09/07/2015
Dậy thì là giai đoạn cơ thể thay đổi cả về thể chất và tâm lý để chuyển từ một đứa trẻ thành người trưởng thành. Quá trình này thường bắt đầu xuất hiện ở lứa tuổi 8-13 đối với bé gái và 9-14 đối với bé trai.
[Ảnh minh hoạ. Nguồn: Internet]
Dậy thì được coi là sớm nếu xuất hiện trước 8 tuổi [bé gái] và 9 tuổi [bé trai]. Quá trình này được coi là muộn nếu chưa bắt đầu ở tuổi 13 [nữ] và tuổi 14 [nam]. Những nghiên cứu gần đây cho thấy, dậy thì xuất hiện ngày càng sớm hơn, đặc biệt là ở các bé gái.
Dậy thì bao gồm sự tăng trưởng nhanh của cơ và xương, sự thay đổi hình dáng và kích thước cơ thể cùng với sự hình thành khả năng sinh sản.
Dậy thì ở bé gái
Quá trình này thường bắt đầu khi các bé được 10,5 tuổi.
- Dấu hiệu đầu tiên là ngực phát triển. Ngực nhú lên thành những cục nhỏ dưới núm vú, ở một hoặc cả hai bên. Những cục này có thể cứng và có kích thước khác nhau. Thời điểm này trẻ thường bắt đầu cao nhanh.
- Sau khoảng 6 tháng, lông mu xuất hiện [mặc dù ở một số trẻ, mọc lông mu lại là biểu hiện đầu tiên của dậy thì], rồi đến lông nách.
- Trong vài năm tiếp theo, ngực tiếp tục lớn lên, lông mu và cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng dần dần, dẫn tới kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Thay đổi này thường xuất hiện vào 12,5 – 13 tuổi, khoảng 2 năm sau khi bắt đầu dậy thì.
- Cơ thể tiếp tục phát triển và toàn bộ quá trình dậy thì hoàn tất sau 3-4 năm, với ngực, quầng vú và lông mu phát triển như ở người lớn.
- Trong giai đoạn dậy thì, các bé gái thường cao trung bình 7 – 8 cm/năm, và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện. Trẻ thường dừng cao khoảng 2 năm sau khi có kinh.
Dậy thì ở bé trai
Quá trình này thường bắt đầu muộn hơn ở con trai, trung bình là 11,5 – 12 tuổi.
- Dấu hiệu dậy thì đầu tiên là tăng kích thước tinh hoàn.
- Vài tháng sau, lông mu bắt đầu mọc.
- Lông mu, lông nách, tinh hoàn và dương vật tiếp tục phát triển.
- Nam đạt tốc độ tăng chiều cao tối đa chậm hơn nữ 2-3 năm. Hiện tượng này thường bắt đầu bằng bàn tay và bàn chân to ra, rồi đến cánh tay và cẳng chân, thân và ngực phát triển.
Những thay đổi khác bao gồm giọng trầm hơn, cơ bắp to lên, có khả năng cương cứng và xuất tinh [đặc biệt là xuất tinh tự nhiên, còn gọi là ‘giấc mơ ướt’]. Ở một số em trai, ngực có thể phát triển.
- Những thay đổi trên vẫn tiếp tục, quá trình dậy thì hoàn thành sau 3-4 năm với lông mu, tinh hoàn và dương vật đạt kích thước như ở người lớn. Tiếp theo ngực và râu phát triển.
- Các bé trai đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất chậm hơn các bạn gái, thường là khi lên 14 tuổi.
Dậy thì ở cả hai giới đều liên quan tới ra mồ hôi nách, cơ thể có mùi, nổi mụn trứng cá.
* Những mốc thời gian nói trên chỉ mang tính tương đối, mỗi trẻ có nhịp độ phát triển riêng.
