Sách Vật lý 11 – Hướng dẫn giải các dạng bài tập Tự luận – Trắc nghiệm là bộ sách được biên soạn theo chương trình 2018 của Bộ giáo dục, sách được dùng chung cho các bộ sách hiện hành như Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo, Cánh diều,… Sách này cũng dùng làm tài liệu để ôn thi HSG các cấp các em học sinh và cho thầy cô làm tài liệu giảng dạy trên trường. Sách sẽ được tác giả cập nhật nội dung, chỉnh sửa hằng năm để thêm nhiều dạng bài hay cho các em học sinh có thể tự học ở nhà.
Sách dày khoảng 350 trang khổ A4 và nội dung của cuốn sách được trình bày thành các chương sau:
Chương 1. DAO ĐỘNG Bài 1. Dao động điều hoà Bài 2. Mô tả dao động điều hoà Bài 3. Vận tốc, gia tốc trong dao động điều hoà Bài 4. Năng lượng trong dao động điều hòa Bài 5. Dao động tắt dần. Dao động cướng bức. Hiện tượng cộng hưởng
Bài Kiểm tra cuối chương 1
Chương 2. SÓNG Bài 6. Sóng và các đặc trưng vật lý của sóng Bài 7. Sóng điện từ Bài 8. Giao thoa sóng Bài 9. Sóng dừng
Bài Kiểm tra cuối chương 2
Bài Kiểm tra cuối HK1
Chương 3. ĐIỆN TRƯỜNG Bài 10. Định luật Coulomb về lực tương tác giữa hai điện tích Bài 11. Điện trường Bài 12. Điện thế và thế năng điện Bài 13. Tụ điện
Bài Kiểm tra cuối chương 3
Chương 4. DÒNG ĐIỆN. MẠCH ĐIỆN Bài 14. Cường độ dòng điện Bài 15. Định luật Ohm Bài 16. Nguồn điện Bài 17. Năng lượng điện và công suất điện
Bài Kiểm tra cuối chương 1
Bài Kiểm tra cuối HK2
Các bài học được trình bày sắp xếp thứ tự theo cấu trúc: Tóm tắt lý thuyết – Ví dụ tự luận – Bài tập tự luyện có hướng dẫn giải [Tự luận – Trắc nghiệm] – Bài kiểm tra cuối chương và Bài kiểm tra cuối HK1, HK2.
Mong rằng Sách Vật lý 11 – Hướng dẫn giải các dạng bài tập Tự luận – Trắc nghiệm là cuốn sách sẽ giúp ích cho các em học sinh gần xa và phát triển khả năng tự học ở nhà.
Dù đã hết sức cố gắng trong quá trình biên soạn, nhưng bộ sách khó tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tác giả Cao Minh Nhân chân thành cảm ơn ý kiến đóng góp của các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh gần xa để lần tái bản bộ sách sẽ được hoàn thiện hơn.
XEM TRƯỚC
TẢI VỀ
CÁC DẠNG BÀI TẬP VẬT LÍ 11.
Để download tài liệu CÁC DẠNG BÀI TẬP VẬT LÍ 11 các bạn click vào nút download bên trên.
📁 Chuyên mục: Bài tập tự luận, định tính, tóm tắt lí thuyết Vật lí 11
📅 Ngày tải lên: 14/12/2012
📥 Tên file: cac-dang-bai-tap-vat-ly-lop-11.thuvienvatly.com.7340b.28875.doc [506.5 KB]
🔑 Chủ đề: CAC DANG BAI TAP VAT LI 11
► Like TVVL trên Facebook nhé!
Các dạng bài tập liên quan đến phương trình sóng Vật lí 11 có lời giải chi tiết. Các bạn xem để ôn tập và nắm vững kiến thức đã học.
