Hướng dẫn làm Dạng bài SO SÁNH 2 ĐOẠN THƠ
10:23 07/12/2017
Đây là dạng đề khá hóc búa trong đề thi THPTQG cũng như trong các đề thi học sinh giỏi. Chính vì vậy, học sinh thường lúng túng khi gặp dạng bài này. Đôi khi các em không xác định được hướng triển khai dẫn đến lạc đề, điểm không cao. Vậy khi gặp dạng đề so sánh hai đoạn thơ, chúng ta phải làm thế nào?
Hướng dẫn:
1. Cách làm bài: Phần Mở bài: – Giới thiệu 2 tác giả, 2 bài thơ [2 đoạn thơ]
_Giới thiệu vấn đề nghị luận [ nếu có ]
Phần Thân bài: Lần lượt phân tích các đoạn thơ theo định hướng những điểm tương đồng với nhau, làm nổi bật vấn đề nghị luận. So sánh hai đoạn thơ: + Chỉ ra những điểm tương đồng của hai bài thơ, đoạn thơ [ về nội dung và nghệ thuật ] + Chỉ ra những điểm khác biệt của mỗi bài thơ, đoạn thơ[ về nội dung và nghệ thuật ].
->>Tìm ra nguyên nhân [ lí giải sự khác biệt ] và ý nghĩa.
Từ đó khẳng định những nét độc đáo, giá trị riêng của mỗi bài thơ, đoạn thơ. Phần Kết bài: – Đánh giá giá trị của mỗi bài thơ, đoạn thơ. – Những cảm nhận về phong cách sáng tác của mỗi nhà thơ. 2. Một vài lưu ý: – Ở phần thân bài phải đảm bảo hai bước: phân tích từng tác phẩm trước rồi so sánh sau. – So sánh hai bài thơ, đoạn thơ tuyệt đối không phải để khẳng định tác phẩm nào hay hơn, mà để tìm ra nét hay tương đồng và độc đáo của mỗi tác phẩm. Sự tương đồng nói lên tính phong phú, phát triển của văn học. Điểm khác biệt tô đậm phong cách riêng của mỗi nhà thơ và xu hướng sáng tác… – Các bình diện để so sánh: + Tác giả, hoàn cảnh sáng tác, mục đích sáng tác. + Đề tài và nội dung tư tưởng của mỗi bài thơ, đoạn thơ. + Bút pháp nghệ thuật. + Giá trị, ý nghĩa và sức sống của mỗi bài thơ, đoạn thơ trong sự nghiệp sáng tác của mỗi nhà thơ.
Đôi khi đề bài đưa sẵn những tiêu chí so sánh , ví dụ : Phân tích nét độc đáo của bức tranh phong cảnh trong hai đoạn thơ sau… Vậy thì trong bài viết, các em cần bám sát nét độc đáo của bức tranh phong cảnh. Đây chính là tiêu chí so sánh
Nhà thơ Xuân Diệu đã truyền đạt một quan điểm tích cực về cuộc sống qua bài thơ Vội vàng. Hãy cùng phân tích để hiểu rõ hơn về quan niệm sống của ông và tìm kiếm câu trả lời cho mình.
Phân tích tác phẩm Vội vàng của Xuân Diệu
Dưới đây là mục lục của bài viết: 1. Tóm tắt nội dung 2. Phân tích chi tiết 3. So sánh với các tác phẩm khác
Phân tích tác phẩm Vội vàng để hiểu quan điểm về cuộc sống của Xuân Diệu
Đề xuất: Bí quyết phân tích bài thơ, đoạn thơ để đạt điểm cao
I. Tóm tắt Phân tích tác phẩm Vội vàng để nhìn nhận quan điểm về cuộc sống của Xuân Diệu
1. Giới thiệu
- Khám phá vấn đề: Tuổi thanh xuân là thời kỳ đẹp nhất trong cuộc đời, nhưng một khi đã qua đi, không thể nào quay lại... - Trình bày vấn đề: Bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu thể hiện quan điểm tích cực về cuộc sống: Trân trọng hiện tại, sống hết mình, tận hưởng từng khoảnh khắc của cuộc sống.
