Hình ảnh viên thanh tra dũng cảm, mưu trí trong serie phim “Bạch tuộc”, cho dù đã gục ngã ở phần 4, vẫn là hình ảnh bất tử trong lòng người hâm mộ điện ảnh.
\>> Bộ phim tuyên chiến và câu trả lời của mafia
Chết 18 năm, mộ chí vẫn đầy hoa tươi
“Per tutti, il commisario Cattani” [Trên tất cả, thanh tra Cattani] – Những dòng đầu tiên trong rất nhiều tư liệu về sự nghiệp của Michele Placido được bắt đầu như thế.
33 năm hoạt động trong lĩnh vực sân khấu và điện ảnh đã để lại cho người đàn ông 61 tuổi ấy một danh sách dài những bộ phim, những tác phẩm và sự thành công mà ai cũng phải mơ ước. Nhưng vượt lên trên hết thảy, “thanh tra Cattani” là vai diễn thành công nhất của ông, một nhân vật kinh điển của truyền hình Ý. Người ta vẫn gọi Placido là “thanh tra Cattani” cho dù nhân vật của ông đã “hi sinh” cách đây 18 năm, và có lẽ sau này người ta vẫn gọi ông như thế. Vì vậy có người bạn đùa rằng: “Ông sướng thật, chết 18 năm, mộ chí vẫn đầy hoa tươi”.
Giữa vòng vây người hâm mộ.
Không phải ngẫu nhiên Placido được đạo diễn Damiano Damiani lựa chọn để vào vai người thanh tra quả cảm, kiên định Cattani trong cuộc chiến không cân sức với mafia.
10 năm trước khi đóng “Bạch tuộc”, Michele Placido, khi đó 27 tuổi, đã đặt những bước đầu tiên của mình trong sự nghiệp diễn xuất bằng vai diễn trong “Il picciotto” [cách tổ chức mafia gọi đồng bọn của mình], ngay sau đó là vai diễn chàng cảnh sát trong “Romanzo popolare” năm 1973, với những vấn đề nhức nhối của xã hội nước Ý thời điểm đó: Sự phân cách quá lớn giữa các vùng miền trên dải đất hình chiếc ủng, giữa miền Nam nghèo khổ, khốn khó và miền Bắc lộng lẫy, giàu có [cho đến bây giờ sự phân cách ấy vẫn là vấn đề khiến các chính trị gia ở nước Ý đau đầu].
Vai diễn định mệnh
Khả năng diễn xuất của Placido ngày càng được khẳng định bằng vô số những hợp đồng đóng phim gửi tới anh, hầu hết trong những bộ phim anh đóng, vai diễn của Placido đều là những cảnh sát, là những người đấu tranh bóc trần sự đen tối thật sự và những bất công của xã hội. “Cảnh sát, mafia, chính trị” là những “từ khóa” để có thể tìm ra những phim anh đã đóng trong thời điểm đó.
Chính bởi vậy, Damiano Damiani, một đạo diễn bậc thầy trong thể loại phim trinh thám đã không ngần ngại mời anh vào vai chính, thanh tra Cattani trong “Bạch tuộc” vào năm 1984.
Những nỗ lực của Placido trong quãng thời gian 10 năm trước đó đã đem lại cho anh vai diễn này, nhưng cũng có thể, chính định mệnh đã lựa chọn Placido, và không ai khác ngoài anh, thể hiện hình ảnh bất tử của thanh tra Cattani.
Sau này, cho dù trở thành một đạo diễn lừng danh với rất nhiều bộ phim gây được tiếng vang trong xã hội, Placido vẫn khẳng định Damiano Damiani là người đạo diễn ảnh hưởng lớn nhất đến sự nghiệp diễn xuất và cả đạo diễn của ông. “Những kinh nghiệm và thời gian làm việc cùng đạo diễn Damiano Damiani trong khi đóng “Bạch tuộc” là những gì tôi nhớ nhất. Đây là đạo diễn khiến tôi cảm thấy phấn chấn mỗi khi làm việc cùng”.
Áp phích phim "Bạch tuộc" bằng tiếng Nga.
Thử thách lớn nhất đời
“Thanh tra Cattani” có thể coi là thử thách lớn nhất đối với Placido, cho dù trong vòng 11 năm trước đó, anh đã tham gia đóng rất nhiều vai diễn trong những bối cảnh tương tự.
