạo thành quả  , số lượng hạt nhiều hay ít phụ thuộc vào số lượng hạt phấn rơi vào trong nhụy

Cùng ngắm nhìn hình ảnh : quả hoa hồng ngon phát thèm

chỉ cần khéo tay một chút là bạn hoàn toàn có thể làm được . Chọn thời gian thụ phấn vào buổi sớm 8 đên 10 giờ sáng 

-chọn những bông hoa hồng night owl đang nở sẽ cho tỉ lệ phấn nhiều nhất 

-với cây cái là những bông hoa hồng quế đơn cũng đang nở đẹp nhất , nhưng trước đó bạn cần vặt bỏ toàn bộ nhị của chúng đi . Chỉ giữ lại phần nhụy , và đảm bảo rằng nhụy của hoa hồng quế đơn chỉ được thụ phấn với cây night owl mà thôi

Tiến hành thụ phấn cho cây hoa hồng 

Cắt lấy bông hoa hồng night owl sau đó chấm lên phần nhụy của cây hồng quế đơn [ rải phấn hoa lên trên nhụy ] làm sao cho phấn tiếp xúc càng nhiều lên nhụy  . Để cho quá trình thụ phấn có kết quả tốt 

Làm thế nào để biết quá trình thụ phấn thành công?: 

Chờ đợi và quan sát theo dõi trong vòng 10 ngày sau khi thụ phấn , thấy bầu noãn có màu xanh và phát triển lớn dần . Đó là lúc biết chính xác thành công . 

Thông thường quả hoa hồng lớn rất chậm , mất khoảng 6 đến 8 tháng sẽ có quả chín già .

Số lượng hạt không nhất định có thể 2 đến 3 hạt có cả những hạt lép  . Thực ra thì quả hoa hồng quế đơn bé bằng hạt ngô thôi . 3 hạt là quá nhiều rồi

Và mình có ghi chép vào sổ tay " gia phả " của hoa hồng này là quá trình lai tạo giữa hoa hồng ngoại night owl với cây hồng quế đơn ta 

Và đến bước này bạn nghĩ rằng hạt của mình khi gieo xuống đất sẽ có một cây lai F1, mang những đặc điểm ưu tú của cây bố và mẹ

sự thật là 

thành công bước đầu của mình là gieo hạt giống hoa hồng và nảy mầm thành công , chúng còn phát triển và ra hoa bói , cảm giác vui mừng lắm

nhưng thất bại nhiều hơn thành công : 

thật khó có thể thụ phấn cho cây hoa hồng , không biết chính xác thời điểm để thụ phấn " lúc nào thì nhị hoa của cây đực đã chín nhiều nhất ...

Nên tỉ lệ đậu quả không cao như mong đợi , độ nảy mầm của hạt xác xuât may mắn . 

Mong muốn tạo ra một giống hồng mới . Có sự kết hợp đặc tính trội của cây bố và cây mẹ . Nhưng thực tế thế hệ lai F1 mọc lên từ phương pháp này lại ra hoa màu trắng , không có hương thơm . Thực sự không biết gọi là cái giống gì ?

còn nhớ lúc học cấp 3 , người ta nói là " khi cây bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản , làm thế hệ xuất phát . Thì ở thế hệ con lai F1 đều biểu hiện chỉ một số tính trạng trội lặn của cây bố hoặc cây mẹ " 

nhưng đằng này cả cây hồng night và hồng quế khác nhau rất nhiều về cặp tính trạng tương phản nhưng lại không thể cho con lai F1 có những đặc điểm nổi trội như cây bố mẹ ? 

Qua những trải nghiệm thực tế của mình có thể nói việc tạo ra một cây hoa hồng bằng phương pháp nhân giống hữu tính quá phức tạp . Thời gian chờ đợi thế hệ F1 lâu . 

Chăm sóc cây hoa hồng lai khó , sau đó lấy mắt mầm đem nhân giống bằng các phương pháp truyền thống và cuối cùng đến sản xuất đại trà và cung cấp giống ra thị trường chắc phải mất 10 năm hoặc lâu hơn thế . 

Để tạo ra một cây hoa hồng lai phải nghiên cứu rất tỉ mỉ về sơ đồ gien di truyền , và kiến thức sinh học chọn giống chuyên sâu 

• khái niệm về di truyền học
• mendel mở đầu cho ngành di truyền học

ví dụ như nhà lai tạo và phát triển giống hoa hồng David austin phải mất 20 năm và hàng triệu đô. để tạo ra cây hoa hồng juliet . Cũng chưa có tài liệu nào ghi chép và nói đến phương thức ông tạo ra cây juliet như thế nào [ bí mật thương mại ] .

Nhưng theo mình thì ông áp dụng theo cách thủ công này . Hoặc là nuôi cấy mô tế bào để tạo ra giống mới . Hoặc chiếu tia phóng xạ làm biến đổi mô cấu trúc . Hoặc dùng các chất điều hòa sinh trưởng ..v v ... ? 

Nhân giống hoa hồng bằng phương pháp sinh sản hữu tính , tất nhiên khuyến khích bạn thích tìm tòi khám phá , thích sự trải nghiệm và làm cho bạn càng yêu hoa hồng hơn . Chúc bạn thành công !..