2. Phần chính
- Ý nghĩa cuộc sống thể hiện qua tiêu đề tác phẩm - 'Vội vàng': Sống đầy đủ để thưởng thức vẻ đẹp của thế giới, sống không do dự để không lãng phí thời gian mà không bỏ lỡ bất cứ điều gì; sống là biết trân trọng và yêu thương.
- Phân tích chi tiết tác phẩm - 'Tôi muốn... bay đi': Khao khát mãnh liệt vượt qua giới hạn con người: 'tắt nắng, buộc gió' để giữ lại màu sắc và hương vị, để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của thế giới. - 'Của ong bướm... môi gần': Xuân Diệu mô tả một thiên đường đầy âm nhạc và màu sắc...[Tiếp theo]
\>> Xem Tóm tắt Phân tích chi tiết bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu để hiểu quan điểm sống của tác giả tại đây.
II. Bài văn mẫu Phân tích tác phẩm Vội vàng để nhìn nhận quan điểm về cuộc sống của Xuân Diệu
1. Bài mẫu phân tích Vội vàng để thấy quan niệm sống của Xuân Diệu, mẫu số 1:
Tuổi thanh xuân là khoảnh khắc đẹp nhất trong cuộc đời. Đúng vậy, tuổi trẻ như mây trôi và một khi đã qua đi thì không thể quay lại. Con người hiểu được điều này nên trân trọng cuộc sống hiện tại, họ sống vội vã để bắt kịp thời gian, tận hưởng từng khoảnh khắc mà không lãng phí. Điều này cũng chính là thông điệp mà Xuân Diệu muốn truyền đạt trong tác phẩm 'Vội Vàng'.
Ngay từ tiêu đề, chúng ta đã có thể hiểu được phần nào triết lí sống của Xuân Diệu. Đó là sống trọn vẹn để thưởng thức vẻ đẹp của cuộc sống, sống không do dự để không lãng phí thời gian. Tuy nhiên, sống vội vàng không có nghĩa là sống lơi lỏng, bỏ qua mọi điều. Sống đích thực là biết trân trọng và yêu thương.
Và khát vọng sống đó rực cháy ngay từ những câu đầu tiên của tác phẩm:
'Tôi mong muốn tắt bớt ánh nắng đi Để màu sắc không phai nhạt đi; Tôi mong muốn buộc gió lại Để hương thơm không bay đi.'
Khát vọng vượt qua mọi giới hạn của con người. Đó là khát vọng tắt nắng, buộc gió. Chỉ vì muốn giữ lại sắc màu và hương thơm mà con người nhỏ bé ấy dám mơ ước thay đổi cả vũ trụ, thay đổi cả quy luật tự nhiên để tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của thế giới. Tuy nhiên, đó là những ước mơ không thể hiện thực được, vì không ai có thể tắt ánh nắng và buộc gió lại bởi chúng là vô hình, như cách thanh xuân là vô hình mà người nghệ sĩ đang cố gắng bắt kịp với thời gian.
Những bài phân tích Vội vàng để hiểu quan điểm sống của Xuân Diệu tốt nhất
Tiếp theo, bằng những dòng thơ kế tiếp, ông đã tạo nên một thiên đường rực rỡ âm thanh và màu sắc:
'Của ong bướm này đây tuần tháng mật Này đây hoa của đồng nội xanh tươi Này đây lá của cành tơ phơ phất Của yến anh này đây khúc tình si Và đây, ánh sáng chớp hàng mi Mỗi sáng sớm, thần Vui hằng gõ cửa Tháng giêng ngon như một cặp môi gần'
Đó không phải là thế giới của cỏ cây hoa lá, mà dường như với con người tràn ngập nhiệt huyết tuổi trẻ, nó trở nên tuyệt vời hơn bao giờ hết. Đây là cuộc sống nơi thiên đường rực rỡ màu sắc và ánh sáng, là nơi mà thần tiên thường lui tới. Không gian trong bức tranh ngập tràn màu sắc, màu xanh của cỏ cây, màu xanh của sự sống đang ở độ căng tràn nhất. Và trong không gian mơ mộng đó, lại được thêm phần sôi động, hân hoan bởi khúc hát mời gọi của các loài chim, âm thanh, ánh sáng, màu sắc, tất cả nguồn cội của sự sống đều tụ tập về một nơi để phô diễn vẻ đẹp của thiên đường trên nhân gian và khi người nghệ sĩ nhạy cảm bắt gặp cảnh quan lung linh ấy, lòng họ nao nức, bồn chồn muốn sống hết mình để tận hưởng vẻ đẹp của thế giới. Khát khao được tận hưởng cũng được thể hiện qua từ 'này đây', như một lời mời gọi không thể từ chối dành cho kẻ si tình trót để quên trái tim khi đi qua nhân thế. Và không chỉ dừng lại ở đó, khu vườn trần gian vẫn còn nhiều điều thú vị hơn đang chờ đợi du khách mỗi sáng, niềm vui sẽ đến với mọi người.