BS Trần Thu Thủy
Hỏi: Chào bác sĩ. Con gái tôi năm nay 9 tuổi, bé tự nhiên thấy đau 2 bên ngực. Ba mẹ kiểm tra thì thấy 2 bên ngực cứng và to lên. Bác sĩ cho hỏi đó có phải là hiện tượng dậy thì sớm không và cách khắc phục như thế nào? Mong bác sĩ tư vấn giúp tôi, cảm ơn bác sĩ.Câu hỏi ẩn danhTrả lờiDậy thì sớm ở bé gái được xác định là khởi phát trước 8 tuổi. Trường hợp của cháu tốt nhất nên đi khám nội tiết nhi và làm xét nghiệm nếu cần để xác định nhé.Cảm ơn vì đã đặt câu hỏi tới website vinmec.com. Trân trọn...
HỏiThưa bác sĩ, con gái em sinh năm 2010 ạ. Cháu bắt đầu có biểu hiện phát triển ngực, nhưng chưa có kinh nguyệt. Vậy từ các biểu hiện trên, con gái em có bị dậy thì sớm không ạ?Cảm ơn bác sĩ nhiều ạ!Minh Thảo [2010]Trả lờiChào bạn, dậy thì sớm cần được chẩn đoán bằng việc bác sĩ khám các dấu hiệu cơ thể kết hợp 1 số xét nghiệm, siêu âm, X-quang cụ thể. Con gái bạn sinh năm 2010, tuy nhiên bác sĩ cần biết ngày tháng sinh cụ thể để biết tuổi chính xác của bé?Ngoài ra, tính đến hiện tại là bé chắc...
Hỏi: Chào Bác sĩ. Em gái tôi năm nay 16 tuổi, cơ thể phát triển tốt nhưng phần ngực lại không phát triển. Xin bác sĩ tư vấn giúp là tôi có cần đưa em gái đi khám ngực không và khám ở bệnh viện chuyên khoa nào? Cảm ơn Bác sĩ.Khách hàng ẩn danhTrả lờiChào bạn, bạn chưa nói rõ tình trạng kinh nguyệt của em gái bạn thế nào. Nếu em gái của bạn đã hành kinh bình thường thì có thể 2 vú còn đang phát triển hoặc cơ địa vú nhỏ. Nếu em gái bạn có rối loạn kinh nguyệt hoặc chưa hành kinh thì bạn nên đưa em...
Hỏi: Chào bác sĩ. Con tôi sinh năm 2012. Năm 2019 cháu đã phát triển một bên ngực, sang tới năm nay thì bên ngực còn lại đang phát triển. Bác sĩ cho tôi hỏi, với tốc độ phát triển của cháu như vậy thì bao lâu nữa cháu sẽ có kinh nguyệt? Theo như tôi đọc và tìm hiểu, tình trạng của bé là phát triển sớm, có đúng không ạ? Mong bác sĩ tư vấn giúp tôi. Tôi xin cảm ơn.Trần Thị Trang [1987]Trả lờiChào bạn! Trẻ gái ở giai đoạn 7- 9 tuổi có thể có các biểu hiện của dậy thì: vú phát triển, mọc lông nách,...
HỏiChào bác sĩ, con gái em năm nay gần 7 tuổi. Em phát hiện ra ngực cháu phát triển rõ ràng, 2 bên ngực to lên và phát triển không đều, sờ thấy có mô ngực. Vậy bé nhà em có phải bị dậy thì sớm không ạ? Em có nên làm gì để kìm hãm dậy thì sớm của cháu không?Em xin cảm ơn.Câu hỏi ẩn danhTrả lờiChào bạn.Không biết ngoài vấn đề ngực phát triển không đều, con bạn có hiện tượng mọc lông mu, lông nách, thay đổi hình dạng cơ quan sinh dục ngoài không?Nếu dựa vào những thông tin bạn chia sẻ, có thể thấy...