Trong suốt 5 năm với 4 phần phim “Bạch tuộc”, và cả sau này, gương mặt và ánh mắt rắn rỏi, kiên định của Placido đã nâng “thanh tra Cattani” trở thành một nhân vật huyền thoại, trở thành người hùng bảo vệ công lý trong rất nhiều giấc mơ trẻ thơ của rất nhiều cậu bé.
Ở nhân vật của Placido, ông đã lột tả được tâm lý của một người cảnh sát với những trăn trở, những đương đầu và thử thách khắc nghiệt trong cuộc sống, một người anh hùng mà cuộc sống đã gặp quá nhiều bi kịch bởi công lý mà anh theo đuổi: Cái chết của những người thân yêu nhất của anh [người vợ Elsa, con gái Paola] và cái chết của chính anh ở phần 4.
Đây là lần đầu tiên anh vào vai chính trong một bộ phim về đề tài mafia, một vai diễn dài hơi mà anh là người trực tiếp đối đầu với tổ chức tội phạm nguy hiểm nhất nước Ý, thậm chí cả trên thế giới.
Với người thanh niên có vẻ mặt bình thản và phong thái điềm tĩnh giống hệt cái họ của mình [“Placido” trong tiếng Ý có nghĩa là “thanh thản, điềm tĩnh”]. Việc thể hiện và làm toát lên thần thái, cái rắn rỏi và thậm chí cả nét “tàn bạo” trong nhân vật Cattani là điều không hề đơn giản. Thậm chí trong quá trình làm phim, đạo diễn đã từng phải tung những “chiêu” trong nghề tác động khiến Placido tức giận tột điểm, để có thể diễn tả chân thực nhất những xúc cảm khi vào vai.
Đối với đông đảo công chúng, Michele Placido chỉ được nhớ tới như thanh tra Cattani trong “Bạch tuộc”. Đây là một vai diễn để lại ấn tượng quá sâu sắc đối với khán giả. Tuy nhiên, Placido không chỉ là một diễn viên, qua thời gian ông đã trở thành một đạo diễn nổi tiếng của điện ảnh Ý. Nhưng vai diễn thanh tra Cattani vẫn là một “chiếc bóng” quá lớn trong nghiệp diễn của Placido.
Trở thành đạo diễn tài năng
Sau khi Placido chia tay “Bạch tuộc” ở phần 4 của bộ phim bằng cái chết bi thảm của thanh tra Cattani, năm 1989, ông ngay lập tức bắt tay thực hiện những dự án phim riêng cho mình nhờ vào những kinh nghiệm đã có được khi làm việc cùng những đạo diễn gạo cội: Rosi, Bellochio và Damiani.
Cũng giống như Clint Easrwood của Mỹ, trong bản thân người viễn viên Placido đã ẩn chứa một tham vọng lớn hơn cả những vai diễn, và ông nóng lòng muốn thử sức mình ở những lĩnh vực mới mẻ hơn, sáng tạo hơn nữa.
Thanh tra Cattani trong phim.
Năm 1990, ông đã dồn toàn tâm sức của mình vào tác phẩm đầu tiên mà ông làm đạo diễn: “Pummaro”, bộ phim đã được giới thiệu trong liên hoan phim Cannes. Được khích lệ bởi thành công của bộ phim đầu tiên, Placido kiên trì và miệt mài cho ra đời những tác phẩm tiếp theo của mình: Những bộ phim của Placido được đông đảo công chúng đón nhận, hoàn toàn không phải chỉ bởi ánh hào quang của hình ảnh thanh tra Cattani vẫn sống trong lòng người hâm mộ, mà hơn hết, bởi những bi kịch trong phim của ông đã táo bạo phản ánh những khía cạnh gai góc của cuộc sống.
Không từ bỏ việc gây ấn tượng mạnh bằng việc khắc họa nỗi đau một cách chân thực, phim của Placido thể hiện tài năng của ông và sau đó, ông liên tục được mời hợp tác với các đạo diễn khác.
Mới đây nhất, năm 2005, “Romanzo criminale” [Tiểu thuyết tội ác] do Placido đạo diễn chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết thuộc hàng best-seller của Giancarlo De Cataldo đã gây được tiếng vang lớn.