Mùa xuân là mùa đẹp nhất trong năm, đó là thời kỳ của hàng trăm loài hoa khoe sắc, khi những mầm non bắt đầu nảy mầm từ lớp vỏ sần sùi của cành cây để trình diện hơi thở của sự sống lên trời đất. Mùa xuân không còn lạnh giá, không còn cái lạnh và ảm đạm của mùa đông. Khi một năm mới bắt đầu cũng là lúc sự sống ra đời, có chút se lạnh và mưa phùn thoang thoảng hương cỏ cây khiến người ta muốn dừng lại để chiêm ngưỡng, để thưởng thức. Thật vậy, mùa xuân là mùa của sự sống và của sự đầy đặn, tràn trề của sự sống ấy được người nghệ sĩ cảm nhận như là 'cặp môi gần'. Có thể đó là đôi môi đầy sức sống và đầy sức sống của người phụ nữ hai mươi tuổi, đó là tình yêu, là hy vọng và là điều không thể từ chối. Đôi môi của sự sống đó khiến cho người du khách yêu và trân trọng cuộc sống của họ, trân trọng tuổi thanh xuân của mình. Khi còn trẻ, chúng ta có tất cả, chúng ta có thể tự làm bất cứ điều gì, còn trẻ là còn nhiệt huyết và đam mê, tuổi trẻ chúng ta không ngại khó khăn, không bị giới hạn bởi tuổi tác và sức khỏe, chỉ khi còn trẻ chúng ta mới có thể theo đuổi đam mê và mơ ước của mình. Nhưng càng hiểu biết về giá trị của tuổi trẻ, người nghệ sĩ càng vội vàng sống, họ không muốn bỏ lỡ một giây phút nào của cuộc sống ngắn ngủi và không biết trước được điều gì sẽ xảy ra vào ngày mai.
Người ta thường nói, càng trân trọng thì càng sợ mất. Khi nhận ra nhiều hơn, con người thay đổi cách sống.
'Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa: Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân. Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già, Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất. Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật, Không cho dài thời trẻ của nhân gian, Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn, Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi, Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời; Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi, Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt... Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc, Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi? Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi, Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa? Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa...'
Cuộc sống không ngừng mất đi, không ai biết trước được điều gì sẽ xảy ra. Người nghệ sĩ vừa mừng vui vừa lo lắng với quy luật ngắn ngủi của cuộc đời, với vẻ đẹp của đất trời. Họ cảm nhận và thưởng thức, nhưng cũng biết rằng sẽ có một ngày họ sẽ già đi hoặc mắc bệnh nặng. Đó là kết cục buồn nhất của cuộc đời, không ai được lựa chọn nơi sinh ra, nhưng chúng ta có thể chọn cách sống. Người nghệ sĩ chạy đua với thời gian, sống nhưng vẫn lo lắng cho tuổi trẻ ngắn ngủi của mình. Trời đất là vô hạn, đời người chỉ thoáng qua, mỗi mùa xuân đến là một tuổi mới nhưng cũng là một tuổi trẻ tiếp theo đồng thời là một tuổi già hơn. Mặc dù vui vẻ thưởng thức thời khắc xuân xanh, nhưng họ cũng không ngừng lo lắng. Họ hoài niệm về cuộc đời, về những điều không thể trải nghiệm hết, nỗi buồn chia phôi của người nghệ sĩ nối vào cảnh vật, khiến chúng buồn bã. Cơn gió nhẹ trong lá, liệu có buồn vì phải đi? Chim hót đứt tiếng, liệu có sợ sắp phai tàn? Không bao giờ, không bao giờ nữa...
'Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm, Ta muốn ôm Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn Ta muốn riết mây đưa và gió lượn, Ta muốn say cánh bướm với tình yêu, Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều Và non nước, và cây, và cỏ rạng Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng Cho no nê thanh sắc của thời tươi - Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!'
Trân trọng càng nhiều, lòng người lại càng vội vã. Dường như lúc đó, cả lý trí và trái tim đều kêu gọi người nghệ sĩ phải sống hết mình, chỉ khi mọi thứ qua đi mới không hối tiếc. Cái khát khao ấy lại bùng lên, chìm ngập trong khát vọng của chính mình, sống quên mình với tình yêu và khát vọng. Thưởng thức trọn vẹn cho đến khi no nê đã đầy cảnh sắc của cuộc sống. Nhưng khát khao của con người có dừng lại không, và đỉnh điểm của khát vọng ấy là 'cắn' vào mùa xuân đang tràn ngập sự sống. Xuân Hồng muốn cảm nhận vị ngọt của đất trời, muốn níu giữ để không có gì có thể trôi đi được, để ông còn được sống mãi với thanh xuân của đời mình.
Kết thúc tác phẩm, ta thấy một tâm hồn đầy nhiệt huyết và đam mê, một người nghệ sĩ nhưng hiểu biết sâu sắc về triết lí nhân sinh. Ông quyết tâm sống hết mình để thưởng thức vẻ đẹp của cuộc sống, sống để yêu thương và tan trong hương vị cuộc sống. Đó là cách sống mà người nghệ sĩ chọn để tận hưởng thanh xuân, là tư tưởng đúng đắn mà chúng ta cần học tập để sống ý nghĩa, hòa nhập và cống hiến, cháy hết với đam mê của mình.
""""--HẾT BÀI 1""""-
Các em vừa tìm hiểu về quan niệm sống vội của nhà thơ Xuân Diệu trong bài thơ Vội vàng. Để hiểu được quan niệm sống vội vàng và tình yêu tha thiết đối với sự sống trần thế của người thi sĩ, các em có thể tham khảo những bài văn mẫu đặc sắc khác như: Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên trong bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu, Phân tích quan niệm sống 'vội vàng' của Xuân Diệu, Phân tích quan điểm yêu của Xuân Diệu qua Vội vàng, Phân tích đoạn thơ sau trong bài Vội vàng: 'Xuân đang tới... tiễn biệt'.
2. Phân tích Vội vàng để hiểu quan niệm sống của Xuân Diệu, mẫu số 2:
Xuân Diệu, một nhà thơ vĩ đại, được xem như biểu tượng của phong trào Thơ mới. Thơ về mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng bất tận, và trong dòng thơ mới, Xuân Diệu nổi bật với tác phẩm 'Vội vàng', mang đậm tinh thần mới lạ và sức sống đặc trưng của thời đại.
Vội vàng, một trong những tác phẩm nổi bật trong tập Thơ Thơ của Xuân Diệu, là biểu tượng cho tình yêu cuồng nhiệt đối với cuộc sống. Tác phẩm này không chỉ thể hiện sự đam mê sống mà còn mang đậm triết lý nhân sinh mới mẻ, tạo nên sức hút đặc biệt.
Hướng dẫn Phân tích Vội vàng để hiểu quan niệm sống của Xuân Diệu
Trong 13 câu thơ đầu, mỗi câu thể hiện tinh thần yêu cuộc sống của nhà thơ rất rõ ràng. Tuy nhiên, 4 câu thơ đầu tiên lại có cấu trúc khác biệt so với phần còn lại của bài thơ:
“Tôi mong muốn ánh nắng tan biến Để màu sắc không phai nhạt; Tôi ước ao kiếm soát gió Để hương thơm không bay đi.”