Hỏi: Chào bác sĩ. Con gái em năm nay hơn 5 tuổi. Em thấy ngực bé nhô cao hơn so với những trẻ khác. Bác sĩ cho hỏi như vậy có phải bé dậy thì sớm không ạ? Mong bác sĩ cho em lời khuyên, cảm ơn bác sĩ.Câu hỏi ẩn danhChào bác sĩ. Bé gái 5 tuổi cao hơn các bạn cùng tuổi, ngực to hơn bình thường, thay răng nhiều [5 tuổi thay 6 răng]. Bác sĩ cho hỏi tình trạng của bé có phải dấu hiệu của dậy thì sớm không? Muốn kiểm tra thì phải làm những xét nghiệm gì và chi phí bao nhiêu? Mong bác sĩ tư vấn giúp tô...
Tuổi dậy thì là thời điểm cơ thể và trí não của các em gái trưởng thành và các em phát triển thành những thiếu nữ. Điều này thường bắt đầu khi một bé gái khoảng 10 tuổi. Tuy nhiên, đôi khi, một cô gái trẻ hơn nhiều bắt đầu có dấu hiệu dậy thì. Đây được gọi là dậy thì sớm [pre-KOH-shuss], hoặc [PU-ber-ty]. Những dấu hiệu dậy thì sớm này có thể gây khó khăn cho con bạn. Vậy làm thế nào biết con gái bạn đang bắt đầu dậy thì? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích để giúp...
Hỏi: Chào bác sĩ, con em gần 9 tuổi nhưng ngực bé đã phát triển, như vậy có phải bé dậy thì sớm không? Mong bác sĩ tư vấn giúp. Lan [1985]Trả lờiVới những thông tin mẹ cung cấp, trẻ đang có triệu chứng, có khả năng liên quan đến dậy thì sớm. Vậy mẹ cần đưa bé đến các bệnh viện có chuyên khoa nội tiết Nhi để được thăm khám, làm các xét nghiệm cần thiết và điều trị kịp hời cho bé nhé.Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi tới website vinmec.com. Trân trọng. BSCK II Lê Thanh Cẩm - Bác sĩ Nhi khoa - Khoa Nhi - S...
Hỏi: Chào bác sĩ. Ngực cháu lớn bất thường, mọc lông nách. Bác sĩ cho cháu hỏi cháu bị như vậy là do đâu ạ? Mong nhận được sự tư vấn từ bác sĩ. Cháu xin cảm ơn.H.H.TTrả lờiChào bạn. 9 tuổi là độ tuổi trẻ bước vào giai đoạn tiền dậy thì nên có thể có các biểu hiện tuyến vú phát triển, mọc lông nách, lông mu. Vậy tình trạng này của bé là bình thường. Nếu bé có biểu hiện khác nữa thì cha mẹ nên đưa bé đi khám ở cơ sở có chuyên khoa để được tư vấn đầy đủ hơn.Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi tới Hệ thống Y...
Dậy thì là một giai đoạn quan trọng đánh dấu sự phát triển hoàn thiện của một cơ thể. Trẻ được xem là dậy thì muộn khi con gái từ 16 tuổi và con trai từ 18 tuổi chưa có dấu hiệu dậy thì.
Hỏi: Bác sĩ ơi cho em hỏi em có một bé gái sinh 2009. Lúc 9 tuổi rưỡi cháu có ngực nhô lên tăng cân nhanh và đến 10 tuổi 8 tháng cháu đã bắt đầu có kinh nguyệt và có dịch nhầy âm đạo. Em muốn hỏi bác sĩ là bé em như thế có được gọi là dậy thì sớm không? Và cháu có bị thấp hơn các bạn cùng trang lứa khi trưởng thành không? Và đến mấy tuổi cháu ngừng cao? Và cháu có kinh nguyệt thì chiều cao còn phát triển được nhiều không và em làm gì giúp cháu phát triển tối đa chiều cao trong giai đoạn này ạ? E...
