Chất béo trans, chất béo dạng trans hay acid béo dạng trans [tên tiếng Anh: trans fat hay trans fatty acid], còn gọi là chất béo cấu hình khác bên hoặc acid béo xấu [nhiều tài liệu vẫn gọi không đúng là chất béo chuyển hóa hay acid béo chuyển hóa] là một loại chất béo được hình thành bằng phương pháp hydro hóa dầu ăn, nhằm giúp thực phẩm được bảo quản lâu hơn, bắt mắt và hấp dẫn người tiêu dùng hơn. Chất béo độc hại này thường có trong các loại thực phẩm chế biến sẵn như bánh cookies, khoai tây chiên, quẩy nóng, gà rán, thịt rán… Chất béo trans tồn tại trong nhiều loại thực phẩm tự nhiên, và cả trong thực phẩm công nghiệp. Từ thịt … đến bánh ngọt, bánh quy, bánh nướng. Hàm lượng các axit béo trans là tương đối thấp trong thịt, nhưng cao hơn nhiều trong ngành công nghiệp bánh ngọt và đồ ăn nhẹ.
Đặc điểm[sửa | sửa mã nguồn]
Chất béo trans có tính chất hóa học đặc thù. Ở góc độ sinh hóa, đặc trưng của axit béo trans không sai khác nhiều so với axít béo thông thường. Chính vị trí của hai nguyên tử hydro trong chuỗi phân tử carbon làm nên sự khác biệt. Axít béo trans là axít béo không bão hòa, vì chúng có một liên kết đôi giữa hai nguyên tử carbon với hai nguyên tử hydro theo vị trí gọi là "trans" [ở hai bên đối nghịch nhau, khác với vị trí "cis" ở cùng một bên]. Tính chất này dẫn đến một cấu trúc không gian cố định, bởi vì axít béo trans có đặc tính sinh lý và hóa sinh rất chính xác.
Nguy hại[sửa | sửa mã nguồn]
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ và Tổ chức Y tế thế giới, chất béo trans, giống như chất béo bão hòa [saturated fat], làm tăng cao mức lipoprotein và triglycerid, tăng hàm lượng cholesterol xấu [LDL-C] và làm giảm lượng cholesterol tốt [HLD] trong máu, gây nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch. . Ngoài ra, chất béo này khi xâm nhập và đông đặc trong máu, tạo ra những mảng tiểu cầu dạng mỡ bám vào thành mạch máu, dần dần bịt kín mạch máu, hậu quả làm cho máu không lưu thông được, gây tắc nghẽn và dẫn đến nguy cơ đột quỵ. Một quá trình làm cho các động mạch vành bị tắc nghẽn, giảm lưu lượng máu nuôi tim, dẫn đến tình trạng xảy ra các cơn đau thắt ngực, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, và các bệnh mãn tính khác như tiểu đường, v.v. Chất béo trans thực sự là yếu tố gây hại cho những người hay dùng thực phẩm chế biến sẵn.
Người Mỹ tiêu thụ lượng chất béo bão hòa và chất béo trans chiếm 4-5% lượng calorie cần thiết trong mỗi bữa ăn, hơn gấp đôi mức khuyến cáo của Hội Tim mạch Mỹ. Vì vậy, mỗi năm, nước Mỹ có 12,5 triệu người mắc bệnh động mạch vành tim và trên 500.000 người chết vì bệnh tim mạch, trong đó riêng Tại New York, có đến hơn 500 người chết vì bệnh tim mạch có liên quan đến chất béo trans hằng năm. Dùng chất này tăng nguy cơ mắc bệnh trầm cảm lên đến 48% so với những người không ăn.
Biện pháp[sửa | sửa mã nguồn]
Năm 2003, Đan Mạch trở thành quốc gia đầu tiên đưa ra luật để quản lý các loại thực phẩm chế biến sẵn có chứa chất béo trans. Tiếp theo đó, Canada trở thành quốc gia thứ hai áp dụng luật khi yêu cầu tất cả các loại thực phẩm phải ghi rõ hàm lượng chất béo trans trên bao bì. Tại Hoa Kỳ, Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm quy định bắt buộc in hàm lượng chất béo trans lên nhãn bao bì thực phẩm và khuyến nghị người dân sử dụng các sản phẩm càng ít chất béo chuyển hóa càng tốt.
Một nghiên cứu được xuất bản vào năm 2001 chỉ ra rằng axit béo không bão hòa đa rất có lợi trong việc bảo vệ làn da của bạn khỏi tia UV.
According to Harvard School of Public Health, these polyunsaturated fatty acids protect the heart, lower blood pressure, and lower triglycerides.
Camel milk does have a lower fat content compared to that of a cow, however,and its fatty acids are mostly polyunsaturated fatty acids.
Trong khi đó, oạt động của dầu ngô,một loại dầu giàu axit béo không bão hòa đa n- 6, dường như làm tăng tính hung hăng của các khối u.
Chúng ta cần một số axit béo không bão hòa đa, có tên là axit béo thiết yếu[axit linoleic và linolenic], trong chế độ ăn uống của chúng ta để có làn da khỏe mạnh.
We need certain polyunsaturated fatty acids, aptly named essential fatty acids[linoleic and linolenic acids], in our diet for healthy skin.
Xem xét 14 nghiên cứu về mức axit béo không bão hòa đa ở bệnh nhân trầm cảm, các tác giả của nghiên cứu cho thấy những người bị trầm cảm có thể có mức DHA và EPA thấp.
Looking at 14 studies on polyunsaturated fatty acid levels in depressive patients, the review's authors found people with depression may be more likely to have low levels of DHA and EPA.
Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã xem xét21 nghiên cứu và phát hiện ra rằng việc tiêu thụ axit béo không bão hòa đa n- 3[ omega- 3 thuộc loại này] từ cá có liên quan đến việc giảm 14% nguy cơ ung thư vú.
Chinese researchers reviewed 21 studies andfound that consuming n-3 polyunsaturated fatty acids[omega-3 is in this category] from fish was associated with a 14 percent reduction in breast cancer risk.
Một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên JAMA Ophthalmology đã xem xét dữ liệu từ 3.865 ngườiđể xem liệu chế độ ăn uống hàng ngày của axit béo không bão hòa đa[ PUFA] có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp hay không.
A 2018 study published in JAMA Ophthalmology looked at data from 3,865people to see if their daily dietary intake of polyunsaturated fatty acid[PUFA] had any bearing on their glaucoma risk.
Cả hai loại axit béo không bão hòa đa chuỗi dài“ omega” này là chất nền cho một loại eicosanoids được gọi là prostaglandin, có vai trò trên khắp cơ thể con người.
Both of these“omega” long-chain polyunsaturated fatty acids are substrates for a class of eicosanoids known as prostaglandins, which have roles throughout the human body.
Inoltru được khuyến cáo như là một bổ sung với một hiệu ứng bổ và là một nguồn bổ sung vitamin C và E, omega-3 và axit béo không bão hòa đa omega- 6, mangan, glucosamine và chondroitin sulfate.
Inoltru is recommended as a supplement with a tonic effect and as an additional source of vitamins C and E,omega-3 and omega-6 polyunsaturated fatty acids, manganese, glucosamine and chondroitin sulfate.
DHA đặc biệt tập trung ở não và mắt,chiếm 40% axit béo không bão hòa đa, hoặc PUFA, trong não và 60% trong số đó được tìm thấy trong võng mạc.
Trên thực tế,36% chất béo trong các loại hạt quả hạch Brazil là 37% axit béo không bão hòa đa, một loại chất béo đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe của tim[ 1 nguồn đáng tin cậy, 4 nguồn đáng tin cậy].
In fact,36% of the fats in Brazil nuts are 37% polyunsaturated fatty acids, a type of fat that has been shown to benefit heart health[1, 4].
Một nghiên cứu vào năm 2010 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ phát hiện ra rằng người lớn tuổi từ 19- 50 và những người 51 tuổi trở lên, người tiêu thụ trung bình là 0,63 và 0,77 phần ăn ngũ cốc mỗi ngày, đã tìm thấy chất lượng của chế độ ăn uống cao hơn,chất xơ và axit béo không bão hòa đa.
A 2010 study published in the Journal of the American Dietetic Association found that adults ages 19 to 50 and those 51 and older who consumed a mean of 0.63 and 0.77 servings of whole grains per day, respectively, were found to have higher diet quality and intake of energy,fiber and polyunsaturated fatty acids.
Một nghiên cứu năm 2010 được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa Kỳ cho thấy người lớn tuổi từ 19 đến 50 và những người từ 51 tuổi trở lên đã tiêu thụ trung bình 0,63 và 0,77 phần ăn ngũ cốc mỗi ngày, được phát hiện có chất lượng và lượng thức ăn cao hơn năng lượng,chất xơ và axit béo không bão hòa đa.
A 2010 study published in the Journal of the American Dietetic Association found that adults ages 19 to 50 and those 51 and older who consumed a mean of 0.63 and 0.77 servings of whole grains per day, respectively, were found to have higher diet quality and intake of energy,fiber and polyunsaturated fatty acids.
Chất béo gấu là một chất bổsung chế độ ăn uống được sử dụng như một nguồn bổ sung axit béo không bão hòa đa omega- 3 và vitamin E.
Chất béo không bão hòa đơn tiếng Anh là gì?
Các axit béo bão hòa chủ yếu nằm trong thành phần của mỡ động vật và trong một số dầu thực vật như dầu cọ, dừa,… Axit béo chưa bão hòa là các axit có chứa liên kết đôi trong phân tử. Các axit béo có một nối đôi trong phân tử gọi là các axit béo không bão hòa đơn [MUFA -Monounsaturated Fatty Acid].
Chất béo không bão hòa còn được gọi là gì?
Chất béo không bão hòa đa thường ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng còn được gọi là dầu.
Chất béo chuyển hóa tiếng Anh là gì?
Chất béo trans [tên tiếng Anh: trans fat hay trans fatty acid] là axit béo chuyển hóa hay axit béo dạng trán, axit béo đồng phân nhân tạo.
Acid béo không bão hòa đa là gì?
Chất béo không bão hòa đa là một loại chất béo không bão hòa có lợi cho sức khoẻ khi tiêu thụ có kiểm soát. Nguồn chất béo không bão hòa đa phổ biến bao gồm quả óc chó, nhiều loại hạt và một số loại cá. Chất béo không bão hòa đa có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và giảm lượng cholesterol máu.