- PHƯƠNG PHÁP GIẢI
• Nếu phương trình sóng tại nguồn $O$ là ${u_0} = Acos\left[ {\omega t} \right]$ thì phương trình dao động tại $M$ là ${u_M} = Acos\left[ {\omega t – \Delta t} \right]$
[ ${u_0}$ là li độ tại $O$ vào thời điểm $t$, còn $t$ là thời gian dao động của nguồn]
• Thay $\Delta t = \frac{x}{v}$ và $\lambda = vT$ ta được phương trình sóng tại $M$ là
${u_M} = Acos\left[ {\omega t – \frac{x}{v}} \right] = Acos\left[ {\frac{{2\pi t}}{T} – \frac{{2\pi x}}{\lambda }} \right]\left[ * \right]$
Phương trình $\left[ {{\;^*}} \right]$ trên là phương trình sóng hình sin truyền theo trục ${\mathbf{x}}$. Nó cho biết li độ $u$ của phần tử có toạ độ $x$ vào thời điểm $t$.
Nhận xét:
$ + ]$ Từ $\left[ {{\;^*}} \right] \Rightarrow $ dao động tại $M$ trễ pha hơn dao động tại nguồn $O$ góc $2\pi x/\lambda $
+] Từ $\frac{{2\pi x}}{\lambda } \Rightarrow x$ và cùng đơn vị.
+] Nếu cho phương trình sóng tại I là ${u_I}\left[ t \right] = acos\left[ {\omega t + \varphi } \right]$. Ta có thể suy ra phương trình sóng tại $P$ và $Q$ [điểm đứng trước và đứng sau $I$ ]:
$P$ dứng trước: ${u_p}\left[ {x,t} \right] = acos\left[ {\omega t + \varphi + \frac{{2\pi a}}{\lambda }} \right]$
$Q$ dứng sau: ${u_Q}\left[ {x,t} \right] = acos\left[ {\omega t + \varphi – \frac{{2\pi b}}{\lambda }} \right]$
- BÀI TẬP TỰ LUẬN
Bài 1: Một sợi dây đàn hồi nằm ngang có điểm đầu $O$ dao động theo phương đứng với biên độ $A = 5\;cm,\;T = 0,5\;s$. Vận tốc truyền sóng là $40\;cm/s$. Viết phương trình sóng tại $M$ cách $O$ một khoảng $50\;cm$.
Lời giải:
Phương trình dao động của nguồn: ${u_0} = Acos\left[ {\omega t} \right]\left[ {cm} \right]$
Với: $a = 5\;cm;\omega = 2\pi T = 2\pi 0,5 = 4\pi \left[ {rad/s} \right];{u_0} = 5cos\left[ {4\pi t} \right]\left[ {cm} \right]$
Phương trình dao động tai $M:{u_M} = Acos\left[ {\omega t – \frac{{2\pi x}}{\lambda }} \right]$
Trong đó: $\lambda = vT = 40.0,5 = 20\left[ {\;cm} \right];x = 50\;cm$
$ \Rightarrow {u_M} = 5cos\left[ {4\pi t – 5\pi } \right]\left[ {cm} \right]$
Bài 2: Một sóng cơ học truyền theo phương $Ox$ với biên độ coi như không đồi. Tại $O$, dao động có dạng $u = acos\omega t\left[ {cm} \right]$. Tại thời điểm $M$ cách xa tâm dao động $O$ là $\frac{1}{3}$ bước sóng ở thời điểm bằng $0,5$chu kì thì ly độ sóng có giá trị là $5\;cm$ ?. Viết phương trình dao động ở M.
Lời giải:
Sóng truyền từ $O$ đến $M$ mất một thời gian là: $t = \frac{d}{v}$.
Phương trình dao động ở $M$ có dạng: $uM = acos\omega \left[ {t – \frac{{1\lambda }}{{3v}}} \right]$ với $v = \lambda /T$
Tacó: $\frac{\omega }{v} = \frac{{2\pi }}{{T.\frac{\lambda }{T}}} = \frac{{2\pi }}{\lambda }$
Vậy $uM = acos\left[ {\omega t – \frac{{2\pi \lambda }}{{\lambda .3}}} \right]$.