Nhìn vào đoạn thơ này, ta thấy tác giả sử dụng kỹ thuật điệp cấu trúc rất phổ biến với lối thơ của mình. Điều này nhấn mạnh sự mong mỏi và nồng nhiệt trong tâm hồn nhà thơ, muốn giữ lại vẻ đẹp của cuộc sống và mùi hương của đời. Tác giả mong muốn ghi lại những khoảnh khắc tươi đẹp của hiện tại và mùa xuân, với tất cả những màu sắc và hương thơm, bằng cách ngăn chặn thời gian trôi qua. Từ “đừng” gợi lên hình ảnh của việc tác giả cầu nguyện, một lời cầu nguyện cảm động trước sức mạnh vô hạn của tự nhiên. Chỉ với 4 dòng thơ đầu tiên, chúng ta đã cảm nhận được sự trìu mến của tác giả, sự kết hợp giữa một cái tôi mạnh mẽ và dũng cảm cùng với một cái tôi đáng yêu và trong trẻo như một đứa trẻ yêu đời. Nhưng tất cả đều hướng về một mục đích duy nhất: nỗi khao khát ngăn chặn thời gian để giữ lại những khoảnh khắc đẹp của hiện tại, đó chính là biểu hiện rõ ràng nhất của tình yêu cuộc sống mãnh liệt, sâu sắc trong tâm hồn của Xuân Diệu.
“Chúng ta chứng kiến vẻ đẹp của mùa xuân Nơi bướm đang tận hưởng tình yêu; Ở đây, hoa nở rộ trong cánh đồng Và lá rơi phất phơ trên cành cây; Cùng với đó là ánh sáng lấp lánh Mỗi buổi sáng, niềm vui vẫn đến thăm; Tháng Giêng tươi đẹp như một nụ hôn gần gũi.”
Có thể coi 8 dòng thơ tiếp theo là một lời giải thích lãng mạn cho khát vọng của nhà thơ trong bốn dòng thơ đầu tiên. Tác giả tiếp tục sử dụng kỹ thuật điệp cấu trúc “Của…/này đây…” nhưng ở đây, ông kết hợp cả việc đảo ngược cấu trúc này và phương pháp liệt kê, tạo ra sự lãng mạn, êm ái, và đầy lời thơ. Ông phơi bày những vẻ đẹp không thể diễn tả hết của thế giới này, khiến cho mỗi dòng thơ đều như một cánh cửa mở ra một thế giới mới, chỉ cần với một chạm nhẹ. Xuân Diệu sử dụng tất cả các giác quan của mình để cảm nhận mùa xuân, một tiêu chí được ông áp dụng trong tất cả các tác phẩm của mình: sống toàn tâm toàn trí, toàn ý, toàn hồn, sống toàn thân và tỉnh táo mọi giác quan. Và chính những tiêu chí ấy, ông đã cảm nhận hết vị, thanh và sắc của mùa xuân. Trong dòng thơ “Của ong bướm này đây tuần tháng mật”, chúng ta cảm nhận được vị ngọt của mật ong trong suốt, “Này đây hoa của đồng nội xanh rì”, là màu sắc và hương thơm, và dòng thơ “Này đây lá của cành tơ phơ phất”, ta mường tượng ra hình ảnh lá mềm mại lay động theo làn gió. Ông cảm nhận sự tự do và vui vẻ của mùa xuân.
Tiếp theo, ta nghe thấy âm thanh của yến anh trong “khúc tình si”, một âm thanh tình cảm và gợi cảm, và “ánh sáng chớp hàng mi”, như ánh sáng của buổi sáng rực rỡ, mềm mại như rèm mi của người con gái. Tất cả gợi lên hình ảnh của một bữa tiệc hoành tráng, mang lại niềm vui cho mọi người nếu họ mở lòng. Đây là quan điểm hiện đại của Xuân Diệu, ông không tìm kiếm những vẻ đẹp xa xôi, mà tận dụng những điều gần gũi và thân thiện với chúng ta. So với các tác giả thời trung đại, Xuân Diệu có quan điểm hoàn toàn khác biệt. Nếu Phật giáo cho rằng cuộc đời là sự kiện đau đớn, thì Xuân Diệu không tìm kiếm sự yên bình ẩn dật, mà muốn thấy sự vui vẻ và đẹp đẽ trong cuộc sống. Trong dòng thơ cuối cùng, ông khái quát lại tất cả những vẻ đẹp đó:
Tuy nhiên, không thể bỏ qua vẻ đẹp của tình yêu trong thơ của Xuân Diệu. Với ông, cặp mắt xanh non trẻ trung không chỉ là cặp mắt của một người viết thơ, mà còn là cặp mắt của một người yêu, nơi mọi thứ trở thành biểu tượng cho tình yêu, hạnh phúc. Mọi thứ đều đẹp đẽ và lãng mạn, từ cặp ong bướm trong “tuần tháng mật”, đến hoa trong cánh đồng xanh tươi, và lá cây lay động. Xuân Diệu cũng mê mẩn âm thanh của yến anh hát “khúc tình si”, và ánh sáng của buổi sáng rực rỡ như rèm mi của cô gái. Cuối cùng, ông tóm tắt tất cả những vẻ đẹp đó trong một câu thơ:
“Tháng giêng ngọt ngào như đôi môi gần kề”
Một hình ảnh so sánh độc đáo, tưởng chừng không liên quan nhưng Xuân Diệu tuân thủ phép tương giao, cho rằng mọi thứ có thể liên kết với nhau. “Cặp môi gần” như đôi môi của người con gái trong thời xuân, sức sống và gợi cảm như tháng giêng, mùa xuân đầy sức sống và tràn đầy nhựa sống. Xuân Diệu tạo ra một sự so sánh gợi cảm cho bài thơ. Trong dòng thơ, ông biến tháng giêng từ một tháng vô hình trừu tượng thành một thực thể cụ thể, là “cặp môi gần”, thông qua giác quan vị. Ông thể hiện việc tận hưởng vẻ đẹp của mùa xuân qua một góc nhìn thẩm mỹ tiến bộ và mới mẻ, khác với quan điểm truyền thống về vẻ đẹp tự nhiên. Đối với Xuân Diệu, vẻ đẹp thực sự phải nằm trong con người.
“Tôi sung sướng. Nhưng một nửa vội vàng: Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.”
Trong lúc sung sướng và mê say, Xuân Diệu đột ngột dừng lại, biểu đạt cảm xúc và suy tư qua một dấu chấm giữa dòng thơ, phản ánh hai cảm xúc của ông: sung sướng và vội vã. Ông nhận ra sự trôi chảy của thời gian, sự vội vàng được thể hiện qua câu “Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân”, ông không chờ đợi để nuối tiếc mùa xuân, mà lại nuối tiếc ngay trong mùa xuân. Ông suy nghĩ về sự chảy trôi của thời gian và nhận ra rằng thời gian không phải luôn tuần hoàn. Quan điểm này mở ra những vần thơ tiếp theo của bài.
“Xuân đang tới, nghĩa là xuân sắp qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già, Nhưng khi xuân hết, tôi cũng sẽ mất. Lòng tôi rộng lớn, nhưng bề ngoài chật chội, Không thể kéo dài tuổi trẻ của con người, Nói gì về việc xuân luôn tuần hoàn, Nếu xuân không trở lại, đừng hy vọng gặp lại. Trời đất vẫn còn, nhưng tôi không còn mãi, Vì thế, tôi nuối tiếc cả trời đất.”
Trong đoạn thơ này, tác giả lý giải lý do ông vội vã, đó là một quan niệm mới, nhận thức mới về thời gian. Trong quan niệm mới này, thời gian không tuần hoàn mà là tuyến tính, chỉ đi một chiều và không bao giờ quay lại. Vì vậy, tâm trạng của con người không thể thoải mái mà là sự vội vã tận hưởng, bởi nếu đã qua đi thì không bao giờ quay lại được.
“Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua, Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già”
Hai câu thơ này thể hiện rõ quan niệm về thời gian tuyến tính của nhà thơ. Nhịp đều đặn trong hai câu thơ mô tả sự di chuyển của thời gian một cách chậm rãi và lạnh lùng. Cấu trúc “nghĩa là…” nhấn mạnh quy luật di chuyển của thời gian. Các cặp từ đối lập “đang tới - đang qua”, “còn non - sẽ già” thể hiện sự tuần tự của thời gian, một khi đã qua đi thì không thể trở lại. Đây là quan niệm ám ảnh về thời gian của nhà thơ, sợ hãi thời gian trôi qua và mất đi mùa xuân.
