So sánh thời lê sơ với thời lý trần
|
Trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật, thời Lê sơ đã đạt được những thành tựu nào? Có gì khác thời Lý - Trần? Video hướng dẫn giải Phương pháp giải - Xem chi tiết dựa vào những kiến thức đã học bài 12, 15, 20 để so sánh, đánh giá. Lời giải chi tiết * Trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật, thời Lê sơ đã đạt được những thành tựu: - Về giáo dục, thi cử: - Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, mở khoa thi. - Tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. - Về văn học: Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Có nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,… - Về khoa học, nghệ thuật: + Sử học: các bộ chính sử Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,… + Địa lí: Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ. + Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu. + Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp. + Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng. + Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện. * Khác với thời Lý - Trần: - Thời Lý – Trần muốn được bổ nhiệm chức quan thì phải xuất thân từ quý tộc, còn thời Lê sơ đa số dân đều đi học và được phép dự thi và thi đỗ đều được bổ nhiệm làm quan và được vinh quy bái tổ. - Thời Lý – Trần đạo Phật rất được trọng dụng. Thời Lê sơ, Nho giáo chiếm vị trí độc tôn, chi phối trên lĩnh vực văn hóa, tư tương. Với giải Luyện tập 1 trang 61 Chuyên đề Lịch sử 10 Kết nối tri thức chi tiết trong Chuyên đề 3: Nhà nước và pháp luật Việt Nam trong lịch sử giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập Chuyên đề Sử 10. Mời các bạn đón xem: Giải bài tập Chuyên đề Lịch sử 10 Chuyên đề 3: Nhà nước và pháp luật Việt Nam trong lịch sử Luyện tập 1 trang 61 Chuyên đề Lịch sử 10: So sánh điểm giống và khác nhau giữa các mô hình nhà nước quân chủ ở Việt Nam thời Lý - Trần, Lê sơ và thời Nguyễn. Trả lời: - Điểm giống nhau: + Đều là nhà nước quân chủ chuyên chế tập quyền, vua là người đứng đầu nhà nước, nắm quyền lực tối cao. + Có các cơ quan giúp việc cho vua ở trung ương: Lục bộ, các cơ quan chuyên môn. + Bộ máy chính quyền địa phương được thiết lập đồng bộ và thống nhất. - Điểm khác nhau: Nhà Lý - Trần Nhà Lê sơ Nhà Nguyễn Chính quyền trung ương - Mang tính dòng tộc, tính chuyên chế chưa cao độ. - Bộ máy trung ương còn đơn giản, chưa có sự phân định rõ ràng thành các bộ phận dân sự, quân sự, giám sát. - Mang tính quan liêu, tính tập quyền cao độ. - Được tổ chức quy mô và hoàn thiện, các cơ quan trung ương được tổ chức và phân định thành ba bộ phận: dân sự, quân sự và giám sát. - Mang tính tập quyền cao độ. - Được tổ chức quy mô và hoàn thiện, các cơ quan trung ương được phân định thành ba bộ phận dân sự, quân sự và giám sát. - Lập và trao quyền nhiều hơn cho các cơ quan giúp việc của vua để tập trung quyền lực cho nhà vua. - Tăng quyền lực cho các cơ quan tư pháp và giám sát nhằm hạn chế lạm quyền. Chính quyền địa phương - Quý tộc tông thất nắm giữ những vùng trọng yếu. - Chưa quản lí chặt chẽ đến cấp xã, tính tự trị của làng xã còn cao. - Cơ cấu quyền lực với ba cơ quan cai quản ba lĩnh vực hành chính, quân đội, tư pháp. - Quản lí chặt chẽ đến cấp xã. - Từ sau cải cách của vua Minh Mạng, cấp lớn nhất ở địa phương (tỉnh) do vua và triều đình trực tiếp quản lí. - Tăng cường quản lí đến từng làng xã. Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề Lịch sử 10 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác: Mở đầu trang 45 Chuyên đề Lịch sử 10: Hãy chia sẻ hiểu biết của em về nhà nước và pháp luật Việt Nam trong lịch sử... Câu 1 trang 46 Chuyên đề Lịch sử 10: Khai thác các tư liệu 1, 2 giúp em hiểu gì về chính sách cai trị của nhà nước quân chủ thời Lý - Trần?... Câu 2 trang 46 Chuyên đề Lịch sử 10: Em hãy phân tích những đặc điểm của mô hình nhà nước quân chủ thời Lý - Trần... Câu 1 trang 47 Chuyên đề Lịch sử 10: Em hãy phân tích những đặc điểm của mô hình nhà nước quân chủ tập quyền quan liêu thời Lê sơ... Câu 2 trang 47 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu những điểm khác của nhà nước thời Lê sơ so với thời Lý - Trần... Câu 1 trang 48 Chuyên đề Lịch sử 10: Em hãy phân tích những đặc điểm của mô hình nhà nước quân chủ tập quyền chuyên chế thời Nguyễn... Câu 2 trang 48 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu những điểm khác của bộ máy nhà nước thời Nguyễn so với thời Lê sơ... Câu 1 trang 49 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu nội dung cơ bản của bộ Quốc triều hình luật... Câu 2 trang 49 Chuyên đề Lịch sử 10: Qua Tư liệu 4, hãy cho biết một số điểm tiến bộ của bộ Quốc triều hình luật... Câu 1 trang 51 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu và phân tích nét chính về nội dung của bộ Hoàng Việt luật lệ... Câu 2 trang 51 Chuyên đề Lịch sử 10: Em hãy cho biết điểm chung của hai bộ Quốc triều hình luật và Hoàng Việt luật lệ... Câu hỏi trang 51 Chuyên đề Lịch sử 10: Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời trong bối cảnh nào? Sự ra đời đó có ý nghĩa gì?... Câu hỏi trang 52 Chuyên đề Lịch sử 10: Qua nội dung mục c và các tư liệu 7, 8, hãy nêu một số đặc điểm và tính chất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà... Câu hỏi trang 53 Chuyên đề Lịch sử 10: Dựa vào thông tin trong Bảng 1 (tr. 52 - 53), em hãy nêu vai trò của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà giai đoạn 1945 - 1976... Câu 1 trang 54 Chuyên đề Lịch sử 10: Phân tích bối cảnh ra đời Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam... Câu 2 trang 54 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu ý nghĩa của sự ra đời Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam... Câu 3 trang 56 Chuyên đề Lịch sử 10: Hãy cho biết vai trò của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế của Việt Nam từ năm 1986 đến nay... Câu 1 trang 56 Chuyên đề Lịch sử 10: Hãy cho biết vai trò của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế của Việt Nam từ năm 1986 đến nay... Câu 2 trang 56 Chuyên đề Lịch sử 10: Nêu điểm chung về bối cảnh ra đời và phân tích một số điểm chính của các bản hiến pháp Việt Nam. Lấy ví dụ minh hoạ... |