Hay : $uM = acos\left[ {\omega t – \frac{{2\pi \lambda }}{3}} \right]cm$
Bài 3: Một sóng cơ học truyền dọc theo trục $Ox$ có phương trình $u = 28cos\left[ {20x – 2000t} \right]$ $\left[ {cm} \right]$, trong đó $x$ là tọa độ được tính bằng mét, $t$ là thời gian được tính bằng giây. Vận tốc truyền sóng là bao nhiêu?
Lời giải:
Phương trình dao động của nguồn: $u = 28cos\left[ {20x – 2000t} \right] = 28cos\left[ {2000t – 20x} \right]\left[ {cm} \right]$
$ \Rightarrow \omega = 2000\frac{{\omega x}}{v} = 20x$
$ \Leftrightarrow \omega = 2000v = \frac{\omega }{{20}} \Rightarrow v = \frac{{2000}}{{20}} = 100\,[m/s]$
Bài 4: Một sóng cơ ngang truyền trên một sợi dây rất dài có phương trình
$u = 6cos\left[ {4\pi t – 0,02\pi x} \right]$; trong đó $u$ và $x$ có đơn vị là $cm$, $t$ có đơn vị là giây. Hãy xác định vận tốc dao động của một điểm trên dây có toạ độ $x = 25\;cm$ tại thời điểm $t = 4\;s$.
Lời giải:
Vận tốc dao động của một điểm trên dây được xác định là:
$v = u’ = – 24\pi sin\left[ {4\pi t – 0,02\pi x} \right]\left[ {cm/s} \right]$
Thay: $x = 25\;cm$ và $t = 4\;s$ vào ta được: $v = – 24\pi sin\left[ {16\pi – 0,5\pi } \right] = 24\pi \left[ {cm/s} \right]$
Bài 5: Một sóng cơ học lan truyền trên một phương truyền sóng với vận tốc $5\;m/s$. Phương trình sóng của một điểm $O$ trên phương truyền đó là: ${u_0} = 6cos\left[ {5\pi t + } \right]cm$. Phương trình sóng tại $M$ nằm trước $O$ và cách $O$ một khoảng $50\;cm$ là gì?
Lời giải:
Tính bước sóng $\lambda = v/f = 5/2,5 = 2\;m$
Phương trình sóng tại $M$ trước $O$ [lấy dấu cộng] và cách $O$ một khoảng $x$ là: ${u_M} = Acos\left[ {\omega t + \frac{\pi }{2} + \frac{{2\pi x}}{\lambda }} \right]\left[ {cm} \right]$
$ \Rightarrow $ Phương trình sóng tại $M$ nằm trước $O$ và cách $O$ một khoảng $x = 50\;cm = 0,5\;m$ là:
${u_M} = 6cos\left[ {5\pi t + \frac{\pi }{2} + \frac{{2\pi .0,5}}{2}} \right]\left[ {cm} \right] = 6cos\left[ {5\pi t + \pi } \right]\left[ {cm} \right]$
Bài 6: Một sóng cơ học lan truyền trên mặt nước với tốc độ $25\;cm/s$. Phương trình sóng tại nguồn là $u = 3cos\pi t\left[ {cm} \right]$. Vận tốc của phần tử vật chất tại điểm $M$ cách $O$ một khoảng $25\;cm$ tại thời điểm $t = 2,5\;s$ là bao nhiêu?
Lời giải:
Bước sóng: $\lambda = \frac{{v.2\pi }}{\omega } = \frac{{25.2\pi }}{\pi } = 50\;cm/s$
Phương trình sóng tại $M$ [sóng truyền theo chiều dương] là:
${u_M} = 3cos\left[ {\pi t – \frac{{2\pi 25}}{{50}}} \right] = 3cos\left[ {\pi t – \pi } \right]cm$
Vận tốc thì bằng đạo hàm bậc nhất của li độ theo t:
${v_M} = – A\omega sin\left[ {\omega t + \varphi } \right] = – 3\pi \cdot sin\left[ {\pi \cdot 2,5 – \pi } \right] = – 3 \cdot sin\left[ {1,5\pi } \right] = 3\pi \left[ {cm/s} \right]$