Trong 7 câu tiếp theo, Xuân Diệu tạo ra một giọng điệu tranh luận để chứng minh quan điểm về thời gian của mình. Sử dụng cấu trúc câu định nghĩa, ông nhấn mạnh tác động tiêu cực của thời gian đến cuộc sống con người. Ông đặt ra các cặp từ đối lập để chứng minh sự tiêu cực này, thể hiện sự khắt khe của số phận con người trong sự vô hạn của vũ trụ. Sự tiếc nuối được thể hiện rõ trong cảm giác buồn bã và nuối tiếc của tác giả.
“Mùi tháng năm tràn ngập trong không gian, đem theo cảm giác chia phôi,”
“Khắp sông, núi vẫn ru lời tạm biệt... Cơn gió mềm mại lướt qua những lá xanh, Có phải họ buồn vì phải rời xa? Chim hò hẹn bỗng im bặt tiếng hót, Có phải họ sợ sự phai màu sắc sắp đến”
Mọi vật trong vũ trụ đều phải đối diện với sự chia ly, đau buồn vì sự trôi qua vô tình của thời gian. Xuân Diệu nhận ra sự hao mòn không thể tránh khỏi của thời gian. Kết thúc đoạn thơ với lời “Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa”, là sự tiếc nuối sâu sắc của tác giả, tiếc phận đời đã trôi qua, tiếc những niềm vui đã trải qua, làm nền cho những ước mơ cuồng nhiệt trong phần cuối của bài thơ.
“Nhanh chân lên! Chiều vẫn còn non nề,”
Mong manh như cánh bướm, Mơ màng giữa bình minh mơn mởn; Ân cần như cơn gió, Thổi nhẹ nhàng qua khung cửa hôn, Chạm lên môi ngọt ngào như mật. Ánh dương ấm êm rải trên đồng cỏ, Cho hương hoa nhẹ nhàng bay theo gió, Thấm đượm trong tim hồn một màu xanh biếc; - Hỡi bình minh, lòng ta muốn ôm người!”
Sau những suy tư về tuổi trẻ và tình yêu, Xuân Diệu tìm ra lối thoát cho bản thân. Không muốn phí hoài một khoảnh khắc nào của thanh xuân, Khao khát tận hưởng đời sống đầy đam mê. Tình yêu diễm lệ như cánh bướm bay, Trong một nụ hôn ngọt ngào, say đắm. Nhưng thời gian trôi vội vã, Vẹn nguyên niềm khao khát trong lòng: - Hỡi thanh xuân, lòng ta muốn ôm người!”
Câu thơ “Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi” Mạnh mẽ như trái tim đang rực cháy, Gợi lên niềm khát khao, ham muốn tột cùng. Tâm hồn như trẻ con lạc quan và vui tươi, Mong muốn ôm trọn vẹn sự sống, Chinh phục mọi khó khăn với lòng quả cảm. Xuân Diệu biết rõ giá trị của từng khoảnh khắc, Và sống hết mình trong hiện tại vội vã. Khát khao mãnh liệt không nguôi, không ngừng: - Hỡi thanh xuân, lòng ta muốn sưởi ấm!”
Thơ của Xuân Diệu luôn chứa đựng những quan điểm sâu sắc, Mang đậm dấu ấn của tâm hồn trẻ trung. Độc đáo và táo bạo trong từng cung bậc cảm xúc, Khám phá những khía cạnh mới mẻ của cuộc sống. Đừng để thời gian trôi qua vô ích, Hãy tận hưởng mọi khoảnh khắc đẹp đẽ, Đắm chìm trong vẻ đẹp của hiện tại. Không để tiếc nuối làm ngả màu sắc cuộc đời: - Hỡi thanh xuân, lòng ta muốn bắt gặp!”
"""""---END"""""-
Trong khóa học văn học lớp 12, học sinh đã được tiếp cận với nhiều tác phẩm thơ đặc sắc từ các nhà thơ tiêu biểu trong phong trào thơ mới của Việt Nam. Ngoài bài thơ Vội vàng, học sinh cũng có cơ hội khám phá những tác phẩm thơ khác như: Phân tích Tràng giang [Huy Cận], Phân tích về bức tranh quê và tấm lòng yêu đời của Hàn Mặc Tử trong Đây thôn Vĩ Dạ, Cảm nhận về bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ, Phân tích bài thơ Chiều tối.
Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc và tăng trải nghiệm khách hàng.