Hỏi: Bác sĩ ơi em năm nay 24 tuổi, chưa dậy thì có biện pháp gì không ạ?P.L.L.L [Hà Nội]Trả lờiChào bạn, con gái trên 13-14 tuổi và con trai trên 15-16 tuổi vẫn chưa có dấu hiệu dậy thì thì xem như dậy thì muộn.Ở nữ, dậy thì muộn biểu hiện là ngực không phát triển vào khoảng tuổi 13, chu kỳ kinh nguyệt không bắt đầu khoảng tuổi 16.Ở nam, dậy thì muộn biểu hiện tinh hoàn không phát triển to hơn ở khoảng độ tuổi 14 hoặc giai đoạn tăng trưởng sinh dục bị trì hoãn hơn 5 năm.Hiện tại, bạn chưa nói rõ...
Bé gái 17 tuổi đang ở giai đoạn cuối của thời kỳ chuyển giao, từ trẻ em đến trẻ trưởng thành. Các con vẫn đang thay đổi, phát triển về mặt cảm xúc, dần tìm hiểu sâu hơn về bản thân và thế giới xung quanh. Sau đây là những điều bố mẹ và con gái 17 tuổi cần biết.
Hỏi: Chào bác sĩ. Việc bé có kinh nguyệt sớm thì có nguy hiểm và ảnh hưởng gì đến bé không ạ? Có cách nào ngăn chặn việc bé có kinh nguyệt sớm không? Mong bác sĩ tư vấn giúp tôi, tôi xin cảm ơn.Câu hỏi ẩn danhTrả lờiChào bạn!Dậy thì sớm được xác định là dậy thì khởi phát trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Tuy nhiên, độ tuổi này chỉ mang tính tương đối và đang còn là vấn đề tranh cãi của nhiều chuyên gia. Việc dậy thì sớm ở bé gái sẽ gây một số tác hại như ảnh hưởng về tâm lý, hạn c...
Hỏi: Chào bác sĩ, cháu dậy thì đầu năm lớp 6. Trường hợp của cháu có coi là dậy thì sớm không ạ. Năm ngoái cháu hơi lười ăn nên chỉ cao lên đc 1cm, nhưng theo cháu được biết là trung bình 1 năm cao đc 2-3 cm mà. Cháu là nam ạ. Mong bác sĩ trả lời câu hỏi của cháu.Trần Minh Trí [2006]Trả lờiBình thường các bé trai bắt đầu dậy thì trong khoảng từ 10 đến 12 tuổi, nên trường hợp của bạn không được coi là dậy thì sớm.Vấn đề dậy thì nhưng không phát triển, nguyên nhân có thể do chế độ dinh dưỡng, yếu...
Page 2
Tam cá nguyệt thứ ba cũng là chặng đường cuối cùng của thai kỳ. Ở giai đoạn này, thai nhi tiếp tục phát triển và hoàn thiện để có thể chào đời một cách khỏe mạnh. Dưới đây là những dấu hiệu thai phát triển tốt 3 tháng cuối.
Trầm cảm khi mang thai là vấn đề nghiêm trọng đối với nhiều thai phụ, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và bé. Sự tăng giảm của hormon ảnh hưởng đến thai phụ, tâm trạng thất thường chủ yếu trong 3 tháng đầu của thai kì
Trong quá trình mang thai, việc thai phụ tăng cân là rất cần thiết cho thai nhi. Mỗi một giai đoạn thai kỳ là một quá trình cơ thể thai phụ cần phải bổ sung dinh dưỡng cần thiết cho cả người mẹ lẫn thai nhi.
Việc bổ sung canxi cho bà bầu 3 tháng cuối có vai trò đặc biệt quan trọng trong sự hình thành xương khớp và răng miệng của trẻ sau này. Vậy nhu cầu canxi cho bà bầu 3 tháng cuối là bao nhiêu?
Bài viết tham vấn chuyên môn bởi BSCK II Phạm Thị Xuân Minh - Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Bệnh trĩ ở bà bầu là tình trạng thường gặp phải, đặc biệt là giai đoạn mang thai 3 tháng cuối. Bị trĩ khi mang thai khiến nhiều mẹ bầu cảm thấy khó chịu, dễ bị stress, ảnh hưởng đến tâm lý và thể chất.
