Năm 2023 có đặc xá không

Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho 2.434 phạm nhân năm 2022. Trong đó, 8 phạm nhân trong các vụ án diện Ban Chỉ đạo T.Ư về phòng, chống tham nhũng theo dõi, nhưng Phan Sào Nam không ở trong danh sách này. 

Sáng 31.8, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, TAND Tối cao, Bộ Ngoại giao và các cơ quan có liên quan tổ chức họp báo công bố quyết định đặc xá của Chủ tịch nước.

Theo đó, Chủ tịch nước quyết định đặc xá cho 2.434 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 3 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, 1 người đang được hoãn chấp hành án phạt tù, có đủ điều kiện được hưởng đặc xá năm 2022. Quyết định này có hiệu lực từ ngày mai, 1.9.2022.

“Khác với những lần đặc xá trước, quyết định về đặc xá lần này đã có những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được đề nghị đặc xá và các trường hợp không đề nghị đặc xá. Do đó, số phạm nhân được đặc xá lần này cũng ít hơn so với các lần đặc xá trước”, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà nói tại họp báo.

Trả lời báo chí, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho hay, trong số các phạm nhân được đặc xá lần này, có 16 phạm nhân người nước ngoài.

Cụ thể, phạm nhân có quốc tịch Úc 1 người, Canada 1 người, Mỹ 3 người, Trung Quốc 4 người, Pháp 1 người, Campuchia 2 người, Nigeria 1 người, Malaysia 1 người, Lào 1 người.

Trong khi đó, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long cho biết, tổng số tiền mà những người được đặc xá lần này đã thực hiện bồi thường thiệt hại, nộp án phí, trả lại tài sản… là 67 tỉ đồng. “Người thực hiện nhiều nhất trong quá trình chấp hành án là trên 4 tỉ đồng”, ông Long thông tin.

Ông Long cũng cho biết, trong số hơn 2.000 phạm nhân được đặc xá, có 8 phạm nhân thuộc các vụ án do Ban Chỉ đạo T.Ư Phòng chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi chỉ đạo, được hưởng đặc xá năm 2022.

\n

Với trường hợp Phan Sào Nam trong vụ án đánh bạc trên mạng được báo chí đặt câu hỏi, ông Long khẳng định, Phan Sào Nam không được đặc xá trong lần này.

Thông tin tại họp báo, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho hay, việc xét đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào cho dù phạm nhân đó là người Việt Nam hay là người có quốc tịch nước ngoài, nếu phạm nhân đó có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật đều được xét đặc xá.

“Đặc xá cũng là sự ghi nhận kết quả cải tạo, chấp hành tốt các nội quy, quy định của phạm nhân; là kết quả của quá trình giáo dục, cải tạo phạm nhân, thể hiện sự phối hợp chặt chẽ giữa trại giam, gia đình, các cơ quan có liên quan và toàn xã hội trong việc thực hiện chính sách hình sự của Đảng và Nhà nước Việt Nam”, ông Hà nói.

Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước nhấn mạnh, chính sách nhân đạo không chỉ dừng lại ở việc đặc xá tha tù trước thời hạn mà còn thể hiện ở việc tạo điều kiện để những phạm nhân được đặc xá tha tù tái hoà nhập cộng đồng.

Phan Sào Nam, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty VTC Online, là “nhân vật số 2” trong vụ án đánh bạc quy mô lớn qua game bài Rikvip/Tip.club.

Theo bản án phúc thẩm của TAND cấp cao tại Hà Nội năm 2019, Phan Sào Nam bị tuyên phạt 5 năm tù về các tội “tổ chức đánh bạc” và “rửa tiền’’, buộc nộp lại số tiền hơn 929 tỉ đồng; tịch thu, sung công quỹ số tiền hơn 548 tỉ đồng. Tổng cộng số tiền là 1.475 tỉ đồng. Sau đó, Phan Sào Nam đã khắc phục 1.284 tỉ đồng.

Trong thời gian chấp hành án, TAND tỉnh Quảng Ninh bất ngờ chấp nhận đề nghị của Trại giam Quảng Ninh về việc giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho Phan Sào Nam 2 lần. Phạm nhân Phan Sào Nam ra tù ngày 6.2.2021.

Sau đó, tháng 2.2022, Phan Sào Nam đã tự nguyện đến Công an Q.Tây Hồ [Hà Nội] trình diện và được chuyển đến trại giam để chấp hành nốt hơn 20 tháng tù còn lại. Nhiều cán bộ TAND tỉnh Quảng Ninh cũng bị kỷ luật vì liên quan việc tha tù trước thời hạn cho Phan Sào Nam.

Tin liên quan

• Thứ trưởng Công an nói lý do các trường hợp không được đặc xá
• Chủ tịch nước ân giảm án tử hình thêm 10 bị án
• Chủ tịch nước ân giảm án tử hình cho 21 bị án

Chiều 24-8, Trung tướng Nguyễn Ngọc Bằng, Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp, Bộ Công an, cho biết như trên.

Theo đó, đến tháng 1-2018, các cơ quan chức năng sẽ tiến hành thực hiện việc tha tù trước thời hạn có điều kiện theo quy định của BLHS năm 2015.

Một phạm nhân được đặc xá dịp Quốc khánh năm 2015. Ảnh: TUYẾN PHAN

“Theo quy định của BLHS 2015 thì từ ngày 1-1-2018 tới đây, các phạm nhân đủ điều kiện sẽ được xét tha tù trước thời hạn có điều kiện. Đặc xá vẫn có nhưng sẽ ít hơn và chỉ tổ chức vào các sự kiện trọng đại. Việc tha tù trước thời hạn mỗi năm sẽ được xem xét 3 lần, cùng với giảm án”- Trung tướng Bằng cho hay.

Tha tù trước thời hạn có điều kiện khác đặc xá như thế nào?

Tha tù trước thời hạn có điều kiện là quy định mới của BLHS năm 2015, cho phép sớm đưa người phạm tội bị xử phạt tù quay trở về với cộng đồng để phục thiện, sửa chữa lỗi lầm với sự giúp đỡ và giám sát của gia đình, cơ quan, đoàn thể xã hội.

Theo đó, người đang chấp hành hình phạt tù được trả tự do sớm, nhưng phải tuân thủ một số điều kiện nhất định do cơ quan có thẩm quyền xác định trong một thời gian gọi là thời gian thử thách. Nếu trong thời gian thử thách mà người phạm tội vi phạm các điều kiện đặt ra thì tùy từng trường hợp cụ thể, cơ quan có thẩm quyền có thể thay đổi điều kiện thử thách hoặc có thể buộc người đó phải chấp hành nốt thời hạn còn lại của hình phạt tù trong trại giam, đây là điểm khác biệt của tha tù trước thời hạn có điều kiện so với đặc xá.

Về bản chất, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện vẫn là người đang chấp hành án, chỉ thay đổi hình thức từ chấp hành án trong các cơ sở giam giữ sang chấp hành tại cộng đồng xã hội. Người được tha tù trước thời hạn có điều kiện phải thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách.

Còn Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.

Nếu được đặc xá, người bị kết án được miễn chấp hành hình phạt còn lại.

Từ 1-1-2018, các phạm nhân đủ điều kiện sẽ được xem xét tha tù trước thời hạn. Ảnh: TUYẾN PHAN

Những ai được tha thù trước thời hạn có điều kiện?

Khoản 9 Điều 1 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của BLHS 2015, quy định người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng mà đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù hoặc người đang chấp hành án phạt tù về tội phạm ít nghiêm trọng có thể được tha tù trước thời hạn khi có đủ các điều kiện sau đây:

a] Phạm tội lần đầu;

b] Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt;

c] Có nơi cư trú rõ ràng;

d] Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại và án phí;

đ] Đã chấp hành được ít nhất là một phần hai mức phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn.

Trường hợp người phạm tội là người có công với cách mạng, thân nhân của người có công với cách mạng, người đủ 70 tuổi trở lên, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì phải chấp hành được ít nhất là một phần ba mức phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất là 12 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn;

e] Không thuộc một trong các trường hợp phạm tội quy định tại khoản 2 Điều này.

Không áp dụng quy định của Điều này đối với người bị kết án thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a] Người bị kết án về một trong các tội quy định tại Chương XIII, Chương XXVI, Điều 299 của Bộ luật này; người bị kết án 10 năm tù trở lên về một trong các tội quy định tại Chương XIV của Bộ luật này do cố ý hoặc người bị kết án 07 năm tù trở lên đối với một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 248, 251 và 252 của Bộ luật này;

b] Người bị kết án tử hình được ân giảm hoặc thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 40 của Bộ luật này.

TUYẾN PHAN