Đăng nhập
Đăng nhập để trải nghiệm thêm những tính năng hữu ích
ZaloNóng
Mới
VIDEO
CHỦ ĐỀ
Có người bị mụn rộp môi tưởng là do dị ứng, do thiếu vitamin C và cứ mỗi lần tái phát lại dùng các thuốc này. Bệnh không khỏi mà còn nặng hơn.
Vài đặc điểm về bệnh
Bệnh do virus herpes simplex. Như ta biết herpes simplex có 2 nhóm. Herpes simplex nhóm II gây mụn rộp bộ phận sinh dục, nhóm I gây ra mụn rộp môi. Khoảng 80% dân số nhiễm virus này, nhưng bình thường chúng nằm yên trong cơ thể, chỉ có khoảng 25% phát bệnh, khi có điều kiện thuận lợi, xảy ra chủ yếu ở trẻ em và cả người lớn. Mỗi đợt kéo dài 1 - 3 tuần, tùy người một năm tái phát 1 - 2 lần, cũng có khi đến 5 - 6 lần. Dấu hiệu dễ thấy là bị ngứa, nóng, rát, đỏ da, có cảm giác lăn tăn ở môi, sau đó xuất hiện những mụn nước nhỏ li ti, tập trung thành từng đám trên môi hay quanh môi [đôi khi còn ở miệng, má, cằm, mũi]. Những mụn này chứa đầy dịch, khi bị vỡ, dịch chảy ra ngoài làm lây bệnh. Đường lây do tiếp xúc, chủ yếu qua môi [hôn, dùng chung khăn mặt].
Trường hợp sức đề kháng yếu hoặc bị các bệnh làm suy giảm miễn dịch, bệnh thường nặng [lan rộng, kéo dài, có biến chứng]. Còn lại đa số trường hợp khác, bệnh thường nhẹ, có thể tự khỏi trong vài tuần.
Thuốc kháng virus: chọn một trong 3 loại acyclovir, famcyclovir, valacylovir. Trường hợp nhẹ hay nặng đều nên dùng, vì thuốc làm rút ngắn thời gian kéo dài, giảm tái phát, trường hợp nặng càng cần phải dùng vì thuốc giúp giảm mức trầm trọng. Dùng càng sớm càng tốt, ngay sau khi có dấu hiệu bị bệnh đầu tiên [ngứa, nóng rát, đỏ]. Liều dùng phải cao [ví dụ như acyclovir mỗi ngày uống 2 - 3 lần, mỗi lần 400mg]. Đợt dùng thường kéo dài 5 ngày. Riêng với người bệnh có nhiễm HIV, đợt dùng tối thiểu 10 ngày. Nếu dùng đường uống thì nên chọn là famcyclovir. Trong trường hợp đặc biệt cần thiết [người bệnh không dung nạp, hoặc đứng trước nguy cơ diễn biến xấu, kể cả trường hợp nhiễm HIV] thì có thể dùng acyclovir truyền tĩnh mạch.
Thuốc giảm đau: đau không dữ dội, nhưng kéo dài, gây khó chịu, nên chọn loại thông thường, ít gây tai biến như acetaminophen [paracetamol].
Thuốc chăm sóc tại chỗ: trường hợp nặng hay nhẹ đều cần dùng. Trường hợp nhẹ có khi chỉ cần dùng thuốc chăm sóc tại chỗ bệnh vẫn khỏi. Thuốc chăm sóc tại chỗ gồm: Cream kháng virus acyclovir 5% có tác dụng như: loại uống nhưng mức độ thấp hơn.
Các thuốc chống bội nhiễm [dung dịch povidin, dung dịch milian]: nhờ chống bội nhiễm, thuốc làm khô nhanh các vết trợt lở và đóng mày. Các loại kem chống nắng bôi môi có chỉ số chống nắng [SPF] khoảng 15. Cream làm giảm đau xyclocain. Ngoài ra, cần súc miệng bằng nước muối, tắm nước ấm hay dung dịch thuốc tím pha loãng. Không nhất thiết phải dùng tất cả mà chỉ chọn loại cần thiết [ví dụ trong trường hợp nặng đã dùng kháng virus uống hay tiêm thì không cần dùng dạng cream].
Thuốc ngăn ngừa tái phát: virus thường có trong cơ thể, trong đợt bùng phát bệnh, dù có dùng kháng virus cũng không bao giờ loại sạch hoàn toàn, nên không thể chữa khỏi vĩnh viễn, có thể tái phát khi có điều kiện. Tuy nhiên, chỉ dùng thuốc ngừa tái phát thường xuyên, lâu dài với những người mỗi năm tái phát từ 6 lần trở lên. Phổ biến là dùng từ 6 - 18 tháng, khi mỗi năm chỉ còn tái phát từ 2 lần trở xuống thì ngừng dùng. Nhưng trong thực tế, người ta cũng từng dùng cho những người đặc biệt liên tục đến 13 năm. Thuốc chọn dùng là một trong 3 kháng virus acyclovir, famcyclovir, valacylovir. Tuy dùng liều thấp hơn trong đợt điều trị cấp tính [bằng khoảng 1/2 - 2/3] nhưng vì dùng thường xuyên, lâu dài nên thuốc có tác dụng phụ [tuy không lớn] và tốn kém, cần phải cân nhắc.
Song song với việc dùng thuốc cần có chế độ dinh dưỡng tăng khả năng đề kháng cơ thể. Cần tránh các loại thức ăn có hàm lượng arginin cao [dừa, đậu nành, sô-cô-la, cà rốt...] vì arginin là yếu tố cần để herpes simplex tái sinh, tuy nhiên không kiêng hoàn toàn, vì arginin cũng rất cần cho việc hấp thu thức ăn phát triển cơ thể. Người đang có bệnh không làm lây sang người lành bằng cách tiếp xúc [hôn, dùng chung khăn mặt], không làm lan rộng bệnh ra vùng khác [tránh sờ lên mắt, không dùng nước miếng làm ướt kính sát tròng, tránh hoặc cẩn thận khi dùng mỹ phẩm, thuốc tẩy trang].
Mụn rộp môi không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe song không lợi về thẩm mỹ, người bệnh lo chữa chủ yếu vì mục đích này. Tuy không chữa khỏi vĩnh viễn nhưng nếu dùng thuốc đúng, tránh làm xuất hiện những điều kiện thuận lợi thì sẽ giảm và có khi không còn tái phát
DS.CKII. BÙI VĂN UY
Suckhoedoisong.vn
Herpes môi [mụn rộp môi hay mụn nước ở môi] là bệnh nhiễm trùng do virus herpes simplex gây ra. Bệnh thường gây đau và ngứa ở môi hoặc xung quanh miệng. Hiện nay vẫn chưa có cách điều trị triệt để căn bệnh này. Tuy nhiên, có nhiều cách để giảm thiểu triệu chứng và ngăn bệnh tái phát.
Vậy bệnh herpes môi có nguy hiểm không? Bệnh có những triệu chứng gì? Bạn cần làm gì để kiểm soát những triệu chứng này?
Triệu chứng herpes môi
Biểu hiện ban đầu của bệnh herpes môi là cảm giác ngứa ran hoặc bỏng rát trên môi. Sau một vài ngày, mụn rộp sinh dục ở miệng xuất hiện dưới dạng các vết phồng rộp nhỏ màu đỏ, chứa đầy dịch xuất hiện trên viền môi. Trong một số trường hợp, mụn rộp cũng hình thành xung quanh mũi, má hoặc bên trong miệng.
Trong vòng 1-2 tuần, mụn rộp sẽ vỡ ra, chảy dịch, đóng vảy rồi biến mất. Bên cạnh biểu hiện bị rộp môi, bệnh herpes cũng có thể gây ra các triệu chứng sau:
- Sốt
- Đau cơ
- Đau họng
- Đau đầu
- Sưng hạch bạch huyết
- Chảy nước dãi [ở trẻ nhỏ]
Nguyên nhân gây bệnh herpes môi
Bệnh herpes môi do virus herpes simplex gây ra. Có hai loại virus herpes simplex là virus herpes simplex loại 1 [HSV-1] và loại 2 [HSV-2]. Trong đó, HSV-1 là nguyên nhân của hơn 80% trường hợp mắc mụn rộp môi. HSV-2 chủ yếu gây bệnh mụn rộp sinh dục.
Bạn có thể nhiễm virus gây bệnh mụn rộp ở môi khi tiếp xúc với những người bị nhiễm bệnh qua các hoạt động như hôn, dùng chung mỹ phẩm, ăn chung và quan hệ tình dục bằng miệng.
Đặc biệt, việc quan hệ tình dục không an toàn có thể tạo điều kiện lây truyền các virus gây bệnh tình dục như mụn cóc sinh dục, bệnh lậu, giang mai… Do đó, bạn cần thực hiện các biện pháp bảo vệ khi quan hệ để giảm nguy cơ nhiễm bệnh.
Bạn có thể quan tâm: Các triệu chứng bệnh lậu và cách chữa trị
Một khi bị nhiễm virus herpes môi, bạn sẽ không thể loại bỏ hoàn toàn chúng ra khỏi cơ thể. Điều này nghĩa là bệnh mụn rộp môi của bạn sẽ có thể tái phát dù đã được điều trị. Một số yếu tố làm tăng khả năng tái phát bệnh, bao gồm:
- Tiếp xúc với ánh mặt trời, đặc biệt vùng môi
- Căng thẳng hay mệt mỏi
- Bị nhiễm bệnh khác, chẳng hạn như cảm cúm
- Dị ứng thực phẩm
- Điều trị các bệnh răng miệng hoặc bị tổn thương vùng môi, nướu
- Suy giảm miễn dịch
- Phẫu thuật thẩm mỹ, ví dụ như xóa sẹo hay làm mịn da bằng tia laser
- Mang thai hoặc thay đổi hormone ở nữ giới do chu kỳ kinh nguyệt
Bệnh herpes môi có nguy hiểm không? Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ?