Nhiều sản phụ bị đau bụng hoặc đau dạ dày khi mang thai trong ba tháng cuối của thai kỳ, triệu chứng này thường không có gì phải lo lắng. Tuy nhiên đôi khi sản phụ có thể cần phải gặp bác sĩ để khám và điều trị đau bụng khi mang thai.Đau bụng là triệu chứng phổ biến khi mang thai, có thể đau ở phía trên dạ dạ hoặc phía trên bụng trong ba tháng cuối, tính chất các cơn đau này có thể là rõ ràng, từng đợt hoặc đau âm ỉ. Có nhiều nguyên nhân gây đau bụng nhưng phần lớn là vô hại, tuy nhiên, nếu sản...
Hỏi: Chào bác sĩ. Tôi muốn hỏi 3 tháng cuối thai kỳ tôi thường bị nhức đầu, mệt mỏi, buồn nôn. Vậy có bình thường không bác sĩ? Cảm ơn bác sĩ đã tư vấn.Hinh [1987]Trả lờiChào bạn. Trong một số trường hợp, bà bầu có thể bị nhức đầu, mệt mỏi, buồn nôn, chóng mặt ở giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ. Bởi lúc này em bé bắt đầu phát triển nhanh, gây áp lực lên các mạch máu, làm quá trình lưu thông máu ảnh hưởng. Ngoài ra, tình trạng này có thể do thói quen sinh hoạt mẹ bầu thiếu khoa học, thường xuyên că...
Ở người bình thường, mỗi tư thế ngủ như nằm ngửa, sấp, nghiêng…đều không gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tuy nhiên ở phụ nữ mang thai mỗi tư thế nằm đều nên cân nhắc để không gây ảnh hưởng đến thai nhi.
HỏiBác sĩ cho em hỏi, em từ đầu thai kỳ đến tuần 31 thì cân nặng của thai ở mức bình thường, nhưng đến tuần 34 thì trọng lượng lại bị nhỏ, chỉ được 2kg, trường hợp này thì có gặp vấn đề gì không ạ?Câu hỏi khách hàng ẩn danhTrả lờiChào bạn. Thai nhi bị sụt cân ở những tháng cuối thai kỳ có thể là một dấu hiệu cảnh báo về chế độ dinh dưỡng của mẹ. Để có thể chẩn đoán chính xác, buộc bạn phải đến bệnh viện siêu âm và làm các xét nghiệm. Dựa vào các thông số như chiều cao tử cung, vòng bụng,... các...
Bài viết bởi Bác sĩ Trình Ngọc Lam và Nữ hộ sinh Đặng Thị Nghĩa - Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
Ba tháng cuối thai kỳ là giai đoạn quan trọng đối với mẹ và bé, nếu sản phụ bị đau bụng đột ngột kèm máu chảy rất có thể là hiện tượng của bệnh lý rau bong non. Đây là bệnh lý có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm cho mẹ và con.
Cân nặng theo từng tuần tuổi là một trong những tiêu chí để đánh giá sức khỏe và sự phát triển của thai nhi. Cân nặng thai nhi 3 tháng cuối thường tăng mạnh hơn để chuẩn bị cho quá trình chào đời.
Ba tháng cuối của thai kỳ là thời gian mà thai nhi phát triển nhanh nhất cả về cân nặng và trí não. Do vậy, có một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho bà bầu ở 3 tháng cuối sẽ giúp thai nhi phát triển tối ưu, bà bầu cũng có đủ sức khỏe để nuôi dưỡng và chuẩn bị cho quá trình vượt cạn.
Tam cá nguyệt thứ 2 được tính từ tuần 13 đến hết tuần 27 của thai kỳ. Ở giai đoạn ba tháng giữa, giới tính thai nhi cũng đã có thể nhìn thấy rõ ràng và thai phụ bắt đầu cảm nhận được những cử động của thai nhi.Dưới đây là những dấu hiệu thai phát triển tốt 3 tháng giữa: