Quy trình lai tế bào sinh dưỡng xôma
Trong bài học này, các em được học các kiến thức như:quytrình tạo giống bằng phương pháp gây đột biến, một số thành tựu tạogiống ở Việt Nam, sơ lược về công nghệ tế bào ở thực vật và động vật cùng với các kết quả của chúng,1 số quy trình và thành tựu tạo giống thực vật bằng công nghệ tế bào,kỹ thuật nhân bản vô tính ở động vật và ý nghĩa thực tiễn của phương pháp này Show Quy trình lai tế bào sinh dưỡng xôma1. Video bài giảng 2. Tóm tắt lý thuyết 2.1. Tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến 3. Luyện tập bài 19 Sinh học 12 3.1. Trắc nghiệm 4. Hỏi đápBài 19 Chương 4 Sinh học 12 a. Quy trìnhtạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến Bước 1 : Xử lí vật mẫu bằng tác nhân gây đột biến Xử lí vật mẫu bằng những tác nhân đột biến : với liều lượng và thời hạn xử líthích hợp nếu không sinh vật sẽ chết hay giảm năng lực sinh sản và sức sống . Bước 2 : Chọn lọc thành viên đột biến có kiểu hình mong muốnChọn lọc những thể đột biến có kiểu hình mong ước, ta phải tìm cách nhận ra ra chúng trong những sinh vật thông thường cũng như cácthể đột biến khác. Bước 3 : Tạo dòng thuần chủngTạo ra dòng thuần chủng : cho những thể đột biến được chọn sinh sản để nhân lên thành dòng thuần b. Một số thành tựu tạo giống ở Việt NamTrong chọn giống vi sinh vậtTạo được chủng nấm penicilium đột biến có hoạt tính penicilin tăng gấp 200 lần dạng khởi đầu. Tạo được chủng vi trùng đột biến có hiệu suất tổng hợp lizin cao gấp 300 lần dạng bắt đầu. Trong chọn giống thực vậtHướngtạo thể đa bộiđược chú trọng nhiều so với những giống cây cối thu hoạch hầu hết về thân, lá, củ như cây lấy gỗ, cây lấy sợi, cây rau … Ví dụ : Rau muống 4 n có lá và thân to, sản lượng 30 tạ / ha. Dương liễu 3 n vững mạnh, cho gỗ tốt, dưa hấu, nho tam bội không hạt ; dâu tằm tứ bộiXử lý giống lúa Mộc Tuyền bằng tia gama tạo ra giống lúa MT1chín sớm, cây thấp và cứng, chịu phân, chịu chua, hiệu suất tăng 15 – 25 %. Lai giống có tinh lọc giữa 12 dòng đột biến từ giống ngô M1tạo thành giống ngô DT6chín sớm, hiệu suất cao, hàm lượng prôtêin tăng 1,5 %, tinh bột giảm 4 %. Táo gia lộc xử lí NMU → táo má hồng cho hiệu suất cao a. Khái niệmcông nghệ tế bào Công nghệ tế bào là một ngành kĩ thuật vận dụng phương pháp nuôi cấy mô hoặc tế bào trong môi trường tự nhiên dinh dưỡng tự tạo để tạo ra những mô, cơ quan hay khung hình hoàn hảo mang đặc tính của khung hình cho mô, tế bào Các quá trình của công nghệ tiên tiến tế bào Bước 1 : Tách những tế bào từ khung hình động vật hoang dã hay thực vật Bước 2 : Nuôi cấy tế bào trong môi trường tự nhiên tự tạo để hình thành mô sẹo Bước 3 : Dùng hoocmon sinh trưởng kích thích mô sẹo phân hóa thành những cơ quan hoặc tạo thành khung hình hoàn hảo Các phương pháp tạo giống mới bằng công nghệ tiên tiến tế bào ở động vật hoang dã và thực vật Cơ sở di truyền : Cơ sở khoa học của phương pháp nhân giống bằng công nghệ tiên tiến tế bào là tính toàn năng của của tế bào sinh vật Mỗi tế bào trong khung hình sinh vật dều được phát sinh từ hợp tử trải qua quy trình phân bào nguyên nhiễm. Điều đó có nghĩ là bất kỳ tế bào nào của thực vật như rễ, thân, lá … ở thực vật đều chứa thông tin di truyền thiết yếu của một khung hình hoàn hảo và những tế bào đều có năng lực sinh sản vô tính để tạo thành cây trưởng thành b. Tạo giống bằng công nghệ tiên tiến tế bào ở thực vật Công nghệ nuối cấy hạt phấnƯu điểm của phương pháp này là tạo ra những dòng thuần chủng ; tính trạng chọn lọcđược sẽ rất không thay đổi. Tạo dòng thuần lưỡng bội từ dòng đơn bội dựa trên đặc tính của hạt phấn là có năng lực mọc trên thiên nhiên và môi trường tự tạo thành dòng đơn bội và tổng thể những gen của dòng đơn bội được bộc lộ ra kiểu hình được cho phép tinh lọc invitro ( trong ống nghiệm ) những dòng có đặc tính mong ước Quy trình tạo giống bằng biện pháp nuôi cấy hạt phấn Ứng dụngcủa phương phápcông nghệ nuối cấy hạt phấn Dùng để chọn những cây có dặc tính chống chịu hạn, chịu lạnh, chịu mặn, kháng thuốc diệt cỏ … Dùng để tạo ra dòng thuần chủng, tính trạng tinh lọc sẽ rất không thay đổi Nuôi cấy tế bào thực vật invitro tạo mô sẹoƯu điểm của phương pháp này là nhân nhanh giống cây cối quý – hiếm và sạch bệnh, tạo ra nhiều thành viên mới có kiểu gen giống với thành viên khởi đầu Dung hợp tế bào trần Ưu điểm của phương pháp này là tạo ra những cây lai khác loài mang đặc thù của cả 2 loài nhưng không cần phải trải qua sinh sản hữu tính, tránh hiện tượng kỳ lạ bất thụ của con lai Chọn dòng tế bào xô ma có biến dịƯu điểm là tạo những giống cây xanh mới, có những kiểu gen khác nhau của cùng một giống bắt đầu. Phương pháp này tạo ra những giống mới dựa vào hiện tượng kỳ lạ đột biến gen và biến dị số lượng NST tạo thể lệch bội khác nhau c. Tạo giống mới bằng công nghệ tiên tiến tế bào ở động vật hoang dã Cấy truyền phôi Nhân bảo vô tính ở động vật:Nhân bản vô tính ở ĐV được nhân bản từ tế bào xôma, không cần có sự tham gia của nhân tế bào sinh dục, chỉ cân tế bào chất của noãn bào
Ý nghĩa : Nhân nhanh giống vật nuôi quý và hiếm hoặc động vật biến đổi gen. Tạo ra những giới ĐV mang gen người nhằm mục đích phân phối cơ quan nội tạng cho người bệnh . |