Herpes môi hay virus herpes miệng không đe dọa tính mạng người bệnh nhưng nó có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm. Đặc biệt, biến chứng có nhiều nguy cơ xảy ra hơn ở trẻ nhỏ, người mắc bệnh về da [như bệnh chàm] hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu [người bị ung thư hoặc nhiễm HIV].
Bạn cần đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt khi:
- Mụn ở môi không hết sau 2 tuần
- Có các triệu chứng nặng như sốt cao hoặc dai dẳng, khó thở, khó nuốt
- Mắt đỏ và kích ứng [có thể kèm chảy dịch]
- Herpes môi tái phát thường xuyên
- Đang điều trị ung thư, mắc bệnh viêm da dị ứng hoặc các bệnh làm suy giảm hệ thống miễn dịch [HIV/AIDS]
Phương pháp điều trị bệnh herpes môi
Không có cách chữa trị bệnh herpes môi khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, các biện pháp khắc phục dưới đây có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh diễn biến phức tạp hơn.
Thuốc trị herpes môi dạng mỡ và kem bôi
Bạn có thể kiểm soát cơn đau do mụn nước ở môi và thúc đẩy quá trình chữa lành bằng thuốc mỡ kháng virus, chẳng hạn như penciclovir [Denavir]. Thuốc mỡ sẽ phát huy hiệu quả tốt nhất nếu được sử dụng ngay khi có các dấu hiệu đầu tiên của bệnh.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể dùng Docosanol [Abreva] – một loại kem không kê đơn để giảm triệu chứng của herpes miệng.
Thuốc trị herpes môi dạng uống
Herpes môi cũng có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus đường uống, chẳng hạn như acyclovir [Zovirax], valacyclovir [Valtrex] và famciclovir [Famvir]. Đây là những loại thuốc kê đơn, do đó bạn cần sử dụng chúng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Nếu bạn đang gặp các biến chứng của mụn rộp hoặc bệnh thường xuyên tái phát, bác sĩ có thể hướng dẫn bạn dùng thuốc liều cao hơn.
Điều trị herpes môi tại nhà
Bạn hoàn toàn có thể áp dụng các phương pháp điều trị herpes môi tại nhà để giảm nhẹ triệu chứng như:
- Chườm nước đá bọc trong vải [không để nước đá trực tiếp lên da] trên các vết loét 3 lần một ngày, 20 phút mỗi lần để giúp giảm đau.
- Dùng thuốc không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen để giảm đau, hạ sốt. Lưu ý, bạn không nên dùng aspirin cho trẻ nhỏ vì nó có liên quan đến hội chứng Reye’s.
- Tránh các loại thực phẩm có vị chua như chanh, cam, quýt.
- Dùng nước súc miệng có chứa baking soda để làm dịu cơn đau miệng
- Dùng gel lô hội hoặc son dưỡng môi lô hội có thể giúp giảm mụn rộp
Lưu ý: Giai đoạn đầu tiên của mụn rộp có thể rất đau đớn gây khó khăn khi ăn, uống và ngủ. Trẻ em bị sốt và có nhiều mụn rộp lở loét trong miệng cần được cho uống thêm nước lọc và các loại nước hoa quả để tránh tình trạng mất nước.
Các biện pháp phòng ngừa herpes môi
Để ngăn ngừa lây nhiễm và phòng herpes môi tái phát, bạn nên tham khảo bằng các biện pháp sau:
- Tránh hôn hoặc tiếp xúc trực tiếp với người khác khi miệng bạn đang có vết loét
- Tránh để môi của bạn tiếp xúc trực tiếp ánh sáng mặt trời quá lâu [đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều]. Bạn có thể sử dụng son dưỡng môi và đeo khẩu trang giúp môi bạn tránh ánh sáng.
- Tránh tiếp xúc với người đang có mụn rộp ở bất cứ nơi nào trên cơ thể. Nếu bắt buộc phải chạm vào mụn rộp, nhớ hãy dùng găng tay và rửa tay sau đó.
- Tránh dùng chung khăn tắm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc các đồ dùng khác mà người bệnh có thể đã sử dụng
- Giữ bàn tay của bạn sạch sẽ. Khi bạn bị mụn rộp, hãy rửa tay cẩn thận trước khi chạm vào mình và người khác, đặc biệt là trẻ sơ sinh
- Sử dụng bao cao su và màng chắn miệng khi quan hệ tình dục.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được bệnh herpes môi có nguy hiểm không, các triệu chứng của bệnh và cách xử lý khi bị nhiễm virus herpes môi. Mặc dù rộp môi có thể tự biến mất nhưng bạn vẫn nên đến thăm khám tại cơ sở y tế để được hướng dẫn cách điều trị hiệu quả.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.